Мектеп гигиенасы және экологиялық жағдай

Мектептерде оқушылардың гигиенасы сақтала ма? Барлық уақытта сақталады деп айтуға болмайды. Қазір елімізде 3 ауысымдық мектептер бар. Қала жағдайында алып мектептердің жағдайы жақсы деп айтуға келмейді. Өзім 2-3 мектепті араладым. Көзім жеткен соң айтып отырмын. Ол мектептерде үзіліс заңдылығы қалыпты деп айтуға болмайды. Бастауыш баласы әлі де ойын баласы, сондықтан, ол қимылда болатыны түсінікті. Заңдылығында, ұзақ үзіліс 2 рет 10 минуттан болуы керек, бала далаға шығып, таза ауа жұтып, жүгіріп, қимыл-қозғалыста болып ішіндегі жынын шығаруға тиісті. Үзіліс 5 минут болғандықтан, бала мектеп коридорында бір-бірімен алысып, ала шаң болады. Ол шаңды үлкені жоқ, кішісі жоқ, барлығы жұтып жатыр. Мектептердегі экологиялық жағдайдың сақталмайтын бір көрінісі - міне, осы. Ал мен жоғарыда атаған мектептерде ұзақ үзіліс 5 минуттан.

Жиі-жиі терезелер ұзақ үзілісте ашылып, желдетіліп тұруы керек. Әсіресе, бастауыш мектеп баласының көтеретін сумкасы өте ауыр, қаламсабы, кітабы, дәптері, ауыстыратын аяқ киімі, ішетін суы, тағы басқа құралдары, оның үстіне, сумканың салмағын қосыңыз, бұл да бастауыш баласының гигиенасы мен экологиялық жағдайының сақталмауына соғады, сондықтан біздің балаларымыздың арқа омыртқасы қисайып, белі бүгіліп жүруге икемделуде. Ал, негізінде, 2-сынып баласының қалтасының салмағы 2,5-2,8, 3 кг салмаққа жетпеуі тиісті. Бұл да мектептің бастауыш сынып оқушылары үшін сақталатын жай. Қазір дамыған елдерде бұл жайды болдырмау үшін, балалар қалта арқаламайды, мәселен Қытайда балалар ақпарат, тапсырманы флешкіге салып апарып орындайды. Ал Ресейде балалар үшін шығарылатын қалталарға ысырмалы роликтер орналастырылған. Алдағы уақытта біздің елімізде де осындай жағдай іске асса, нұр үстіне, нұр болар еді.

Ал бастауыш мектеп баласының асханасындағы тамақтану жайын да жақсы деп айта алмаймын. Бұл жастағы балаларға көбіне сүт тағамдарынан дайындалған, өнімдер, әсіресе, сұйық тамақтар, жұмыртқа берілу тиіс. Көбіне мектеп асханасында пирожки пісіріліп сатылады. Ол асты мектеп баласының әбден шайнап жұтуына уақыт керек қой, 5 минуттың жартысында ол мектеп асханасында кезекте тұрады, сол асты қолына алған бойда, сыныбына қарай жүгіре жөнеледі. Оны жеп үлгермейді. Міне оның ас қорыту жүйесіне салмақ осыдан да түседі. Сұрастырып қарағанымда, күніне 1000 пирожки пісірілетін мектеп асханалары бар екен. Статистика бойынша мектеп оқушыларының 30 пайызының бауыры, 60 пайызының омыртқасының қисаюы осындай жайлардан екенін ұғынуымыз керек. Ол мектеп асханасының қызметкерлері мен ата –аналар арасында түсіндіру жұмыстарының сирек, тіпті қадағалаудың жоқ болуынан. Санэп араласатын жұмыс. Сыртқы ортамен байланыс - жайлы, жайсыз болып 2-ге бөлінеді. Дұрыс қарым-қатынас болмаса, мәнді тіршілік болмайтыны түсінікті. Сондықтан экологиялық жағдай жақсармай, бала жағдайының жақсармайтынын есте ұстауымыз керек.

Айнур Саурбаева, дәрігер