1 тақырып: Философия дүниетанымның өзегі ретінде
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 Тақырып: Философия дүниетанымның
өзегі ретінде
Кидришева Айнагуль Уразаевна
Қоғамдық пәндер бірлестігінің оқытушысы
е -mail: ainagyl_kidrisheva @mail.ru
Орал “Сервис” технологиялық коллед жі
Пән: “Философия негіздері”
1 слайд
1 Тақырып: Философия дүниетанымның өзегі ретінде Кидришева Айнагуль Уразаевна Қоғамдық пәндер бірлестігінің оқытушысы е -mail: ainagyl_kidrisheva @mail.ru Орал “Сервис” технологиялық коллед жі Пән: “Философия негіздері”
2 слайд
ЖОСПАР:
1 . Философия дүниегекөзқарастың тарихи
түрі.
2. Дүниегекөзқарастың тарихи түрлері.
3. Философия пәні, әдістері және қызметтері.
4. Философиялық танымның құрылымы.
2 слайд
ЖОСПАР: 1 . Философия дүниегекөзқарастың тарихи түрі. 2. Дүниегекөзқарастың тарихи түрлері. 3. Философия пәні, әдістері және қызметтері. 4. Философиялық танымның құрылымы.
3 слайд
Дүниегекөзқарас (дүниетаным) – объективтік
дүниеге, болмысқа, адамға және тіршілікке деген
неғұрлым жинақталған, қорытылған біртұтас
көзқарастар мен қағидалар .
Дүниегекөзқарас түрлері:
-
әдеттегі, қарапайым, күнделікті өмірлік
көзқарас;
- діни көзқарас;
- философиялық дүниегекөзқарас.
3 слайд
Дүниегекөзқарас (дүниетаным) – объективтік дүниеге, болмысқа, адамға және тіршілікке деген неғұрлым жинақталған, қорытылған біртұтас көзқарастар мен қағидалар . Дүниегекөзқарас түрлері: - әдеттегі, қарапайым, күнделікті өмірлік көзқарас; - діни көзқарас; - философиялық дүниегекөзқарас.
4 слайд
Дүниетанымның құрылысы
Білім
Сенім, наным Іс-қимылдар
Іс жүзіндегі
таным Тұжырымда
-малық
таным Үлгі, ғибрат Құндылық
(аксиология
) Әрекет Қарекет
Әлемді
сезіну
Әлемді
түйсіну Әлемді
түсіну Материал
ды Рухани
4 слайд
Дүниетанымның құрылысы Білім Сенім, наным Іс-қимылдар Іс жүзіндегі таным Тұжырымда -малық таным Үлгі, ғибрат Құндылық (аксиология ) Әрекет Қарекет Әлемді сезіну Әлемді түйсіну Әлемді түсіну Материал ды Рухани
5 слайд
Д үниегекөзқарастың тарихи түрлері:
Аңыз
Дін Философия
5 слайд
Д үниегекөзқарастың тарихи түрлері: Аңыз Дін Философия
6 слайд
Мифология (грекше мифос, аңыз,
шежіре; логос – сөз, ілім ) – алғашқы
қауымдық қоғамға тән дүние туралы
қияли-ғажайып, танымдық қоғами
сана формасы.
6 слайд
Мифология (грекше мифос, аңыз, шежіре; логос – сөз, ілім ) – алғашқы қауымдық қоғамға тән дүние туралы қияли-ғажайып, танымдық қоғами сана формасы.
7 слайд
Әдетте миф мына негізгі мәселелерге көңіл
аударады:
- әлем, жер және адамның пайда болуы;
- табиғи құбылыстарды ұғыну;
- өмірдің, тағдырдың, адам өлімінің себеп-салдары;
- ұждан, парыз, әдеп пен әдет мәселелер”;
7 слайд
Әдетте миф мына негізгі мәселелерге көңіл аударады: - әлем, жер және адамның пайда болуы; - табиғи құбылыстарды ұғыну; - өмірдің, тағдырдың, адам өлімінің себеп-салдары; - ұждан, парыз, әдеп пен әдет мәселелер”;
8 слайд
Дін – жаратылыстан, адам мен адамзаттан
тыс, құдіретті күшке сенуге негізделген дәстүрлі
қоғами сана формасы.
