#1 слайд
* Жоғары дәрежелі жүйке қызметінің маңызы. И.М Сеченов және И.П Павлов ілімі. Шартты, шартсыз рефлекс

1 слайд

#2 слайд
1.Шартты рефлекстер-жоғары дәрежелі жүйке әрекетінің негізі И.М.Сеченов ми рефлекстері туралы 2.И.П.Павловтың рефлекстерді зерттеуі 3.И.П.Павловтың физиологияда ғылыми қызмет кезеңі 4.Шартты рефлекстердің тежелуі а ) Сыртқы тежелу б) Ішкі тежелу * Жоспар:

2 слайд

#3 слайд
Шартты рефлекстер – жоғарғы дәрежелі жүйке әрекетінің негізі. И.М Сеченов ми рефлекстері туралы: И.М Сеченов ми рефлекстері туралы. Адамның психикалық қызметінің мидың анатомиялық тұтастығы мен атқаратын қызметіне тәуелділігін ежелгі уақыттан – ақ жорамалданған.Ми зақымданған кезде сананың, естің, сөздің және т.б. Бұзылатыны мәлім болады. Бұл ми жайында саналы қызмет ету мүшесі туралы ойлауға мәжбүр етті. И.М Сеченов 1863 жылы « Ми рефлекстері» деген еңбегін жазып, онда психиканың аса күрделі құбылыстары сыртқы ортаның әсерімен қалыптасады, олар негізінен алғанда орталық жүйке жүйесінің рефлекс әсерлері болып табылады. И.М Сеченов адамның бұлшық ет қимылдарын ғана емес, сондай – ақ мидың қызметін білдіретін сөзді де рефлекстерге жатқызады. И.М Сеченовтыңкітабы – сол кездегі философия мен жаратылыстанудың озат идеяларының алғашқы жан – жақты жинағы

3 слайд

#4 слайд
И.П Павловтың рефлекстерді зерттеуі И.П Павловтың орталық жүйке жүйесінің ерте пайда болған түзінділері рефлекторлық әсерлерді тұқым қуалайтын жүйке жолдары арқылы, ал үлкен ми сыңарларының қыртысы – жаңадан, ағзаның жеке тіршілігі процесінде сансыз көп тітіркендіргіштердің әсерімен қалыптасқан, яғни «жасалған» жүйке жолдары арқылы жүзеге асыратының тәжірибе жүргізу негізінде дәлелдеді. И.П Павлов астың түрі, иісі немесе ол туралы әңгіменің өзі сілекей бездерін қоздырады, бұл адамның психикалық қозу күйі деп аталады дейді. И.П Павловтың өзі жазғанындай, шартты рефлекстер туралы ілімнің құрылуы тамақ ішу алдында әсер ететін агенттерге сілекей бөлінуіне табиғи – ғылыми талдау жасаудан басталады.

4 слайд

#5 слайд
И.П Павловтың физиологияда ғылыми қызмет кезеңі «павловтық кезең» деп аталады . Ағзаны біртұтас күйінде және табиғи жағдайларда зерттеу. Ағзаның ортамен өзара әсер етуі мен барлық тіршілік процестерінде ми қыртысының жетекші рөл атқаратынын тану. Систематизм идеясы, яғни жүйке жүйесінің ағза қызметінің әр түрлі көрінісіндегі жетекшілік рөлін тану.

5 слайд

#6 слайд
И.П Павловтың рефлекстерді зерттеуі И.П Павлов әрбір жеке адамның тіршілігі барысында қалыптасып, жоғары сатыдағы ағзаның бүкіл қызметін айқындығы жаңа рефлекторлық актілердің түзуін басқаратын заңдылықтарды ашып көрсете отырып түсіндірді. И.П Павлов философия , педагогика мен медицинаның дамуындағы жаңа – жоғары құрылымды материяда – мида процестердің тетігін ашты. И.П Павловтың жоғары дәрежелі жүйке қызметі туралы материалистік ілімі медицина мен биологияда төңкеріс жасады, ғылыми проблемалар мен міндеттерді батыл қойып, оларды шешуге мүмкіндік береді

