Ашық сабақ: Бүкіләлемдік тартылыс заңы




1 слайд
БҮКІЛӘЛЕМДІК ТАРТЫЛЫС ЗАҢЫ
Оқу мақсаты:
9.2.2.6 Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану
Сабақ мақсаты:
Бүкіл әлемдік тартылыс заңы туралы білімдерін толықтырады
Бүкіләлемдік тартылыс заңының формуласын есептер шығаруда қолданады
Сабақтың тақырыбы:
1 слайд
БҮКІЛӘЛЕМДІК ТАРТЫЛЫС ЗАҢЫ Оқу мақсаты: 9.2.2.6 Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану Сабақ мақсаты: Бүкіл әлемдік тартылыс заңы туралы білімдерін толықтырады Бүкіләлемдік тартылыс заңының формуласын есептер шығаруда қолданады Сабақтың тақырыбы:

2 слайд
Өткенді қайталау “ТЕСТ” тапсырмасы
Сұрақ Жауап
1.Күшті өлшейтін құрал? A) Динамометр B) Градусник C) Таразы
D) Секундометр E) Психрометр
2. Күштің өлшем бірлігі? A) Н B) кг C) с D) Па E) Дж
3. Денелердің жерге тартылу күші? A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші D)
Үйкеліс күші E) Энергия
4. Дененің деформациясы саладарынан
пайда болатын күш?
A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші
D) Үйкеліс күші E) Энергия
5. Бір дене екінші дене бетімен
жылжығанда пайда болатын күш?
A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші
D) Үйкеліс күші E) Энергия
6. Еркін түсу үдеуінің мәні? A) 9 м/с2 B) 10 м/с2 C) 8 м/с2 D) 7 м/с2 E) 6 м/с2
7. Серпімділік күші қандай жағдайда пайда
болады?
A) Дене бірқалыпты қозғалғанда
B) Дене төмен құлағанда
C) Дене деформацияланғанда
D) Дене бірқалыпсыз қозғалғанда
E) Дене тыныштықта тұрады
8. Қатаңдық коэффициентінің өлшем бірлігі A) Н B) м C) м2 D) Н/м E) Н*м
9. 20 Н күштің әсерінен серіппе 4 см
ұзарады. Серіппенің қатаңдығы
A) 500 Н/м B) 100 Н/м C) 800 Н/м D) 700 Н/м E) 600
Н/м
10. Жердің және басқа планеталардың
Күнді айналуын тудыратын күш
A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші
D) Үйкеліс күші E) Тартылыс күші
2 балл
2 слайд
Өткенді қайталау “ТЕСТ” тапсырмасы Сұрақ Жауап 1.Күшті өлшейтін құрал? A) Динамометр B) Градусник C) Таразы D) Секундометр E) Психрометр 2. Күштің өлшем бірлігі? A) Н B) кг C) с D) Па E) Дж 3. Денелердің жерге тартылу күші? A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші D) Үйкеліс күші E) Энергия 4. Дененің деформациясы саладарынан пайда болатын күш? A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші D) Үйкеліс күші E) Энергия 5. Бір дене екінші дене бетімен жылжығанда пайда болатын күш? A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші D) Үйкеліс күші E) Энергия 6. Еркін түсу үдеуінің мәні? A) 9 м/с2 B) 10 м/с2 C) 8 м/с2 D) 7 м/с2 E) 6 м/с2 7. Серпімділік күші қандай жағдайда пайда болады? A) Дене бірқалыпты қозғалғанда B) Дене төмен құлағанда C) Дене деформацияланғанда D) Дене бірқалыпсыз қозғалғанда E) Дене тыныштықта тұрады 8. Қатаңдық коэффициентінің өлшем бірлігі A) Н B) м C) м2 D) Н/м E) Н*м 9. 20 Н күштің әсерінен серіппе 4 см ұзарады. Серіппенің қатаңдығы A) 500 Н/м B) 100 Н/м C) 800 Н/м D) 700 Н/м E) 600 Н/м 10. Жердің және басқа планеталардың Күнді айналуын тудыратын күш A) Серпімділік күші B) Қысым C) Ауырлық күші D) Үйкеліс күші E) Тартылыс күші 2 балл

3 слайд
Есептер шығару
•1. Массасы = 5 кг және = 10 кг екі дененің арақашықтығы r = 2 м. Олардың
арасындағы тартылыс күшін табыңыз.
•2. Жердің массасы = 5.97 * 10²⁴ кг, Айдың массасы = 7.35 * 10²² кг, ал олардың
арақашықтығы r = 3.84 * 10⁸ м. Жер мен Ай арасындағы тартылыс күшін
табыңыз.
•3. Егер тартылыс күші денелердің арасындағы қашықтықты екі есе
арттырғанда қалай өзгереді? = 2 кг, = 4 кг, = 1 м, = 2 м үшін және күштерін
есептеңіз.
•4. Массалары 10 кг және 20 кг екі дене бір-бірінен 2 метр қашықтықта
орналасқан. Осы денелер арасындағы тартылыс күшін анықтаңыз.
•5. Егер денелердің ара қашықтығы 3 есе артса, тартылыс күші қалай өзгереді?
4 балл
3 слайд
Есептер шығару •1. Массасы = 5 кг және = 10 кг екі дененің арақашықтығы r = 2 м. Олардың арасындағы тартылыс күшін табыңыз. •2. Жердің массасы = 5.97 * 10²⁴ кг, Айдың массасы = 7.35 * 10²² кг, ал олардың арақашықтығы r = 3.84 * 10⁸ м. Жер мен Ай арасындағы тартылыс күшін табыңыз. •3. Егер тартылыс күші денелердің арасындағы қашықтықты екі есе арттырғанда қалай өзгереді? = 2 кг, = 4 кг, = 1 м, = 2 м үшін және күштерін есептеңіз. •4. Массалары 10 кг және 20 кг екі дене бір-бірінен 2 метр қашықтықта орналасқан. Осы денелер арасындағы тартылыс күшін анықтаңыз. •5. Егер денелердің ара қашықтығы 3 есе артса, тартылыс күші қалай өзгереді? 4 балл

4 слайд
“Постер қорғау” тапсырмасы
2 балл
4 слайд
“Постер қорғау” тапсырмасы 2 балл

5 слайд
“Word Wall” сұрақтарға жауап беру
2 балл
5 слайд
“Word Wall” сұрақтарға жауап беру 2 балл

6 слайд
“Joyteka” бейнематериал көріп,
сұраққа жауап бер
6 слайд
“Joyteka” бейнематериал көріп, сұраққа жауап бер

7 слайд
Бағалау
7 слайд
Бағалау

8 слайд
Үйге тапсырма
1 тапсырма
Р/с Күштің түрлері Белгіленуі Формуласы
1 Ауырлық күші
2 Серпімділік күші
3 Үйкеліс күші
4 Тіректің реакция
күші
5 Теңәрекетті күш
1.Массалары бірдей екі дене R қашықтықта F күшпен тартылады. Ара қашықтықты
өзгертпей, бірінші дененің массасын 2 есе кемітсе тартылыс күші?
2.Меркурий ғаламшарының орташа радиусы 2420 км, еркін түсу үдеуі 3,72м/с2
болса, массасы?
3.Ғарышкеменің Жер бетінен 5 RЖ қашықтығына алыстағандағы тартылыс күші?
8 слайд
Үйге тапсырма 1 тапсырма Р/с Күштің түрлері Белгіленуі Формуласы 1 Ауырлық күші 2 Серпімділік күші 3 Үйкеліс күші 4 Тіректің реакция күші 5 Теңәрекетті күш 1.Массалары бірдей екі дене R қашықтықта F күшпен тартылады. Ара қашықтықты өзгертпей, бірінші дененің массасын 2 есе кемітсе тартылыс күші? 2.Меркурий ғаламшарының орташа радиусы 2420 км, еркін түсу үдеуі 3,72м/с2 болса, массасы? 3.Ғарышкеменің Жер бетінен 5 RЖ қашықтығына алыстағандағы тартылыс күші?