4=сынып Ашық сабақ .Қара металл деген не? Жаратылыстану

1 слайд
Қош келдіңіздер! «Әлихан Бөкейхан атындағы жалпы білім беретін мектебі » КММ Ашық сабақ Пәні: жаратылыстану 4 «А»сынып Мұғалім:БержановаЖ.Г. 28.02.24Киелі ақ орда

2 слайд
Болмасын бізде бір айып, Қонаққа мойын бұрайық. Әдеппенен бас иіп, Сәлеммен хәл сұрайық! Дөңгелене тұрайық, Керегені құрайық. Шаңыраққа қарайық, Уық болып барайық. Құрастырып киіз үй, Кәде сыйын алайық! Киелі ақ орда Ширату

3 слайд
Өткенді пысықтау: Жедел жауап тапсырмасы 1.Кен дегеніміз не? 2.Кен қандай әдістермен алынады? 3.Кенді байыту дегеніміз не? 4. Металдар табиғатта қандай күйде кездеседі? 5.-Домна пеші деген не? қызметі қандай? 6.Полиметалл кені деген не?Киелі ақ орда

4 слайд
Тақырыпты ашу «Сөз ұйқасын тап» тапсырмасы 1. Дара сөзінің ұйқастарын ата? 2. Жеті ал сөзіне ұйқасын сөзді тап? 3. Леген сөзінің ұйқастарын ата? 4. Же сөзіне ұйқас сөзді ойлап көр?Киелі ақ орда

5 слайд
Қара металл деген не? Бүгінгі сабақтың мақсаты: Сен қара металдарға не жататынын білесің; Темір қалай қолданатынын білесің; Темірдің таралу аймақтарымен танысасың; Киелі ақ орда

6 слайд
Киелі ақ орда Оқулықпен жұмыс Тірек сөздермен танысу Қара металл, шойын, болат. Менің әкем – металлург. Пікірсұқбат 1. Сен бұл мамандық туралы не білесің? 2.Ол қандай өнім өндіреді? 3.Метал өндірумен айналысатын қандай мамандықтарды білесің?

7 слайд
Михаил Григорьевич Сургутанов 1924 жылы оралдық жұмысшының отбасында дүниеге келді. Мектепті бітіріп, металлургқа оқуды шешті, бірақҰлы Отан соғысы басталғанда он жеті жастағы ол, техникумды тастап майданға сұранды. Оны әуе училищесіне жіберіп, ұшақтарға қызмет көрсететін техник мамандығын алады. Одан соң ұшқыштар мектебіне түсті. Майданда ерлік көрсетекені үшін ол Қызыл Жұлдыздың жауынгерлік орденімен марапатталған. Әскерден оралған со ң өзінің «әуе тасымалдаушысы» мамандығынан айырылмауды ұйғарды. Аңдатпа

8 слайд
1949 жылы 12 ақпанда ол Қостанайға ұш ады . Сол күні ол компас стрелкасының таңғажайып мінез-құлқын көр е ді – кенет желдің серпінді екпініндей солға қарай күрт кет ед і. Ұзақ уақыт белгісіз күш оны жібермеді. Ол борт сыртына қарады: төменде ортасында шағын көлі бар Сарыбай шатқалы жатыр. Қостанайға дейін 45 шақырым ,ж ебе жүйкесінен дірілдеп, қырық градусқа төмен түсті де екі минут бойы орнына келе алмады. Ұшақтың астында магниттік ауытқу болды. Бірнеше күннен соң Сургутанов шатқал үстінен үш рет ұшып,бұл жолы Аят геологиялық барлау экспедициясының бас геологы Д.Д.Топорков компастың көрсеткішін кабинадан қарап отырды. Кәсіби геолог Топорков компастың осындай мінез-құлқының артында не тұрғанын түсініп,шебер басшы осы маңдағы геофизиктерді магниттік түсірілім жасауға көндіреді. Жалпы алғанда, Сарыбай және Соколов кен орнының маржаны болып табылатын Үлкен Торғайдың қорлары өте үлкендігімен жыл сайын 26, 5 миллион тоннадан астам кен өндіретін елдің жаңа темір рудасы базасына айналады. Сарыбай темір рудасы кен орнының ашылуы оның есімін комбинат пен Рудныйдың даңқты тарихына мәңгі жазды. Михаил Григорьевич Сургутанов

9 слайд
Темірді өндіру

10 слайд
Темірден жасалған заттарҚара металл үлгісі Волфрамды болат

11 слайд
Қазақстан Республикасының пайдалы қазбаларын картадан табу Жеке жұмыс

12 слайд
Қазақстан Республикасында кенді

13 слайд
Практикалық жұмыс

14 слайд
Сергіту сәті • Ойын «Тосын сый» • Болат, шойын, темір. • Метал,теміртас, сабақ.Киелі ақ орда

15 слайд
шойын темір болат шеге магнит жасады балқыттытаға Негеш САТЫП МЕТАЛЛ ДОМНА ӘШЕКЕЙМЕТАЛЛУРГҚАРА Қашар Эврика пешіндезерттеді алдыпен«Сөздерден сөйлем құра» қазан

16 слайд
«Жеті ғаламшар», «Жеті металл» бізде қонақта Марс - темір Сатурн – қорғасын Шолпан – мыс. Юпитер – қалайыКүн –алтын Ай – күмісМеркурий– сынап 

17 слайд
• Мақал-мәтелдер. Алмас қылыш шыға ма? Негізі жасық темірден. Қанша жуса кете ме, Қап-қара түс көмірден? Тегі жаман теміртек, Қанша егесең де өтпейді. Таңсық нәрсе – күміс те алтын да, Ең қымбат-ау ұстамдылық қалпында. Болат қайнауда шынығады, Батыр – майданда шынығады. Аз сөз алтын,көп сөз көмір... • Мақал-мәтелдер • 1. Таңсық нәрсе –күміс те алтын да, • Ең қымбат –ау ұстамдылық қалпында. • 2.Болат қайнауда шынығады, • Батыр майданда шынығады • 3. Мыс бақырды сындырады талқан қылып • Көмірге салды мысты дүкен қылып. • Мыс былқылдап еріген кезенде шал • Шөншіктен ұсақ қара алды қырып. (“Әзім әңгімесі” поэмасынан үзінді)• «СИҚЫРЛЫ ҚОРЖЫН» тапсырмасы Металдарды қазақ әдебиетіндегі ұлттық құндылық саласында қарастыру

18 слайд
• Жұмбақтар Жез қораның ішінде, Темір құлын кісінеп. Қайта келіп ісіне, Кіріседі кісі көп. ( ) Мыс құлақты, жүз тісті, Жүзіне бір – ақ із түсті. ( ) • Қыздырып соқсаң иленеді Балға мен төстік именеді ( )• «СИҚЫРЛЫ ҚОРЖЫН» тапсырмасы • Жұмбақ Қара жер адамзатқа болған мекен Қазына іші толған әр түрлі кен. Ішінде жүз мың түрлі асылы бар Солардың ең артығы немене екен?• Металдарды қазақ әдебиетіндегі ұлттық құндылық саласында қарастыру Киелі ақ орда

19 слайд
Топпен жұмыс: «Шығармашылық жұмыс » және «Кластер құру» • Қара металл деген не?• Темір • Шойын • Болат • Теміртас Киелі ақ орда

20 слайд
Кері байланыс «БББ ...»әді сі Ауызша Мен сабақта ...Киелі ақ орда