ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОННАН ШЫҒАТЫН СӘУЛЕЛЕНУДІҢ АДАМ АҒЗАСЫНА ӘСЕРІ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

ҒЫЛЫМИ ЖОБА ТАҚЫРЫБЫ:

ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОННАН ШЫҒАТЫН СӘУЛЕЛЕНУДІҢ АДАМ АҒЗАСЫНА ӘСЕРІ

2024-2025 оқу жылы

Мазмұны:

І. Кіріспе

ІІ.Негізгі бөлім

2.1 Ұялы телефондағы электромагниттік толқындарды тіркеудің алғашқы алғышарттарын зерттеу

2.2 Ұялы телефон қашан және қалай пайда болды?

2.3Телефондардың зияны мен пайдасын зерттеу теориясы

ІІІ. Практикалық бөлім

3.1 Ұялы телефондардың денсаулыққа зиянын анықтау және оның салдары

3.2 Ұялы телефоннан сәулелену туралы зерттеудің аспектілері

3.3Ұялы телефонның адам денсаулығына әсерін зерттеу

3.4Тәжірибелер

ІҮ. Қорытынды

Ү. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Аннотация

Біздің заман -озық технологиялар ғасыры, адамның өмірін ұялы телефон арқылы байланыссыз елестету мүмкін емес.

Бүгінгі таңда ұялы телефондар негізгі қажеттілікке айналды. Жылдам байланыс әлемнің түкпір-түкпірінде тұратын адамдармен қарым-қатынасты жеңілдетеді. Қазіргі уақытта кез - келген хабарлама-жазбаша, дыбыстық, электр энергиясының көмегімен берілуі мүмкін. Электр сигналдары бірден сымдар арқылы өтеді және радиотолқындардың көмегімен біз оларды жібергеннен кейін бірден хабарлама аламыз. "Түтіктер" үлкенірек және үлкен болады, сигналдар дөңгелек болады. Толқындар біз арқылы өтеді. Бұл қаншалықты зиянды? Ұялы телефонның әсері туралы әртүрлі пікірлерді жиі естисіз.

Біз осы ғылыми жобамызды ұялы телефоннан шығатын сәулелердің адам ағзасына әсері мәселесіне зерттеу жүргізу керек деп шештік.

Аннотация

Наше время - век передовых технологий, невозможно представить жизнь человека без мобильного телефона.

Сегодня мобильные телефоны стали предметом первой необходимости. Быстрое общение упрощает общение с людьми по всему миру. В настоящее время любое сообщение можно передать письменно, аудио, электричеством. Электрические сигналы проходят сразу по проводам, и с помощью радиоволн мы получаем сообщение сразу после их отправки. «Трубки» будут все больше и больше, сигналы будут круглыми. Волны проходят сквозь нас. Насколько это вредно? Часто можно услышать разные мнения о влиянии мобильных телефонов.

Мы решили, что этот исследовательский проект должен изучить влияние излучения сотового телефона на человеческий организм.

Annotation

Our time is the age of advanced technologies, it is impossible to imagine a person's

life without a mobile phone.

Today, mobile phones have become a basic need. Fast communication makes it easier to communicate with people around the world. At present, any message can be transmitted in writing, audio, electricity. Electrical signals pass immediately through the wires, and with the help of radio waves we receive a message immediately after sending them. The "tubes" will be bigger and bigger, the signals will be round. The waves pass through us. How harmful is it? You often hear different opinions about the effects of cell phones.

We decided that this research project should study the effects of cell phone radiation on the human body.

Жобаның мақсаты:Қазіргі заманда ең өзекті мәселе ұялы телефон десек қателеспейміз. Бәрінің қолынынан табылатын ұялы телефоннан шығатын сәуленің қаншалықты зияны екенін және маңыздылығын талдап көрсетуді, осы мәселені зерттеуде толағай табыстарға жеткен қазақстандық модульдың ерекшелігін айқындау.

Жобаның міндеттері:

• Ұялы телефонның сәуленену аспектілерін айқындау;

• Қоғамның өміріндегі, адамдардың күнделікті тіршілігіндегі ешбір теңдесі жоқ аса қауіпті құрал – ол ұялы телефоннан шығатын ультра күлгін сәулелердің адам ағзасына зиянын анықтау;

Жоба өзектілігі: Ұялы телефоннан шығатын сәулелердің адам ағзасына зиянын танымдық тұрғыдан зерттеу.

Ғылыми жобаның деректік негізі: ғылыми жұмысты жазу барысында осы уақытқа дейін ғылыми айналымға тартылмай келген баспа сөз материалдары мен тарихи түрлі әдебиеттер, ғылыми зерттеулердің мәліметтері сұрыпталып алынды.

Зерттеудің болжамы: Зерттеу жұмысы ұялы телефоннан шығатын сәулелердің адам ағзасына зияныарқылы оқушылардың өзін өзі тәрбиелеуі және зияткер ұрпақтың қалыптасуына тарихи көмек.

Зерттеудің кезеңдері: дереккөздермен жұмыс; 2. интернет материалдарын пайдалану; 3. баспасөз беттерінен деректер іздеу; 4. табылған, қол жеткізген материалдарды талдау, талқылау, ой елегінен өткізу, салыстыру, т.б.

Ғылыми жобaның ғылыми жaңaлығы: Ұялы телефоннан шығатын сәулелердің адам ағзасына зиянын танымдық тұрғыдан зерттеу.

Кіріспе

Ұялы телефон-бұл қазіргі уақытта барлық адамдарда бар байланыс құралы: балалар, жасөспірімдер, ересектер, қарттар. Ұялы телефондарды құратын компаниялар бірегей мүмкіндіктері бар жаңа телефондарды ұсына отырып, жаңа функцияларды, ұялы телефонның жаңа мүмкіндіктерін игереді. Бірақ жаңа функциялар әрдайым пайдалы емес, тіпті адам ағзасына зиян тигізетінін аз адамдар біледі. Ұялы телефон-бұл сыртқы әлеммен байланыс құралы. Бірақ бірнеше секундта сіз өмір бойы емделетін ауруларды ала аласыз. Сондықтан, әр адам ұялы телефонның адам денсаулығы мен өміріне жағымды және теріс әсерін білуі керек, телефонды қалай дұрыс пайдалану керектігін және қандай уақыт аралығында екенін білуі керек.

2.1 Ұялы телефондағы электромагниттік толқындарды тіркеудің алғашқы алғышарттарын зерттеу

Ұялы телефонның ресми туған күні 1973 жылы 3 сәуірде американдық Motorola компаниясының ұялы байланыс бөлімінің бастығы Мартин Купер әлемдегі алғашқы ұялы телефон қоңырауын жасаған кезде санады. Алайда, бұл оқиға 19 ғасырда басталған өте ұзақ процестің шарықтау шегі болды.

