«Ақ алтын» сырғасы

1 слайд
Сутаж техникасында «Ақ алтын» сырғасын дайындау технологиясын жасау

1 слайд

2 слайд
Сутаж дегеніміз не? Сутаж (франц. soutache) – іс жасауға арналған жалпақ және жіңішке түрлі-түсті жібек бау. Сутаж бауының түсі сәйкес келсе, онда сутаж сапалы болып табылады. Сутаж техникасының арқасында әр түрлі әшекей бұйымдар жасалады. Олар өте ерекше және әдемі. Сутажды әшекейлерінде жеңіл алғандағы әсемдігі, көркемдігімен ерекше көзге түседі. Шағылысқан кристалл мен табиғи тастардың жан-жағын жібекпен жүргізу – бұның барлығы қайталанбас және ерекше сутаждың әсерінен.

2 слайд

3 слайд
Сутаж техникасының шығу және даму тарихы  Сутаж (франц. soutache) – іс жасауға арналған жалпақ және жіңішке түрлі-түсті жібек бау.  Сутаж техникасы ХIV ғ. Францияда бастау алды. Бастапқыда сутажды тігіс әйел көйлектері мен аксессуарларын безендірді. Дамуға үлкен үлес қосқан голландия шеберлері болды, солардың еңбектері нәтижесінде аты тарихта қалды.  Сутаж техникасының көмегімен тек безендіру емес, кестелеу, киімде, түйреуіш, тарақтар мен шаш қыстырғыштар, алқа, сырғада қолдануға болатын техниканың зор саласы.

3 слайд

4 слайд
Сутаж техникасында қолданылатын материал дар мен құрал – жабдықтар Сутаж техникасысың арнайы құрал-жабдықтары бар. Яғни, белгілі бір бұйым жасау барысында мына құрал-жабдықтар керек:  Сутажды бау (кез-келген тігін дүкендерінде сатып алуға болады)  Бисер (чешский немесе жапон түрлері болған дұрыс)  Фетр немесе былғары кесіндісі  Моншақтар (тастар, фарфор немесе әйнекті)  Кабошон (табиғи тастар немесе полимер қолдануға болады)  Жіп (леска)  Қайшы  Тістеуік

4 слайд

5 слайд
Сутаж бауы - іс жасауға арналған жалпақ және жіңішке түрлі-түсті жібек бау. Сутаж бауының түсі сәйкес келсе, онда сутаж сапалы болып табылады. Сутаж техникасының арқасында әр түрлі әшекей бұйымдар жасалады. Олар өте ерекше және әдемі. Сутаждың диаметрі әр түрлі болып келеді.1мм-1,5мм, 2мм, 2,5мм, 3мм, 5мм. Ені 5-6мм болып келген сутаж кең сутаж деп аталады .

5 слайд

6 слайд
Бисер туралы жалпы түсінік және түрлері  Бисер - бұл ұсақ, домалақ сопақша, әр түрлі – хрусталь, шыны, керамикалық материалдардан жасалған моншақтарды атайды.  Бисермен жай суреттерден бастап өте күрделі түрлі-түсті жұмыстар жасауға (тоқуға), алқа, тұмарша, шаш буғыш, сырға, білезік, белдік, сөмкелерді де әшекейлеп тоқуға болады, сонымен қатар ойыншақтар да тоқуға болады.

6 слайд

7 слайд
Фетр, яғни киіз осыдан 400 жыл бұрын пайда болған. Фетр ұзақ уақыт тұратын, тартымды мата десек те болады. Бүгінгі таңда заманауи технологиялардың арқасында өнеркәсіп өндірісінде таза жүн және синтетикалық талшықтармен араластыруы арқылы жұмсақ және тегіс мүмкіндігіне ие.

7 слайд

8 слайд
Моншақ — ұсақ, түрлі-түсті, пішіні әр түрлі (шар тәрізді, сопақша, қырлы) болады. Асыл тастардан, басқа да бағалы заттардан жасалынады. Моншақтан өңіржиек, алқа, бойтұмар, сондай - сәнді әшекейлер, сырғалар, мойынға тағатын алқалар, ожерелье жасауға болады

8 слайд

9 слайд
Кабошон (французша - caboche) - асыл тасты тегiс, дөңес, жылтыр қылу үшін қолданыатын тасты өңдеудi әдiсi. Әдетте қырналған кабошон сопақ немесе шар тәрiздi формаға ие болады. Кабошонның формасында ашық, әдемі түске ие немесе қандай да болмасын оптикалық эффектке ие тастар (астеризм, иризация) өңдеуден өтедi. Сонымен бiрге тұнық емес, селдiр асыл тастардың де түрлерi кабошонның формасында өңделе береді.

9 слайд

10 слайд
Леска Леска (көнер) — Бисер тоқуға арналған кез-келген бау (жіп). Лесканың негізгі талаптары – үзілмейтін, икемділігі (байлану мүмкіндігі), көрінбейтіндігі (жіңішкелігі), физикалық және химиялық әсерлерге төзімді(температура, ультракүлгін сәуле), егелуі әлсіз. Леска бірталшықты және көпталшықты (өруге арналған) деп ажыратылады.

10 слайд

11 слайд
Қайшы - тұрмыста, әр түрлі заттарды (мата, шүберек, шаш, т.б.) кесуге, қырқуға арналған құрал. Қайшының қос пышағы айқастырылып, ортасынан бекітіледі. Қайшы пышақтарының ұшы үшкір, екінші жағы ұстауға ыңғайлы болу үшін саусақтар сұғылатындай дөңгелек пішінді болып жасалады. Матаға арналған қайшы, торт кесетін қайшы, жемістер қиятын қайшы, т.б. түрге ие болған бұл бесаспап құралдың адам өмірі мен оның тұрмысына етене сіңіп кеткені жасырын емес.

11 слайд

12 слайд
Тістеуік (кемпірауыз) - шеге сыдыруға не бір нәрсені қатты қысып ұстауға арналған құрал. Тістеуік темірден жасалалды. Оның негізгі бөліктері- басы, білігі, сабы. Тістеуіктің басы іш жағы қиялай жонып дөзделген, ішіне қарай шұғыл иілген екі жарты сақшина тәрізді. Жарты сақиналар мен түзу саптарының орта бөлігі жұқартылып, темір білік арқылы бір-біріне жалғастырылады. Білік тістеуіктің ашылып жабылуын қамтамасыз етеді. Саба қола ұстауға қолайлы етіп жұмырылап жасалады.

12 слайд

13 слайд
«Ақ алтын» сырғасын жасау технологиясы

13 слайд

14 слайд
«Ақ алтын» сырғасын орындау үшін 3 м сутаж бауы мен түссіз леска, қайшы, кілей, ақ фетр, ақ маржан ,қызғылт түсті моншақтар, ақ түсті кабашондар, сіріңке, тістеуік т.б.керек.

14 слайд

15 слайд
Барлық кабашондарды кілейдің көмегімен фетрге жабыстырып, қиып алу.

15 слайд

16 слайд
Үш қабат сутаж бауымен қоршалған кабашондарды фетрмен жапсырып тігу

16 слайд

17 слайд
Жүргізіп шыққан соң баудың бекітілген жерін екіге айырып, моншақтармен бекітілді. Қайшымен қиып,сутаж бауы сөгілмес үшін сіріңкемен күйдіреміз.

17 слайд

18 слайд
Кабашонның төменгі жағына қызғылт үлкен моншақпен екі қабат сутаж бауымен жүргізіп шығу.

18 слайд

19 слайд
Келесі үшінші қатарды екі айыра тігіп ,екі қабатты сутаж бауымен айналдыра тігеміз

19 слайд

20 слайд
Астыңғы төртінші қабатын үш қабатты сутаж бауымен дәл ортасына артқы жағынан жалғанады.

20 слайд

21 слайд
Дайын болған бөлшектердің артық сутаж бауларын кесіп, сіріңкемен сәл күйдіріледі. Артын фетрмен жабыстырып, жиегі торлап тігіледі.

21 слайд

22 слайд
Соңынан белгіленген орын бойынша ілгек пен ақ маржан түсті моншақ бекітіледі.

22 слайд

23 слайд
Назарларыңызға рахмет!

23 слайд