#1 слайд
Дененің еркін түсуі. Еркін түсу үдеуі

1 слайд

#2 слайд
Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік мақсаты: Оқушы білімін, іскерлігін, дағды деңгейін бақылау, бағалау. Дененің еркін түсуі, еркін түсу үдеуі туралы негізгі ұғымдармен таныстырып солар жайлы түсінік қалыптастыру. 2.Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау. 3.Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу. Сабақтың түрі: Жаңа білімді қалыптастыру, жалпылау Сабақтың әдіс-тәсілдері: Әңгіме, лекция, дискуссия, сұрақ-жауап, Блум таксономиясы Сабақт

2 слайд

#3 слайд
Үй тапсырмасын тексеру, қайталау 1.Теңайнымалы қозғалыс деп қандай қозғалысты айтуға болады? 2.Теңайнымалы қозғалыс кезінде жылдамдық қалай өзгереді? 3.Үдеу дегеніміз қандай физикалық шама? 4.Теңүдемелі қозғалыс жылдамдығы графигінің бірқалыпты қозғалыс графигінен айырмашылығы неде?

3 слайд

#4 слайд
Жаңа материалды меңгерту Ауасыз кеңістікте барлық денелер бірдей уақытта түседі.Бұл тұжырымды итальян ғалымы Галилео Галилей жасаған болатын. Ортаның кедергісі болмаған кездегі денелердің түсуі еркін түсу деп аталады. Галилей өз ұйғарымын денелерді ауасыз кеңістікте түсіріп тексере алмады. 80 жылдан кейін Ньютон оны жүзеге асырды. .(Ньютон түтікшесімен тәжірибе көрсету). g-еркін түсу үдеуі.g=9,8 м/с2.

4 слайд

#5 слайд
Құлайтын денелердің жылдамдығы мен үдеуі, қалыпты жағдайда,денелердің ауырлығына,олардың өлшемдері мен пішіндеріне тәуелді болады

5 слайд

#6 слайд
Белгілі бір h биіктіктегі дененің жерге қанша уақыттан (t) кейін түсетінін және түскен сәтте оның жылдамдығы (v) қандай болатынын анықтаймыз. Бастапқы жылдамдық нөлге тең.

6 слайд

#7 слайд
Итальяндық ұлы ғалым Галилео Галилей 1583ж. Пиза қаласында еркін түсу үдеуін зерттеуде 58м ғимаратты пайдаланды. (Ол 1173ж баст. 1360ж аяқт.)

7 слайд

#8 слайд

8 слайд

#9 слайд
Белгілі бір h биіктіктегі дененің жерге қанша уақыттан кейін түсетінін және түскен сәтте оның жылдамдығы қандай болатынын есептеу қажет болсын. Бастапқы жылдамдық нольге тең. Дененің қозғалысын Жермен салыстырамыз.Дене төмен түсіп келе жатқанда төмен қарай бағытталған a=g үдеумен s=υ0t+at2/2 заңы бойынша вертикаль бойымен түзусызықты теңүдемелі қозғалады. Жолдың ұзындығын түсу басталған нүктеден, уақытты түсу басталған мезеттен есептейміз, ал төмен қарайғы бағытты оң бағыт ретінде аламыз.Қозғалыс заңы s=gt2/2, v=gt, s=h. Осы теңдеулерден: t=√2h/g, v=√2gh.

9 слайд

#10 слайд
Оқытылып отырған оқу материалын қабылдаудағы оқушы түсінігін тексеру Деңгейлік өзіндік жұмыс. І деңгей. 1. Дене 19,6м биітіктен ерікн құлап келеді. Еркін түсу уақытын және жерге түскен мезеттегі жылдамдығын табу керек. 2. Тасты 10 м/с бастапқы жылдамдықпен вертикаль төмен тасталды. Оның түсу уақыты 4 с болса, онда тас қандай биіктіктен тасталған? Тастың жерге түскен мезеттегі жылдамдығын табу керек. 3. Еркін құлаған дене 3с-та жерге түседі. Дене қандай биіктіктен түскен? ІІ деңгей. 1.Дене υ0 жылдамдықпен вертикаль жоғары лақтаралған Көтерілу уақыты мен көтерілуі биіктігін табыңдар. (Ауасы кедергісі ескерілмейді) 2.300 м биітікке көтерілген тікұшақтан төмен қарай жүк тасталған. Тікұшақтан қозғалмай тұрғанда және төмен қарай 20 м/с жылдамдықпен қозғалған кезде тасталған жүк жерге қанша уақытта түседі?

10 слайд

#11 слайд
ІІІ деңгей. 1.Қайсы бір биіктен еркін түскен дене соңғы 200 м жолын 4 с-та өткен. Дене қанша уақытта және қандай биіктіктен түскен? Дененің жылдамдығы мен үдеуінің уақытқа тәуелділік графиктерін құрыңдар. 2.Вертикаль жоғары лақтаралған тас 4 с ішінде 50 м биітікке жетеді. Еркін түсу үдеуі 10 м/с2 деп есептеп, тастың бастапқы жылдамдығын табыңдар.

11 слайд

#12 слайд
Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады. Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру

12 слайд

#13 слайд
«Жер сілкіну» Ойынның шарты Үш адамнан ұстасып үй соғады, ортасында бір адам тұрады, 1- қимылдайды –қимылдайды адамдар десе ішіндегі адамдар жүгіріп, келесі үйдің ішіне кіріп кетеді. 2- қимылдайды –қимылдайды үйлер қимылдайды десек үйлер жүгіріп барып тұрған адамды қоршайды, 3- Жер сілкінді десек үйлер қолын түсіріп, басқа үйлермен үй соғады. Кезек кезек ауысып тұрады

13 слайд

#14 слайд
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» 1 Білу Еркін түсу үдеуі дегеніміз не? 2 Түсіну Еркін түсу үдеуінің формуласын және өлшем бірлігін жаз? 3 Қолдану Биіктігі 6 метр ағаштан алма құлап түсті.Ол қанша уақытта жерге түседі? 4 Талдау Ауасы бар және ауасыз кеңістіктегі массасы әр түрлі заттардың биіктіктен түсуін салыстыр? 5 Жинақтау Еркін түсуге мысал келтір? 6 Бағалау Жалпы есептер шығаруда еркін түсу үдеуінің иаңыздылығы қаншама?

14 слайд

#15 слайд
Бағалау. Үй тапсырмасын беру: §6 , 5-жаттығу (2,3) К., Т., №4.2, 4.9, 4.10.

15 слайд

#16 слайд
Н азарлары ңы зға рахмет!

16 слайд