Материалдар / С. Сейфуллин "Сыр сандық" Гуманитарлық бағыт 2023 жыл

С. Сейфуллин "Сыр сандық" Гуманитарлық бағыт 2023 жыл

Материал туралы қысқаша түсінік
ҚМЖ төмендетілген бағдарламамен гуманитарлық бағытқасай жасалынған
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
03 Қырқүйек 2023
521
12 рет жүктелген
250 ₸
Бүгін алсаңыз
+13 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +13 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі      

«Қызылорда облысының білім басқармасының «Қазалы ауданы бойынша білім бөлімінің

«Б.К.Мергенбаев атындағы №226 мектеп-гимназия» коммуналдық мемлекеттік мекемесі


 (білім беру ұйымының атауы)


ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ (САБАҚ) ЖОСПАРЫ


С. Сейфуллин «Сыр сандық»өлеңі

(сабақтың тақырыбы)



Бөлім:

Тарихтың шертіп пернесін

Педагогтіңтегі, аты, әкесініңаты

(болғанжағдайда)

М. Ж. Жөлекеш

Күні:

4 қыркүйек 2023 жыл

Сынып:

Қатысушылар саны: 12

Қатыспағандарсаны: 0

Сабақтың тақырыбы

С. Сейфуллин «Сыр сандық»өлеңі


Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

11.1.2.1 – әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді қазіргі өмірмен байланыстырып, ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар: әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді қазіргі өмірмен байланыстырып, ұлттық мүдде тұрғысынан аша алады;

Көптеген оқушылар : әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді қазіргі өмірмен байланыстырып, ұлттық мүдде тұрғысынан ашып, салыстыра алады;

Кейбір оқушылар: әдеби шығармадағы көтерілген мәселелерді қазіргі өмірмен байланыстырып, ұлттық мүдде тұрғысынан ашып, баға беріп, тұжырым жасай алады;


САБАҚТЫҢБАРЫСЫ


сабақтың кезеңі/ уақыт

педагогтің әрекеті

оқушының әрекеті

бағалау

ресурстар

Сабақтың басы

1 минут

Оқушыларға бейнетаспадан С.Сейфуллиннің «Сыр сандық» өлеңін тыңдату

  • «Сыр» деген не? ( әркімнің өзіне тән, өзгеге белгісіз  ойы, ішкі құпиясы)

  • «Сандық деген» не? Оған қандай заттар саламыз?

  • «Сыр сандық» дегендегі «сандық» сөзі қандай мағынада тұр.

  • Ал, адамның сыр сандығы дегенді қалай түсінесіңдер?

Олай болса, Сәкен ағаның айтайын деген сыр сандығы адамның ішкі құпиясы екен


Оқушылар бүгінгі сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын айқындайды.

Ауызша мадақтау арқылы бағалау Жарайсың! Тамаша! Керемет!


Оқулық

11-сынып

«Атамұра» баспасы



1 минут

Сәкен Сейфуллин 1894 жылы, 15 қазанда Жезқазған облысы, Ақадыр ауданы, Қарашілік қыстағында дүниеге келген. Ауыл молдасынан арабша хат таныған Сәкенді ата-анасы Нілдідегі орысша оқуға береді. Сәкеннің әкесі Сейфолла мен анасы Жамал азан шақырып қойған Сәдуақас деген есімнің орнына еркелетіп Сәкен атап кеткен. Табиғатынан дарынды жаратылған, мөлдір қара көзді, толқынды қара шашты, қыр мұрынды өте сұлу Сәкен бала күнінен өте зерек, алғыр, білімді болып өседі.Сәкен 1908-1913 жылдары Ақмоладағы бастауыш приход мектебінде, қалалық училищеде білім алады.



Дескриптор:

Кейіпкер бойындағы қасиеттерді атайды

.Берілген пікірді негізге алып, талқылау жүргізеді. Шығармадағы аналар бейнесі бейнесіндегі құндылықтарды талдайды,

әлем әдебиетіндегі бір кейіпкер бейнесімен үндестігін анықтап, пікірін білдіреді.


Сабақтың ортасы


7 минут

Тапсырмалар

«Сыр сандық» өлеңін мәнерлеп оқу. Өлеңге компазициялық, сюжеттік құрылымына сәйкес оқып, мазмұндайды. (Өлеңді топтың оқу жүйесі: І топ-1,2,3,4; ІІ топ-5,6,7,8,9,10,11; ІІІ топ-12,13,14,15,16,17,18,19,20,21 шумақтары)

І. Жалған достар қолыңда жемің болса, сені шырқ айналып, қасыңнан кетпейді. Ал қолыңнан билік кетсе, жемің таусылса, ол жалт береді. Ол дос емес, жалған дос. Нағыз достар сырын ақтарып, бірін-бірі ұғынып, сыр түйінін берік сақтайды. Ондай достардың жан сарайы, жүрегі берік қойма тәрізді. Оны ақтаруға кез-келгеннің қолы жете бермейді. Тек достың досы ғана ақтара алады.

