Альдегидтер мен кетондарды алу

1 слайд
Тақырыбы:Альдегидтер және кетондардың тотықсыздану, нуклеофильді қосылу реакциялары 11- сынып ЖМБ

1 слайд

2 слайд
2 11.4.2.5 альдегидтер және кетондардың тотықсыздану өнімдерінің реакция теңдеулерін құрастыру;  11.4.2.6 альдегидтер және кетондардың нуклеофильді қосылу реакциясына мысалдар келтіру; • альдегидтер және кетондардың тотықсыздану өнімдерінің реакция теңдеулерін құрастырады; • альдегидтер және кетондардың нуклеофильді қосылу реакциясына мысалдар келтіреді; Оқу мақсаты Ба ғалау критерийлері

2 слайд

3 слайд
3Альдегидтердің тотықсыздану механизмі Жоғары температурада альдегидтер металл катализатор Ni немесе Pd қатысында сутекпен тотықсызданады. Бұл реакция барысында берілген қосылыстағы барлық еселі байланыстардың гидрленуіне әкеледі.Мысалы,никель қатысында пропенальдың сутекпен тотықсыздануы нәтижесінде қаныққан спирт пропанол-1 түзіледі. Осыған байланысты карбонилді қосылыстардың тотықсыздануы көбінесе NaBH 4 және LiAlH 4 комплексті бейорганикалық гидридтердің көмегімен жүзеге асады.Аталған гидридтер қос және үш еселі байланыстарға әсер етпей тек карбонил тобын тотықсыздандырады. https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_10955/107.mp4

3 слайд

4 слайд
4Бейорганикалық гидридтермен тотықсыздану механизмі LiA І H 4 сутек ядросының айналасында электрон жұбы бар гидрид анион бөледі.Ион теріс зарядқа ие болғандықтан нуклеофильді қасиетке ие және карбонил тобындағы көміртек атомына қосылады,алынған құрылым оттек атомында теріс заряды бар анион болып табылады.Судың қатысында бұл анион өзіне сутек катионын қосып алып спирт молекуласын түзеді. NaBH 4 осыған ұқсас әрекеттеседі. https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_10955/87.mp4

4 слайд

5 слайд
5Жоғары температурада кетондарда металл катализатор Ni немесе Pd қатысында сутекпен тотықсызданады. Бұл реакция барысында берілген қосылыстағы барлық еселі байланыстардың гидрленуіне әкеледі. Нәтижесінде кетондардан екіншілік спирттер түзіледі. пропанон пропанол-2 Кетондардың тотықсыздану механизмі

5 слайд

6 слайд
62-метилпентанальдың тотықсыздануы 2-метилпентанальдың тотықсыздануы карбонил тотбының тотықсыздануымен жүреді.Тотықсызданғаннан кейін көміртек атомы гидроксил тобымен байланысады.Нәтижесінде 2-метилпентанол-1 өнімі түзіледі. https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform _lessons/L_10955/79.mp4

6 слайд

7 слайд
7.Циклогексанонның тотықсыздануы Циклогексанонның тотықсыздануы карбонил тобының тотықсыздануымен жүреді.Тотықсызданғаннан кейін көміртек атомы гидроксил тобымен байланысады.Осылайша циклогексанол өнімі түзіледі. https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platfor m_lessons/L_10955/81.mp4

7 слайд

8 слайд
8Нуклеофильді қосылу реакциялары 1. Синил қышқылмен әрекеттесуі. Синил (HCN) қышқылының қосылуы сілті қатысында жүреді: CH 3 — CH = O + H — CN KOH→ CH 3 — CH — OH С N

8 слайд

9 слайд
9Нуклеофильді қосылу реакциялары 2. Гидросульфитпен әрекеттесуі: Түзілген гидросульфит туындылары минералдарды қышқылдармен немесе содамен қосып қыздырғанда бастапқы карбонилді қосылыстарды түзе ыдырайды:

9 слайд

10 слайд
10Нуклеофильді қосылу реакциялары 3. Гриньяр реактивімен әрекеттесуі. Гриньяр реактиві-магний- органикалық қосылыс: R-Mg-X .Оны қолданып альдегидтер мен кетондардан спирттер алуға болады.

10 слайд

11 слайд
11Бекіту тапсырмалары 1 - тапсырма Суретте берілген тотықсыздану өнімінің реакция теңдеуін құрастырыңыз.   Дескриптор:  бутанон-2 тотықсыздану өнімінің реакция теңдеуін құрастырады ;

11 слайд

12 слайд
12Дұрыс жауап 1 - тапсырма бутанон-2 бутанол-2   Дескриптор:  бутанон-2 тотықсыздану өнімінің реакция теңдеуін құрастырады ;

12 слайд

13 слайд
13Бекіту тапсырмалары 2- тапсырма Альдегидтердің нуклеофильді қосылу реакцияларына мысал келтір Дескриптор :  альдегидтердің нуклеофильді қосылу реакцияларына мысал келтіреді;

13 слайд

14 слайд
14Дұрыс жауап 2- тапсырма Дескриптор :  альдегидтердің нуклеофильді қосылу реакцияларына мысал келтіреді;

14 слайд

15 слайд
15Қорытынды Бүгінгі сабақта: • альдегидтер және кетондардың тотықсыздану өнімдерінің реакция теңдеулерін құрастыруды үйрендім; • альдегидтер және кетондардың нуклеофильді қосылу реакцияларына мысалдар келтіруді үйрендім;

15 слайд

16 слайд
16Оқу тапсырмасы Альдегидтер мен кетондардың нуклеофильді қосылу реакцияларына мысал келтір.

16 слайд

17 слайд
17Қосымша р есурстар М.Қ. Оспанова Қ.С. Аухадиева Т.Г. Белоусова Химия 11 сынып 1- бөлім https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/11-synyp/aldegidter-men-ketondardyng- ximiyalyq-qasietteri?mid=e7401737-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe

17 слайд