§33 Н. Мандела – апартеидке қарсы күресуші
§33 Н. Мандела – апартеидке қарсы күресуші

#1 слайд
§33 Н. Мандела – апартеидке қарсы
күресуші
Оқу мақсаты:
1.3.2.4 азаматтық құқықтар үшін күресте тұлғаның
белсенді азаматтық позициясының маңыздылығын
бағалау;
11.3.2.5 Оңтүстік Африка Республикасындағы тарихи
оқиғаларды түсіндіру үшін "апартеид" ұғымын
қолдану;
1 слайд
§33 Н. Мандела – апартеидке қарсы күресуші Оқу мақсаты: 1.3.2.4 азаматтық құқықтар үшін күресте тұлғаның белсенді азаматтық позициясының маңыздылығын бағалау; 11.3.2.5 Оңтүстік Африка Республикасындағы тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін "апартеид" ұғымын қолдану;
#2 слайд
Апартеид – Оңтүстік Африкада 1948
жылдан 1994 жылға дейін ресми түрде
қолданылған нәсілдік сегрегация жүйесі.
Бұл жүйе қара нәсілді адамдарды саяси,
әлеуметтік және экономикалық
құқықтардан айырды.
Нельсон Мандела апартеидтің
әділетсіздігін жоюға бар күшін салған
көшбасшы болды.
2 слайд
Апартеид – Оңтүстік Африкада 1948 жылдан 1994 жылға дейін ресми түрде қолданылған нәсілдік сегрегация жүйесі. Бұл жүйе қара нәсілді адамдарды саяси, әлеуметтік және экономикалық құқықтардан айырды. Нельсон Мандела апартеидтің әділетсіздігін жоюға бар күшін салған көшбасшы болды.
#3 слайд
Өмірбаяны
Толық есімі: Ролихлахла Нельсон
Мандела
Өмір сүрген жылдары: 18 шілде 1918
жыл, Умтата, Транскей аймағы, БАӘ
2013 жылы 5 желтоқсанда, 95 жасында
өмірден өтті.
Отбасы: Корольдік отбасынан шыққан,
оның әкесі Тембу тайпасының басшысы
болған.
Білімі: Заңдық білім алып, заңгер болды.
3 слайд
Өмірбаяны Толық есімі: Ролихлахла Нельсон Мандела Өмір сүрген жылдары: 18 шілде 1918 жыл, Умтата, Транскей аймағы, БАӘ 2013 жылы 5 желтоқсанда, 95 жасында өмірден өтті. Отбасы: Корольдік отбасынан шыққан, оның әкесі Тембу тайпасының басшысы болған. Білімі: Заңдық білім алып, заңгер болды.
#4 слайд
Н. Манделла туралы естеліктер:
Ол кісі таңғы 5-те тұратын.
Сағат бойына жаттығулар жасап, бір кесе сүтті ішкен бойда 6.30-да іске
кірісетін.
Өзі темірдей тәртіптің адамы еді.
Кешкісін Преторияға жақын орын тепкен үйіне келіп, Гендель мен
Чайковскийдің әнін тыңдап, батып бара жатқан күнге қарап отыруды
ұнататын...
Ол кісі жас көрінетін.
Себебі, жас кезінен бастап, әскер адамы болған.
Денесін тіп-тік, ширақ ұстайтын.
80 жасында марафондық жарысқа қатысқан.
4 слайд
Н. Манделла туралы естеліктер: Ол кісі таңғы 5-те тұратын. Сағат бойына жаттығулар жасап, бір кесе сүтті ішкен бойда 6.30-да іске кірісетін. Өзі темірдей тәртіптің адамы еді. Кешкісін Преторияға жақын орын тепкен үйіне келіп, Гендель мен Чайковскийдің әнін тыңдап, батып бара жатқан күнге қарап отыруды ұнататын... Ол кісі жас көрінетін. Себебі, жас кезінен бастап, әскер адамы болған. Денесін тіп-тік, ширақ ұстайтын. 80 жасында марафондық жарысқа қатысқан.
#5 слайд
Манделаның апартеидке қарсы күресі:
1.Африка Ұлттық Конгресі (ANC):
1.1944 жылы Мандела ANC-ке қосылды.
2.Ол нәсілдік кемсітушілікке қарсы бейбіт шеру, митингтер ұйымдастырды.
2.Қарсылық қозғалысы:
1.1952 жылы "Бағынбаушылық кампаниясын" бастады.
2.1955 жылы "Еркіндік хартиясы" қабылданып, ОАР-дағы барлық адамдар тең құқықтарға ие
болуы керек деген идея көтерілді.
3.Радикалды күрес:
1.Апартеидке қарсы бейбіт жолдың нәтижесіздігінен кейін Мандела қарулы қарсылыққа көшті.
2.Ол 1961 жылы ANC-тің қарулы қанаты – Umkhonto we Sizwe ("Ұлт найзасы") ұйымын құрды.
4.Қамауға алынуы:
1.1962 жылы Мандела тұтқындалып, 1964 жылы өмір бойына бас бостандығынан айырылды.
2.Ол Роббен аралындағы түрмеде 27 жыл бойы (1964–1990 жж.) отырды.
5 слайд
Манделаның апартеидке қарсы күресі: 1.Африка Ұлттық Конгресі (ANC): 1.1944 жылы Мандела ANC-ке қосылды. 2.Ол нәсілдік кемсітушілікке қарсы бейбіт шеру, митингтер ұйымдастырды. 2.Қарсылық қозғалысы: 1.1952 жылы "Бағынбаушылық кампаниясын" бастады. 2.1955 жылы "Еркіндік хартиясы" қабылданып, ОАР-дағы барлық адамдар тең құқықтарға ие болуы керек деген идея көтерілді. 3.Радикалды күрес: 1.Апартеидке қарсы бейбіт жолдың нәтижесіздігінен кейін Мандела қарулы қарсылыққа көшті. 2.Ол 1961 жылы ANC-тің қарулы қанаты – Umkhonto we Sizwe ("Ұлт найзасы") ұйымын құрды. 4.Қамауға алынуы: 1.1962 жылы Мандела тұтқындалып, 1964 жылы өмір бойына бас бостандығынан айырылды. 2.Ол Роббен аралындағы түрмеде 27 жыл бойы (1964–1990 жж.) отырды.
#6 слайд
Манделаның түрмеден босатылуы және
президенттігі:
Түрмеден босатылуы:
1990 жылы халықаралық қысым
және ел ішіндегі наразылықтардан
кейін Мандела босатылды.
Түрмеден шыққан соң ол БАӘ-нің
барлық тұрғындары үшін
демократиялық қоғам құруға
шақырды.
Президенттік қызметі:
1994 жылы Оңтүстік Африка тарихында
алғаш рет демократиялық сайлау өтіп,
Нельсон Мандела елдің тұңғыш қара
нәсілді президенті болып сайланды.
Оның президенттігі кезінде:
Нәсілдік теңдік саясаты енгізілді.
Жер реформасы басталды.
Ұлттық жарасымдылықты сақтау және
елді біріктіру үшін "Шындық және
келісім" комиссиясы құрылды.
6 слайд
Манделаның түрмеден босатылуы және президенттігі: Түрмеден босатылуы: 1990 жылы халықаралық қысым және ел ішіндегі наразылықтардан кейін Мандела босатылды. Түрмеден шыққан соң ол БАӘ-нің барлық тұрғындары үшін демократиялық қоғам құруға шақырды. Президенттік қызметі: 1994 жылы Оңтүстік Африка тарихында алғаш рет демократиялық сайлау өтіп, Нельсон Мандела елдің тұңғыш қара нәсілді президенті болып сайланды. Оның президенттігі кезінде: Нәсілдік теңдік саясаты енгізілді. Жер реформасы басталды. Ұлттық жарасымдылықты сақтау және елді біріктіру үшін "Шындық және келісім" комиссиясы құрылды.
