Апат салдары мен құтқару жұмыстары

1 слайд
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі Түркістан облысының адами әлеуетті дамыту басқармасы Анвар Исмаилов атындағы кәсіптік колледжі Пәні : Өмір тіршілік қауіпсіздік негізі Оқытушы : Балғабай Айдын Сапарғалиқызы

1 слайд

2 слайд
Төтенше жағдай салдары

2 слайд

3 слайд
Мақсаты • Қазіргі таңда төтенше жағдайдың көбейюі елімізде басты мәселелердің бірі.Сол төтенше жағдайдың қайдан және қалай шығып жатқаны бізге өте маңызды

3 слайд

4 слайд
Төтенше жағдайлар аймағы – төтенше жағдай туындаған белгілі бір аумақ

4 слайд

5 слайд
Төтенше жағдайлар  – аппаттардың, қауіпті табиғи құбылыстардың, катастрофалардың, күтпеген немесе басқа да аппаттардың нәтижесінде туындаған,адамдардың қаза болуына әкеліп соғатын, айтарлықтай дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзатын белгілі бір аймақтағы жағдайлар

5 слайд

6 слайд
Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар – дүлей зілзала (жер сілкінісі,сел, көшкін, су тасқыны және басқалары), табиғи өрт, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануынан туындайтынТЖ.

6 слайд

7 слайд
Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар - өнеркәсіп, көлік авариялары және дасқа да авариялар, өрт (жарылыс), күшті әсер ететін улы, радиобелсенді және биологиялық жағынан қауіпті заттарды тарататын (тарату қаупі бар) авария, үйлер мен ғимараттардың кенеттен қирауы, бөгендердің бұзылуы, тіршілікті қамтамасыз ететін электр-энергетика және коммуникация жүйелеріндегі, тазарту құрлыстарындағы авария туғызатын ТЖ

7 слайд

8 слайд
Төтенше жағдайларды жою – төтенше жағдай пайда болған кезде жүргізілетін және адамдардың өмірін сақтап, денсаулығын қорғауға, залал мен материалдық шығындар көлемін азайтуға, сондай-ақ төтенше жағдайлар аймағының одан әрі таралмауына бағытталған құтқару, авариялық-қалпына келтіру жұмыстарымен басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар.

8 слайд

9 слайд
Авария – машинаның, станоктың, қондырғының, энергиямен қамтамасыз ету жүйелерінің, жабдықтың, транспорт көлігінің, ғимараттың істен шығып , бұзылуы. Апат (катастрофа)  – адам шығындары бар, қайғылы нәтижелі үлкен авария .

9 слайд

10 слайд
Апат – бұл тұтқиыл пайда болған әрекет, халықтың үлкен тобының тіршілік әрекеттері бұзылуымен, адам өлімімен немесе өмірі мен денсаулығына қауіп төндірумен, едәуір экономикалық немесе экологиялық шығынмен сипатталатын табиғи немесе әлеуметтік зілзала • Көлемі бойынша: кіші, орташа, үлкен болады.Көлемді анықтау кезінде белгіге екі көрсетк іш алынады: зардап шеккендер немесе ауруханаға жатқызатын адамдар саны; апат зардабына ұшыраған аумақ. • Түрі бойынша: • -табиғи (табиғи немесе дүлей зілзала); • - жасанды (антропогендік, атап айтқанда адам факторы әсерінен) болды

10 слайд

11 слайд
Табиғи: 1. Метеорологиялық (дауыл, циклон, құйын, әдеттегіден тыс аптап, құрғақшылық, аяз, найзағайдан болған, өрттер). 2. Тектоникалық және теллурлық (жанартаудың атқылауынан болған өрт, жер сілкінісі). 3. Топологиялық (сел, сырғыма, қар көшкіні, тастың құлауы, су басу). 4. Космостық (метеориттердің және басқа космостық денелердің құлауы, олармен соқтығыс).

11 слайд

12 слайд
Жасанды: 1. Көліктік (космостық, авиациялық, автомобильдік, теңіз, өзен, темір жол). 2. Өндірістік (радиациялық, механикалық, химиялық, термиялық). 3. Спецификалық (бактериологиялық, эпидемиялық). 4. Әлеуметтік (соғыс, аштық, қоғамдық және ұлттық тәртіпсіздік, терроризм, маскүнемдік, нашақорлық, токсикомания).

12 слайд

13 слайд
Алғашқы көмек — адам өміріне немесе денсаулығына кенеттен қауіп төнгенде оның өмірін сақтап қалу үшін немесе апаттың зиянды әсерін азайту үшін қолданылатын қарапайым шаралар. Апаттың қатарына әр түрлі жарақаттар, сынық, буынның шығуы, улану, суға бату, күю, үсу, электр тоғы соғу, т.б. жатады. Алғашқы көмектің негізгі шаралары: апатқа түскен адамды апат әсерінен құтқару (өрттен, судан шығару); апаттың зиянды әсерін тоқтату (адамды жылыту, иіс тисе таза ауа жұтқызу); қан тоқтату, жараны байлау, сынған аяқтың немесе қолдың қозғалысын тежеу; жасанды дем алдыру, жүрекке жабық массаж жасау, апатқа түскен адамды тезірек емдеу мекемесіне жеткізу немесе жедел медициналық көмек көрсететін дәрігерлер тобын шақыру .

13 слайд

14 слайд
Зардап шеккендерге берілетін көмектің негізгі мәні оның тезділігінде және жасалған іс-әрекеттердің тиімділігінде.

14 слайд

15 слайд
Құтқару жұмыстарымен қатар, қалпына келтіру жұмыстары да қатар жүргізіледі. Құтқару жұмыстарға төмендегілер жатады:  көмекке келер күштердің жүрер жолдарын барлау;  жолдағы немес апат орындағы өрттің жайылынуына жол бермеу;  апат болған жердегі баспаналардағы адамдарға көмекке бару, оларға ауа баратын жолдар іздеу;  құлаған үйлер астындағы қалған адамдарды іздестіру;  оларды шығару;  зардап шеккендерге дәрігерлік көмек көрсету, ауруханаларға аттандыру;  халықты химиялық және радиацияланған аудандардан, су басқан аудандардан көшіру;  адамдарды, олардың киімдерін санитарлық тазартудан өткізу;  территорияны, құрылыстарды, транспортты басқа техниканы химиялық улы заттардан, радиациядан тазарту. Қалпына келтіру жұмыстарына төмендегі іс- әрекеттер жатады: • ластанған аумақтарға баратын жолдарды тазалау; • апаттың одан әрі тарауына жол бермеу; • бұзылған газ, су құбырларын және басқа да жүйелерді уақытында іске қосу; • қираған үйлерді қалпына келтіру немесе оларды жою жұмыстары; • көше бойында қауіпсіз қозғалысты және құтқару жұмыстарын қамтамасыз ету; • құтқару жұмыстары үшін тез арада байланыс жүйелерін жүргізу.

15 слайд

16 слайд
Адамдарды құтқару  төтенше жағдайды әсерін жоюдың бір  бөлігін құрайды, сонымен қатар, төтенше жағдайды зардабын жою жұмыстары  арнаулы үш топқа жіктеледі: • құтқару; • арнаулы (жедел); • қосалқы.

16 слайд

17 слайд
Құтқару жумыстары, адамдарды құтқарып алуымен тікелей байланысты, оған мыналар кіреді: • басылып не қамалып қалған орындарда зардап шеккендерді іздеу; • зардап шеккендерді шығарып алу (оларға жету жолдарын жасау); • зардап шеккендерге алғашқы медициналық жәрдем көрсету; • зардап шеккендерді апат болған жерден көшіру; • өрт сөндіру ; • коммуналды-энергетикалық және техникалық желілердегі апаттарды жою; • тосқауылдарға кіру жолдарын жасау; • осал құрылыстарды күшейту.

17 слайд

18 слайд
Төтенше жағдай зардаптарын жою мынаны қамтиды: • халық пен ұйымдарды төтенше жағдай қауіпі туралы құлақтандыру; • барлау жүргізуді, қирау дәрежесін, зақымдану аймағын, су басудың немесе тасқынның таралу жылдамдығы мен ықтимал шекарасын, өртенген жердің көлемін, аудандары мен таралу бағытын және өзге де меліметтерді анықтау; • тікелей қауіп төніп тұрған нысандар мен елді мекендерді анықтау; • құтқару және басқа жұмыстар үшін іске қосылған күш топтамасы мен құралдар санын анықтау; • төтенше жағдай аумағындағы күш-құралдарды басқаруды ұйымдастыру; • зардап шеккендерге дәрігерлік көмек пен оларды емханаларға жеткізуді ұйымдастыру, сонымен қатар тұрғындарды қауіпсіз орындарға шығарып қоныстандыру; • құтқару жұмыстарды жүргізу барысында оған сәйкес қауіпсіздік шараларын даярлап іске асыру; • төтенше жағдай аумағында және оған шекаралас аудандарында коменданттык қызметті ұйымдастыру.

18 слайд

19 слайд
Қорытынды • Төтенше жағдай бірден және белгісіз уақытта орын алатын жағдай.Сол мезетте уақыттан ұтылмай тиімді әрекет жасалуы тиіс.Кез келген уақытта қорғаныс шаралары жүргізіле білу керек.Бұл жағдай адам өміріне тікелей байланысты!

19 слайд

20 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер: • Батпаев В.К. Основы безопасности жизнедеятельности 2013 • Хван Т.А. Основы безопасности жизнедеятельности 2010 • Сергеев В.С. «Защита населения и территории в чрезвычайных ситуациях» 2010 • Өмір-тіршілік қауіпсіздігі: оқулық / Құраст. С. Арпабеков.- Алматы, 2004 • "ТЖ және АҚ Республикалық курстары.- Алматы, 2008

20 слайд

21 слайд
Назарларыңызға рахмет!!!

21 слайд