4_ҚҒБ_Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
1 слайд
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
2 слайд
Транскрипция
2 слайд
Транскрипция
3 слайд
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
3 слайд
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
4 слайд
Трансляция
4 слайд
Трансляция
5 слайд
1.Бәсекеге қабілетті ингибиторларға
мысал келтіріңдер? Суретті
сипаттаңдар?
2. Бәсекеге қабілетсіз
ингибиторларға мысал
келтіріңдер? Суретті
сипаттаңдар?
5 слайд
1.Бәсекеге қабілетті ингибиторларға мысал келтіріңдер? Суретті сипаттаңдар? 2. Бәсекеге қабілетсіз ингибиторларға мысал келтіріңдер? Суретті сипаттаңдар?
6 слайд
Оқу мақсаты
11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі
транскрипция мен трансляцияны сипаттау
Тақырыбы:
Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы
посттранскрипциялық модификациясы
Сабақтың
мақсаты:
•нәруыз биосинтезі үдерісіндегі
транскрипцияны сипаттау
•нәруыз биосинтезі үдерісінің
бірінші кезеңін білу
6 слайд
Оқу мақсаты 11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау Тақырыбы: Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы Сабақтың мақсаты: •нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипцияны сипаттау •нәруыз биосинтезі үдерісінің бірінші кезеңін білу
7 слайд
7 слайд
8 слайд
Бағалау
8 слайд
Бағалау
9 слайд
•Нәруыз биосинтезі. Бұл - өте маңызды үдеріс. Мұнда ДНҚ, РНҚ, АТФ және
нәруыздардың қызметі бірігеді.
•ДНҚ-да жазылған тұқым қуалау акпараты РНҚ-ның ақпараттык (аРНҚ)
молекулаларымен цитоплазмаға беріліп, арнайы органоидтар —
рибосомалардың жәрдемімен нәруыз синтезделеді.
•Бүған тРНҚ қажетті аминқышқылдарды жеткізіп, аРНҚ-да жазылған
тапсырыс жүйесінде сапқа тұрғызады. рРНҚ-дан тұратын рибосома
пептидтік байланыс түзе отырып, осы аминқышқылдарды жалғастырып
қосады. Қажетті тәртіпте және мөлшерде қосылған осы аминқышқылдар |
нәруыз деп есептеледі.
•Осы үдерістердің барлығына АТФ энергиясы жұмсалады. Реакциялардың
барлығына қажетті нәруыз - ферменттер қатысады, онсыз биосинтездің
жүруі мүмкін емес.
•Нәруыз биосинтезінің үдерісі тұқым қуалау ақпаратын жүзеге асыру үдерісі
деп те аталады. Оны мына сызбанұскамен белгілеуге болады: ДНҚ РНҚ
нәруыз. Көбінесе былай деп те айтады: «РНҚ ДНҚ-ға жазылған ақпаратты
нәруызда нақтылы көрсетіп, іске асырады».
9 слайд
•Нәруыз биосинтезі. Бұл - өте маңызды үдеріс. Мұнда ДНҚ, РНҚ, АТФ және нәруыздардың қызметі бірігеді. •ДНҚ-да жазылған тұқым қуалау акпараты РНҚ-ның ақпараттык (аРНҚ) молекулаларымен цитоплазмаға беріліп, арнайы органоидтар — рибосомалардың жәрдемімен нәруыз синтезделеді. •Бүған тРНҚ қажетті аминқышқылдарды жеткізіп, аРНҚ-да жазылған тапсырыс жүйесінде сапқа тұрғызады. рРНҚ-дан тұратын рибосома пептидтік байланыс түзе отырып, осы аминқышқылдарды жалғастырып қосады. Қажетті тәртіпте және мөлшерде қосылған осы аминқышқылдар | нәруыз деп есептеледі. •Осы үдерістердің барлығына АТФ энергиясы жұмсалады. Реакциялардың барлығына қажетті нәруыз - ферменттер қатысады, онсыз биосинтездің жүруі мүмкін емес. •Нәруыз биосинтезінің үдерісі тұқым қуалау ақпаратын жүзеге асыру үдерісі деп те аталады. Оны мына сызбанұскамен белгілеуге болады: ДНҚ РНҚ нәруыз. Көбінесе былай деп те айтады: «РНҚ ДНҚ-ға жазылған ақпаратты нәруызда нақтылы көрсетіп, іске асырады».
10 слайд
Биологияда трансляция деп
цитоплазмадағы рибосомада
өтетін полипептидтердің
аминқышқылдарынан
синтезделуін айтады: 1) матрица
ретінде мРНК, 2)
аминқышқылдардың
тасымалдаушысы ретінде тРНК,
сондай-ақ 3) процестің әртүрлі
кезеңдерінде каталитикалық
функцияны орындайтын бірқатар
белокты факторлар. Трансляция
барлық тірі ағзалардың
жасушаларында өтеді, бұл тірі
табиғаттың іргелі процесі.
Трансляция процесі кезеңдері:
инициация-рибосоманың бастапқы кодонды тануы және синтездің басталуы.
элонгация-ақуыз синтезі.
терминация-тоқтатушы кодонды (стоп-кодонды) тану және өнімді бөлу.
10 слайд
Биологияда трансляция деп цитоплазмадағы рибосомада өтетін полипептидтердің аминқышқылдарынан синтезделуін айтады: 1) матрица ретінде мРНК, 2) аминқышқылдардың тасымалдаушысы ретінде тРНК, сондай-ақ 3) процестің әртүрлі кезеңдерінде каталитикалық функцияны орындайтын бірқатар белокты факторлар. Трансляция барлық тірі ағзалардың жасушаларында өтеді, бұл тірі табиғаттың іргелі процесі. Трансляция процесі кезеңдері: инициация-рибосоманың бастапқы кодонды тануы және синтездің басталуы. элонгация-ақуыз синтезі. терминация-тоқтатушы кодонды (стоп-кодонды) тану және өнімді бөлу.
11 слайд
Топпен жұмыс. Постер қорғау
1.Топ. Тұқымқуалаушылық
ақпараты
2.Топ. Транскрипциялану үдерісі
3.Топ. Транскрипция нәтижесіндегі
өзгерістер
11 слайд
Топпен жұмыс. Постер қорғау 1.Топ. Тұқымқуалаушылық ақпараты 2.Топ. Транскрипциялану үдерісі 3.Топ. Транскрипция нәтижесіндегі өзгерістер
12 слайд
ҚБ тапсырмалары
1 тапсырма. А әріпімен көрсетілген нәруыз биосинтезі кезеңін атаңыз?
12 слайд
ҚБ тапсырмалары 1 тапсырма. А әріпімен көрсетілген нәруыз биосинтезі кезеңін атаңыз?
13 слайд
Тест.
1.Белоктардың синтезделуіндегдегі ядролық кезең:
A.Транскрипция
B.Трансляция
C.Инициация
D.Амин қышқылдарының активтелуі
E.Полипептидтік
2. Белоктардың синтезі жүреді:
F.Цитоплазмада
G.Митохондрияда
H.Рибосомада
I.Ядрода
J.Вакуольде
3. Көшірмелердің шексіз санын алуға болады.
A цитоплазма
B рибосома
C тРНҚ
D матрица
E Р-полимераза
13 слайд
Тест. 1.Белоктардың синтезделуіндегдегі ядролық кезең: A.Транскрипция B.Трансляция C.Инициация D.Амин қышқылдарының активтелуі E.Полипептидтік 2. Белоктардың синтезі жүреді: F.Цитоплазмада G.Митохондрияда H.Рибосомада I.Ядрода J.Вакуольде 3. Көшірмелердің шексіз санын алуға болады. A цитоплазма B рибосома C тРНҚ D матрица E Р-полимераза
14 слайд
3 тапсырма. Функ. сауат. тапсырмасы.
– Болашақта тұқым қуалау аурулары одан
әрі көбейе беруі мүмкін бе, уақыт өткен
сайын олардың жаңа түрлері пайда бола
ма? Жалпы, оларға қатысты қандай
ғылыми болжам бар?
14 слайд
3 тапсырма. Функ. сауат. тапсырмасы. – Болашақта тұқым қуалау аурулары одан әрі көбейе беруі мүмкін бе, уақыт өткен сайын олардың жаңа түрлері пайда бола ма? Жалпы, оларға қатысты қандай ғылыми болжам бар?
15 слайд
https://www.educaplay.com/learning-
resources/20279679-10.html
15 слайд
https://www.educaplay.com/learning- resources/20279679-10.html
16 слайд
Кері байланыс
16 слайд
Кері байланыс
17 слайд
Үйге тапсырма:
17 слайд
Үйге тапсырма: