Ашық сабақ Бауыржан Момышұлы 2 сынып
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
«Бауыржан Момышұлы батыр тұлға»
1 слайд
«Бауыржан Момышұлы батыр тұлға»
2 слайд
Ұмытылмас сол күндер жалындаған,
Ұзақ түндер көз ілмей ұйқы ұрлаған,
Ажалменен сан мәрте арпалысып,
Жүрек бомба келген кез жарылмаған.
2 слайд
Ұмытылмас сол күндер жалындаған, Ұзақ түндер көз ілмей ұйқы ұрлаған, Ажалменен сан мәрте арпалысып, Жүрек бомба келген кез жарылмаған.
3 слайд
1910 жылы 24-желтоқсанда
Жамбыл облысы, Жуалы
ауданы, Көлбастау ауылында
дүниеге келді.
1929 жылы ”Әулие Ата”
тоғыз жылдық мектебін
бітіреді.
1932 жылдың қаңтары мен
қарашасы аралығында мансапты
қызмет атқарады.
1932 жылы әскерге
шақырылғаннан кейін Отан
алдындағы борышын өтейді.
1933 жылы полктық мектепті
бітіреді.
1934 жылы әскерден келгенде
запастағы командир болады.
1936 жылы Қызыл Армия
қатарына командир ретінде қайта
шақырылады. 1940 жылы Украинаның
Житомир қаласындағы
202-арнаулы танкке
қарсы шабуылдайтын
дивизияның командирі
болып тағайындалады.
1941 жылдың қаңтарында
тәжірибелі сардар
Алматыға қайтарылады.
1941 жылдың күзінен
басталған Мәскеуді
қорғау шайқасына
қатысады.
1942 жылдың тамызынан
бастап Панфиловшылар
дивизиясында командир
болады.
3 слайд
1910 жылы 24-желтоқсанда Жамбыл облысы, Жуалы ауданы, Көлбастау ауылында дүниеге келді. 1929 жылы ”Әулие Ата” тоғыз жылдық мектебін бітіреді. 1932 жылдың қаңтары мен қарашасы аралығында мансапты қызмет атқарады. 1932 жылы әскерге шақырылғаннан кейін Отан алдындағы борышын өтейді. 1933 жылы полктық мектепті бітіреді. 1934 жылы әскерден келгенде запастағы командир болады. 1936 жылы Қызыл Армия қатарына командир ретінде қайта шақырылады. 1940 жылы Украинаның Житомир қаласындағы 202-арнаулы танкке қарсы шабуылдайтын дивизияның командирі болып тағайындалады. 1941 жылдың қаңтарында тәжірибелі сардар Алматыға қайтарылады. 1941 жылдың күзінен басталған Мәскеуді қорғау шайқасына қатысады. 1942 жылдың тамызынан бастап Панфиловшылар дивизиясында командир болады.
4 слайд
1942 жылдың
қазанында Бауыржан
подполковник шенін
алады.
1945 жылдың 21-
қаңтарында
Бауыржан
Момышұлы Бірінші
Балтық жағалауы
фронтының 6-
гвардиялық әскерінің,
9-гвардиялық
атқыштар
дивизиясының
командирі болып
тағайындалады.
1945 жылдың ақпаны
мен наурызында
Латвия жеріндегі
Приекуле станциясы
маңында болған
шайқаста дивизияны
басқарады. 1946 жылы
К.Е.Ворошилов
атындағы әскери
академиясының
бірінші дәрежелі
Суворов Жоғарғы
Орденімен
марапатталды.
1948 жылы
Генералдық штабтың
әскери академиясын
аяқтады.
1950 жылдан бастап
” Тыл және Кеңес
Армиясын қамтамасыз
ету”
әскери академиясында
аға оқытушы.
1955 жылдың
желтоқсанынан бастап
запастағы полковник.
1982 жылы 10-
маусымда Алматыда
дүниеден өтті
4 слайд
1942 жылдың қазанында Бауыржан подполковник шенін алады. 1945 жылдың 21- қаңтарында Бауыржан Момышұлы Бірінші Балтық жағалауы фронтының 6- гвардиялық әскерінің, 9-гвардиялық атқыштар дивизиясының командирі болып тағайындалады. 1945 жылдың ақпаны мен наурызында Латвия жеріндегі Приекуле станциясы маңында болған шайқаста дивизияны басқарады. 1946 жылы К.Е.Ворошилов атындағы әскери академиясының бірінші дәрежелі Суворов Жоғарғы Орденімен марапатталды. 1948 жылы Генералдық штабтың әскери академиясын аяқтады. 1950 жылдан бастап ” Тыл және Кеңес Армиясын қамтамасыз ету” әскери академиясында аға оқытушы. 1955 жылдың желтоқсанынан бастап запастағы полковник. 1982 жылы 10- маусымда Алматыда дүниеден өтті
5 слайд
5 слайд
6 слайд
Қадірін білмеппіз ғой тірі кезде,
Деп жылар сорлы қазақ мен өлгенде.
Ұрпақ атар 80 мен 100-дігімді,
Тарихтың түкпірінен сөз келгенде.
Бауыржан Момышұлы
1947 жыл 6 желтоқсан
6 слайд
Қадірін білмеппіз ғой тірі кезде, Деп жылар сорлы қазақ мен өлгенде. Ұрпақ атар 80 мен 100-дігімді, Тарихтың түкпірінен сөз келгенде. Бауыржан Момышұлы 1947 жыл 6 желтоқсан
7 слайд
7 слайд
8 слайд
«Баукеңнің жұлдызды болған күні –
қазақтың жұлдызы жанған күн».
Н.Ә.Назарбаев
8 слайд
«Баукеңнің жұлдызды болған күні – қазақтың жұлдызы жанған күн». Н.Ә.Назарбаев
9 слайд
9 слайд
10 слайд
10 слайд
11 слайд
11 слайд
12 слайд
12 слайд
13 слайд
13 слайд
14 слайд
14 слайд
15 слайд
15 слайд
16 слайд
- Ердің туы – намыс
- Сен жаудан қашсаң, өмір сенен қашады
- Ердің Еділ тобығынан келмейді
- Жаныңнан күдер үзе соғыспасаң,
жауды күйрете алмайсың
- Ерлік – елдің қасиеті, жүректілік – жігіттің қасиеті
- Жауды өлтірсең - өлімнен құтылдың,
өлтірмесең - өлімге тұтылдың
- Атақ – ерге сауға, олжа – елге сауға,
олжа – елдікі, оған тимегін
- Қырағының өзі де, көзі де батыр
- Ерлік елеусіз қалмасын
- Именіп жүріп көрген игіліктен
қарсыласып жүріп көрген бейнет артық
- Арпалысып жүріп алған абырой –
өмірдің ең шырын рақаты
- Ерді ел үшін, жігітті жұрт үшін мақта
- Ежелден ел тілегі – ер тілегі,
- Адал ұл ер боп туса – ел тірегі
- Екі сырттан қанға батып таласса,
қарақұсқа жем болады
- Қой бастаған арыстан тобынан
арыстан бастаған қой тобы артық
- Командир – аға, солдат – іні
- Айқаймен ала алмайсың, ақылмен, айламен алғын - Жан аямай тиіскеннен жау жалт бере жөнеледі
- Айбындана шапқаннан ажал да сескенеді
- Екі сөзді – ер емес, серт – ер серігі
- Ту сыртынан тиген дұшпанды торға түсір,
өршеленген жаудың үнін өшір
- Сабырлылық алдында дұшпан сасады,
сабырсыздан береке қашады
- Ер бақыты ел қолында, ел бақыты ерлер қолында
- Өз қадірін білмеген – ер қадірін білмейді
- Ер қадірін білмеген – ел қадірін білмейді.
- Қорқақ қаққа шөгіп өледі
- Белдескеннің белін сындыр,
- Тірескеннің тізесін бүктір.
- Қайратыңа әдісіңді жолдас ет,
- Әдісіңе ақылыңды жолдас ет.
- Әдіссіздік - әлсіздік,
- Ептілік те – ерлік.
- Қара бет болып қашқанша,
- Қайрат көрсетіп өлген артық!
- Таяқтан тайсалмасаң,
- Семсерден сескенбесең,
- Жеңдім дей бер...
- Өтіріктің балын жалап тірі жүргенше,
- Шындықтың уын ішіп өлген артық.
16 слайд
- Ердің туы – намыс - Сен жаудан қашсаң, өмір сенен қашады - Ердің Еділ тобығынан келмейді - Жаныңнан күдер үзе соғыспасаң, жауды күйрете алмайсың - Ерлік – елдің қасиеті, жүректілік – жігіттің қасиеті - Жауды өлтірсең - өлімнен құтылдың, өлтірмесең - өлімге тұтылдың - Атақ – ерге сауға, олжа – елге сауға, олжа – елдікі, оған тимегін - Қырағының өзі де, көзі де батыр - Ерлік елеусіз қалмасын - Именіп жүріп көрген игіліктен қарсыласып жүріп көрген бейнет артық - Арпалысып жүріп алған абырой – өмірдің ең шырын рақаты - Ерді ел үшін, жігітті жұрт үшін мақта - Ежелден ел тілегі – ер тілегі, - Адал ұл ер боп туса – ел тірегі - Екі сырттан қанға батып таласса, қарақұсқа жем болады - Қой бастаған арыстан тобынан арыстан бастаған қой тобы артық - Командир – аға, солдат – іні - Айқаймен ала алмайсың, ақылмен, айламен алғын - Жан аямай тиіскеннен жау жалт бере жөнеледі - Айбындана шапқаннан ажал да сескенеді - Екі сөзді – ер емес, серт – ер серігі - Ту сыртынан тиген дұшпанды торға түсір, өршеленген жаудың үнін өшір - Сабырлылық алдында дұшпан сасады, сабырсыздан береке қашады - Ер бақыты ел қолында, ел бақыты ерлер қолында - Өз қадірін білмеген – ер қадірін білмейді - Ер қадірін білмеген – ел қадірін білмейді. - Қорқақ қаққа шөгіп өледі - Белдескеннің белін сындыр, - Тірескеннің тізесін бүктір. - Қайратыңа әдісіңді жолдас ет, - Әдісіңе ақылыңды жолдас ет. - Әдіссіздік - әлсіздік, - Ептілік те – ерлік. - Қара бет болып қашқанша, - Қайрат көрсетіп өлген артық! - Таяқтан тайсалмасаң, - Семсерден сескенбесең, - Жеңдім дей бер... - Өтіріктің балын жалап тірі жүргенше, - Шындықтың уын ішіп өлген артық.
17 слайд
17 слайд
18 слайд
18 слайд
19 слайд
Соғыстан кейін әдебиетке араласуы
19 слайд
Соғыстан кейін әдебиетке араласуы
20 слайд
20 слайд
21 слайд
21 слайд
22 слайд
Бала Бауыржан –
көпшіл, зерек,
зерделі, қайсар,
ұқыпты, әділ,
сүйікті де
сүйкімді ұл. Жігіт Бауыржан –
қайратты, сұсты,
жауынгер, айлалы
майдангер, үздік
атқыш,
спортшы, гимнаст,
жазушы, патриот,
адал дос, саяси
ұстаз. Қаһарман Бауыржан
– майдангер-
жазушы, халқының
қамқоршысы,
өнегелі ұстаз,
тәлімгер, Кеңес
Одағының Батыры,
Қызыл ту орденінің
иегері.
22 слайд
Бала Бауыржан – көпшіл, зерек, зерделі, қайсар, ұқыпты, әділ, сүйікті де сүйкімді ұл. Жігіт Бауыржан – қайратты, сұсты, жауынгер, айлалы майдангер, үздік атқыш, спортшы, гимнаст, жазушы, патриот, адал дос, саяси ұстаз. Қаһарман Бауыржан – майдангер- жазушы, халқының қамқоршысы, өнегелі ұстаз, тәлімгер, Кеңес Одағының Батыры, Қызыл ту орденінің иегері.
23 слайд
•
1942 жылдың қазанында
подполковник шенін алады. Ал
сегіз айдан соң полковник шеніне
көтеріледі.
•
Бірінші дәрежелі «Қызыл Ту
Ордені» (2 рет)
•
«Ленин Ордені» мен «Отан
Соғысының Ордені», «Әскери
шайқастағы еңбегі үшін»,
«Мәскеуді қорғағаны үшін»,
«Қызыл жұлдыз», «Еңбек Қызыл
Туы», «Халықтар достығы» және
«Германияны жеңгені үшін»
медальдарымен марапатталған .
23 слайд
• 1942 жылдың қазанында подполковник шенін алады. Ал сегіз айдан соң полковник шеніне көтеріледі. • Бірінші дәрежелі «Қызыл Ту Ордені» (2 рет) • «Ленин Ордені» мен «Отан Соғысының Ордені», «Әскери шайқастағы еңбегі үшін», «Мәскеуді қорғағаны үшін», «Қызыл жұлдыз», «Еңбек Қызыл Туы», «Халықтар достығы» және «Германияны жеңгені үшін» медальдарымен марапатталған .
24 слайд
24 слайд
25 слайд
25 слайд
26 слайд
26 слайд
27 слайд
Астана қаласындағы Академик Әлкей Марғұлан атындағы
№ 40 орта мектепте мемориалдық мұражайдың ашылу салтанатында
ғалымның қызы, медицина ғылымының кандидаты
Дәнел Әлкейқызы
Бауыржан Момышұлының Әлкей Марғұланға жазған
хатының көшірмесін табыс етті.
27 слайд
Астана қаласындағы Академик Әлкей Марғұлан атындағы № 40 орта мектепте мемориалдық мұражайдың ашылу салтанатында ғалымның қызы, медицина ғылымының кандидаты Дәнел Әлкейқызы Бауыржан Момышұлының Әлкей Марғұланға жазған хатының көшірмесін табыс етті.
28 слайд
Ардақты Әлеке!
Сіз нағыз ғылыми адамсыз.
Сізді құдай ғылым үшін жаратқан.
Мен қателессем құдайдың өз обалы өзіне.
Сіздің еңбектеріңіз тарихи мөлшерде кең өрісті.
Мен өзім де этнографпын.
Мен сіздің ініңізбін, шәкіртіңізбін.
Мүмкін, мен Сізді толығымен түсінбеген шығармын.
Бірақ та менің ұлдарым, қыздарым, немерелерім
Сізді, Сіздің еңбектеріңізді менен артық қадірлеуге күмәнім жоқ.
Сау болыңыз! Тарих үшін, халқыңыз үшін
еңбегіңіз өркендеп, өсе берсін!
Інілік сәлеммен ақ ниетті
Бауыржан Момышұлы
27 маусым 1964 жыл
28 слайд
Ардақты Әлеке! Сіз нағыз ғылыми адамсыз. Сізді құдай ғылым үшін жаратқан. Мен қателессем құдайдың өз обалы өзіне. Сіздің еңбектеріңіз тарихи мөлшерде кең өрісті. Мен өзім де этнографпын. Мен сіздің ініңізбін, шәкіртіңізбін. Мүмкін, мен Сізді толығымен түсінбеген шығармын. Бірақ та менің ұлдарым, қыздарым, немерелерім Сізді, Сіздің еңбектеріңізді менен артық қадірлеуге күмәнім жоқ. Сау болыңыз! Тарих үшін, халқыңыз үшін еңбегіңіз өркендеп, өсе берсін! Інілік сәлеммен ақ ниетті Бауыржан Момышұлы 27 маусым 1964 жыл
29 слайд
Ұлтжандылықтан жаралған Батыр Бауыржан мен ғұлама
ғалым Әлкей Марғұлан Алматыдағы Кеңсай зиратында
қатар жатыр.
29 слайд
Ұлтжандылықтан жаралған Батыр Бауыржан мен ғұлама ғалым Әлкей Марғұлан Алматыдағы Кеңсай зиратында қатар жатыр.
30 слайд
30 слайд
31 слайд
Батырдың естелігінен
31 слайд
Батырдың естелігінен
32 слайд
32 слайд
33 слайд
33 слайд
34 слайд
34 слайд
35 слайд
Батыр атамыз Б.Момышұлының жеке басы ойшылдығымен, отаншылдығымен,
ұлтжандылығымен, қаһармандығымен, дарындылығымен,
жоғары адамгершілік қасиеттерімен елеулі.
Бауыржан Момышұлы - әлем халқының ортақ перзенті дәрежесіне дейін
көтерілген азамат.
Б.Момышұлы соғыстың соңғы жылдарында аса көрнекті
жазушы ретінде танылды. Қаншама үлгі-өнеге беретін
нақыл сөздер, мақал-мәтелдер, «Ұшқан ұя»,
«Майдандағы кездесулер», «Майдан», «Генерал Панфилов»,
«Төлеген Тоқтаров», «Куба әсерлері», «Ел басына күн туса»,
«Наш генерал», «Жонарқа», «Наша семья»,
«Адам қайраты» атты шығармалардың авторы.
КСРО-дағы ірі әскербасы-маршалдармен бірге, өз қол астындағы мыңдаған
қарапайым жауынгерлермен бірге жүріп, 1941 жылдың жазында басталған
Ұлы Отан соғысына 1945 жылдың көктеміне дейін үзбей қатысып,
Елімізді фашист басқыншыларынан қорғап қалу жолындағы
қан майданды қаһармандықпен қақ жарып өтті.
35 слайд
Батыр атамыз Б.Момышұлының жеке басы ойшылдығымен, отаншылдығымен, ұлтжандылығымен, қаһармандығымен, дарындылығымен, жоғары адамгершілік қасиеттерімен елеулі. Бауыржан Момышұлы - әлем халқының ортақ перзенті дәрежесіне дейін көтерілген азамат. Б.Момышұлы соғыстың соңғы жылдарында аса көрнекті жазушы ретінде танылды. Қаншама үлгі-өнеге беретін нақыл сөздер, мақал-мәтелдер, «Ұшқан ұя», «Майдандағы кездесулер», «Майдан», «Генерал Панфилов», «Төлеген Тоқтаров», «Куба әсерлері», «Ел басына күн туса», «Наш генерал», «Жонарқа», «Наша семья», «Адам қайраты» атты шығармалардың авторы. КСРО-дағы ірі әскербасы-маршалдармен бірге, өз қол астындағы мыңдаған қарапайым жауынгерлермен бірге жүріп, 1941 жылдың жазында басталған Ұлы Отан соғысына 1945 жылдың көктеміне дейін үзбей қатысып, Елімізді фашист басқыншыларынан қорғап қалу жолындағы қан майданды қаһармандықпен қақ жарып өтті.
36 слайд
36 слайд
37 слайд
Әдіссіздік - әлсіздік,
ептілік те – ерлік
37 слайд
Әдіссіздік - әлсіздік, ептілік те – ерлік
38 слайд
Маған деген атақты
Міндет етсең, өзің ал.
Әділдікке бас ұрып,
У берсең де маған бал.
38 слайд
Маған деген атақты Міндет етсең, өзің ал. Әділдікке бас ұрып, У берсең де маған бал.
39 слайд
Ақынның жары Бибіжамал
39 слайд
Ақынның жары Бибіжамал
40 слайд
Бауыржан Момышұлы, зайыбы Бибіжамал,
ұлы Бақытжан және қызы Шолпан
1944 жыл, Алматы қаласы
40 слайд
Бауыржан Момышұлы, зайыбы Бибіжамал, ұлы Бақытжан және қызы Шолпан 1944 жыл, Алматы қаласы
41 слайд
Зейнеп Ахметова мен Бақытжан Момышұлы
мектеп оқушылары ортасында Бауыржан Момышұлы немересі
Ержанмен бірге 1974 жыл
41 слайд
Зейнеп Ахметова мен Бақытжан Момышұлы мектеп оқушылары ортасында Бауыржан Момышұлы немересі Ержанмен бірге 1974 жыл
42 слайд
Кубалық студенттердің сүйікті
жазушысынан қолтаңба алып
жатқан кезі
Бауыржан Момышұлының
немересі Ержан
42 слайд
Кубалық студенттердің сүйікті жазушысынан қолтаңба алып жатқан кезі Бауыржан Момышұлының немересі Ержан
43 слайд
Қатал болар мезгілде,
Шатырлаған жайдай бол,
Мейірім түсер мезгілде,
Ағарып атқан таңдай бол.
З.Ахметова
43 слайд
Қатал болар мезгілде, Шатырлаған жайдай бол, Мейірім түсер мезгілде, Ағарып атқан таңдай бол. З.Ахметова
44 слайд
Пайданы көрсең бас ұрып,
Мақтанды іздеп, қайғы алма!
Мінінді ұрлап жасырып,
Майданға түспей, бәйге алма! Мақтанбағын мас болып,
Абырой алсаң табысқа.
Қоян болма тығылып,
Жау көргенде қамысқа.
44 слайд
Пайданы көрсең бас ұрып, Мақтанды іздеп, қайғы алма! Мінінді ұрлап жасырып, Майданға түспей, бәйге алма! Мақтанбағын мас болып, Абырой алсаң табысқа. Қоян болма тығылып, Жау көргенде қамысқа.
45 слайд
А.Байтұрсынұлы
“ Абай – қазақтың бас ақыны” десе,
Мұзафар Әлімбаев:
Білікті жазбай таныр бірегейді,
Батырын елден бұрын кім елейді?
Бауыржан, батыр, сені халық болып,
Жырлапта болған жоқпызтүбегейлі, -
деген.
45 слайд
А.Байтұрсынұлы “ Абай – қазақтың бас ақыны” десе, Мұзафар Әлімбаев: Білікті жазбай таныр бірегейді, Батырын елден бұрын кім елейді? Бауыржан, батыр, сені халық болып, Жырлапта болған жоқпызтүбегейлі, - деген.