ІІ.Сәкен де сағына сырласатын нағыз дос іздейді. Шын досының ішкі сырын мысал етіп жырлайтынын ескертеді. Ақын досының ішкі сырын Сарыарқаның биік шыңдарына, оның қалың нулы орманы, мұз бұлақтары мен табиғи байлығына теңейді. Меніңше бұл суреттеме-досының жан дүниесі.

ІІІ.Сол тауда биік шың бар, шың басында қойма бар, онда қымбат жасау бар, сол асыл бұйым, ғажап перне, сен оның кілтін тауып ашта сым пернені басып қара, дұрыс бассаң ғана сырын ақтара аласың. Ақынның суреттеген қоймасы-досының жан дүниесі, жүрегі. Адамның жүрегі-алтын қойма, оның жайын сезе білетіндер ғана кілтін тауып аша алады. Ол-шынайы досың, жаныңды ұғатын жан.

  • Демек, өлең не жайында? Тақырыбы қандай?

  • Өлең адамгершілік жайында, достық жайында.

  • Ақын осы тақырыппен достық пен адамгершілік қасиеттерді жырлау арқылы айтпағы не, яғни өлеңнің идиясы не?

  • Сәкен нағыз достық пен жалған достықты, адалдық пен арамдықты сөз ете отырып, шынайы адамдардың ішкі жан дүниесінің байлығын, биіктігін ерекше адамгершілік деп тебірене жырлап соны үлгі-өнеге етеді.

  • Ақынның осы айтпақ ойы-идиясы өлеңде қалай жырланған? Бұл-өлеңнің сюжеті мен компазициясы ғой. Қане, пікір айтайықшы

  • Өлеңнің сюжеттік желісі туралы айтқанда: ақын әуелі жалған достарды айтады, сосын шынайы достарды аңсауы, іздеуі, Сарыарқа тауын-нағыз досының жан дүниесіне теңеуі, шыңдағы қойма, сандық-досының жүрегі, сол сандықты ашып ақтаратын жанның жан дүниесі туралы баяндалады. Ал бүкіл шығармада ой желісі-армандау, аңсау, іздеу, шарқ ұру.

  • Осы оқиға кімнің басында болды? Лирикалық кейіпкері кім?

  • Лирикалық кейіпкері бар қандай шығармаларды білеміз?

  • Сұлтанмахмұттың «Шәкірт ойы», «Бір адамға» т.б.

  • Ал, Сәкен достықты, адамгершілікті қалай жырлаған?

  • (Өлеңнің тілі, көркемдігі, құрылысы туралы)

  • Ақын өлеңді жырлағанда қандай айшықты сөз тіркестерін қолданған?

  • Құзды шат, мұзды балақ, ну орман, сарқыраған су, у да шу-бұлар адамның жан дүниесі.

Алтын қойма, сыр сандық-сұлу жанның жүрегі болса, алтын жазу қымбат жасау, жасыл перде, жібек түйін-ішкі дүние байлығы



Дескриптор

Білім алушы

-үзіндіден дейексөздер мен цитаталарды ұтымды қолданады.

- ойын жүйелі жеткізеді.


Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

11-сынып


https://youtu.be/5KuJtMtzN_0?si=wLIsIvImdXgggSLa


Сабақтың соңы

3 минут

Өлең құрылымына талдау жасау

Өлең құрылымына талдау жасамастан бұрын бір сергіп алайықшы. Мен қазір сіздерге тақырыпқа сай мақал-мәтелдер айтамын. Осы мақал-мәтелдің ұйқасын табуымыз керек.

  1. Достықты берік сақта

Дос сенімін ................

  1. Болмасын амал достық

Болсыншы ......... достық

  1. Шын достықты жасайық

Дұшпандықтан ................

Достық үшін .........

  1. Саған тиген үлес

Сыр сандыққа шын достықты сыйғызған,

Сәкен ақын неткен ғажап ...........................



Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша өз пікірлерін айтады. Қызықты болған ақпаратымен, есте сақтайтын ақпаратымен бөліседі. Сұрақ қояды.


2 минут

Ойтаразы

Бас бармақ - басты мәселе. Бүгінгі сабақта ең құнды мәселе не болды?

Балаң үйрек- бірлесу. Мен топта / жұпта қалай жұмыс жасадым? Кімге көмек бердім?

Ортан терек – ойлану. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе алдым?

Шылдыр шүмек- шынайылық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен?

Кішкене бөбек – көңіл күй ахуалы. Мен өзімді сабақта қалай сезіндім?




Бүгінгі сабақтақандай ең құнды мәселе болғанын, сыныпта қалай жұмыс жасағанын, қандай деңгейде білм алғанын, сабақтағы көңіл күйін ойтаразы арқылы рефлексия жасайды.




Тексерілді:

Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!