«Технологиялық объектілерді оңтайлы басқару» Курстық жұмыс

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

АСТАНА ХАЛЫҚАРАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Мамандығы:

Тобы:

Пәні: ________________________

Тақырыбы: «Технологиялық объектілерді оңтайлы басқару»

Орындаған:

Қабылдаған:

Жезқазған, 2024 ж

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

Қазіргі әлемде өндіріс тиімділігін арттыруда және өнім сапасын жақсартуда технологияның дамуы басты рөл атқарады. Өсімдіктерді оңтайлы басқару ресурстарды басқару және шығындарды азайту маңызды болып табылатын өнеркәсіптік қолданбаларда барған сайын маңызды аспектке айналуда.

Бұл жұмыстың мақсаты технологиялық объектілердің тиімділігі мен өнімділігін арттыру мақсатында оларды оңтайлы басқару әдістерін зерттеу болып табылады. Бұл тақырып аясында оңтайлы бақылаудың теориялық негіздері ғана емес, сонымен қатар оны технологиялық процестерді модельдеу және талдаудың заманауи әдістерін қолдану арқылы тәжірибеде қолдану қарастырылады.

Жұмыста математикалық модельдерді, оңтайландыру алгоритмдерін және бағдарламалық қамтамасыз етуді қоса алғанда, технологиялық объектілерді басқарудың қолданыстағы әдістері мен тәсілдері қарастырылады. Осы әдістерді нақты өнеркәсіптік нысандарда практикалық қолдану мысалдары олардың тиімділігі мен нақты жағдайларда қолданылуын көрсету үшін де қарастырылады.

Зерттеулер мен тәжірибелік мысалдарды талдау негізінде кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін арттыру және өндірістің тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін технологиялық объектілерді оңтайлы басқару әлеуеті туралы қорытынды жасалады.

Курстық жұмыстың өзектілігі:

1. Технологиялық прогресс: Қазіргі әлем барлық салаларда технологияның қарқынды дамуын бастан кешіруде. Бұл өндірістік процестерді оңтайландыру үшін технологиялық объектілерді басқарудың жаңа әдістерін әзірлеу және қолдану қажеттілігін тудырады.

2.Экономикалық тиімділік: Нарықтағы қатал бәсеке жағдайында өндірістің экономикалық тиімділігін қамтамасыз ету маңызды. Технологиялық қондырғыларды оңтайлы басқару шығындарды азайтуға, өнімділік пен өнім сапасын арттыруға мүмкіндік береді.

3. Экологиялық аспектілер: Қазіргі өндіріс экологиялық аспектілерді де ескеруі керек. Оңтайлы процесті басқару ресурстарды пайдалануды оңтайландыру және шығарындыларды азайту арқылы қоршаған ортаға әсерді азайтуға көмектеседі.

4.Нарық және тұтынушы талаптары: Тұтынушылар өнімдер мен қызметтердің сапасына талаптары артып келеді. Технологиялық қондырғыларды оңтайлы басқару өндіріс икемділігін жақсартады және өзгеретін нарық қажеттіліктеріне бейімделеді.

5. Зерттеу және әзірлеу: Процесті басқару индустриясы үнемі жаңа әдістер мен тәсілдерді зерттеп, әзірлейді. Сіздердің еңбектеріңіз осы ғылыми бағытты жаңа біліммен, тәжірибелік тәжірибемен байыта отырып, өз үлесін қосуда.

Осылайша, бұл жұмыс технологиялық объектілерді оңтайлы басқарудың теориялық және практикалық аспектілерін ашуға бағытталған және технологиялық процестерді басқару және автоматтандыру туралы заманауи ғылымның дамуына маңызды үлес болып табылады.

Зерттеу мақсаты:

Өндірістік процестердің тиімділігін арттыру мақсатында технологиялық объектілерді басқарудың оңтайлы әдістерін зерттеу.

Зерттеу міндеттері:

Технологиялық объектілерді басқарудың қолданыстағы тәсілдерін зерттеу және оңтайлы басқарудың негізгі принциптерін анықтау.

Ресурстарды басқару мен өндірістік операцияларды оңтайландыру үшін технологиялық процестердің математикалық үлгілерін жасау.

Оңтайландырудың әртүрлі әдістерін нақты технологиялық объектілер мен процестерге қолдану мүмкіндігіне талдау жүргізу.

Кәсіпорындарда технологиялық қондырғыларды басқарудың оңтайлы әдістерін енгізу бойынша практикалық ұсыныстар әзірлеу.

Жасалған бақылау әдістерінің тиімділігін тәжірибеде нақты өндірістік жағдайларда эксперименттер немесе модельдеу арқылы тексеру.

Бұл міндеттер сіздің зерттеулеріңізді құрылымдауға және оны мақсатыңызға - өндіріс тиімділігін арттыру үшін технологиялық объектілерді басқаруды жақсартуға бағыттауға көмектеседі.

I - бөлім. Технологиялық объектілер және оларды басқару

1.1. Технологиялық объектілердің анықтамасы

Технологиялық объектілер - бұл белгілі бір өнімді өндіру немесе нақты тапсырмаларды орындау үшін қолданылатын жүйелер немесе құрылғылар.

Технологиялық объектілерді басқару белгілі бір мақсаттарға жету үшін олардың жұмысын бақылау және реттеуді білдіреді. Бұл процесті бақылау, энергияны оңтайландыру, өнім сапасын қамтамасыз ету, тәуекел мен қауіпсіздікті басқару және басқа да көптеген аспектілерді қамтуы мүмкін.

Технологияларды басқару - бұл ұйымның стратегиялық және операциялық мақсаттарын қалыптастыру және орындау үшін технологиялық мүмкіндіктерді әзірлеу мен енгізуді жоспарлауды, басқаруды, бақылауды және үйлестіруді қамтитын процесс. Екінші жағынан, технологияларды басқару мыналарды қамтиды: (1) технология мүмкіндіктерін дамытуды жоспарлау; (2) негізгі технологияларды және оны әзірлеуге қатысты салаларды анықтау; (3) «сатып алу» немесе «жасау», яғни импорттау немесе өзін-өзі дамытуды көздейтінін анықтау; және (4) технологиялық мүмкіндіктерді дамытуды бағыттау мен үйлестірудің институционалдық тетіктерін құру және бақылауға арналған саясат шараларын әзірлеу. Технологияларды басқару домендегі және доменаралық қатынастағы технологиялардың белгілі бір жиынтығын басқару қажеттіліктерін қанағаттандырып қана қоймай, сонымен қатар қолда бар ресурстарға, ағымдағы технологияларға, болашақ нарықтарға және әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерге сәйкес іске асыру стратегияларын әзірлеуі керек екені анық. қоршаған орта. Сондықтан, технологияны қалай басқару керектігі соңғы бірнеше онжылдықта маңызды мәселеге айналды және технологияларды басқару қауымдастығы академиялық зерттеулерге де, практикалық қолданбаларға да кең ауқымды әдістемелер мен қолданбаларды әзірледі.

Технологиялық объект - бұл өндірістің, материалдарды өңдеудің немесе белгілі бір жұмысты орындаудың бөлігі ретінде белгілі бір функцияны немесе процесті орындайтын техникалық жүйенің бөлігі. Мәтінмәнге байланысты технологиялық объект қарапайым механикалық құрылғылардан күрделі автоматтандырылған өндірістік желілерге дейінгі күрделіліктің әртүрлі деңгейлерін көрсете алады.

Технологиялық объектілердің мысалдарына мыналар жатады:

1. Машиналар мен жабдықтар: Бұған материалдарды өндіру мен өңдеуде қолданылатын механикалық, электрлік, электронды және компьютерленген құрылғылардың барлық түрлері кіреді.

2. Өндірістік желілер: Бұл белгілі бір өндірістік процесті жүзеге асыру үшін бір-бірімен әрекеттесетін әртүрлі технологиялық объектілерден тұратын жүйелер.

3. Химиялық реакторлар мен жабдықтар: Әртүрлі өнімдерді алу үшін химиялық заттарды араластыру, реакцияға түсіру және өңдеу үшін қолданылады.

4. Энергетикалық жабдық: энергияны өндіру, беру және тарату үшін пайдаланылатын генераторларды, трансформаторларды, электр станцияларын және басқа құрылғыларды қамтиды.

Технологиялық объектілерді басқаруға және автоматтандыруға болады, бұл мамандандырылған басқару және басқару жүйелерін әзірлеуді және енгізуді талап етеді. Олар сонымен қатар процестерді тиімді пайдалану және басқару үшін әртүрлі сенсорларды, жетектерді және бағдарламалық құралды қамтуы мүмкін.

1.2. Технологиялық процестердің түрлері

Технологиялық процестер – белгілі бір техникалық немесе өндірістік нәтижеге қол жеткізуге бағытталған операциялар мен әрекеттердің тізбегі. Өнеркәсіпке және нақты қолдануға байланысты технологиялық технологияның көптеген түрлері бар. Мұнда олардың түрлері:

Өндірістік процестер: Бұл процестер шикізатты дайындаудан бастап түпкілікті құрастыру немесе өңдеуге дейінгі өнімдерді немесе тауарларды өндіруді қамтиды.

Химиялық процестер: Бұл химиялық реакциялармен, заттардың синтезімен, материалдарды тазартумен және өңдеумен, химиялық өнімдерді алумен және т.б.

Энергия процестері: Бұл процестер электр энергиясын өндіруді, мұнайды, газды және көмірді өндіру мен өңдеуді және жаңартылатын энергия көздерін қоса алғанда, энергияны өндіруді, беруді, бөлуді және пайдалануды қамтиды.