Ұялы байланыстың құрылу тарихындағы алғашқы маңызды күн 1895 мамырда белгілі болды. Орыс ғалымы Александр Степанович Попов Ресей физика-химиялық қоғамының отырысында электромагниттік толқындарды тіркеуге арналған құрылғыны көрсеткен кезден бастап түрлі зерттеулер жүргізіле бастады.

Сымсыз байланысты дамытудың келесі қадамы 1896 жылы Гуглиелмо Маркони жүзеге асырған ақпаратты сымсыз беруді көрсету болды, ол Морзе кодының көмегімен Лондон поштасының төбесінен одан 1,5 км қашықтықта орналасқан басқа ғимаратқа сигнал берді.

Попов, Маркони, сондай-ақ ақпарат беру үшін радио толқындарын пайдалануға мүмкіндік беретін құрылғыларды жасау бойынша жұмыс істеген басқа ғалымдар мен инженерлер жүргізген қосымша зерттеулер сол кездегі байланыс жүйелерінде нақты төңкеріс жасады.

Сымсыз байланыстың заманауи түрге көшуіндегі маңызды қадам 1899 жылы Попов жасаған "грозометчикті" модернизациялау болды-жетілдірілген құрылғыда оператордың бас телефондарына (құлаққаптарына) сигналдарды қабылдау (Морзе коды) жүзеге асырылды.

Алайда, зерттеушілер көп нәрсені қалады – абстрактілі нүктелерді сымсыз-сызықшамен емес, адамның дауысымен, оның көптеген интонациясымен.

Радиотолқындардың көмегімен адамның сөйлеуін бірінші болып 1900 жылы алғаш рет жүзеге асырған регинальд Фессенден болды. 3 жылдан кейін оған жетілдірілген детектор ұсынылды, соның арқасында радиобайланыс арқылы берілген адам дауысын қолайлы сапамен шығаруға мүмкіндік туды.

20 ғасырдың басына дейін радио сигналдарының таратқыштары мен қабылдағыштары әдетте ғимараттар мен құрылыстарға немесе теңіз кемелеріне орнатылды. Алайда, 1901 жылы Гуглиелмо Маркони Торникрофт маркалы бу машинасына қабылдау-тарату құрылғысын орнатты, осылайша жылжымалы жердегі радиобайланыстың дамуына негіз болды.

Ұялы байланыстың дамуындағы келесі маңызды оқиға 1921 жылы, американдық Детройтта телеграфтық мобильді байланыстың алғашқы диспетчерлік жүйесі құрылған кезде болды. Байланыс бір жақты болды.

Диспетчерлер мен полиция көліктері арасындағы екі жақты радио байланыс 12 жылдан кейін, 1933 жылы Нью-Йоркте пайда болды. Сол жылдардағы жылжымалы радиобайланыс құралдары PTT (Push-To-Talk – сөйлесу үшін басыңыз) жүйелеріне қатысты болды. Бұл принцип әлі күнге дейін рацияларда қолданылады және бірнеше жыл бұрын ол қазіргі заманғы ұялы телефондардың PTT функциясының арқасында ұялы байланыс құралдарында қайта туылды.

1934 жылы Америка Конгресінде федералды байланыс комиссиясының (FCC) құрылуы маңызды оқиға болды, оның негізгі қызметі АҚШ-та радиожиілікті бөлу болды.

Жеке клиенттерге арналған алғашқы жылжымалы радио желісі 1946 жылы 17 маусымда американдық Сент-Луисте (Миссури штаты) AT&T және BellTelephoneLaboratories ұялы телефония қызметінің (МТС) бірлескен күшімен іске қосылды.

Шақырылатын абонентпен байланыс екі кезеңде жүзеге асырылды-алдымен оператормен байланыс жасалды, ол қажетті абонентпен байланыс орнатты. Тегін жиілік арнасын абонент қолмен таңдады. Сент-Луисте жасалған жүйе ұялы байланыстың алғашқы стандарттарының бірі болып саналатын MTS (MobileTelephoneSystem) стандартына тиесілі болды. Айтпақшы, өзгертілген түрде MTS әлі күнге дейін бірқатар дамушы елдерде қолданылады.

1955 жылға қарай, техникалық тұрғыдан алғанда, AT&T және BellTelephoneLaboratories желісі бұдан былай техникалық жағынан ең жетілдірілген болмады – алғашқы толық автоматты жылжымалы радиотелефон жүйесін 1948 жылы Индиана штатының Ричмонд қаласындағы Ричмонд радиотелефон компаниясы іске қосты.

Бұл жүйе belltelephonelaboratories-тің миынан асып түсті, өйткені қоңыраулардың көпшілігі оператордың көмегінсіз толығымен автоматты режимде жүзеге асырылды.

Ринг ұсынған принцип бойынша құрылған алғашқы ұялы байланыс жүйесі 1969 жылы Нью-Йорк пен Вашингтон арасында жүретін Metroliner пойыздарында Bell компаниясы орнатқан таксофондық байланыс жүйесі (автомат телефондар, жалпы пайдалану) түрінде жарық көрді.

Американдық компаниялардың үлкен үлесіне қарамастан, ұялы байланыс тек АҚШ-та ғана дамымады.

Жапонияда ұялы телефон жүйесінің алғашқы сынақтары 1967 жылы өткізілді, алайда жапондық ұялы байланыстың пайда болуы 1975 жылдан басталады, ол кезде Токиодағы аудандардың бірінде салынған желілік жүйелік сынақтар басталды. Айтпақшы, жапондықтар қалалық жағдайда ұялы байланыс үшін 400 және 900 МГц жиіліктерін қолданған дұрыс деп тапты.

Сіз мобильді радиобайланыс технологияларын жасау кезінде олардың жасаушылары автомобильдер мен басқа да көлік құралдарын радиобайланыспен жабдықтауға назар аударған. Бұл таңқаларлық емес, өйткені сол жылдардағы радиотелефондар ауыр (әрқайсысы 30-40 кг) және өте үлкен (құрылғы автомобильдің бүкіл магистралын алуы мүмкін).

80 жылға жуық тарихы өзінің апогейіне жақындай бастады. Соңында, барлық дайындық жұмыстары аяқталды және 1973 жылы 3 сәуірде бүкіл процесті жеке өзі басқарған Мартин Купер Манхэттенде серуендеп, антеннасы бар кірпіш сияқты затты қалтасынан шығарды. Өтіп бара жатқан адамдардың сенсациялық көзқарастарына сәйкес, Dyna-TAC атты өзінің "кірпішінің" пернетақтасын пайдаланып, ол AT&T BellLaboratories зерттеу бөлімінің бастығы Джоэляэнгельдің нөмірін теріп, құрылғыны құлағына көтерді.

Камерофон-камера және бейнекамера функциясы бар ұялы телефондар. Қазіргі уақытта бұл атау іс жүзінде қолданыстан шыққан, өйткені қазіргі заманғы құрылғылардың көпшілігі кіріктірілген фото және бейнекамералармен жабдықталған. Алайда, бұл көбінесе кеңейтілген фото мүмкіндіктері бар мультимедиялық телефондар деп аталады (атап айтқанда, жоғары сапалы камера телефондары).

Смартфон-толық операциялық жүйесі бар ұялы телефон (Symbian OS, WindowsMobile, Palm OS, GNU/Linux, Android, AppleiOS, MeeGo және т.б.). Мұндай телефондар осы операциялық жүйемен қолдау көрсетілетін және олардың функционалдығын кеңейтетін кез-келген жаңа бағдарламаларды орнатуға мүмкіндік береді: IM клиенттері, кеңсе пакеттері, ұйымдастырушылар, аудио және видео ойнатқыштар, қоңырауларды басқару бағдарламалары, шолғыштар және т.б. смартфондар үшін вирустар да бар (қарапайым телефондарға деструктивті кодты енгізу мүмкіндігі өте қиын, ОЖ-нің жабылуына байланысты).

Коммуникатор-ұялы телефон функциялары бар қалталы дербес компьютер (ҚКП). Смартфондарға қатысты мобильді құрылғылардың басқа саласы, бірақ олардың арасындағы жақындасу үрдісі бар (қазіргі уақытта олардың функционалдығы және басқалары жалпы конвергентті). Смартфондар сияқты, олар үшінші тарап қосымшаларын жасауға ашық операциялық жүйелерде жұмыс істейді. Смартфондар мен коммуникаторлардың мүмкіндіктері, кез-келген "аға" компьютерлер сияқты, орнатылған бағдарламалар мен "темірге"байланысты.

Іскери телефон-бұл корпоративті пайдаланушылар үшін арнайы функциялары бар телефон. Мұндай телефондар мәтіндік құжаттар мен электрондық кестелерді көруге, электрондық поштамен жұмыс істеуге, органайзердің деректерін корпоративтік сервермен синхрондауға және т.б. мүмкіндік береді. Кейде айтарлықтай функционалдығы бар мұндай телефондар камерадан айырылады (қауіпсіздік талаптары жоғары ұйымдар үшін).

Кескін телефоны - басты ерекшелігі стильді келбеті мен тартымды функционалдығы (атап айтқанда, автоматтандырылған ашылуы) бар телефондар. Кескін телефондарында әдеттен тыс формалар жиі қолданылады-факторлар және стильді (және қымбат) материалдар — мұндай телефондарды өндіруде асыл металдар мен асыл тастар жиі қолданылады. Мұндай құрылғылардың функционалдығы әдетте төмен, дегенмен, олардың арасында смартфондар мен коммуникаторлар бар. Кескін телефондарының мысалы Vertu модельдері болып табылады, дегенмен бұл көптеген өндірушілердің модельдерінде жиі кездеседі.

Бір реттік телефон-бұл негізгі функционалдығы бар телефон (көбінесе дисплейі жоқ, тіпті SIM картасы, кейбіреулері несие картасы форматында), теңгерім таусылғанға дейін немесе батарея заряды біткенге дейін қоңырау шалуға арналған, содан кейін лақтырылады немесе жойылады.

Уақыт өте келе және денсаулыққа зиян келтірместен өмір сүру үшін адамға не білу керек?

Қазір Ұлыбританияда ұялы телефонның адам ағзасына тигізетін әсерін зерттеу басталды. Қашықтан-бұл зерттеу 20 жылға созылады дегенді білдіреді. Егер біз телефонмен көп сөйлесетін болсақ, болашақта не болатынын айту қиын. Өйткені, ұялы байланыс жақында пайда болды. Бірақ біз бүгін өз денсаулығымызға қамқорлық жасап, ұялы байланыстың жағымсыз салдарының алдын алғымыз келеді.

Телефонның сәулеленуінен тиімді қорғаныс жоқ, әйтпесе ол жұмыс істемейді. Теледидар, компьютер және микротолқынды пеш бізге әсер етеді. Бұл-біздің өміріміздің шындығы. Барлығы телефонды пайдаланады. Тек шараны сақтау керек және әсері аз телефонды дұрыс таңдау керек.

Біз әдебиеттерді зерттеп, барлық телефондарды үш топқа бөлінетінін білдік:" ақ "құрылғылар," сұр ұялы телефондар " және жалған түтіктер.

Ең қауіпсіз ұялы телефонды қалай таңдауға болады?

Ұялы телефондардың сәулеленуінің максималды мөлшерін бағалау үшін SAR мәні қолданылады. Бұл көрсеткіш ұялы телефондардың адамға зиянды әсерінің мөлшерін өлшейді. Ұялы телефондарға арналған нұсқаулықтарда көрсетілген SAR шамалары. Ол 0,28-ден 1,5 Вт/кг-ға дейін болуы керек.

Сатып алудан бұрын телефонға салынған батареяны тексеріңіз. Егер онда Ростест белгісі болса, онда телефон ресейлік стандарттар бойынша сертификатталған және денсаулық үшін қауіпсіз.

Егер сіз ұзақ уақыт телефонмен сөйлессеңіз немесе оған жақын болсаңыз, тіпті сертификатталған телефондар денсаулыққа қауіпті болуы мүмкін.

Ұялы телефондар жұмыс істемей, күту режимінде болса да, ол әлі де базалық станциямен мезгіл-мезгіл байланысады, яғни сигналдарды жібереді, шығарады, яғни адамға әсер ететін электромагниттік толқын. Сондықтан дәрігерлер ұялы телефондарды белдікке немесе жүрекке жақын жерде киюге кеңес бермейді.

Ал ұялы телефонмен күніне бірнеше сағат сөйлесетін адаммен не болады? Телефоннан сигнал барлық бағытта бірдей таралады, соның ішінде спикердің басы орналасқан жерде. Ғалымдар электромагниттік толқындар адамның миына 37 мм енеді деп есептеді. Ұялы телефондар шығаратын сәуле денеде ұзақ уақыт жиналып, содан кейін әсер етуі мүмкін.

Ұялы байланыстың әсері әсіресе жас ұрпаққа зиянды. Баланың миы ересек адамның миына қарағанда әлдеқайда көп сәуле сіңіреді. Баланың жасы неғұрлым аз болса, қауіп соғұрлым жоғары болады.

Бұрын ұялы телефон дегенді тек қана қалталы азаматтардың қолынан көретін болсақ, осы күні титтей балалардың да қолынан түспейтін ойыншыққа айналған. Оны айтасыз, алыстағы ауылдарыңыздың «өзінде» соткасыз» үй жоқ. Ал енді екінің бірінің қолында, жамбасында, қалтасында, сөмкесінде, кеудесінде жүрген осы «сотка» дегеніңіз адамға қаншалықты зиянды. Америкалық мамандар ашқан жаңалыққа бұл күнде ешкім таңғалмайтын болды. Осыдан екі жыл бұрын «екіқабат әйелдер мен жас балалардың ұялы телефонды пайдалануы олардың денсаулығына орасан зиянын тигізеді» деп иондық емес сәулелерден қорғану жөніндегі Ресей ұлттық комитеті де дабыл қаққан болатын. «Сотка» балалардың денсаулығына кері әсер етеді екен. Есте сақтау қабілеті нашарлайды. Танымдық қабілеті төмендейді. Бойды сүлесоқтық пен бойкүйездік билейді. Балалардың көбісі ашушаң, шаршауық, жүйкесі тез құриды. Ал ұялы телефонмен ұзақ сөйлесетін балалардың жүйкесі жұқарып, депрессиялық синдромға ұрынуы жиілейтін көрінеді. Адамдар пойызда, лифт ішінде телефонмен сөйлесіп жатады. Ең зияны да осы екен. Ұялы телефонның антеннасы мұндай жағдайда жоғары деңгейде радиация шығарады. Бұл айналып келгенде адамның дене бөліктерін қыздырып, денсаулығына кері әсер беретін көрінеді. Әсіресе ,жастар күндіз-түні «соткаға» жабысып, қолдарынан бір тастамайды. Түнімен музыка тыңдайды, бір-біріне хабар жібереді. Әйтеуір тыным жоқ. Зарядтайтын қондырғы жарты метр жерде болса, онда жоғары кернеулі электр сымының астында ұйықтағанмен бірдей екен. Тіпті мұның соңы мида қатерлі ісік-тің пайда болуына әкеледі. Ғалымдар сұмдық сорақы жайттарды да анықтап отыр. Ұялы телефонмен ұзақ сөйлессеңіз, ол адам миын бір градус-қа дейін қыздырады екен.

2.2Ұялы телефон қашан және қалай пайда болды?

Ұялы телефон қазіргі кезде өте керек және пайдалы құралға айналды.Бірақ 20 ғасырда енді ұялы телефон пайда бола бастағанда қазіргі жағдайға жете қойған жоқ. Жаппай өндіріле бастаған алғашқы ұялы телефондардың салмағы 1,15 келі болатын. Сонымен бірге бағасы 4000 доллар (сол кездегі бағамен әжептәуір сома) болғандықтан, ұялы телефонды тек әскерилер мен ірі кәсіпкерлер ғана қолданған екен.

Негізі XX ғасырда негізі көптеген өнертапқыштар әр түрлі ұялы телефонға ұқсас заттар ойлап таба бастаған. Олар көбінесе рацияларға ұқсаған. Әр түрлі компаниялар мен өнертапқыш адамдар біреге жұмыс істеген. Ұялы телефонмен жасалған алғашқы байланыстың тарихы 1973 жылдың 3 сәуірінен басталады. Сол күні Motorola компаниясының қызметкері, алғашқы ұялы телефонды ойлап тапқан өнертапқыш Мартин Купер өзінің бәсекелесі, Bell Laboratories компаниясы зерттеу бөлімінің бастығы Джоэл Энгелге телефон шалады.

Жұмыс кабинетіндегі телефон тұтқасын көтерген Джоэл Энгелге Мартин: «Сен менің қайдан қоңырау шалып тұрғанымды білесің бе? Мен ұялы телефоннан хабарласып тұрмын», — деген екен. Кейін Купер бұл оқиға туралы «Оның не деп жауап бергені есімде жоқ, бірақ тістерінің сықырлағанын естігендей болдым», — депті. Сонымен алғашқы ұялы телефон Мартин Купердің жасаған телефоны. Ол Motorola DynaTAC 8000X болған екен.

Иллинойс технологиялық институтының түлегі Мартин Купердің өнертапқыштық бұл жаңалығын қазір әлем халқының жартысына жуығы күнделікті пайдаланып отыр. Ата-аналар үшін балаларының қайда жүргенін білуге өте қолайлы болғандықтан ұялы телефонды тіпті 1-сынып оқушылары да қолданатын болды. Дегенмен ұялы телефонның пайдасымен қатар зияны да бар екенін естен шығармау қажет.

1987 жылы Nokia NMT желілері үшін (Nordic Mobile Telephony) бірінші құрылғы Mobira Cityman 900 болды. Құрылғы Михаил Горбачевтен Хельсинкиден Мәскеуге қоңырау шалғаннан кейін танымал болды. Nokia Mobira Cityman салмағы 900 немесе 800 грамм құрады. Сол уақытта ақша тұрғысынан алғанда 6635 долларды көлемінде болды.

Коммуникаторды құрудың алғашқы әрекеттерінің бірі IBM пен Bellsouth бірлескен дамуы болды. IBM Simon Personal Communicator телефоны пернетақтадан айырылып, стилуспен сенсорлық экранды ұсынды. Бағасы 899 АҚШ доллары болды.Бұл құрылғы қоңырау шалуға және факс арқылы жіберуге және жазбаларды сақтауға болатын құрылғы алды.1996 жылы Motorola алғашқы StarTAC телефонын ұсына отырып, инноватор атауын растады. Құрылғы стильді және сәнді деп саналды. Бұл тек осы уақытқа ғана емес, қазіргі заманғы смартфондармен салыстырғанда да ықшамдалған.

Сол уақытта ұялы телкфон саласында айқын лидер Motorola компаниясы болған. Бірақ Apple компаниясының Iphone телефондары ұялы телефон индустриясын мүлдем өзгертті. Сондықтан қазіргі таңда ұялы телефондар тез жылдам дамуда. Жыл сайын әр түрлі иннавациондық жаңалықтар енгізілуде. Сондықтан ұялы телефонның болашағы әлі алда.

2.3 Телефондардың зияны мен пайдасын зерттеу теориясы

Адам өміріндегі смартфондардың алатын орны жайлы бәріміз білеміз. Өмірді заманауи технология жемісі: қарапайым ұялы телефондар, смартфондар, планшеттерсіз елестету мүмкін емес. Біздің смарфтондарға қарамай өткен бір күніміз де жоқ шығар. Қалт етіп, уақытымыз бола қалса, бірден телефонды шұқылай бастаймыз. Көп уақытымызды шынайы емес, виртуалды әлемде өткіземіз. Сөйтіп, адамдармен болатын коммуникациядан құр қаламыз.Бұның өзі – дерт.

Қазіргі таңда смартфондардың адам ағзасына, денсаулығына, психикасына тигізер әсері туралы ешкім жазбайды. Сіз теледидардан не болмаса радиодан «Смарфондарды ұзақ қолдану адам денсаулығына айтарлықтай зияны бар» дегенді естідіңіз бе? Мен естімеппін. Қайта ішімдік пен темекіні көп насихаттап жатқанын көріппін. Бұл да – бір кемшілік.Әлеуметтік желілерде осы тақырыпта талай мақалалар, посттар жарияланып жатады. Олардың мазмұны: «телефонды ұзақ қолдану - денсаулыққа зиян», «телефонды ұзақ қолдансаң, көзің ауырады» және т.б. Әрине, осындайды оқыған адам ешқашан телефоннан алыстамайды. «Сол-ақ па?!» деп айтуы бек мүмкін.

Әлемнің түкпір-түкпіріндегі атақты ғалымдар осы тақырыпта талай баяндамалар жасаған болатын. Сол ғалымдар еңбектерінің жарыққа шықпауының бір себебі – смартфондардың сатылымдарының азаюынан қорқу. Егер адамзат телефонның осыншама тигізер жаман әсерін білетін болса, онда ол телефонды сатып алуды қояды. Ал, ол, әрине, телефон шығарушы компанияларға айтарлықтай нұқсан келтіреді. Сосын құлдырауға да ұшырауы мүмкін. «Бір жақсының артында бір жаманы болады» деген осы.

Әлбетте, бұл заманды жетілдірілген технологиясыз елестету мүмкін емес. Қоғамның қай саласында болмасын, смарфондар қажет. Жақындарыңмен, достарыңмен хабар алысып, жазысудан бөлек, қоғамдық көлікпен жүру маршрутын табуға, белгілі бір ақпараттарды фотоға түсіріп алуға және т.б. көптеген жағдайларда керек. Телефонның пайдалы жақтарын айтпасақ та бәріміз білеміз. Ал, зиянды жағын ше?!

Осылардың барлығын ескере келе, әлеуметтік желілерде осы тақырыпта жазылған мақалалар мен посттардың кемшілігін көре отырып, СМАРФОНДАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ АДАМ ДЕНСАУЛЫҒЫНА ЗИЯНЫ жайлы толығырақ жазуды жөн көрдім.

Сонымен, бастайық:

-         Виртуалды әлемде көп отыратындықтан, адамдардың шынайы әлемдегі белсенділігі азая бастайды, адамдармен коммуникациясы төмендейді.

-         Ғаламторда көп отыруға деген әуестілік пайда болады.

-         Шынайы достардың азаюы көптейді.

-         Телефондарды тек көңілді көтеру үшін ғана қолдану басталады.

-         Адамның басы телефонға еңкейгендегі мүсіннің бұзылуына шалдықтырады.

-         Әлемде белең алып бара жатқан семіздіктің одан әрі ушығуы. Тамаққа тойып алып, ұзақ уақыт телефон шұқып отыру семіздікке әкеледі.

-         Көз жанарының талуы, шаршауы. Ұзақ уақыт экранға телмірген адамның көз жанары минут сайын нашарлайды. Одан соң ол катаракта, глаукома, астигматизм секілді ауруларға шалдықтырады.

-         Ұялы телефоннан тарайтын электромагниттік өрістердің адамның иммунитетіне әсері үлкен. Ол өрістер адамның миының жұмыс істеуіне, құлақтың естуіне зор нұқсан келтіреді.

-         Ұйқының қанбауы. Түнімен ұялы телефонды шұқылап шыққан адам таңертең ұйқысынан тұра алмайды. Ал, ол болса, көздің ісінуіне, иммунитеттің әлсіреуіне, күні бойы сергек жүруге кедергі келтіреді.

-         Ұялы телефондарды қуаттау кезінде ұзақ уақытқа қалдыру – түрлі кең диапазонды ауруларға шалдықтырады әрі өртке алып келуі мүмкін.

-         Телефондар тіпті аллергиялық ауруларға да шалдықтырады екен.

-         Ұялы телефонды құлағыңызға қатты жақындату әрі телефон гуілдерін тыңдау – үлкен қателік.

-         Телефондағы адам танымына, белсенділігіне әсер ететін теріс пиғылды ойындар да адамның көп зейінін алып, психикасына үлкен кері әсерін тигізеді.

-         Адам терісінің тез қартаюына да телефонды көп қолдану әсерін тигізеді. Себебі адам телефонды шұқу кезінде оны алдына қойып қараудың орнына көкірегінің тұсына қойып, телефонды ақтарады.

-         Телефонды көп қолданып, ол арқылы ұзақ сөйлесетін адамдардың бетіне көптеген безеулер шығады. Себебі телефонда унитаздағы ағызу тетігіне қарағанда 18% -ға көп бактерия болады екен.

-         Психологиялық және адами негіздерге сүйенсек, «телефонда көп отыру», смартфондарды пайдалану арқылы виртуалды әлемде өмір сүру – адамдардың арасындағы ең құнды дүние – қарым-қатынасты, коммуникацияны, сезімді, сүйіспеншілікті бұзады. Сөйтіп, бірте-бірте телефонды ақтара отырып, виртуалды достарға жақын боламын деп жүргенде, өмірдегі достардан айырылып қалады.

Міне, қарап отырсаңыздар, телефонның адамға тигізер пайдасы қалай көп болса, сол секілді зияны да айтарлықтай мол. Сондықтан да телефонды шамасына қарай және өзіңнің шамаңа қарай қолдану – бүгінгі күндегі ең күрделі мәселе. Соған қарамастан, бұл кемшілікті жою керек.

Ендігі кезекте телефонды дұрыс қолдану жайлы бір-екі кеңесті айта кетейін.

1)    Телефон арқылы көбінесе далада сөйлесуге тырысыңыз. Себебі радиотолқындар қабырғалы бөлмеде тежеліп, еркін әрі кедергісіз сөйлесуге мүмкіндік бермейді.

2)    Телефон трубкасын тікелей құлаққа тіреп сөйлеспеңіз. Себебі ол сіздің есту мүшеңізге нұқсан келтіруі бек мүмкін.

3)    Телефонды қолданған кезде трубканың астыңғы бөлігінен ұстаңыз. Себебі телефон аппаратындағы антенна оның үстіңгі бөлігінде орналасқан.

4)    Телефонды тік  тұрған күйінде қолданыңыз. Солай сіз телефонға келетін толқындарды 3 есеге дейін кемітесіз.

5)    Телефон гуілдерін (гудоктар) тыңдамаңыз. Себебі дәл сол гуілдер кезінде ұялы телефон өзінің максималды күшін пайдаланып, жұмыс істейді.

6)    SAR-ы төмен ұялы телефонды қолдануға тырысыңыз. SAR дегеніміз – электромагниттік энергия жұтылуының меншікті сыйымдылық коэффициенті. Қарапайым тілде айтсақ, салмағына қарай тоқтың жұмсалуы.

7)    Телефонды қолданғанда оны көздің бойымен және жақын қылмай ұстау керек. Сонда ғана сіздің көзіңіз де ауырмайтын болады, мойныңыз да қисаймайды.

Ал, қадірменді достар, ұялы телефон, смартфон жайлы біраз ақпарат алдңыздар деп ойлаймын. Бұл айтқан ескертпелерге құлақ асу – өз еркіңізде. Алайда, ойланыңыз! Өз өміріңіз – өз қолыңызда!

3.1 Ұялы телефондардың денсаулыққа зиянын анықтау және оның салдары

Ал ХХІ ғасырдың 70-80 жылдарының жастары біздің қазіргі заманымызды қалай елестетіп, қандай баға бермек? Бұл – әрі қызық, әрі жұмбақ мәселе. Өмірдің жылдамдағаны сондай, болашақтың өзі болжаусыз болып барады.

1-сурет Ұялы телефонға тәуелді адамзат

Технологиялар біздің өміріміздің бір бөлшегіне айналды. Ал технологиялар үздіксіз даму үстінде. Біздің күнделікті өмірде пайдаланатын гаджеттен бастап, компьютер, нотбук, ұялы смартфон телефондар. Ал бұл технологиялар қаншалықты пайдасын тигізгенімен, зардабын тигізбей қоймай жатыр. Соның ішінде денсаулық мәселесі, адамдардың ақпараттық технологияларға тәуелділігі көз ауруларына да әкеліп жатыр.

2-сурет Ұялы телефонды шамадан тыс қолдану көз ауруларына алып келеді, және ми шаршауы

Зерттеушілердің айтуынша, жас келген сайын көздің ішкі торлы қабығының жасушаларын қоректендіретін тамырлар өле бастайды. Сондай-ақ, ұялы телефоннан көз алмайтын көздер әбден соқыр болу қауіпі бар.

Ал көк, көгілдір және күлгін диапазондағы жарық аталған бұзушылықтарды айтарлықтай күшейтеді. Себебі, ол торлы қабықтың шалыс түрінің пайда болуына әкеледі.

3-сурет Смартфондардағы радиация ми клеткаларына өткенде, мидың ішіндегі ұсақ тамырлардың жарылуына алып келеді

Экранға ұзақ уақыт әсер ету көру қабілетіне тағы қалай әсер етеді? Ең алдымен, шырышты қабықтың қатты кебуі байқалады. Әдетте адам минутына 11-12 рет жыпылықтайды.

Мониторға қатты қараған кезде жыпылықтау минутына 5-6 рет пайда болады, яғни жылдамдық екі есе азаяды. Сонымен қатар, көзден жас ағатын қабыршақ құрғайды, көз іштен ылғалдануға бейім, конъюнктиваның тамырларына қан ағыны - көз алмасының жоғарғы бөлігін жауып тұратын мөлдір қабық пайда болады. Көру мүшелері қызылға айналады, құрғақтық, тітіркену сезімі бар.

Бірақ бүгінде көптеген кәсіпорындардың жұмысын компьютерлік технологияны қолданбай елестету қиын. Сонымен қатар, кейбір мамандықтар монитор алдында ұзақ уақытты қамтиды, ал көру органдары айтарлықтай жүктеме алады. Мысалы, бұл бағдарламашылардың немесе жүйелік әкімшілердің жұмысы.

Дәрігерлер айтуы бойынша, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балаларда көру мүшесі көз тез зақымданады, бірақ оны қалпына келтіру әрдайым оңай бола бермейді. Адамның көздері шамамен 21 жасқа дейін толығымен қалыптасады, олардың кез-келген шамадан тыс кернеуі баланың көру қабілетіне кері әсер етеді. Кішкентай балалар алыстан көре туады, дене өскен сайын көз алмасы да өседі. Миопия әдетте 8-12 жаста өсе бергенде пайда болады. Көбінесе балаларда аккомодация көз ауруы пайда болады (жалған миопия) - кірпікшелі бұлшықеттің жұмысын бұзу, соның салдарынан көз әртүрлі қашықтықтағы заттарды анық көру қабілетін жоғалтады. Бұл мәселенің басты себебі - монитор алдында үнемі уақыт өткізген кезде пайда болатын жағдай.

Смартфондар мен планшеттердің ең үлкен қауіптілігі - балалардың оларды көзге тым жақын ұстауы. Планшетті, смартфонды немесе басқа құрылғыны көзден кемінде 30 см қашықтықта орналастыру қажет. Өкінішке орай, зерттеулер көрсеткендей, кішкентайлар да, ересектер де оларды бетке қажеттіліктен кем дегенде 4-6 см жақындатады. Сонымен қатар, «мәңгілік қозғалыс машиналары мен секіргіштері» үнемі қозғалыста болады, тітіркенеді, сонымен бірге олар алыстайды, содан кейін құрылғыны өздеріне жақындатады. Егер бала көлікте де ойнаса, онда ол минут сайын шайқалса, онда көру жүктемесі еселеп артады. Нәтижесінде, көздер шамадан тыс күшейіп, «экрандық миопия» деп аталатын көз ауруына шалдығады.

Айтпақшы, гаджеттер тудырған миопия шын да, жалған да болуы мүмкін. Бірінші жағдайда, бұл физиологиялық себептер бойынша пайда болады - көз алмасы сәл ұзарған. Екінші жағдайда, көздің өзі зардап шекпейді, бірақ көру аппаратының шамадан тыс кернеуіне байланысты көз бұлшықеттерінің спазмасы пайда болады. Жалған миопия көзге арналған релаксациямен және гимнастикамен емделеді, шын миопияғакөзілдірік кию міндеттеліді.

Гаджеттерден болатын зиянды азайту үшін балаңызға келесі ережелерді ұстануға талпындырыңыз:

• Гаджетті көзден қауіпсіз қашықтықта ұстаңыз (30 см).

• Онымен қарым-қатынастың максималды уақытынан асырмаңыз - бұл күніне 2-3 сағат. Жақсы, әрине, аз. Әр жұмыс сайын 5-10 минут үзіліс жасаңыз.

• Әр 20 минут сайын ойыннан алшақтатып, 1 минут үздіксіз жыпылықтаңыз.

• Жатқанда немесе тұрып ойнамаңыз - тек ыңғайлы жағдайда отырыңыз. Бұл көру фокусын өзгертпейді.

• Мобильді құрылғыларды қозғалыста немесе көлікте пайдаланбаңыз.

• Ойыннан үзіліс жасаңыз. Көздің бұлшық еттерін босаңсыту үшін экраннан әр жарты сағат сайын көзіңізді алып, арақашықтыққа, терезеден 6 метрдей қашықтыққа, 20 секунд ішінде қарауыңыз керек. Немесе, кем дегенде, мезгіл-мезгіл қабырғаға ілулі тұрған фотосуретті немесе плакатты қарастырыңыз.

• Жарық пен экран артқы жарығының жарықтығын реттеңіз. Үйде және бұлтты күнде смартфон немесе планшет үшін back толық жарықтандыру немесе одан да төмен жарықтандыру жеткілікті. Сіз гаджетке қорғаныс пленкасын жабыстыра аласыз - бұл экранның қатал жарықтығын сөндіреді.

• Құрылғыны қараңғы жерде пайдаланбаңыз. Сіз не үстіңгі шамды, не ең болмағанда үстел шамын қосуыңыз керек. Терезе алдында ойнамаңыз - әйтпесе экран қатты жыпылықтайды.

3.2 Ұялы телефоннан сәулелену туралы зерттеудің аспектілері

Қайта-қайта көтерілетін мәселе ұялы телефондардың адам ағзасына қалай әсер ететіндігімен байланысты. Бұл жазықтықтағы көптеген мәселелер үнемі талқылануда: балаларға смартфондарды қашан беру керек және олардың гаджеттерінің экрандарының алдында ұзақ уақыт тұруы оларға қаншалықты теріс әсер етеді, ұялы телефондар адам ағзасында қатерлі ісік тудыруы мүмкін деген пікірге дейін.

Шындық мынада, әзірге ұялы телефондардың адамға әсері әлі де зерттелуде, өйткені бұл құрылғыларды адамдар трендтер мен ұзақ мерзімді әсерлер туралы айту үшін салыстырмалы түрде қысқа уақыт ішінде қолданады. Алайда, біз ұялы телефондарды радиацияның басқа түрлерімен салыстыра аламыз, олардың қалай жұмыс істейтінін және жағымсыз салдардың алдын алу үшін не істей алатынымызды жақсы түсінеміз.

Сәуле-электромагниттік энергияның бір түрі. Электромагниттік сәулеленудің екі түрі бар: иондаушы және иондаушы емес. Электромагниттік спектрдің төменгі ұшында ионданбайтын өте төмен жиілікті сәуле (СНС) бар. Спектрдің қарама-қарсы жағында рентген және гамма сәулелері бар, олар керісінше иондаушы болып табылады.

Электромагниттік спектрдегі сәулелену түрінің орналасуы толқын ұзындығының жиілігіне байланысты. Толқын белгілі бір нүктеден қаншалықты жиі өтсе, соғұрлым ол сәуле шығарады.

Радиацияның теріс мағынасы бар, бірақ бұл жаман нәрсе емес. Көрінетін жарық-спектрдің ортасында орналасқан электромагниттік сәулеленудің мысалы. Мәселе адамдар бұл энергияны көп тұтынған кезде пайда болады. Мысалы, тікелей көрінетін жарықтың астында ұзақ тұру күйікке немесе тіпті тері қатерлі ісігіне әкелуі мүмкін.

Жиілік әдетте Герцпен (Гц) немесе мегагерцпен (МГц) өлшенеді. Осы шкаланы қолдана отырып, қарапайым электроникадағы сәулелену жиіліктеріне мысалдар келтіреміз:

Ұшақтардың радио сигналдары: 122,75 МГц

Ұялы телефондар: 450-2000 МГц (850 МГц диапазонында кең таралған)

Микротолқынды пештер: 2450 МГц

Wi-fi: 2450 МГц

Электромагниттік сәулелену арқылы алынған радиацияны өлшеудің тағы бір әдісі рада (ber) биологиялық эквиваленті сияқты өлшем бірлігін қолдану арқылы жүзеге асырылады. Барларда немесе миллибарларда радиацияның адамға әсері өлшенеді. АҚШ ядролық реттеу жөніндегі комиссиясының деректері бойынша табиғи және техногендік көздерден адамға радиацияның орташа жылдық дозасы 350 миллибэрді құрайды.

3.3 Ұялы телефонның адам денсаулығына әсерін зерттеу

Ғалымдар әлі күнге дейін ұялы телефондардың қаншалықты зиянды екендігі туралы нақты тұжырымға келген жоқ. Алайда, олар әлі күнге дейін біздің денемізге теріс әсер ететіндігі туралы дәлелдер көп.

Мидың белсенділігіне әсері

Қазіргі уақытта көптеген тұрмыстық заттар электромагниттік сәулелену көзі болып табылады (теледидар, компьютер, микротолқынды пеш). Бірақ егер теледидар көріп отырсақ, біз одан белгілі бір қашықтықта болсақ, ұялы телефонды қолданған кезде біздің басымыз толығымен сәулеленеді. Техникалық құралдардың арасында адамға әсер ететін сәулелену деңгейі бойынша ұялы телефонмен салыстыруға болатын құралдар жоқ.

Ұялы телефондардың сәулеленуі оқу, есте сақтау және қозғалысқа байланысты ми аймағын зақымдайды. Ғалымдар ұялы телефонның радиациясының 12-ден 26 аптаға дейінгі егеуқұйрықтарға әсерін зерттеді, олардың миы жасөспірімдердің миымен бірдей даму сатысында. 50 күннен кейін зерттеушілер радиацияға ұшыраған егеуқұйрықтарда көптеген өлі ми жасушаларын тапты. Егеуқұйрық пен адамның миы арасындағы ұқсастық ғалымдарға ұялы телефон адамдарға ұқсас әсер етеді деп болжауға негіз берді.

Ғалым Шильников Е.Н телефонмен сөйлескен кезде "айналмалы, электрлік қозғалтқыштар мен тауықты микротолқынды пеште қайнататын табиғаттың энергиясы миға және адамның басқа мүшелеріне әсер етіп, басына енеді"деп санайды. Венгр зерттеушілері ұялы телефон пайдаланушыларында ми ісіктерінің даму мүмкіндігі туралы мәліметтерді ұсынды. Олар бала кезінен ұялы телефонды қолданған 20-29 жас аралығындағы адамдардың ми ісіктерінің дамуы арасында байланыс орнатты.

Біздің ағзамызда жүретін химиялық процестерге әсер ететін радиожиілік сигналдары стресс ақуыздарының шығарылуына ықпал етеді. Әдетте стресс ақуыздары жоғары температурада, ауыр ауру кезінде шығарылады, содан кейін олар қарапайым телефонды қолданған кезде пайда болады.

