Қазақтың ұлттық ойындары Тоғызқұмалақ ойыны

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

4. Қазақтың ұлттық және ақыл-ой

Мектеп Қазақ орта Тексерілді

Күні:15.12

Мұғалімнің аты-жөні: Бисенов Ертуған

Сынып: 5б ( ұлдар)

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Қазақ ұлттық ойындары. Тоғызқұмалақ ойыны

Оқу мақсаттары

5.2.7.7 Жарыс кезінде адал ойнау, патриотизм және ынтымақтасты ққа жататын мінез-құлық көрсету және түсіндіру.

Оқу бағдарламасына сілтеме

2.7 Жарыс кезінде адал ойнау, патриотизм және ынтымақтастыққа жататын мінез- құлық көрсету.

Сабақ мақсаттары

Барлығы:Білім алушы тоғызқұмалақ ойынын біледі.

Көбі: Білім алушы тоғызқұмалақ ойынын біледі,санайды,есептеді .

Кейбірі: Білім алушы тоғызқұмалақ ойынын біледі,санайды,есептейді,ойнай алады.

Жетістік критерийлері

Ойын тарихын,ережелерін біледі. Ойын комбинацияларын реттілікпен орындайды.

Тілдік мақсаттар

Ұлттық ойындар, асық, еңкею тақтайлары, құрсау, пластмасса доптар, қоржын

тоғызқұмалақ, атсырау, тұздық, отау қауіпсіздік орамал тастау теңге алу

түйілген орамал көкпар.

Құндылықтарды дарыту

Білім алушылар бір - бірімен келісіп және үйлесімді жұмыс жасауға тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыстар

Математика-есептеу отауларды санау

Бастапқы білім

Қазақтың ұлттық ойындарын ережеге сай ойнайды.

Сабақ барысы

Б-барлық сынып, Т-топтық, ЖЖ- жұпптық жұмыс, Ж- жеке,

Тәж -оқушы тәжірибесі,К- мұғалімнің көмегі, Ф-фор.бағалау.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

10мин

Дайындық бөлімі.

Білім алушыларды қатарға тұрғызу сәлемдесу, сабақ мақсаттарымен таныстыру. Оқушыларды суреттер құрастыру арқылы топтарға бөлу. Әр топ өз беттерінше жалпы дене жаттығуын жасайды.

Әр жаттығуға кең, ашық кеңістік.

Сабақтың ортасы

25мин

(Б,Т.ЖЖ,К) Тоғызқұмалақ ойыны.

Тоғызқұмалақ ойынын жақсы меңгеру үшін тақ, жұп сандарын үйрету тақ сандар (1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21.... ) ашық жұп сандар (2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20....) жабық деп жазған жөн. Тоғызқұмалақ ойынын үйретушілерге бір ескерте кететін нәрсе тақ санды құмалағы бар отаулар тоғызқұмалақ тілінде-ашық жұп санды құмалағы бар отаулар – жабық отаулар деп аталады.

ОТАУЛАРДАН БАСТАП ЖҮРУ.

Тоғызқұмалақ ойыны басталарда, әр ойыншының тоғыз отауында тоғыздан 81 құмалақтары болады.

Ойынды солдан оңға қарай жүріспен кез келген отаудан бастауға болады. Ол үшін ойыншы (ақ жағы) жүріс жасалатын отауда бір құмалақ қана қалдырып, басқаларын түгелімен қолына алады да, келесі отаудан бастап, әр- бір отауға өз жағының да, қарсыласының да қолындағы құмалақтары біткенше бір-бірден салып шығады. Сонда ең соңғы салынған құмалақ қарсыласының тақ санды құмалағы бар кез келген отауына түсіп, сол отаудағы құмалақтар санын жұп жасаса, (2, 4, 6, 8, 10. т.с.с.) бұл жүріс табысты болып саналып, сол отаудағы барлық құмалақтарды өз қазанына салады.

Тоғызқұмалақ ойынында қарсыластар алма-кезек жүріп отырады. Қара жақтын мақсаты да қарсыласының тақ санды бір отауына өзінің қолындағы соңғы құмалағын түсіріп, жұп жасап, сол отаудағы құмалақтарды ұтып алу болып табылады. Осы тәртіппен жүріс алма-кезек ауыстырлып отырады.Егер жүріс кезінде ойыншылардың ең соңғы құмалағы қарсы жақтың кез-келген бір отауына түсіп,сол отаудағы құмалақтар санын тақ жасаса (1, 3, 5, 7, 9, 11, 13.т.с.с.) немесе, өз жағының отауларының біреуінде тақ жұбына қарамай келіп түсіп жатса, жай жүріс жасалады деп саналып, ол отаудағы құмалақтар ешбір қазанға алынбайды.

Тоғызқұмалақта ойнаушылардың алдарына қоятын негізгі мақсаты-кем дегенде өз қазанында 82 құмалақ жинап, қарсыласын ұтып шығу. Екі жақтың бірдей ұтуы, не ұтылуы мүмкін емес.

Ойын аяақталған соң ойыншылардың қазанындағы құмалақтардың соңы 81-ден болса, ойын тең ойын деп бағаланады. Тоғызқұмалақта тең ойын болуының басты шарты – екі жақтың да тақта бетінде, тұздықтарының болуы.

Оқушыларды екі топқа бөліп тоғызқұмалақ ойының ойнату

Үлкен бос ойын кеңістігі,ысқырық

Ойын ережелері бойынша ақпарат:

Сабақтың соңы

5 мин

Сабақ соңында білім алушыларға бір бірін бағалау жүргізіледі:

Бүгінгі сабақта болған көңіл – күйді бас бармақ арқылы бағалау

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлау? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлау?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау барысында оқушылардың деңгейін анықтап. Деңгейлері бойынша тапсырмалар бердім. Сабаққа белсенді қатысып тапсырманы дұрыс орындаған оқушыларды ауызша мадақтау арқылы бағаладым.Деңгейі жоғары оқушылармен аралстырып білім деңгейлерін көтердім.

Бас бармақ жоғары / төмен» әдісі арқылы рефлексия жасалады.Кері байланыс. Әңгімелесу тәсілдерін қолдандым.Оқушылардың өз бетінше тапсырмамен жұмыс істеуі, өз бетінше қателерін түзеу.

Тапсырмаларды орындау кезінде спорттық құралдардың дұрыс орналасуына көңіл бөлу.Дене қыздыружаттығуларының орындалуына аса көңіл бөлу,икемділіктідамытуға септігін тигізеді.Дұрыс тыныс алу. Сабақ барысында техника қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2: