#1 слайд
Сабақтың тақырыбы: Тұқымқуалаушылық заңдылықтарының цитологиялық негіздері. Сабақтың мақсаты: 9.2.4.2 моногибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін дәлелдеу және есептер шығару. 9.2.4.3 дигибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін дәлелдеу және есептер шығару.

1 слайд

#2 слайд
Үй тапсырмасы: «Қайталау - оқу анасы» Өткен тақырып бойынша биологиялық диктант 1.Бірдей гендерді_______деп, ал әр түрлі гендерді______деп атайды. 2.Басым гендерді_______, ал басылыңқы гендерді________дейді. 3.Ата-ананы____әрпімен белгілейді, ал ұрпақтарды____әрпімен белгілейді. 4.Гендердің жиынтығы______деп аталады. 5.Гендердің сыртқы көрінісін_____деп атайды. 6.Генетика дегеніміз_______. 7.______бір нәруыз туралы ақпарат жазылған ДНҚ үлескісі. 8.Моногибридті будандастыру дегеніміз ______. 9.Бір белгілердің екіншісінен басым болуы___. 10.Тұқым қуалаушылық заңдылықтарын ашқан ғалым__________.

2 слайд

#3 слайд
Жұптық жұмыс. «Ойлан-бөліс-жұптас» 1. Ата-аналық даралардың генотиптері арқылы ұрпағының генотипі мен фенотипін анықтауға арналған есеп. Қара қоян мен ақ қоянды будандастырғанда, бірінші ұрпақта түгел сұр түсті болады. Берілген суретті пайдаланып, Ғ1 - дегі ұрпақтағы қоянның түсі доминанттылықтың қай типіне жататынын айтыңдар 2. Ұрпақтардың фенотипі белгілі болған жағдайда аталық, аналық генотиптерін анықтауға арналған есеп. Берілгені: Көк көзді ер адамның әке-шешесі қой көзді. Ол әкесінің көзі көк, шешесі қой көзді , қой көзді әйелге үйленді. Осы отбасында қой көзді ұрпақ дүниеге келеді. Егер қой көзді белгі көк көзді белгіге қарағанда басым болса, аталған кісілердің генотипі қандай болады?

3 слайд

#4 слайд
Топтық жұмыс. Жарнама әдісі 1-топ: Асқабақ өсімдігінің жемісінің ақ түсін А гені, сары түсін а гені, дөңгелек тәрізді пішінін В гені, шар тәрізді пішінін b гені айқындайды. Екі жұп белгілері бойынша гетерозиготалы екі асқабақ өсімдігін бір-бірімен будандастырғанда алынған өсімдіктердің генотиптері мен фенотиптерін ажырайды. 2-топ: Қызыл масақты, мұртшасыз бидай өсімдігін, ақ масақты, мұртшалы бидаймен будандастырғанда, бірінші ұрпақта барлық өсімдіктер қызыл масақты, мұртшасыз болған. Ал екінші ұрпақта белгілердің ажырауы мынадай: 159 қызыл масақты, мұртшасыз; 48 қызыл масақты, мұртшалы; 57 ақ масақты, мұртшасыз; 16 ақ масақты, мұртшалы. Ата-аналық өсімдіктердің генотипін анықтаңдар. 3-топ: Шабдалыда түкті С жемісі, тегіске с қарағанда доминатты. Ал жұмсақ жемісінің ақ түсі D сарыдан d доминантты. Шабдалының екі гомозиготалы өсімдіктерін будандастырады: біреуінде жұмсақ жемісті, ақ түсті тегіс, екіншісінде түкті сары жемісті, F 1 және F 2 фенотипі қандай болады?

4 слайд

#5 слайд
1.Генетика ғылымы нені зерттейді? 2.Будандастыру дегеніміз не? Оның қандай түрлері барГенетика ғылымының негізінің қалануы не себепті Мендель есімімімен байланысты? 3.Гибридологиялық әдістің негізгі ерекшелігі неде? 4. Мендель зерттеу нысаны ретінде бұршақ өсімдігін алуының себебі неде? 5. Қандай будандастыру түрлері бар? 6. Моногибридті будандастыруда Мендель бұршақ өсімдігінің қандай белгілерін басшылыққа алып зерттеу жүргізді? 7. Моногибридті будандастыруда бұршақта қандай түс доминантты/рецессивті белгі болды? 8. Рецессивті және доминантты белгілері қалай белгіленеді? 9. Мендель зертеулері негізінде қандай заңдарды ашты? 10. Моногибридті будандастырудың цитологиялық негіздерін түсіндіріңіз. Оқушының өз бетімен білім алу кезеңі. Оқу материалы мен бейнематериалды пайдалана отырып төмендегі сұрақтарға жауап беріңіздер

5 слайд

#6 слайд
Моногибридті будандастырудың цитологиялық негіздері

6 слайд

#7 слайд
Моногибридтік шағылыстыруға генетикалық есептер шығару әдісі Есептерді шығару барысында мынадай мәселелерді ескеру қажет.  Есептің шартын мұқият оқып шығып, тұқым қуалайтын белгілерді аныктау. Осы белгілерді бакылайтын гендердің аллельдерін белгілеу. Есептің шартында көрсетілген ата- ананың және ұрпақтын генотипін біліп, оны генетикалық формуламен немесе хромосомалық үлгімен көрсету.

7 слайд

#8 слайд
№1 есеп Генотиптері АА, Вв, Сс, ДД болатын ағзаларға тән мүмкін болатын гаметаларын тап. Берілгені: АА, Вв, Сс, ДД Шешуі: Т/К Гаметалар-?

8 слайд

#9 слайд
№2 есеп Тышқанда ақ реңді жүн қара реңге басымдық жасайды. Гетерозиготалы аналық пен қара аталықтан қандай ұрпақ алынуы мүмкін? Барлық дарақтардың генотипі мен фенотипін анықтаңдар? Берілгені: А- ақ жүн а-қара жүн ♀- Аа ♂-аа Шешуі: Т/К: Ата-ана генотипі, фенотипі? Ғ1- генотипіғ, фенотипі?

9 слайд

#10 слайд
Кері байланыс Мен сабақтан...түсіндім. Менің алдағы уақытта өз өмірімде қолданатын ақпаратым....

10 слайд