«Әлеуметтік педагогтың отбасымен жұмысы»

1 слайд
Ашық сабақтар                 Тақырыбы: «Әлеуметтік педагогтың отбасымен жұмысы »                          

1 слайд

2 слайд
Ашық сабақтар Зерттеудің өзектілігі: Қазіргі таңда отбасындағы ажырасу, қиын бала, ұрыс- керіс сынды жайттар күннен-күнге артуына байланысты өзекті әрі ауқымды мәселеге айналып отыр. Осындай проблемалардың түйінін шешуде әлеуметтік жұмыстың алар орны ерекше. Сондықтан, отбасындағы проблемаларды шешуде әлеуметтік  көмек көрсетуіміз керек. Зерттеу объектісі: толық емес отбасы Зерттеудің мақсаты: Отбасыға жалпы анықтама бере отырып, алда туындайтын мәселелерге көрсетілетін әлеуметтік жұмыстың мәні мен мазмұнын ашу, отбасымен әлеуметтік жұмысты талдау, отбасымен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың жетілдіру жолдарын көрсету. Зерттеудің ғылыми болжамы : жетім балаларға күнделікті өмір жағдайында әлеуметтік қолдау көрсетілсе, онда оқушылар әлеуметтік жағынан толық қанды дамуына мүмкіншілік алар еді. Зерттеудің міндеттері: -отбасымен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың мәнін айқындау; -отбасымен әлеуметтік жұмыстың маңызын анықтау; қазіргі заман отбасында ата-ананың тәрбиелік ықпалының ерекшеліктерін ашып көрсету; -бала  мен ата-ана қарым-қатынасының педагогикалық – психологиялық тұстарына сипаттама беру; -ата-ананың балаға тәрбиелік ықпалын арттырудың педагогкалық шарттарын айқындау; -жас отбасымен  әлеуметтік жұмысты жетілдіру бағыттарын көрсету;

2 слайд

3 слайд
Ашық сабақтарЗерттеу пәні: Әлеуметтік педагогтың отбасымен жұмысы Зерттеу көздері: зертеу мәселесі бойынша әлеуметтік-педагогикалық, психологиялық, ғылыми-психологиялық-педагогикалық баспасөз материалдары, әлеуметтік-педагог-психологиялық озық тәжірибелері. Зерттеу әдістері: әлеуметтік педагогикалық оқу әдістемелік әдебиеттерге талдау жасау, озық педагогикалық тәжірибелерді сараптау, психодиагностикалық әдістемелер, бақылау, сауалнама, әңгіме, талдау. Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, негізгі және практикалық бөлімнен, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен, қосымшадан тұрады.                                                                                                                                                                                     

3 слайд

4 слайд
Ашық сабақтар1. Отбасы жөніндегі теориялық зерттеулер   1.1. Отбасымен әлеуметік жұмыс ерекшеліктері   Орыс тіліндегі «семья»  сөзінің қазақша баламасы отбасы екендігі аян. Бұқаралық ақпарат  құралдарында ғасырлар бойы тілімізде  орныққан «отбасы – ошақ қасы»  тіркесіндегі төмендету сипатында  айтылған мағынасынан алыстай алмай, «жанұя» сөзімен ауыстырып қолданылса деген пікірлер жиі айтылып жүр. «Жан» мен «ұя» сөйлем ішінде, синонимді  түрде «семья» сөзінің стильдік қызметін атқарғанымен, дәлме- дәл терминдік  мағынасына дұрыс нұсқа бола алмайды. Отбасының проблемаларына не жатады? Оған: - Ажырасу, жұбайлардың келіспеушілігі - Неке санының азаюы. - Бала туудың төмендеуі. - Әйелдердің күйеу тарапынан зардап шегуі, яғни, отбасындағы зорлық. -Материалдық жетіспеушілік. -Отбасындағы жұбайлардың түсініспеушілігі.

4 слайд

5 слайд
Ашық сабақтарҚазіргі отбасы өрістеудің күрделі кезеңін – дәстүрлі үлгіден жаңаға ауысу үдерісін бастан кешіріп отыр. Отбасы құрылымы, отбасы қызметі, билік жүйесі, отбасылық роль, жұбайлардың функциолнальды тәуелділігі, отбасындағы бала жағдайы өзгереді, ал бұл өз кезегінде әлемдегі отбасы түрінің өзгеруіне әкеледі. Қазіргі таңда елімізде некесіз туылған бала мөлшері 13,4%-тен 17,6%-ке дейін жоғарылады. Бүгінгі күндері жалғыз басты жұмыссыз аналар 52,1% құрайды. 30 және одан да жоғары жастағы жалғыз басты жұмыссыз аналардың пайызы 40,7. Кейде жалғыз басты аналарға, олардың 79,2% жоғарғы білімді болса да жалақысы ең төмен жұмыс орнын ұсынады. Жалғыз басты аналардың әлеуметтік қорғалмағандығы олардың балаларының нашақор, жезөкшелік, маскүнемдік пен қылмыскер жолына түсуіне мәжбүр етеді.. Мемлекеттің отбасы саясатына қоғамның мүддесінде отбасының қызметін қамтамасыз ету мақсатында балалы отбасына белгілі әлеуметтік кепілдік беретін тәжірибелі шаралар жиынтығы кіреді. Олар экономикалық және әлеуметтік көмектің түрлері. Мемлекет тарапынан отбасы типтеріне байланысты берілетін көмектер: отбасына жәрдемақы беру; әйелдерге декреттік демалыты төлеу; әйелдерге екіқабаттығы мен бала туу кезінде медициналық көмек көрсету; нәрестенің және кіші жастағы баланың денсаулығын бақылау; ата-анаға демалыс беру; жарымжанды отбасына жеңілдік беру; салық жеңілдіктері, үй-жай сатып алуға немесе жалға алуға төменгі процентпен несие беру және басқалары кіреді.

5 слайд

6 слайд
Ашық сабақтар 1.2 Отбасымен әлеуметтік жұмыс ерекшеліктері     Отбасы әлеуметтік жұмыстардың маңызды салаларының бірі әрі негізгі объектісі болып табылады.   «Отбасы» объектісін жеке адамға алмастыруға бейімділік зерттеу жүргізуге ғана емес сұрыптау жасап, мәліметтерді және т.б. өңдеуге негіз болады. Әлеуметтік жұмыс, әлеуметтік қамқорлық, көмек, психотерапия, яғни «медикаландыру» неке мен отбасына байланысты ұлғайып отыр. Индустриялық қоғамда пайда болған әлеуметтік жұмыс «адами қатынастарды» ең алдымен өндірісте қалпына келтіру мақсатында, отбасылық өндіріс сатысында экономика тән болған осы қатынастардың жойылып кеткен адами сапаларын қалпына келтіругебағытталды.    Отбасының бірнеше түрлері болады: Отбасының нуклеаралық түрі көп. Онда ата-анасы мен балалар немесе баласыз жұбайлар. Кең отбасында ата-анасы мен балаларға тағы басқа туысқандары қосылады, мысалы ата-анасы мен әжесі. Толық емес отбасы бір ата-анадан баладан тұрады, мысалы жалғыз басты ана. Мүгедектер отбасы. Мүгедек баласы бар отбасы. Балалы студенттер отбасы. Девианттық отбасы.   

6 слайд

7 слайд
Ашық сабақтар Отбасының типтері және әлеуметтік мәртебесі (статус). Қазіргі заман отбасының көптеген шешімін күтіп тұрған мәселерінің ішінен әлеуметтік-педагогикалық қызметтерге тиесілі – күйзеліске ұшыраған отбасы мүшелерінің қоғамдық өмірге бейімделуіне көмектесу. Бейімделудің ең басты көрсеткіші отбасының әлеуметтік мәртебесі, әсіресе оның материалдық қал-жағдайы, құрылымы, мүшелерінің жеке ерекшеліктері, рухани құндылықтары, көзқарасы болып табылады. Осыған орай әлеуметтік педагог отбасының құрылымына байланысты оның мынадай белгілерін білуі тиіс: Толық, не толық емес отбасы; Күн көру үшін уақтылы құрылған жалған отбасы; Отбасы мүшелерінің жас ерекшеліктері – жастар, ересектер, қарттар; Қаншасыншы рет құрылған отбасы (мысалы, алғашқы не екінші,   үшінші рет құрылған); Балаларының санына қарай – көп балалы, жалғыз балалы отбасы; Отбасында ұрпақ жалғасына қарай – бір не бірнеше буыннан құралған,   Мысалы, жас отбасы мен әке-шешесі, ата, әжесі, қайын бикесі, қайын сіңілісі, қайын ағасы т.б. тұрады.    

7 слайд

8 слайд
Ашық сабақтарОтбасының типтері және әлеуметтік мәртебесі (статус). Қазіргі заман отбасының көптеген шешімін күтіп тұрған мәселерінің ішінен әлеуметтік-педагогикалық қызметтерге тиесілі – күйзеліске ұшыраған отбасы мүшелерінің қоғамдық өмірге бейімделуіне көмектесу. Бейімделудің ең басты көрсеткіші отбасының әлеуметтік мәртебесі, әсіресе оның материалдық қал-жағдайы, құрылымы, мүшелерінің жеке ерекшеліктері, рухани құндылықтары, көзқарасы болып табылады. Осыған орай әлеуметтік педагог отбасының құрылымына байланысты оның мынадай белгілерін білуі тиіс: Толық, не толық емес отбасы; Күн көру үшін уақтылы құрылған жалған отбасы; Отбасы мүшелерінің жас ерекшеліктері – жастар, ересектер, қарттар; Қаншасыншы рет құрылған отбасы (мысалы, алғашқы не екінші,   үшінші рет құрылған); Балаларының санына қарай – көп балалы, жалғыз балалы отбасы; Отбасында ұрпақ жалғасына қарай – бір не бірнеше буыннан құралған,   Мысалы, жас отбасы мен әке-шешесі, ата, әжесі, қайын бикесі, қайын сіңілісі, қайын ағасы т.б. тұрады.     

8 слайд

9 слайд
Ашық сабақтар2. Отбасымен жүргізілетін әлеуметтік жұмыс әдістемесі   2.1 Отбасымен әлеуметтік педагогикалық жұмысты ұйымдастыру мазмұны     Әлеуметтік жұмыс әлеуметтік қиыстырылған іс- әрекет болып табылады, онда қызмет жүйесі, жұмыс бастылықтың құрылымы мен теория жиынтығы айтылады. Оның мазмұны сол және басқа елдегі әлеуметтік көмек қажет ететін адамдармен жүргізілген жұмыстармен, әлеуметтік қызметтердің қалыптасқан түрлерімен, әлеуметтік жұмыстардың кәсіптік дәрежесімен және клиенттердің әр түрлі тобымен жүргізлетін әлеуметтік саясат сипатымен  анықталады. Кәсіби әлеуметтік жұмыс отбасы құрамы мен клиенттің тұрмыс қалпы, әлеуметтік мәртебесі, дін, этика, мәдениет деректерімен анықталатын әр түрлі жағдайларда іске асырылады. Балалардағы мүгедектілік өмірлік жағдайындағы мәнді шектеулерді білдіреді. Ол дамудағы бұзылыспен, өз-өзіне қызмет жасаудағы, қарым-қатынастағы, оқудағы, болашақта кәсіби дағдыларды игерудегі кедергілермен негізделген әлеуметтік бейімделмеушілікке (дезадаптация) әкеледі.

9 слайд

10 слайд
Ашық сабақтарАсырап алу және қамқорлық жасау органдарының қызметі кең ауқымды болып келеді. Онда отбасылық кодекс төмендегідей сұрақтарды қарастырады. - балалар туралы ақпарат алу; - жасөспірімдердің құқығын қорғау жөнінде олардан өтініш қабылдау; - балалардың денсаулығына, өміріне қауіп төндіретін басқа адамдардан және ата-анасынан баланы алу; - отбасындағы тәрбиеде бала құқығын қамтамасыз ету, отбасында баланы тәрбиелеу мәселесімен байланысты талас, дау-жанжалдарды шешуге, баланың атын, фамилиясын өзгертуге қатысу; - әкесінің өтініші бойынша әке болуға келісім беру; - жасөспірімнің ата-анасымен байланыс жасауына келісім беру; - отбасында баланы тәрбиелеу мәселесімен байланысты таластарды шешуде сот ісіне қатысу; -  ата-ана құқығын шектеу немесе айыру туралы хабарлау; - отбасында баланы тәрбиелеу мәселесімен байланысты іс бойынша сот шешімін орындауға қатысу.

10 слайд

11 слайд
Ашық сабақтарМекемелердегі әлеуметтік педагог балаларға арнап картотека жүргізеді, олардың даму ерекшеліктерін талдап саралайды, құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді, әр баланың қалыпты дамуына жағдай жасау бағытында жұмыстанады. Әлеуметтік педагог тәрбиеленушілерге кәсіби бағдар беру жөнінде (мамандықтар туралы таныстыру), олардың өз құқықтары жөнінде сауатты білуіне, түлектердің үй жағдайынан сыртқы ортаға, өзіндік дербестік өмірге бейімделе алуға көмектеседі. Әлеуметтік педагогтің ерекше қызмет бағыты-баланы туған үйіне немесе асырап алатын отбасына орналастыру жолдарын іздестіру болып табылады. Отбасылық дәстүрлі құрылымының өзгеруі төмендегі мәселелерге байланысты: -Отбасындағы балалардың аз болуы; -Жас отбасылардың көбіне ата-аналарынан бөлек тұруы; -Халықтық педагогика дәстүрін жоғалтып алу; -Отбасының әлеуметтік – эканомикалық қиыншылықтарды; -Ата-аналардың балаға қарауына уақытының  жетіспеуі; -Бұл өз кезегінде баланың проблемаларымен жалғыз қалуына әкеліп соғады. Бұл проблемаларды шешу жолының бірі ретінде жасөспірім құқықбұзушылық пен қаңғырушылықты  таңдау мүмкін.

11 слайд

12 слайд
Ашық сабақтар2.2 Отбасымен әлеуметтік-педагогикалық жұмысты ұйымдастыру мазмұны   Жалпы ата- аналардың баланың білім алуы мен тәрбиесінің жауапкершілігін сезінуіне қарай отбасын бірнеше түрге жіктеуге болады: -Қолайлы сәтті отбасы ; -Поблемалық отбасы; -Қолайсыз отбасы; Отбасылардың түріне қарай мектеп ұжымына оқушы мен оның отбасымен жұмыс жүргізген кезде түрліше әдіс-тәсілдерді қолдануға тура келеді.  Мен № 45 ЖОББМ- те практика кезінде толық емес отбасылардың, сол отбасылардың ішінде қиын балалар қатарындағы көптігіне көзім жетті. Сол себепті де курстық жұмысыма толық емес отбасыларындағы балалармен жүргізілген зерртеу жұмыстарың қорытындыларын қосқым келді. Мен осы мектептегі қиын балалар қатарында, толық емес отбасынан Асанов Маратты бақылау мақсатында «Бақылау картасын» толтырған болатынмын. Соны қосымшаға тіркедім.

12 слайд

13 слайд
Ашық сабақтарОқушының аты- жөні Туылған жылы Ата-анасының аты-жөні Үйінің мекен жайы, сымтетігі Проблеманың қысқаша сипаттамасы 1. Асанов Марат 08.01.1999 әкесі: Асанов Қайрат Анасы: Асанова Айнұр Орал қаласы, Құрманғазы көшесі,12 үй тел. 50-24-55 Әкесі 2010 ж. қайтыс болған. Анасы іс – сапарда көп болады. Басқа туыстары жоқ. Бақылаусыздық.

13 слайд

14 слайд
Ашық сабақтарҚорытынды   Курстық жұмысымды қорытындылайтын болсам, елімізде әлеуметтік педагогика мамандығының маңызы зор. Отбасымен  жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың орны ерекше. Себебі, отбасы – қоғамдық құрылымның шағын, ерекше үлгісі, сонымен қатар адамдардың өзара қарым-қатынаста болатын тұрақты тобы, қоғамның алғашқы ұясы. Ол әлеуметтік қоғамдық дамуда маңызды роль атқаратын құрылымның негізі. Отбасы мүшелерінің арқасында қарым-қатынас ерекше тиісті міндеттерге негіздел...

14 слайд