Материалдық процестер: бұл материалдардың пішінін, құрылымын немесе қасиеттерін өзгерту үшін механикалық, термиялық, химиялық немесе электрохимиялық өңдеуді қамтитын процестер.

Басқару және автоматтандыру процестері: Бұл процестер тиімділікті, дәлдікті және қауіпсіздікті арттыру үшін процесті басқару, бақылау және автоматтандыру жүйелерін әзірлеуді және енгізуді қамтиды.

Құрастыру және орнату процестері: Бұл түпкілікті өнімді немесе жүйені жасау үшін құрамдастарды, бөлшектерді және жинақтарды құрастыру мен орнатуға қатысты процестер.

Қызмет көрсету және жөндеу процестері: Бұл жабдықтардың, машиналар мен жүйелердің дұрыс жұмыс істеуі мен ұзақ қызмет ету мерзімін қамтамасыз ету үшін оларға қызмет көрсету, жөндеу және техникалық қызмет көрсетумен байланысты процестер.

Бұл технологиялық процестер түрлерінің шағын тізімі ғана және олардың әрқайсысында өндірістің немесе тапсырманың нақты жағдайлары мен талаптарына байланысты көптеген вариациялар мен тәсілдер болуы мүмкін.

Процесті басқару және автоматтандыру технологиялық жүйелердің тиімділігін, дәлдігін және сенімділігін арттыруға көмектесетін инженерия мен өндірістің екі маңызды аспектісі болып табылады. Олардың әрқайсысын толығырақ қарастырайық:

1. Процессті басқару:

- Процестерді басқару технологиялық операцияларды немесе өндірістік процестерді орындаумен байланысты әртүрлі параметрлер мен айнымалыларды бақылау және реттеуді білдіреді.

- Бұл өнімділікті арттыру, шығындарды азайту, өнім сапасын және қауіпсіз жұмыс ортасын қамтамасыз ету сияқты белгілі бір мақсаттарға қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін процестерді бақылауды, талдауды және реттеуді қамтиды.

- Процесті басқару мамандандырылған басқару жүйелерін қолдану арқылы қолмен (басқару) немесе автоматтандырылған болуы мүмкін.

2. Автоматтандыру:

- Автоматтандыру – адамның тікелей араласуынсыз операцияларды немесе процестерді орындауға мүмкіндік беретін жүйелер мен құрылғыларды енгізу процесі.

- Бұл технологиялық процестерді автоматты басқару және бақылау үшін әртүрлі датчиктерді, жетектерді, контроллерді және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалануды қамтиды.

- Автоматтандыру тапсырмалардың дәлдігін, жылдамдығын және сенімділігін арттыруға, сондай-ақ еңбек шығындарын азайтуға және операцияларды орындаудағы адам факторын барынша азайтуға мүмкіндік береді.

Процестерді басқару мен автоматтандыру бір-бірімен тығыз байланысты және көбінесе өндірістік жүйелердің жұмысын оңтайландыру және олардың тиімділігін арттыру үшін бірге қолданылады. Заманауи өнеркәсіптік кәсіпорындар мен технологиялық объектілер бәсекелестік артықшылықтарға қол жеткізу және олардың өнімділігін арттыру үшін автоматтандыру және процестерді басқару жүйелерін белсенді түрде енгізуде.

Басқару мен автоматтандырудың интеграциясы:

- Заманауи жүйелер: Көп жағдайда процестерді басқару және автоматтандыру тығыз біріктірілген. Басқару жүйелері сенсорлар жинаған деректер мен алдын ала қойылған мақсаттар негізінде процесс параметрлерін автоматты түрде реттейді.

- Өнеркәсіптік автоматтандыру: Өндіріс, энергетика және т.б. сияқты өнеркәсіптік процестер операцияларды оңтайландыру және өнімділікті арттыру үшін көбінесе күрделі басқару және автоматтандыру жүйелеріне сүйенеді.

Қолдану мысалдары:

- Процесті басқару химиялық реактордағы температураны бақылауды қамтуы мүмкін.

- Автоматтандыру роботтар көптеген операцияларды орындайтын өндірістік желідегі құрастыру процестерін қамти алады.

Бұл екі тәсіл де заманауи өнеркәсіпте шешуші рөл атқарады, әртүрлі салаларда тиімділікті арттыруға, шығындарды азайтуға, сапаны жақсартуға және қауіпсіздікті қамтамасыз етуге көмектеседі.

1.3. Технологиялық объектілерді басқарудың әдістері мен принциптері

Процесс қондырғысын басқару процестер мен жүйелерді тиімді басқаруға мүмкіндік беретін әртүрлі әдістер мен принциптерді қамтиды.

1 – кесте. Принциптер

525тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру