#1 слайд
М. Мәметова атындағы №27 мектеп -лицейі Тақырыбы: №1 практикалық жұмыс «Металдардың белсенділігін салыстыру» 8 «В» сыныбы Орындаған: химия пәнінің мұғалімі: Амангалиева А.М.

1 слайд

#2 слайд
Сабақтың эпиграфы: Құр білген керек емес – білгенді іс қылған керек.... Шәкәрім

2 слайд

#3 слайд
«Адамдарға жүрек жылуын сыйлау үшін, тек қана әрекет емес, жылы сөзде керек»

3 слайд

#4 слайд
§14Металдардың жемірілуі және оның алдын ал Кім жылдам?

4 слайд

#5 слайд
1 бөлім Кім жылдам Лездік тапсырмалар А-деңгей 1.Уақыт өте келе металдар мен олардың құймалары ................. және.............; 2б 2.Жемірілу деп металдар мен олардың құймаларының қоршаған орта әсерінен ............................ айтады. 1б 3.Темір мен оның құймаларының жемірілуі ......................деп аталады. 1б 4.Металдардың жемірілуін .................... және ............... деп бөледі. 2б

5 слайд

#6 слайд
1 бөлім Кім жылдам Лездік тапсырмалар В деңгей 1....................................– металл бетінің құрғақ оттек немесе басқа газдардың әсерінен бұзылуы, сондықтан химиялық жемірілуді кейде ...................деп те атайды. 2б 2.Химиялық жемірілуге ......................, ................, ................., .............. ұшырайды.Нәтижесінде металл бетінде ------------, немесе басқа қосылыстар түзіледі. 5б 3.Ылғал ауада металл бұйымдардың бетінде ------ ----- ------ пайда болады.Онда ауадағы оттек немесе басқа газдар ериді. 3б 4.Ауадағы оттектің әсерінен AI – алюминий, хром, никель, мырыш және т.б. металдардың бетінде -------- ----------- түзіледі.Бұл қабат оларды ---------сақтайды. 4б

6 слайд

#7 слайд
Лездік тапсырмалар С-деңгей 1.-------------- қышқыл,сілті және тұз ерітінділері әсерінен жүреді. 1балл 2. Электрохимиялық жемірілудің жылдамдығына -----------. ----------әсер етеді. 2балл Ереже!!!! Металл белсенділігі өзінен төмен металмен жанасқанда оның жемірілуі күшейеді,ал өзінен белсенді металмен жанасқанда металдың жемірілуі әлсірейді. !!!!Ойлан 1.Темір мыспен жанасқанда және мырышпен жанасқанда қалай жеміріледі? 5балл 2.Екі мырыш тақташаны жемірілуге тез ұшырамауы үшін қандай сыммен бекіту керек: а) мыс; ә)алюминий; б) темір? 5балл

7 слайд

#8 слайд
Жемірілуден қорғау шаралары 1.Металл бетін атмосферамен жанасудан сақтау. Ол үшін металл бұйымдардың беті лакпен, бояумен, эмалмен немесе зиянды ортаға төзімді жабынмен қаптайды. 2. Металл бетін жемірілуге қарсы тұрақты қабатпен қаптау. Бұл жағдайда металды жемірілуден қорғау үшін хромдау, никельдеу, қалайымен қаптау және зиянды ортаға жемірілуді баяулататын тежегіш (Ингибитор)деп аталаты заттарды енгізеді.

8 слайд

#9 слайд
Тақырыбы: №1 практикалық жұмыс «Металдардың белсенділігін салыстыру» Оқу мақсаты 8.2.4.8 – металдардың белсенділік қатарын қолданып металдардың таныс емес орынбасу реакцияларының жүру мүмкіндігін болжау.

9 слайд

#10 слайд
Нұсқаулық Қауіпсіздік техника ережелерін білу. №1 сарамандық жұмыс Металдардың белсенділігін салыстыру (54бет) Реактивтер: темір ұнтағы, мыс жаңқасы, мырыш түйірі,магний мыс сульфаты ;Химиялық ыдыстар мен құрал –жабдықтар: Сынауықтар және стакандар, сынауық ұстатқыш. •Жұмыс барысы: •Бірінші сынауыққа магний түйіріне мыс сулфатын ерітіндісін , •Екінші сынауыққа мырыш түйіріне мыс сулфатын ерітіндісін •Үшінші сынауыққа темір ұнтағына мыс сулфатын ерітіндісін •Төртінші сынауыққа мыс жаңғасына мыс сульфаты ерітіндісін құямыз. Дескриптор: Әрбір дұрыс жасалған тәжірибеге 2балл

10 слайд

#11 слайд
№ Жұмыстың барысы Не байқалды? Реакция теңдеуі Қорытын ды 1 •Бірінші сынауыққа магний түйіріне мыс сулфатын ерітіндісін құямын  магний металының мыстан белсенділігі артық, сондықтан магний мысты тұзынан ығыстырады. Магнийдің сыртында мыс қаптала бастайды.   орын басу реакциясы  Әр металл өзінің оң жағында тұрған металды оның тұз ерітіндісінен ығыстырады 2 •Екінші сынауыққа мырыш түйіріне мыс сулфатын ерітіндісін құямын  Мырыш металының мыстан белсенділігі артық, сондықтан мырыш мысты тұзынан ығыстырады. Магнийдің сыртында мыс қаптала бастайды.  орын басу реакциясы Мырыш мыстан белсенді 3 •Үшінші сынауыққа темір ұнтағына мыс сулфатын ерітіндісін құямын  Темір металының мыстан белсенділігі артық, сондықтан темір мысты тұзынан ығыстырады. Темір жаңқасы сыртына қызғылт түсті мыс қаптала бастайды  орын басу реакциясы  Темір мыстан белсенді 4 А)Алюминий нитраты + мыс сымын қосамыз Ә) Күміс нитраты +мыс сымын қосамыз  а/ Мыс алюминийді тұзынан ығыстыра алмайды. Ә) Мыстан күміс белсенді. Мыс сымның сыртында күміс қапталады  а/жүрмейді Ә- орын басу  Реакция жүрмейді

11 слайд

#12 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ ТҮЙІН 1.Жасалған тәжірибелер нәтижесіне сүйеніп, металдардың белсенділік қатарда химиялық белсенділіктері бойынша орналастырдық.Оны «Металдардың белсенділік қатары» деп атаймыз. Осы қатарды 1885 жылы орыс ғалымы Н.Н.Бекетов «Ығыстыру қатары» деп атаған және мынадай ретпен орналастырған. Металдардың белсенділік қатарда сутекке дейін орналасқан металдар сутекті қышқылдардан ығыстырады. Сутектен кейін тұрған Мыс,Сынап,Күміс,Платина және Алтын қышқыл ерітінділерімен әрекеттеспейді, өйткені сутекті ығыстыра алмайды.

12 слайд

#13 слайд
Бұл қатарда металдардың металдық қасиеті кемиді. Әр металл өзінен кейінгілерін тұздар ерітіндісінен ығыстырып шығарады. Оны бүгінгі тәжірибеден көрдік.Салыстыру үшін қатарға сутекті орналастырған. Осы «Металдардың белсенділік қатары»-на сүйеніп, металл,тұз және қышқыл ерітіндісінің арасындағы реакциялардың жүру мүмкіндігін алдын-ала болжауға болады. Активтік қатар заңдылығы металды бос күйінде бөліп алуға және оны коррозиядан қорғауға мүмкіндік береді.

13 слайд

#14 слайд
Бағалау парағы Оқушының аты-жөні«Лездік сұрақтар» А деңгейі, «Лездік сұрақтар» В деңгейі «Лездік сұрақтар» С деңгейі Металдардың химиялық қасиеттері бойынша тапсырмамен жұмыс Практикалық бөлім 5тапсырма Жалпы балл                                                               1сұрақ- 2балл 2сұрақ - 1балл 3сұрақ - 1балл 4сұрақ - 2балл  1сұрақ- 2балл, 2сұрақ- 5балл, 3сұрақ- 3балл, 4сұрақ- 4балл. 1сұрақ -1балл, 2сұрақ -2балл.  әр тапсырма- 4балл  әр тапсырма - 3балл  10балдық жүйе

14 слайд

#15 слайд
Рефлекция: Кері байланыс « 3 -2 -1» 1. Сабақтан алған 3 маңызды ақпарат 2.Қиындық тудырған 2 аспект 3. Сабақ барысында туындаған 1 сұрақ

15 слайд

#16 слайд
Үйге тапсырма Тарауды қайталау «Металдар белсенділігін салыстыру» 1.Натрий карбонатындағы (Na2CO3)атомдардың массалық үлесін есепте. 2. Күкірт пен оттектің массалық қатынасы 2:3 тең. Осы химиялық формуланы табыңыз. 3. . Егер құрамындағы элементтердің массалық үлестері: Na -43,39%, С-11,32%, О-45,28% болатын белгісіз заттың формуласын табыңыз.

16 слайд

#17 слайд
Есептер әлеміне саяхат Адеңгей Массалық үлес 1.Натрий карбонатындағы (Na2CO3)атомдардың массалық үлесін есепте. 2б 2.Калий перманганаты (КМnO4)құрамындағы атомдардың массалық үлестерін есепте.2б 3.Күкірт қышқылы құрамындағы атомдардың массалық үлесін есепте. 2б Химиялық формула құрамындағы элементтердің массалық қатынасын есептеу 4.Глюкоза молекуласындағы элементтердің массалық қатынастарын есепте. 2б 5.Көміртек диоксиді молекуласындағы элементтердің массалық қатынасын есепте 2б 6.Глаубер тұзының (Na 2SO 4*10H 2O) молекуласындағы тұз бен кристалданған судың массалық қатынастарын есепте 3балл

17 слайд

#18 слайд
Есептер әлеміне саяхат В деңгей Химиялық формуладағы элементтердің массалық қатынастарын белгілі болса, химиялық формуланы табу 7. Күкірт пен оттектің массалық қатынасы 2:3 тең. Осы химиялық формуланы табыңыз. 4б 8. Темір мен оттектің массалық қатынасы 7:2 тең. Осы химиялық формуланы табыңыз. 4б 9. Алюминий мен оттектің массалық қатынасы 9:8 тең. Осы химиялық формуланы тап.. 4б  Химиялық формуладағы элементтердің массалық үлестері белгілі болса, химиялық формуланы табу С деңгей 10.Егер құрамындағы элементтердің массалық үлестері: Н -2,04%, S -33,65%, О- 65,3% болатын белгісіз заттың формуласын табыңыз 4б 11. Егер құрамындағы элементтердің массалық үлестері: Н-3,22%, С-19,35%, О-77,41% болатын белгісіз заттың формуласын табыңыз 4б 12. Егер құрамындағы элементтердің массалық үлестері: Na -43,39%, С-11,32%, О-45,28% болатын белгісіз заттың формуласын табыңыз. 4балл

18 слайд