Ашық сабақ: "Айға сапар"

1 слайд

2 слайд
Сабақтың мақсаты: 1. Тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтайды; 2.Төл сөз,төлеу сөз,автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін біледі, төл сөзді төлеу сөзге айналдырады. Тілдік мақсат: Тірек сөздер мен терминдер: Ай,күн,жер,орбита,ғарыш,Аполлон,Байқоңыр Бағалау критерилері 1.Тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтай алады; 2.Төл сөз,төлеу сөз,автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін біледі, төл сөзді төлеу сөзге айналдыра алады.

3 слайд
Ай туралы жалпы мәлімет  Айда болған адамдардың жалпы саны – 12.  Ай бетіне 1969 жылы қонған алғашқы астронавттар: Нил Армстронг және Базз Олдрин. Айға адамның аяғы тимегеніне, 41 жыл өтті. Оған ұшақпен жету үшін 20 күн қажет, ал автокөлікпен 6 ай керек. Қазіргі заманғы ғарыш кемелері оған 3 күнде жетеді.  Айда жер сілкінісі болады.  Ай Жерден алыстап бара жатыр. Алғашқы кезде ол Жерден 22 мың км қашықтықта еді, ал енді ара қашықтық 400 мың км. Жел мен ылғалдың болмауына байланысты, астронавтардың аяқтарының іздері 50 жыл бойы өзгеріссіз тұр. Айдың массасы Жерден 81 есе аз, көлемі шамамен 50 есе кіші.  Оның температурасы түнде -173° C- ге дейін төмендеп, күндіз  127° C- ге дейін көтеріледі. Айдың жасы, Жерден 10 миллион жылға кіші.  Ол шар тәрізді болып көрінгенімен, шын мәнінде оның пішіні жұмыртқа сияқты сопақ келген.  Оның бетіндегі кратерлерді, шамамен 4 миллиард жыл бұрын метеориттер қалдырды.  Айда су бар, ол кейбір кратерде мұздатылған күйде сақталған.  Айды бинокльмен немесе қарапайым үй телескопымен көруге болады.  Біз Айға қарағанда оның бір жағын, яғни 69%-ын ғана көре аламыз.

4 слайд

5 слайд

6 слайд
Төл сөздің баяндауышы етістіктің бұйрық райынан болса,төлеу сөзде тұйық етістікке айналып, оған табыс не барыс сепік жалғауы, не болмас туралы, жөнінде, жайында шылауларының бірі қосылып айтылады . Төл сөз Төлеу сөз Мұғалім оқушыларға: - Ертең тәрбие сағатына дайын келіңдер, - деп айтты. Мұғалім оқушыларға ертеңгі тәрбие сағатына дайын келетінін айтты. Мұғалім оқушыларға ертең тәрбие сағатына дайын келіңдер деп айтып кетті.Ереже

7 слайд
М ысалы: Т өл сөз - Айдын сен бүгін мектепке барасың ба? Автор сөзі - деп сұрады досы . Т өлеу сөз Досы Айдын нан бүгін мектепке бараты ндығы туралы сұрады .

8 слайд
- автор сөзі. - Төл сөз, А в тор сөзі: - Төл сөз . Автор сөзі: « Төл сөз » . Автор сөзі: - автор сөзі. « Төл сөз » , ,- автор сөзі ,- - Төл сөз төл сөз. автор сөзі, - « Төл сөз ,- төл сөз » .

9 слайд
Оқулықпен жұмыс Ауызша. 1 тапсырма. Мәтінді оқып,не туралы айтылған анықтаңдар. Сұрақтарға жауап беріңдер. Жазбаша жұмыс. 4 тапсырма. «Менің арманым –ғарышкер болу» тақырыбында шығарма жазыңдар. Үйге тапсырма. Ережені жаттау. 5 тапсырма.112-123 бет. Берілгені: «Ай –Жердің серігі» деген тақырыпта мәтін жазыңдар. Жазған мәтіндеріңде төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері дұрыс қойылуын ескеріңдер .

10 слайд
Дескриптор 1. Ай туралы жаңа мәліметтер алады. 2.Мәтіннен негізгі ойды анықтай алады. 3.Сұхбаттасу арқылы төл сөзді төлеу сөзге айналдырып айта алады. 4. Шығарма жазу арқылы, төл сөздер мен төлеу сөздерді қосып жаза алады.

11 слайд