Діни көзқарасқа қоршаған ортаны сезімдік, бейне –
эмоциялық, тылсымдық формада қабылдау тән.
Діннің қызметтері :
1 . біріктіруші (бір идея төңірегінде қоғамды
ынтымақтандыру);
2. мәдени-танымдық (белгілі бір мәдениетке ықпал ету);
3. әдептілік-тәрбиелік (қоғамда адамға деген сүйіспеншілік,
махаббат, кешірірімділік, аадалдық, ізеттілік, төзімділік,
борыштық).
8 слайд
Дін – жаратылыстан, адам мен адамзаттан тыс, құдіретті күшке сенуге негізделген дәстүрлі қоғами сана формасы. Діни көзқарасқа қоршаған ортаны сезімдік, бейне – эмоциялық, тылсымдық формада қабылдау тән. Діннің қызметтері : 1 . біріктіруші (бір идея төңірегінде қоғамды ынтымақтандыру); 2. мәдени-танымдық (белгілі бір мәдениетке ықпал ету); 3. әдептілік-тәрбиелік (қоғамда адамға деген сүйіспеншілік, махаббат, кешірірімділік, аадалдық, ізеттілік, төзімділік, борыштық).
9 слайд
Философия пәні, әдістері және қызметтері.
Философия (грекше филео –махаббат,
құштарлық, софия - даналық) даналыққа
құштарлық, даналықты сүю мағынасын
береді.
Философия - адам және оның айналасы
туралы тәжірибелік және практикалық
білімдер жиынтығы
9 слайд
Философия пәні, әдістері және қызметтері. Философия (грекше филео –махаббат, құштарлық, софия - даналық) даналыққа құштарлық, даналықты сүю мағынасын береді. Философия - адам және оның айналасы туралы тәжірибелік және практикалық білімдер жиынтығы
10 слайд
Философия – қоғамдық сананың ерекше
формасы, дүниегекөзқарастың ғылыми-теориялық
түрі, болмыс пен сананың жалпы принциптері,
адамның адамға, дүниеге қатынасы туралы әмбебап
ілім, ойлау туралы ойлау.
Тұңғыш рет “философия” терминін б.з.б. VI ғ.
Пифагор қолданған.
10 слайд
Философия – қоғамдық сананың ерекше формасы, дүниегекөзқарастың ғылыми-теориялық түрі, болмыс пен сананың жалпы принциптері, адамның адамға, дүниеге қатынасы туралы әмбебап ілім, ойлау туралы ойлау. Тұңғыш рет “философия” терминін б.з.б. VI ғ. Пифагор қолданған.
11 слайд
Философияның миф пен діннен
айырмашылығы:
- білімге (ғылымға) негізделген (қиялға,
сенімге емес);
- рефлексиялық (ойлаудың өзіне-өзі
бағытталуы);
- логикалық (бірізділікті, жүйелі);
- нақты ұғымдар мен категорияларды
тірек етеді, сүйенеді).
11 слайд
Философияның миф пен діннен айырмашылығы: - білімге (ғылымға) негізделген (қиялға, сенімге емес); - рефлексиялық (ойлаудың өзіне-өзі бағытталуы); - логикалық (бірізділікті, жүйелі); - нақты ұғымдар мен категорияларды тірек етеді, сүйенеді).
12 слайд
Философиялық дүниегекөзқарас
тұрғысында өзінің эволюциялық
дамуының мына үш кезеңінен өтті:
- космоцентризм;
- теоцентризм;
-антропоцентризм.
12 слайд
Философиялық дүниегекөзқарас тұрғысында өзінің эволюциялық дамуының мына үш кезеңінен өтті: - космоцентризм; - теоцентризм; -антропоцентризм.
