САБАҚ:Ы.Алтынсарин «Атымтай жомарт» | Мектеп: Қарымсақ орта мектебі |
Күні: | Мұғалімнің есімі: Жумагулова А.Б |
СЫНЫП: 5 | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар: |
Сабақ негізделген оқумақсаты (мақсаттары) | әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау(5.Т/Ж1). |
Сабақ мақсаттары | Барлық оқушылар: |
| Оқулықта берілген тапсырмаларды орындайды. Тақырыпты меңгереді. |
| Оқушылардың басым бөлігі: |
| Тақырыптың маңызы туралы дәлелдеп айтып бере алады. |
| Кейбір оқушылар: |
| Білімді сыныптастарына түсіндіріп оқулықтан тыс ресурстар қоса алады. |
Бағалау критерийі | Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады. |
Тілдік құзіреттілік |
Жаңа білім |
Ресурстар | Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар және әртүрлі заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер. |
Әдіс-тәсілдер | Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия. |
Пәнаралық байланыс | Музыка, қазақ тілі. |
Алдыңғы тақырып | Ы.Алтынсарин «Қыпшақ Сейітқұл» |
Басталуы 5 минут
| Ұйымдастыру кезеңі 2 минутТоптарға бөлу. «Тәтті тоқаштар»Оқушыларды тәтті тоқаштар арқылы ІІІ топқа бөлу.
Психологиялық ахуал қалыптастыру: 3 минут«Өзі туралы кластер» тренинг Оқушылар танысу үшін өздері туралы кластерлер құрастыруы керек. Олар парақтың ортасындағы шеңберге өз есімдерін жазып, одан таралатын шеңберлерге өздерінің өмірінде маңызы бар бес негізгі рөлін жазады. Мысалы: Жанұяның еркесі, адал дос т.б | 1-топ «Сары тоқаш».2-топ «Көк тоқаш».3-топ «Қызыл тоқаш»«Өзі туралы кластер» тренинг, қағаздар, қалам. |
Ортасы 20 минут | Білу және түсіну 10 минутТоптарға тапсырма: (Мәтін бөліктерін тарату)Оқулықтағы тапсырмаларды топтарға бөлуАтымтай Жомарт өзi есепсiз бай бола тұрып, күн сайын бiр мезгiл үстiне ескi-құсқы киiм киiп, отын кесiп, шөп тасып жұмыс қылады екен. Бiр күнi өзiнiң жақын, таныстары сұрады дейдi: – Жомарт, құдай берген дәулетiңiз бар, ашқа – тамақ, жалаңашқа – киiм, үйсiздерге – үй болдыңыз, сөйтiп тұрып өз басыңызды кемшiлiкке салып, жете алмаған жарлыша отын кесiп, шөп тасығаныңыздың мағынасы не? – деп. Жомарт айтты дейдi: – Төрт түрлi себеп бар. Әуелгiсi: әдемi ат, асыл киiм, асқан дәулеттi өне бойы әдет етсең, көңiлге жел кiргiзедi; сол желiккен көңiлмен өзiмнен терезесi төмен бейшаралардан жиренiп, көз салмай, кем-кетiкке жәрдем берудi ұмытармын деп қорқамын. Екiншiсi: бар бола тұрып мен жұмыс қылсам, мұның кемшiлiк емес екенiн бiлiп, кейiнгiлер әбiрет алсын деймiн. Үшiншiсi: күн сайын өз бейнетiммен тапқан бiр-екi пұлға нан сатып алып жесем де бойыма сол тамақ болып тарайды, еңбекпен табылған дәмнiң тәттiлiгi, сiңiмдiлiгi болады екен. Төртiншiсi: құдайтағаламның берген дәулетiн өзiмсiнiп, тиiстi орындарына жаратпай, көбiсiн өзiм iшiп-жеп, өзiм тұтынсам, мал берген иесiне күнәлi болармын деп қорқамын, – дедi. Әңгіменің тақырыбына қарап «Жомарт» - адамға тән қасиет, «Атымтай» - адамның есімі деп ойлауымыз мүмкін. Алайда Атымтай Жомарт – түрлі халық фольклорында кездесетін, әрдайым жағымды образ ретінде сипатталатын кейіпкер. Оның нақты қай жылдары өмір сүргені белгісіз, алайда ғалымдар арасында VI ғасырда өмір сүрген деген болжам бар. Аталған кейіпкер Шығыс халықтары фольклорында хикаяттық, қиял-ғажайып ертегі, тұрмыс-салт ертегі сынды үш түрлі сипатталады. Жоғарыда жазылған Ыбырай Алтынсарин әңгімесі оның өмірі мен жомарт болу себебін нақты баяндайтындықтан, осының алғашқысына жатады. Бұл әңгіме жас өрендерді еңбекке баулып, маңдай термен табылған нанның тәтті болатындығын баяндайды. Жомарт сөзі парсы тілінен алынған, "жуван" - жас, жігіт, "мард" - адам деген мағынаны білдіреді.Қолдану 8 минут «Интервью» әдісіЖалпыға арналған тапсырма:Оқушылар тақырып аясында сұрақтар құрастырады. Сұрақтар тақтаға ілінеді. Оқушылар бір-бірінің сұрақтарына жауап береді.
| «Әлемді шарлау» әдісі арқылы түсіндіріледі. «Интервью» әдісіОқушылар өз ойларын стикерлерге жазып жабыстырады. |
Сергіту сәті 2 минут | «Қыдырып қайтайық!» би билеу | «Қыдырып қайтайық!» биі
|
Аяқталуы 13 минут | СинтезЕкі түрлі түсініктеме күнделігі.Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:
| Оқушылар кестемен жұмыс жасайды |
Үйге тапсырмаСаралау – Сіз қосымшакөмек көрсетуді қалайжоспарлайсыз? Сізқабілеті жоғарыоқушыларға тапсырманыкүрделендіруді қалайжоспарлайсыз? | Егер мен бай болсам... эссе жазуБағалау - Оқушылардыңүйренгенін тексерудіқалай жоспарлайсыз? |
Пəнаралық байланысҚауіпсіздік жəне еңбектіқорғау ережелеріАКТ-мен байланысҚұндылықтардағыбайланыс |
| | |
РефлексияСабақ / оқумақсаттарышынайы ма?Бүгін оқушыларне білді?Сыныптағы ахуалқандай болды?Мен жоспарлағансаралау шараларытиімді болды ма?Мен берілгенуақыт ішіндеүлгердім бе? Менөз жоспарымақандай түзетулеренгіздім жəненеліктен? | |
Қорытынды бағамдауҚандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?1:2:Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?1:2:Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымдыжетілдіруге көмектесетін не білдім?
|