Егер адам күн сайын 45-60 минуттан артық ұялы телефонмен сөйлессе, онда сіз бас ауруынан жасыра алмайтыныңыз дәлелденеді.

Норвегия мен Дания ғалымдарының зерттеулерінің нәтижелері бойынша ұялы байланыс пайдаланушылары ұйқышылдыққа, тітіркенуге бейім, бұл адамдар көбінесе бас ауруына шағымданады.

Көру қабілетіне әсері

Телефонда экрандық сәулелену өте төмен. Бұл радиация туралы емес, экранның ең кішкентай өлшемдерінде. Біздің көзіміз оған ең аз өлшемді объектіге назар аудару өте қиын болатындай етіп жасалған. Көз бұлшықеті біздің миымызға нақты суретті беру үшін адамгершілікке жатпайтын күш-жігер жұмсау керек, әсіресе егер бұл мобильді чат немесе мобильді ойындарға қатысты болса, кернеу қолыңыздағы телефонмен ұзақ уақыт өткізген кезде шегіне жетеді.

Бұл туралы соңғы зерттеулер көрсеткендей, бір жыл ішінде сіздің көру қабілетіңіз 12-14% - ға төмендеуі үшін мобильді досыңызбен күніне екі сағаттық байланыс (қатарынан) жеткілікті.

Ұзақ сөйлесу кезінде құлақтың, құлақтың, іргелес тіндердің және мидың іргелес аймағының температурасының жоғарылауы байқалады. Ұзақ әңгімеден кейін көпшілігіңіз құлағыңыздағы жылу сезімін байқаған боларсыз. Бұл телефон таратқышы жасаған электромагниттік өрістің әсерінен басқа ештеңе емес. Тағы бір мәселе: біз телефонды құлаққа тез жеткіземіз, сол кезде түтік өткір сигнал шығарады (байланысы бар, алынған SMS туралы хабарлама бар және т.б.), оның салдары құлақ үшін өте жағымсыз болуы мүмкін.

Үш айдан бес айға дейін қолданған кезде бірдей қоңырау, әсіресе ұялы телефонды белсенді қолданған кезде, зомби сияқты дыбыстық галлюцинацияға әкелуі мүмкін.

Бірнеше жыл бойы құлаққапты үнемі қолданатын адам есту қартаю процесін екі-үш есе жылдамдатады. Жалған сигналдардың әсері пайда болады. Шындығында жоқ шу қоршаған дыбыстарды шатастырады. Мұның бәрі құлаққаптарда нақты ортаға қарағанда шатастыруы байқалады.

Ғалымдар ұялы телефон қолданылатын құлақта ісіктің пайда болу қаупі керісінше қарағанда 3,9 есе жоғары екенін анықтады.

Жүрекке, қанға әсер етеді

Бірақ көптеген адамдар үшін күтпеген нәрсе-мобильді құрылғы адам қанының құрамына әсер етеді. Линкепинг университетінің Швед физиктері ұялы телефондардың электромагниттік сәулеленуі қызыл қан клеткаларын – қызыл қан клеткаларын зақымдауы мүмкін, олардың бір-бірімен әрекеттесуін күшейтеді деп болжады.

3.4 Тәжірибелер

1-тәжірбие

10 жыл бойы ұялы телефонның радио сәулеленуінің тірі жасушаға әсері туралы ғылыми зерттеулер жүргізілді. Сарапшылардың барлығы дерлік ұялы телефонның сәулеленуі тірі ағзаға әсер етеді деп санайды, бірақ әртүрлі дәрежеде.

2-тәжірбие

Биомедициналық халықарадық зерттеу орталықтарының зертхана қызметкерлері "ұялы телефон тауық жұмыртқасының эмбриондарының дамуына қалай әсер етеді"атты эксперимент жүргізді. Екі бірдей инкубаторға 20 жұмыртқа салынды. Ұялы телефон жұмыртқаның жанындағы екінші инкубаторға салынып, мезгіл-мезгіл қоңырау шалды. 21 күннен кейін шықты: бірінші инкубаторда 17 тауық люктері болды. Екінші инкубаторда тек 7 тауық люктері болды.

Қорытынды: телефоннан шыққан электромагниттік өріс тірі организм үшін қауіпті.

Біз ұялы телефонның адам өміріндегі рөлін зерттедік. Шынында да, ұялы телефон тек пайдалы нәрсе ғана емес, сонымен қатар адам ағзасына зиянды әсер етуі мүмкін. Әр түрлі елдердің ғалымдары жасаған тұжырымдар айқын: ұялы телефондар мен антенналардың сәулеленуі адам ағзасына түзетілмейтін зиян келтіреді және бәрі бұл туралы ойламайды. Біз жұмыстың мақсаты орындалды деп санаймыз, гипотеза расталды.

Осы саладағы зерттеулер жалғасуда ... ғалымдар не дейді? Ұялы байланыстың ыңғайлылығы әлем халқының олардан бас тартуы үшін тым айқын.

Қазіргі өмірде ұялы телефонды пайдаланудан бас тарту мүмкін емес. Бірақ өзіңізді жағымсыз салдардан мүмкіндігінше қорғау өте нақты.

Біздің зерттеуіміздің пайдасы бар ма? Әрине! Егер біздің сыныптасымыз немесе таныстарымыз ұялы телефонның зияны туралы ойланса, онда жұмыс бекер емес!

Ең бастысы: барлық осы қауіптерге қарамастан, пайдаланушылар ұялы телефондардан бас тартуы екіталай.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі:

1. Бабина Ю. В. электромагниттік сәулелену: біз олардың зиянды әсерлері үшін төлейміз бе? Экосинформа, 1999, № 12.

2. Баладина Н., Козлов Б., Майоров А., Шимановский в., Шугуров Л. Біздің айналамыздағы Техника: [үйдегі техника]//Телефон, 2006.- Б.48-49.

3. Беляев Ю. В. неврологиялық әсер және мобильді байланыс.- М.: О, 1998.

4. Григорьев О.А., Меркулов А. В., Темников А. Г. ұялы байланыстың базалық станциялары орналасқан аудандардағы электромагниттік жағдайды бағалау.

5. Майер В. А. ұялы байланыс және оның әсері.- СПб.: Білім, 1999.

6. Павлов и., Парфенова Т., Дородницын В. ұлдарға арналған Энциклопедия: [байланыс құралдары]//Телекоммуникация, 2007.- Б.40-41.

7. Ратынский М. А. ұялы байланыс негіздері-М.: Радио және байланыс-2000-248

8. "Білім ағашы" бүкіл отбасы үшін әмбебап иллюстрациялық Нұсқаулық. МС ИСТ ЛИМИТЕД М., 2005ж (ғылым және техника бөлімі)

9. "Балалар денсаулығы" журналы №1,2 2008ж.