Арнаулы пәндерге ертханалық жұмыс жүргізудің әдіс тәілдері

Мазмұны:

1.Ішкі ережелер 1-бет

2.Зертханалық және практикалық сабақтарды жоспарлау 1-4 бет

3. Зертханалық және практикалық сабақтарды ұйымдастыру және өткізу 4-6 бет

4. Зертханалық және практикалық сабақтарды рәсімдеу 6- бет

5. Зертханалық және практикалық сабақтарды бақылау және бағалау 6-7 бет

6. Зертханалық және практикалық сабақтарды құжаттар әзірлеу 7- бет

Aрнаулы пәндерде зертханалық жұмыс жүргізідің әдіс тәсілдері

• Колледждің ішкі ережесімен

1.1 зертханалық немесе практикалық сабақтар теориялық ережелерді тәжірибелік растауға және білім алушылардың оқу және кәсіптік маңызды іскерліктерін қалыптастыруға бағытталған

1.2. зертханалық немесе практикалық сабақтың мазмұны оқылатын бөлімнің теориялық материалына сәйкес келеді

1.3. Білім алушылардың зертханалық және практикалық сабақтарды орындауы практикалық тәжірибеге, іскерлікке және білімге негізделген жалпы және кәсіптік құзыреттерді қалыптастырады.

1.4. Білім алушылардың зертханалық және практикалық сабақтарды орындауы келесі мақсаттарға жетуге бағытталған:

• пәнді, кәсіби модульді меңгеру нәтижелеріне қойылатын талаптарға сәйкес кәсіби міндеттерді орындау бойынша бастапқы практикалық тәжірибе алу, іскерлікті қалыптастыру • Практикалық және зертханалық сабақтарда игерілген біліктер оқу және өндірістік практикадан өту кезінде игерілген білімдермен және практикалық тәжірибемен жиынтықта кәсіби құзыреттілікті қалыптастырады;

• алынған теориялық білімді жинақтау, жүйелеу, тереңдету, бекіту;

• алған білімдерін практикада қолдана білуді жетілдіру, зияткерлік және практикалық қызметтің бірлігін жүзеге асыру;

• қойылған міндеттерді шешу кезінде дербестік, жауапкершілік, дәлдік, шығармашылық бастама сияқты кәсіби маңызды қасиеттерді қалыптастыру.

1.6 Зертханалық және практикалық сабақтарды өткізу оқу тобы ережеге сәйкес саны 8 адамнан кем емес кіші топтарға бөлінуі мүмкін.

2. Зертханалық және практикалық сабақтарды жоспарлау

2.1. зертханалық және практикалық сабақтарға арналған тапсырмалар берілген уақыт ішінде оқушылардың басым көпшілігінің сапалы орындалуы үшін жоспарлануы тиіс.

2. 2. оқу пәні, кәсіби модуль бойынша зертханалық және практикалық сабақтардың мазмұны барлық кәсіби біліктерді қамтуы тиіс. Осы пән, кәсіби модуль бағытталған дайындыққа, ал барлық оқу пәндері, кәсіби модульдер бойынша маман даярланатын барлық кәсіби қызметті қамтиды.

2. 3. зертханалық және практикалық сабақтардың құрамы мен мазмұнын жоспарлау кезінде зертханалық және практикалық сабақтардың әртүрлі жетекші дидактикалық мақсаттары бар екендігін ескеру қажет:

• зертханалық сабақтардың жетекші дидактикалық мақсаты формулаларды, есептеу әдістемелерін эксперименттік тексеру, заңдылықтарды анықтау және растау, эксперимент жүргізу әдістемелерімен танысу, заттардың қасиеттерін, олардың сапалық және сандық сипаттамаларын анықтау, құбылыстардың, процестердің дамуын қадағалау және т. б. болып табылады. Тапсырмаларды орындау барысында білім алушыларда кәсіби практикалық дайындықтың бір бөлігін құрайтын түрлі аспаптармен, қондырғылармен, зертханалық жабдықпен, аппаратурамен жұмыс істеудің практикалық дағдылары мен іскерліктері, сондай-ақ зерттеу іскерліктері (бақылау, салыстыру, талдау, тәуелділікті белгілеу, қорытынды жасау және жалпылау, өз бетінше зерттеу жүргізу, нәтижелерді ресімдеу) қалыптасады.)