6 слайд

#7 слайд
Шартты рефлекстердің тежелуі И.П Павлов тежелудің негізгі екі түрін ажыратқан: СЫРТҚЫ – шартсыз тежелу ІШКІ – шартты тежлу

7 слайд

#8 слайд
Сыртқы тежелу Сыртқы тежелу үлкен ми сыңарлары қыртысында сол шартты рефлекспен байланысы жоқ айтарлықтай күшті қозу туған кезде пайда болады. И. П Павлов сыртқы тежелуге шамадан тыс тежелуді де жатқызады. Ол шартты тітіркендіргіштің әсер ету күші едәуір жоғарлаған жағдайда пайда болады. Мұғалім сабақты қатты дауыстап түсіндіргенде оқушыларда шамадан тыс тежелу байқалады. Бұл оқушылардың тақырыпты меңгеруі едәуір төмендетеді.

8 слайд

#9 слайд
Ішкі тежелу Сыртқы тежелуден ішкі немесе шартты тежелудің айырмашылығы - мұнда тежелу оны тудыратын факторлардың әсерінен бірден емес бірте- бірте қалыптасады. Ішкі тежелуге дифференциялық тежелу жатады. Мұндай тежелудің физиологиялық лабораторияда қалыптасуының мысалын келтірейік. Итте орган аспабының дыбысына шартты сілекей бөліну рефлексі қалыптасты. Жануарда тәжірибенің алғашқы кезінде кез келген дыбысқа сілекей бөлінеді. Шартты тежелуді қалыптастыру ішкі тежелудің ерекше түрі болып табылады.

9 слайд

#10 слайд
Тест сұрақтары 1.И.М. Сеченов1863 жылы қандай еңбегін жазды ? 2. И.П. Павловтың физиологияда ғылыми қызмет кезеңі қалай аталады? 3. Павлов кезеңінің неше ерекшелегі бар? 4.Үлкен ми сыңарларының қызметін объективті және тәжірибе арқылы зерттеуге жол ашқан кімдер? 5. Психикалық қозу күйі дегеніміз не?

10 слайд

#11 слайд
Жауаптары 1. Ми рефлекстері 2.Павловтық кезең 3.Үш ерекшелігі бар 4.И.М. Сеченов пен ізбасарлары 5.Астын түрі, иісі немесе ол тұралы айтқанда сілекей бездерінің қозуы

11 слайд

#12 слайд
Анатомиялық диктант 1. Ми зақымданған кезде......... 2. И.М. Сеченов адамның бұлшық ет қимылын ғана емес.......... 3. И.П. Павлов тежелудің негізгі екі түрін........... 4.Ішкі тежелуге ......... жатады 5.И.П Павловтың шәкірттері.......... зерттеді

12 слайд

#13 слайд
Жауаптары 1. Сананың, естің, сөздің т.б бұзылады 2. Сондай- ақ мидың қызметін білдіретін сөзді де рефлекстергк жатқызды 3. Сыртқы- шартсыз және ішкі- шартты тежелу болатынын ажыратты 4. Дифференциялық тежелу 5. А.Г Иванов- Смоленский және Н.И. Красногорский балалардың жоғары дәрежелі жүйке қызметін зерттеді

13 слайд

#14 слайд
Мұнда тежелу оны тұдыратын факторладың әсерінен бірден емес бірте- бірте қалыптасады Ми рефлекстері Кестені толтыр Сыртқы тежелу

14 слайд

#15 слайд
Сыртқы тежелу Үлкен ми сыңарлары қыртысында сол шартты рефлекстің байланысы жоқ айтарлықтай күшті қозу тұған кезде пайда болады Ішкі тежелу Мұнда тежелу оны тұдыратын факторлардың әсерінен бірден емес бірте- бірте қалыптасады Ми рефлекстері Онда психиканың аса күрделі құбылысары сыртқы ортаның әсерімен қалыптасады, олар орталық жүйке жүйесінің рефлекс әсерлері болып табыладыЖауаптары

15 слайд

#16 слайд
Назарларыңызға рахмет

16 слайд