#7 слайд
Нобель сыйлығы және танылуы
1993 жылы Нельсон
Манделаға апартеидті
жоюға қосқан үлесі үшін
Нобель бейбітшілік
сыйлығы берілді.
Ол бүкіл әлем бойынша
бейбітшілік пен
әділеттіліктің символына
айналды.
7 слайд
Нобель сыйлығы және танылуы 1993 жылы Нельсон Манделаға апартеидті жоюға қосқан үлесі үшін Нобель бейбітшілік сыйлығы берілді. Ол бүкіл әлем бойынша бейбітшілік пен әділеттіліктің символына айналды.
#8 слайд
Мұрасы
Нельсон Мандела нәсілдік
кемсітушіліксіз, әділетті қоғам
құрудың жарқын үлгісін
көрсетті.
БАӘ-де 18 шілде "Мандела
күні" ретінде атап өтіледі.
Бұл күні адамдар қоғамға
пайдалы іс жасауға
шақырылады.
8 слайд
Мұрасы Нельсон Мандела нәсілдік кемсітушіліксіз, әділетті қоғам құрудың жарқын үлгісін көрсетті. БАӘ-де 18 шілде "Мандела күні" ретінде атап өтіледі. Бұл күні адамдар қоғамға пайдалы іс жасауға шақырылады.
#9 слайд
Нельсон Манделаның қанатты сөздері:
Шыққан биіктен құлау – еңбек емес. Нағыз еңбек – құлап қайта көтерілу.
Ең мықты адам – қорқынышты жеңген адам.
Мен ұмыта алмаймын, бірақ, кешіре алам.
Көп дүние толыспаған, қашан өзің барып толықтырғанша...
Жамандықтарды жоятын адам, жасайтын да өзі...
Ең жақсы қуаныш – өзгеру..
Қарсы тұру мен өкпелеу – үмітке у бергенмен бірдей...
Біздің басты қорқынышымыз – мықтылығымыз.
Қоғамды өзгерту оңай – өзіңді өзгерту қиын.
Адамның ең биік жетістігі – адамдық борышты атқару.
9 слайд
Нельсон Манделаның қанатты сөздері: Шыққан биіктен құлау – еңбек емес. Нағыз еңбек – құлап қайта көтерілу. Ең мықты адам – қорқынышты жеңген адам. Мен ұмыта алмаймын, бірақ, кешіре алам. Көп дүние толыспаған, қашан өзің барып толықтырғанша... Жамандықтарды жоятын адам, жасайтын да өзі... Ең жақсы қуаныш – өзгеру.. Қарсы тұру мен өкпелеу – үмітке у бергенмен бірдей... Біздің басты қорқынышымыз – мықтылығымыз. Қоғамды өзгерту оңай – өзіңді өзгерту қиын. Адамның ең биік жетістігі – адамдық борышты атқару.
#10 слайд
Қорытынды
Нельсон Мандела – адам
құқықтары, бейбітшілік және
еркіндік үшін күрестің
нышаны.
Оның апартеидке қарсы күресі
бүкіл әлемге үлгі болып,
әділеттілік жолындағы
батылдықтың маңыздылығын
көрсетті.
10 слайд
Қорытынды Нельсон Мандела – адам құқықтары, бейбітшілік және еркіндік үшін күрестің нышаны. Оның апартеидке қарсы күресі бүкіл әлемге үлгі болып, әділеттілік жолындағы батылдықтың маңыздылығын көрсетті.
#11 слайд
1-тапсырма.
Н.Манделаның қысқаша тарихын
сипаттаңыз!
2-тапсырма.
«Н.Мандела - апартеидке қарсы күресуші»
өзіндік баға беріңіз!
3-тапсырма.
Н.Манделаға Нобель сыйлығын қашан және
не үшін берді?
11 слайд
1-тапсырма. Н.Манделаның қысқаша тарихын сипаттаңыз! 2-тапсырма. «Н.Мандела - апартеидке қарсы күресуші» өзіндік баға беріңіз! 3-тапсырма. Н.Манделаға Нобель сыйлығын қашан және не үшін берді?
шағым қалдыра аласыз