• практикалық сабақтардың жетекші дидактикалық мақсаты әртүрлі міндеттерді шешу, соның ішінде кәсіби (өндірістік жағдайларды талдау, жағдайлық өндірістік міндеттерді шешу, іскерлік ойындар мен т. б. кәсіби функцияларды орындау) есептеулерді, есептеулерді, сызбаларды орындау, өлшеу құралдарымен, жабдықтармен, аппаратурамен жұмыс істеу, нормативтік құжаттармен, Нұсқаулық материалдармен, анықтамалықтармен жұмыс істеу, жобалық, жоспарлы және басқа да техникалық және арнайы құжаттамаларды құрастыру болып табылады •, жалпы кәсіптік және арнайы пәндер бойынша кейінгі оқу қызметіне қажетті құжаттар.

2. 4. зертханалық сабақтардың мазмұны мен көлемін таңдау кезінде оларды меңгеру үшін оқу материалының күрделілігіне, пән ішіндегі байланыстарға, болашақ кәсіби қызмет үшін оқытылатын теориялық ережелердің маңыздылығына, зертханалық сабақтардың жиынтығында нақты жұмыстың қандай орын алуына және олардың оқу пәнінің мазмұны туралы тұтас түсініктерді қалыптастыру үшін маңыздылығына сүйену керек.

2. 5 зертханалық сабақтарды жоспарлау кезінде жетекші дидактикалық мақсатпен қатар – теориялық ережелерді растау – тапсырмаларды орындау барысында білім алушыларда кәсіби практикалық дайындықтың бір бөлігін құрауы мүмкін әртүрлі аспаптармен, қондырғылармен, зертханалық жабдықпен, аппаратурамен жұмыс істеудің практикалық біліктері мен дағдылары, сондай-ақ зерттеу біліктері (бақылау, салыстыру, талдау, тәуелділіктерді белгілеу, қорытынды жасау және қорыту, өз бетінше зерттеу жүргізу, нәтижелерді ресімдеу) қалыптасатынын ескеру қажет.

2. 6. практикалық сабақтардың мазмұнын әзірлегенде практикалық сабақтар барысында біліктер мен дағдыларды қалыптастырумен қатар теориялық білімдер жинақталатынын, жүйеленетінін, тереңдетілетіндігін және нақтыланатынын, теориялық білімдерді пайдалану қабілеттілігі мен дайындығы жетілдірілетіндігін, теориялық білімді пайдалану қабілеттілігі мен дайындығы жетілдірілетіндігін, теориялық білімді практикада қолдану қабілеттілігі мен дайындығы жетілдірілетіндігін, зияткерлік біліктер дамытылатындығын ескеру қажет.

2.7. практикалық сабақтарда білім алушылар курстық жобалау және өндірістік практика процесінде одан әрі бекітілетін және жетілдірілетін бастапқы кәсіби дағдылар мен дағдыларды меңгереді.

2. 8. зертханалық және практикалық сабақтардың тізімі пәннің, кәсіптік модульдің жұмыс бағдарламаларында, сондай-ақ оларды өткізуге арналған сағат саны ұсынылған үлгі бағдарламамен ерекшеленуі мүмкін, бірақ бұл ретте тиісті мамандық немесе кәсіп бойынша Мемлекеттік талаптарда, сондай-ақ колледж белгілеген білім алушының дайындық деңгейіне қойылатын қосымша талаптармен анықталған бітірушінің дайындық деңгейін қалыптастыруы тиіс.

3.Зертханалық және практикалық сабақтарды ұйымдастыру және өткізу

3.1. зертханалық сабақтар оқу сабағының түрі ретінде арнайы жабдықталған оқу зертханаларында өткізілуі тиіс. Ұзақтығы-бір академиялық сағаттан кем емес. Зертханалық сабақтың қажетті құрылымдық элементтері, білім алушылардың өзіндік әрекеттерінен басқа, оқытушы өткізетін нұсқаулық, сондай-ақ зертханалық сабақты орындау қорытындыларын талқылауды ұйымдастыру болып табылады.

3.2.практикалық сабақ оқу кабинеттерінде немесе арнайы жабдықталған үй-жайларда (зертханаларда, алаңдарда, учаскелер мен т.б.) өткізілуі тиіс. Практикалық сабақтың қажетті құрылымдық элементтері білім алушылардың өзіндік іс-әрекеттерінен басқа, оқытушы өткізетін нұсқаулық, сондай-ақ орындалған жұмыстарды талдау және бағалау және оқушылардың жоспарланған іскерліктерін меңгеру дәрежесі болып табылады.

3. 3. зертханалық және практикалық сабақтарды орындау алдында білім алушылардың білімін, олардың тапсырманы орындауға теориялық дайындығын тексеру жүргізіледі.

3.4. зертханалық және практикалық тапсырмалар бойынша оларды өткізу бойынша әдістемелік нұсқаулар әзірленуі және бекітілуі тиіс.

3.5 Зертханалық және практикалық сабақтар:

• репродуктивті сипатты;

• ішінара-іздеу сипатты;

• зерттеу сипатты;

Репродуктивті сипаты бар жұмыс оларды жүргізу кезінде оқушылар егжей-тегжейлі нұсқауларды қолдануымен ерекшеленеді.

Ішінара іздестіру жұмыстарын орындау кезінде білім алушылар толық нұсқауларды қолданбайды, ал дербес құрал-жабдықтарды іріктеуді жүзеге асырады; талдау әрекеттерінің тәсілдерін таңдайды; оқу және анықтамалық әдебиеттерді пайдалануды жоспарлайды.

Зерттеу сипатындағы жұмыстар тақырып бойынша теориялық білімдерге проблемаларды шешу ретінде орындалады.

3. 6. зертханалық және практикалық сабақтарды жоспарлау кезінде білім алушылардың зияткерлік белсенділігінің жоғары деңгейін қамтамасыз ету үшін репродуктивті, ішінара-іздестіру және іздеу тәсілдерінің оңтайлы арақатынасын анықтау қажет.

3.7. зертханалық және практикалық сабақтарды өткізу кезінде білім алушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастырудың әр түрлі формалары қолданылуы мүмкін.:

• алдыңғы;

• топтық

• жеке;

• олардың үйлесімі.

Сабақтарды жаппай ұйымдастыру түрінде барлық білім алушылар бір уақытта бір жұмысты орындайды

Сабақтарды топтық түрде ұйымдастыру кезінде бір жұмыс 2-5 адамнан тұратын топпен орындалады.

Сабақты ұйымдастырудың жеке нысаны кезінде әрбір білім алушы жеке тапсырманы орындайды

3.8. зертханалық және практикалық сабақтарды өткізу тиімділігін арттыру үшін:

• білім алушының мамандығы мен мамандығының бейініне сәйкес тапсырмалар мен жаттығуларды әдістемелік сүйемелдеу;

• білім алушының зертханалық немесе практикалық сабаққа теориялық дайындық деңгейін анықтайтын тестілік бақылауды қолдану;

• проблемалық оқыту әдістерін қолдана отырып құрылған зертханалық іздеу сабақтарын оқыту тәжірибесінде қолдану;

• күрделілік деңгейі бойынша сараланған тапсырмаларды қолдана отырып, зертханалық және практикалық сабақтар өткізу.

4 .Зертханалық және практикалық сабақтарды рәсімдеу

4.1. пән, кәсіби модуль бойынша зертханалық және практикалық сабақтарды рәсімдеу құрылымын (циклдік әдістемелік) комиссиялар анықтайды.

4.2. зертханалық және практикалық сабақтарды орындағаны үшін бағалар топ журналына қойылады. Оқыту сипатындағы зертханалық және практикалық сабақтар бағаланбайды.

5.Зертханалық және практикалық сабақтарды бақылау және бағалау

5.1. зертханалық және практикалық тапсырмалардың нәтижелерін бағалау және бақылау іскерлікті, практикалық тәжірибені игеруді тексеруге, оқу пәні бағдарламасында анықталған жалпы және кәсіби құзыреттілікті қалыптастыруға бағытталған..

5.2.жалпы даму деңгейін бақылау және бағалау және кәсіптік құзыреттілікті қалыптастыру үшін, білім алушылардың зертханалық және практикалық сабақтар кезіндегі жұмысын бақылау, бақылау нәтижелерін талдау, есептер мен жеке тапсырмаларды сараптамалық бағалау, қызметті өзін-өзі бағалау сияқты бақылау нысандары мен әдістері қолданылады.

5.3.Зертханалық және практикалық сабақтар кезінде білім алушылардың алған білімі, іскерліктері, практикалық тәжірибесі оқу пәні/МДК бойынша есепте/сараланған есепте/емтиханда бақыланады.

5.4 Зертханалық және практикалық сабақтарды орындау бағасы білім алушының білімін ағымдағы бақылау нәтижесі ретінде есептеледі. Дайындық деңгейі келесі бағалармен анықталады: 5 "өте жақсы", 4 "Жақсы", 3 "қанағаттанарлық", 2 "қанағаттанарлықсыз". Білімді ағымдағы бақылау кәсіптік модуль пәнін оқуға арналған оқу жұмыс жоспарымен бөлінген уақыт есебінен жүргізіледі, нәтижелер білім алушылардың үлгерімі журналына енгізіледі.

6.Зертханалық және практикалық сабақтарды ұйымдастыру және өткізу бойынша оқу-әдістемелік құжаттаманы әзірлеу

6.1 Жұмыс жоспарында зертханалық және практикалық сабақтарды орындауға бөлінетін уақыт көлемі тиісті мамандық (кәсіп) және оқу пәнінің Жұмыс бағдарламасы негізінде жоспарланады.

Циклдік әдістемелік комиссиялар өз отырыстарында оқу пәндері оқытушыларының ұсыныстарын қарайды және жұмыс оқу жоспарының әрбір пәні бойынша практикалық және зертханалық сабақтарды орындауға бөлінген уақыт көлемін ұсынады.

6.2. Берілген уақыт көлемін бөлуді кәсіптік модульдің тиісті пәнінің оқытушысы, оқылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып және практикалық және зертханалық сабақтар мазмұнының жетекші дидактикалық мақсатына сәйкес, ұсынылған үлгілік оқу бағдарламасы негізінде жүзеге асырады.

6.3 Зертханалық және практикалық сабақтардың тақырыптары тиісті бөлім (тақырып) бойынша білім беру мазмұнына сәйкес, оқу пәндерінің үлгілік бағдарламаларымен ұсынылған тақырыптар тізбесі негізінде тиісті пәннің оқытушысымен дербес әзірленеді.

6.4 Пәннің жұмыс бағдарламаларындағы зертханалық және практикалық сабақтар тізімі, сондай-ақ оларды өткізуге арналған сағат саны шамамен берілген бағдарламамен ерекшеленуі мүмкін, бірақ бұл ретте тиісті пән бойынша білім алушының дайындық деңгейіне қойылатын талаптарды іске асыруды қамтамасыз етуі тиіс

6.5 Зертханалық және практикалық сабақтарды өткізу бойынша әдістемелік ұсынымдар оқу пәнін/кәсіптік модульді оқу бойынша білім алушыларға арналған әдістемелік ұсынымдардың құрамдас бөлігі болып табылады және оқытушылармен әзірленеді, сондай-ақ тиісті циклдік әдістемелік комиссиялармен қаралады және қабылданады.