«Зорлық-зомбылықсыз өмір»
тақырыбында әңгімелесу өткізудің басты мақсаты – балалар мен
жастарға зорлық-зомбылықтың зиянын түсіндіру, оларды
зорлық-зомбылықтың алдын алуға үйрету және қауіпсіз ортада өмір
сүруге тәрбиелеу. Әңгімелесу барысында зорлық-зомбылықтың қандай
түрлері бар екенін, оның а дам өміріне, денсаулығына, психологиялық
жағдайына қалай әсер ететінін талқылап, зорлық-зомбылыққа жол
бермеудің әдістерін қарастыру маңызды.
Әңгімелесу жоспары
1. Кіріспе (Зорлық-зомбылық дегеніміз
не?)
-
Зорлық-зомбылықтың анықтамасы: адамға зиян
келтіру, оны қорлау, үрейлендіру, психологиялық немесе физикалық
күш көрсету.
-
Зорлық-зомбылықтың түрлері:
-
Физикалық
зорлық-зомбылық:
соққылар, ұру, денеге күш қолдану.
-
Психологиялық
зорлық-зомбылық:
қорқыту, кемсіту, эмоционалды зорлық-зомбылық.
-
Сексуалдық
зорлық-зомбылық:
мәжбүрлеу, зорлау, жыныстық қатынасқа мәжбүрлеу.
-
Экономикалық
зорлық-зомбылық:
адамды қаржылық тәуелділікте ұстау, оның жеке қаржылық деректерін
бақылау.
2. Зорлық-зомбылықтың
салдары
-
Денсаулыққа әсері:
дене жарақаттары, психикалық ауытқулар, стресстік
жағдайлар.
-
Психологиялық және эмоциялық
зардаптар:
депрессия, мазасыздық, өзін-өзі бағалаудың
төмендеуі.
-
Әлеуметтік
әсерлері:
адамдар арасындағы сенімсіздік, жалғыздық сезімі, қоғамнан
оқшаулану.
-
Болашаққа әсері:
зорлық-зомбылық көрген балалар мен жасөспірімдер көбінесе өскен
кезде зорлық-зомбылық көрсетуші немесе құрбаны болуға бейім
болады.
3. Зорлық-зомбылықтың алдын
алу
-
Құқықтарыңды білу:
әр бала мен ересек адамның жеке қауіпсіздігі мен құқығын қорғауға
құқығы бар. Әр адам өзіне және өзгелерге құрметпен қарауы
тиіс.
-
Өз сезімдеріңді
білдіру:
қорлық көрген жағдайда дереу көмек сұрау, ашық сөйлесу,
ата-аналарға, мұғалімдерге немесе сенімді ересектерге
хабарлау.
-
Қауіпсіз қарым-қатынас
жасау:
достық қарым-қатынаста бір-біріңді қолдау, бір-біріңе құрметпен
қарау.
-
Балаларды қорғау
жүйелері:
балаларды қорғауға арналған арнайы телефон нөмірлері мен сенім
телефондары, құқық қорғаушы ұйымдар мен әлеуметтік қызметтер туралы
ақпарат.
4. Зорлық-зомбылықсыз қоғам
құру
-
Әр адам өзінің және өзгелердің құқығын
құрметтеуге міндетті.
-
Зорлық-зомбылыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру —
адамдардың бір-біріне деген сезімдері мен қарым-қатынастарын
жақсартудың жолы.
-
Балалар мен жасөспірімдерге зорлық-зомбылықсыз
өмір сүрудің маңыздылығын үйрету — бұл болашақта зорлық-зомбылықты
болдырмауға көмектеседі.
Қорытынды:
-
Зорлық-зомбылықсыз өмір сүру — бұл әр адам мен
қоғамның мақсаты болуы тиіс. Біз барлығымыз бейбітшілік пен
құрметке негізделген қоғам құру үшін әрекет етуіміз
қажет.
-
Әрбір адам өзінің құқығын, денсаулығын,
қауіпсіздігін қорғау құқығына ие. Зорлық-зомбылыққа қарсы тұрып,
әркім өз қоғамын жақсы жаққа өзгерту үшін жауапты болуға
тиіс.
Қатысушылармен әңгіме
жүргізу:
-
Қатысушылардан зорлық-зомбылық
туралы пікірлерін сұрау, олардың осы тақырыпқа қатысты сұрақтарына
жауап беру.
-
Балалар мен жастардың
зорлық-зомбылыққа қалай қарсы әрекет ететіндері жайлы пікір
алмасу.