#1 слайд
Ғылыми жұмыстың тақырыбы. “ Асқабақтың емдік қасиеті” Орындаған: Медетбек Жанель Сәкенқызы Сыныбы: 3”Ә” Жетекшісі: Бапахова Гульдана Ергараевна

1 слайд

#2 слайд
Ғылыми жұмыстың өзектілігі. Жаратылыстану оқулығында мәлімет аз берілген жемістің пайдалы қасиеттері , Адамдар біле бермейтін емдік қасиеті және оның дәнінен мың да бір ауруға ем болатыны кең түрде жазылған.

2 слайд

#3 слайд
Ғылыми жобаның мақсаты: • Асқабақ дақылын зерттеу. • Оның емдік және пайдалы қасиеттерін білу. • Асқабақты өсіру, қорғау жолдарын қарастыру.

3 слайд

#4 слайд
Ғылыми жобаның міндеттері: • Асқабақтың шығутегімен және түрлерімен таныстыру • Емдік мақсаттағы және басқа да пайдалы қасиеттерінің маңыздылығын бәлу • Асқабақтан жасалатын тағамдардың жасалу жолдарын түсіндіру

4 слайд

#5 слайд
Кіріспе Менің зерттеуге алған тақырыбым кәдімгі асқабақ. Зерттеу жұмысымның тақырыбы: “Асқабақтың емдік қасиеті”. Яғни асқабақты неғұрлым көп пайдалансақ біздің денсаулығымызда зор болады, ал денсаулық адамның ең біріншібайлығы. Тоұсан ауыз сөздің тобықтай түйіні мен асқабақтың денсаулыққа пайдалы екенін және оным емдік қаситеттері жайлы жан-жақты зерттеу арқылы білдім. Мен Қазақстанның оңтүстік жағында тұрамын, мұнда асқабақтың барлық түрлері өсіріледі.

5 слайд

#6 слайд
Таяуда барлық жемістер мен көкөністер пісіп, бақшалардан жинала бастайды. Әсіресе, осы көкөністердің ішіндегі асқабақтың пісуін көпшілігіміз асыға күтеміз. Біріміз асқабақтың өзін ұнатсақ, енді біріміз одан жасалған тағамдар мен дәмді бәліштерді сүйеміз, келесіміз оның ерекше дәмі бар дәнектерін қалаймыз. Сіз олардың пайдасы шаш-етектен екенін білесіз бе? Олай болса мен сіздерге оның пайдалы жағын түсіндіріп өтейін.

6 слайд

#7 слайд
Асқабақ – ірі жемісті тағамдық, дәрілік, мал азықтық жене сәндік, бір жылдық шөптекті өсімдік. Оның ұзындығы 5 метрге дейін жететін жатаған сабағы болады. Бес қырлы сабағына тікенектер өскен. Жай жапырақтарына қарама-қарсы орналасқан мұртшасы бар. Мұртша түрін өзгерткен өракен жатаған сабағы нәзік болғандықтан, жан-жағындағы басқа өсімдікке оралуы тірек үшін керек. Жапырағы – ірі, тақтасының жиегі 5 салалы тілімделген жай жапырақ. Гүлі - дара жынысты, бірүйліжапырақ қолтығында жеке-жеке өседі. Аталыұ гүлдер- ұзын гүлсағақтарда, аналық гүлдер – қысқа гүлсағақтарда болады.

7 слайд

#8 слайд
Қос жарнақты бір жылдық өсімдік. Кейде бұта не кішігірім ағаш түрінде өседі. Асқабақтың Қазақстанда 9 туысы , оның ішіндеқауын, қарбыз, асқабақ, қияр, сәнқабақ бар. Қазақстанда асқабақтың кәдімгі түрлері мен ірі асқабақтардың түрлері мен сорттары өсіріледі. Құрамында 18 пайыз құрғақ заттар, 10 пайыз сахароза, аскорбин қышқылы, каротин, тиамин, рибофлавин, дәнінде 40 пайыз май бар. Құрамында әртүрлі физиологиялық әсері бар кукурбитацин заты болады

8 слайд

#9 слайд
Ауа райын мен топырақтың жағдайын талғамай өсетін болғандықтан, өсіргенде химиялық препараттарды қолданбайды, өш күшімен өседі. Дәрігерлер қауымы жүрек әлсіздігінен жүдегендерге ем ретінде асқабақтың жұмсақ мәйегін, отқа немесе суға күйген науқастарға жарасына таңуға болатынын айтады. Асқабақтың несеп жүргізетін, ыстықты түсіретін қасиеттері белгілі. Жүрек қан тамыры аурулары, гипертония, зат алмасудн қиындықтары бар науқастарға диеталық тағам ретінде ұсынылған. Асқабақ дәні балмен араластырып жеп, ішек құрттарын түсіру үшін пайдаланылады.

9 слайд

#10 слайд
Асқабақтың емдік қасиетіЖүрек пен қан тамырына пайдасы Ішек құртымен күресе алады Вестибулярлық аппарат үшінМи жұмысын жақсартады Ішек үшін пайдалы Жүкті әйелдерге

10 слайд

#11 слайд
Жүрек пен қан тамырына пайдасы   Асқабақ дәнектерінің құрамында жүрек жұмысын қалыпқа келтіре алатын магнийдің жеткілікті мөлшері бар. Магний жүрек бұлшық еттерінің жұмысын жақсартып, ырғақтың бұзылуына тосқауыл қояды. Ғылымда дәлелденгендей, холестериннің жоғары деңгейі жүрек, қан тамырлары ауруларын тудырады. Ал дәнектердің құрамындағы фитостеролдар қандағы холестерин деңгейін төмендетеді. Қан қысымын тұрақтандыратындықтан, гипретониктарға жиі шағып тұрғаны абзал.

11 слайд

#12 слайд
Ми жұмысын жақсартады   Асқабақ дәнектерінің құрамындағы триптофан аминқышқылдары ағзамыздағы серотиннің өнуіне жол ашады, бұл ұйқының толықтай жақсаруына септігін тигізе алады. Дәнек бойындағы цинк бас мидың жұмысын қалыпқа келтіріп, есте сақтау қабілетін жақсартып, ағзадағы шаршауды басады.

12 слайд

#13 слайд
Ішек үшін пайдалы   Дәнектердегі жасұнық ішек жұмысын белсенді етіп, босата алады. Іш қату қиындықтарына тап болатын оқырмандарымызға күнделікті тағамға асқабақ дәнектерін қосуға кеңес берген болар едік.   Ішек құртымен күресе алады   Асқабақ дәндері – халық медицинасында ішек құртқа қарсы қолданылатын ең әсерлі құрал. Паразиттермен алысып жүретін адамдар дәнектерден кейін көп уақыт өтпей жатып, бар қиындықтан арылып жатады.

13 слайд

#14 слайд

14 слайд

#15 слайд
Қорытынды Асқабақ туралы мектепте оқытылатын жаратылыстану оқулығында мағлұматтар өте аз берілген. Асқабақтың емдік қасиеті тақырыбындағы зерттелген жұмыста бұл жемістің құрылысы, құрамы, түрлері, таралуы, емдік қасиеттері туралы жан-жақты кең ауқымда жазылды.

15 слайд

#16 слайд
Зерттеу жұмысына қызығушылығым қосжарнақтылар класымен танысқанда оның ішінде асқабақ тұқымдасы туралы мұғалімім түсініктер берген кезде артты. Әсіресе асқабақ тұқымдасына жататын қауын, қарбызды жақсы көріп жеймізде, ал асқабақтан жасалған тағамды жақсы көріп жей алмаймыз. Мен осы асқабақтың пайдасы және оның емдік қасиеті бар ма, қандай пайдалы тағамдар жасалатыны жайлы көп білгім келді. Осылай мен асқабақты зерттей бастадым. Алдымен асқабақ жайлы оқулықтардан көп оқи бастадым. Кітапханамен байланыс жасап, өсімдіктер жайлы жазылған кітаптарды, газет журналдарды пайдаландым.

16 слайд

#17 слайд
Мен зерттеу жұмысымда асқабақтың емге пайдасын қолдандым. Құрт ауруын асқабақ дәнімен емдеп оның пайдасы бар екенін анықтадым. Асқабақ шырынын балға қосып жатар алдында ішсе, жүйке жүйесін тыныштандырып, ұйқы дәрісі секілді әсер етіп, тыныш ұйықтауға болатынын білдім. Асқабақтың пайдасы көп екеніне көзім жетті . Бұл жұмысымды тоқтатпай, зерттеуімді жалғастырамын. Қорытындылай келе сіздерге асқабақты көп өсіріп, көнделікті өмірде көп пайдаланыңыздар дегім келеді

17 слайд