13 слайд
Космоцентризм деп қоршаған ортаны, табиғат
құбылыстарын, тіршілікті жасаушы дүлей, шексіз сыртқы
күш – Ғарыш, барлық өзгерістер ғарыштық айналым арқылы
жүзеге асады деп түсінетін философиялық көзқарасты
айтады. (Ежелгі Үнді, Ежелгі Қытай, басқа да Шығыс елдері
және ежелгі Грекия).
Т еоцентризм деп барлық тіршіліктің мәні дүниеден
тысқары тұрған тылсым күш – Құдайда деп түсінетін
философиялық көзқарас түрін айтады. (Ортағасырлық
философияға тән).
Антропоцентризм деп адам мәселесін негізгі мәселе деп
қарастыратын философиялық көзқарас түрін айтады.
(Еуропалық Қайта өрлеу, жаңа және қазіргі заман
философиялық мектептер ).
13 слайд
Космоцентризм деп қоршаған ортаны, табиғат құбылыстарын, тіршілікті жасаушы дүлей, шексіз сыртқы күш – Ғарыш, барлық өзгерістер ғарыштық айналым арқылы жүзеге асады деп түсінетін философиялық көзқарасты айтады. (Ежелгі Үнді, Ежелгі Қытай, басқа да Шығыс елдері және ежелгі Грекия). Т еоцентризм деп барлық тіршіліктің мәні дүниеден тысқары тұрған тылсым күш – Құдайда деп түсінетін философиялық көзқарас түрін айтады. (Ортағасырлық философияға тән). Антропоцентризм деп адам мәселесін негізгі мәселе деп қарастыратын философиялық көзқарас түрін айтады. (Еуропалық Қайта өрлеу, жаңа және қазіргі заман философиялық мектептер ).
14 слайд
Философиялық білімнің ерекшеліктері:
Өте күрделі құрылым (онтология, гносеология, логика және т.т.);
Шегіне жеткен жалпылық, теориялық сипат алуы,
Өзге ғылымдардың негзін қалайтын түпкілікті, бітімдік идеялар мен
ұғымдарды өзінде сақтайды;
Көбінесе субъективтік қасиет тән – жеке тұлғалар мен ойшылдардың
дүниегекөзқарастық ойларының таңбасы басым;
өз заманының ықпалын сезінеді, сүрген дәуірінің объективтік білім мен
құндылықтарының, әдептілік мұраттарының жиынтығы болып табылады;
Философиялық білім әрдайым дамиды, әрі жаңарып тұрады;
Философия өз мәнінде шексіз, әрі сарқылмайды, таусылмайды; адамның
танымдық қабілеттілігімен шектелген, шешімі жоқ, “мәңгі” мәселелері
бар, бұлардың бәрін бүгінгі таңда логикалық жолмен дәйекті шешу, тану
мүмкін емес.
14 слайд
Философиялық білімнің ерекшеліктері: Өте күрделі құрылым (онтология, гносеология, логика және т.т.); Шегіне жеткен жалпылық, теориялық сипат алуы, Өзге ғылымдардың негзін қалайтын түпкілікті, бітімдік идеялар мен ұғымдарды өзінде сақтайды; Көбінесе субъективтік қасиет тән – жеке тұлғалар мен ойшылдардың дүниегекөзқарастық ойларының таңбасы басым; өз заманының ықпалын сезінеді, сүрген дәуірінің объективтік білім мен құндылықтарының, әдептілік мұраттарының жиынтығы болып табылады; Философиялық білім әрдайым дамиды, әрі жаңарып тұрады; Философия өз мәнінде шексіз, әрі сарқылмайды, таусылмайды; адамның танымдық қабілеттілігімен шектелген, шешімі жоқ, “мәңгі” мәселелері бар, бұлардың бәрін бүгінгі таңда логикалық жолмен дәйекті шешу, тану мүмкін емес.
15 слайд
Философия ілімінің негізгі әдістері:
Диалектика – болмыс пен танымның, заттар мен
құбылыстардың, ойлаудың жалпы даму заңдылықтарының
өзара байланысын, ішік қайшылықтарын зерттейтін
философиялық әдіс.
Метафизика – диалектикаға қарама-қарсы таным әдісі, мұнда
заттар мен құбылыстар бір-біріне байланыссыз, ішкі
қайшылықсыз, тұрақты түрде өзгеріп отырады деп
түсіндіріледі.
Әмбебапты логика - ежелгі шығыста қалыптасқан әдіс, бұл
әдіс әлемді алуантүрлікте және қарамақайшылықтардың
абсолюттік бірлігінде қарастырады.
15 слайд
Философия ілімінің негізгі әдістері: Диалектика – болмыс пен танымның, заттар мен құбылыстардың, ойлаудың жалпы даму заңдылықтарының өзара байланысын, ішік қайшылықтарын зерттейтін философиялық әдіс. Метафизика – диалектикаға қарама-қарсы таным әдісі, мұнда заттар мен құбылыстар бір-біріне байланыссыз, ішкі қайшылықсыз, тұрақты түрде өзгеріп отырады деп түсіндіріледі. Әмбебапты логика - ежелгі шығыста қалыптасқан әдіс, бұл әдіс әлемді алуантүрлікте және қарамақайшылықтардың абсолюттік бірлігінде қарастырады.
16 слайд
Философияның қызметтері :
Дүниетанымдық;
Методологиялық;
Теориялық;
Гносеологиялық;
Сыншылдық,
Аксиологиялық,
Әлеуметтік,
Тәрбиелік-гуманитарлық,
Эвристикалық,
Өзге де көптеген қфзметтер.
16 слайд
Философияның қызметтері : Дүниетанымдық; Методологиялық; Теориялық; Гносеологиялық; Сыншылдық, Аксиологиялық, Әлеуметтік, Тәрбиелік-гуманитарлық, Эвристикалық, Өзге де көптеген қфзметтер.
17 слайд
Пән деп философияның зерттейтін мәселелерінің
жиынтығын, ауқымын айтады. Философиялық білімнің,
философия пәнінің жалпы құрылымдық тұрғыдағы негізгі
бес бөлімін атайық:
- онтология (болмыс туралы ілім);
- гносеология (таным туралы ілім);
- адам;
- қоғам;
- философия тарихы.
17 слайд
Пән деп философияның зерттейтін мәселелерінің жиынтығын, ауқымын айтады. Философиялық білімнің, философия пәнінің жалпы құрылымдық тұрғыдағы негізгі бес бөлімін атайық: - онтология (болмыс туралы ілім); - гносеология (таным туралы ілім); - адам; - қоғам; - философия тарихы.
18 слайд
Философияның негізгі бағыттары :
Гносеологиялық:
1. гностицизм,
2. агностицизм,
3. эмпиризм,
4. рационализм. Онтологиялық:
1. материализм,
2. идеализм
(объективтік,
субъективтік),
3. дуализм
4. деизм.
18 слайд
Философияның негізгі бағыттары : Гносеологиялық: 1. гностицизм, 2. агностицизм, 3. эмпиризм, 4. рационализм. Онтологиялық: 1. материализм, 2. идеализм (объективтік, субъективтік), 3. дуализм 4. деизм.
19 слайд
Ұсынылатын оқуқұралдары, Интернет – ресурстардың, қосымша
әдебиеттердің тізімі
1. Назарбаев Н.А. «Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания». http://www.akorda.kz.
2. Назарбаев Н.А. «Мәңгілік Ел. Годы, равные векам. Эпоха, равная столетиям» – Астана: Деловой мир Астана, 2014. – 368 с.
3. Горелов А.А.Основы философии: Учебное пособие для студентов средних профессиональных учебных заведений – М.: Издательский
центр «Академия», 2013. 320 с.
3.Канке В.А. Основы философии: учебник для студентов средних специальных заведений – М: Логос. 2009. – 288 с.
4. Аблеев С.Р. История мировой философии: Учеб. – М.: АСТ, 2005. – 414 с.
5 . Алтаев Философия жэнемэдениеттану: Оку куралы. – Алматы: Литера, 2001. – 272 с.
8 . Мырзалы С. Философия. – Алматы: Бастау, 2014. – 648 с.
9 . Нурышева Г.Ж. Философия тарихы: Оку куралы. - Алматы: Зият Пресс, 2005. – 180 с.
10.Рысқалиев Т.Х.Философия тарихына шолу:Оқу құралы-Орал,”Дастан”,2005. -378 с.
1 1. Сегизбаев О.А. История казахской философии: От первых архаичных представлений древних до философии развитых форм первой
половины XX столетия: Уч.для вузов. – Алматы: Гылым, 2001. – 456 с.
12. Науанова К.М. Философия. Учебно-методическое пособие, Орал, 2011.
Интернет ресурстар
www.alleg.ru\edu\philos1.htm
http://philosophy.spbu.ru/library
http://www.library.spbu.ru/cgi-bin/irbis64r/cgiirbis_64.exe?
C21COM=F&I21DBN=BON&P21DBN=BON&S21FMT=&S21ALL=&Z21ID=
http://nlr.ru/nlr_visit/RA2020/bibliograficheskie-spravochnyie-resursyi
http://primo.nlr.ru/primo-explore/search?vid=07NLR_VU1&lang=ru_RU
http://edu-navigator.ru/res/14872/
http://www.internet-biblioteka.ru/philosophy
19 слайд
Ұсынылатын оқуқұралдары, Интернет – ресурстардың, қосымша әдебиеттердің тізімі 1. Назарбаев Н.А. «Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания». http://www.akorda.kz. 2. Назарбаев Н.А. «Мәңгілік Ел. Годы, равные векам. Эпоха, равная столетиям» – Астана: Деловой мир Астана, 2014. – 368 с. 3. Горелов А.А.Основы философии: Учебное пособие для студентов средних профессиональных учебных заведений – М.: Издательский центр «Академия», 2013. 320 с. 3.Канке В.А. Основы философии: учебник для студентов средних специальных заведений – М: Логос. 2009. – 288 с. 4. Аблеев С.Р. История мировой философии: Учеб. – М.: АСТ, 2005. – 414 с. 5 . Алтаев Философия жэнемэдениеттану: Оку куралы. – Алматы: Литера, 2001. – 272 с. 8 . Мырзалы С. Философия. – Алматы: Бастау, 2014. – 648 с. 9 . Нурышева Г.Ж. Философия тарихы: Оку куралы. - Алматы: Зият Пресс, 2005. – 180 с. 10.Рысқалиев Т.Х.Философия тарихына шолу:Оқу құралы-Орал,”Дастан”,2005. -378 с. 1 1. Сегизбаев О.А. История казахской философии: От первых архаичных представлений древних до философии развитых форм первой половины XX столетия: Уч.для вузов. – Алматы: Гылым, 2001. – 456 с. 12. Науанова К.М. Философия. Учебно-методическое пособие, Орал, 2011. Интернет ресурстар www.alleg.ru\edu\philos1.htm http://philosophy.spbu.ru/library http://www.library.spbu.ru/cgi-bin/irbis64r/cgiirbis_64.exe? C21COM=F&I21DBN=BON&P21DBN=BON&S21FMT=&S21ALL=&Z21ID= http://nlr.ru/nlr_visit/RA2020/bibliograficheskie-spravochnyie-resursyi http://primo.nlr.ru/primo-explore/search?vid=07NLR_VU1&lang=ru_RU http://edu-navigator.ru/res/14872/ http://www.internet-biblioteka.ru/philosophy
20 слайд
Назарларыңызға рахмет!
20 слайд
Назарларыңызға рахмет!