1867-1868 жылдардағы патша реформалары

1 слайд
Сібір қырғыздарының жарғысы Болыстық Округ Орта жүз 1822ж 1824ж М.М. Сперанский Эссен Орынбор қырғыздарының жарғысы Кіші жүз Ауыл әкімшілігі ХІХ ғасырдың ІІ жартысы

1 слайд

2 слайд
Сабақ тақырыбы: XIX ғ. ІІ жартысындағы Қазақстандағы әкімшілік территориялық реформалар (1-сабақ)

2 слайд

3 слайд
Сабақ мақсаты: - XIX ғ. ІІ жартысындағы Ресей империясының отарлық саясатының мақсат- міндеттерін анықтайды; -Уақытша ереженің құрылымымен және әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру. Оқу мақсаты: -7.3.1.3 – Ресей империясының отарлық саясатының себеп-салдарын анықтау; -7.3.1.4 – Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік- аумақтық өзгерістерді түсіндіру. Зерттеу сұрағы: -Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?

3 слайд

4 слайд
Термин сөздермен жұмыс: Уақытша Ереже - ХІХ ІІ жартысында капиталистік қатынастардың қарқынды дамуына байланысты және Ресейдің қазақ жерін отарлауды кеңейту мақсатында қабылданған ереже. Бөліп ал да, билей бер Патша өкіметі тарапынан қазақ жеріне қатысты алдымен хандық билікті жойып, кейіннен реформалар арқылы қазақты өздерінің құрамына толықтай бағындыру, үстемшілдік көрсету саясаты. Әскери губернатор 5 буынды басқару жүйесіне сәйкес облысты басқаратын лауазым. Уезд бастығы- Уезді басқаратын лауазым иесі. Түтін салығы тең дәрежеде, халықтың әлеуметтік жағдайына қарамастан, яғни қатардағы жеркепе, лашық иелерінен де және ауқатты отбасыларынан да бірдей көлемде жылына бір рет жиналды.

4 слайд

5 слайд
Қазақстанда реформа жүргізудің себептері 1822-1824 жылдары жүргізілген реформалар XIX ғасырдың 60- жылдарына қарай бірте-бірте жарамсыз бола бастады. Қазақстан жерін толық отарлап, әкімшілік жағынан бағындыруды ойластырды.

5 слайд

6 слайд
“Дала комиссиясы” құрылды 1867 жылы II Александр “Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы уақытша Ережеге” қол қойды. 1868 жылы «Торғай, Орал, Ақмола және Семей облыстарын басқару туралы Ереженің» жобасын бекітті. 1869 жылдың мамырынан бастап басқарудың жаңа ережесін енгізу көзделді. Мәлімде қазақ және орыс тілдерінде жазылды.

6 слайд

7 слайд
Орынбор генерал- губернаторлығы Орал және Торғай облыстары Батыс Сібір генерал- губернаторлығы Ақмола және Семей облыстары Түркістан генерал- губернаторлығы Жетісу және Сырдария облыстары 1867-1868 жылдардағы реформалар бүкіл Қазақстанды тұңғыш рет түгел қамтыды.

7 слайд

8 слайд
Әкімшілік бөлініс Облыс Уезд Болыс Ауыл Генерал губернатор

8 слайд

9 слайд
1-тапсырма. «Сұрақ-жауап және карта» 1-топқа: Бес буынды басқару жүйесін анықтайды және олардың басқару лауазымын анықтау. Территорияларды картадан белгілеу. Дескрипторы: 1. Бес буынды басқару жүйесін орналастырады; 2. Басқарушы титулдарын анықтайды.

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд
1-тапсырма. (2-топқа) «Сұрақ-жауап және тірек-сызба» Тірек-сызба арқылы әкімшілік-аумақтық бөліністі анықтайды. Дескрипторы: 1. Генерал-губернаторлықтардың атауын анықтайды; 2. Губернаторлықтар құрамындағы облыстардың атауын анықтайды; 3. Облыс орталықтарының атауларын жазады. Қазақстанның 1867-1868 ж.ж реформалар бойынша әкімшілік-аумақтық бөлінісі

11 слайд

12 слайд
1-тапсырма: 3 – топқа: 1822-1824 жылдардағы және 1867-1868 жылдардағы реформаларды салыстырмалы түрде талдаңыз. 1822-1824 жылдардағы реформа Ұқсастығы 1867-1868 жылдардағы реформа 1.1822-1824 жылдардағы реформаның ерекшеліктерін анықтайды; 2. 1867-1868 жылдардағы реформа ерекшеліктерін анықтайды; 3.Екі ереженің ұқсастықтарын анықтайды.

12 слайд

13 слайд
1-жұп. •Патша өкіметінің 1867-68 жж реформа жүргізуінің себебін анықтаңыз; •Реформа мақсатын сипаттаңыз; •Патша өкіметінің реформаны жүргізудегі дайындық жұмыстары туралы әңгімелеңіз. Дескриптор: -Патша өкіметінің 1867-68жж реформа жүргізілуінің кемінде 2-3 себебін анықтайды; -1867-68жж әкімшілік реформалардың мақсатын сипаттайды; -Патша өкіметінің реформаны дайындау жұмыстарының кемінде 1-2 іс-шарасын нақты дәйектер келтіре әңгімелейді; 2-жұп. •«Уақытша Ереженің» нәтижесінде Қазақстанда болған әкімшілік-территориялық өзгерістерді картада белгілеңіз; •1867-68жж реформаның нәтижесінде Қазақ жерінде құрылған әр әкімшілік-территориялық бөліктерді және оларды басқаратын лауазымды тұлғаларды тірек-сызба негізінде түсіндіріңіз. Дескриптор: - 1867-68 жж реформа негізінде Қазақстан жерінде құрылған 3 генерал-губернаторлықты және 6 облысты белгілейді; -1867-68жж әкімшілік реформалардың нәтижесінде құрылған 5 әкімшілік-территориялық бөлікті және олардың лауазымды тұлғаларын тірек-сызба негізінде түсіндіреді 3-жұп •1867-68жж реформалардың нәтижесінде шаруашылық пен тұрмысқа енген өзгерістерді түсіндіреді; 2-жұп •1867-68жж реформалардың негізінде сот істеріндегі өзгерістерді талдайды. Кері байланыс. Жұптардың бір-бірін бағалауы Дескриптор: -1867-68 жж реформа негізінде шаруашылық пен тұрмысқа енген кемінде 2 өзгерісті дәйек келтіре әңгімелейді; -1867-68 жж реформалардың негізінде сот істеріне енген кем дегенде 2 өзгерісті талдайды. 2-тапсырма. «Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі арқылы жұптақ тапсырмаларды орындаңыз.

13 слайд

14 слайд
Интерпретация 3-тапсырма. «Үш жақты күнделік» (жеке жұмыс) Зерттеу сұрағы: «Патша өкіметі тарапынан «бөліп ал да, билей бер» ұстанымы қалай жүзеге асты?» Тарихи оқиға Тарихи оқиғаға түсінік беру Менің пікірім             Дескриптор: 1867-68жж Қазақстандағы жаңа әкімшілік басқару туралы ойды түйіндеп-тұжырымдайды

14 слайд

15 слайд
Рефлексия. Өз прогресіңді бағала. Стикер жапсыру.

15 слайд

16 слайд
Үй тапсырмасы Тақырыпқа қатысты «ашық» және «жабық» тест тапсырмаларын дайындау.

16 слайд