#1 слайд
Жыныс генетикасы. Жыныспен тіркескен белгілердің тұқым қуалауы. Биология пәні мұғалімі Құрбанбаева А.Н.

1 слайд

#2 слайд
Мақсаты: Альбинизм , дальтонизм, гемофилия аурулары жөнінде түсінік. Медициналық генетиканың ережелерін ұғыну, аурудың алдын алуға салауатты өмір салтын қалыптастыру. Генетика ғылымының зандылықтарын ұғынуға, жыныстың анықталуының генетикалық механизмі мен жыныспен тіркесіп тұқым қуалау жөнінде білімдерін тереңдету. Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру, өзін- өзі дамытуға тәрбиелеу, өзіне деген сенімін арттыру, іздендіру.

2 слайд

#3 слайд
Үй тапсырмасын тексеру Адам генетикасы Морган заңдары Сабақтың алгоритмі І Информациалық(ақпа ратты қ)б лок II Рефлексия III Қорытындылау Сабақтың мақсаты: Морган заңдарымен танысу Түйін сөздер: Альбинизм, Дальтонизм, Гемофилия, Крис –крос, Гомогамета, Гетерогамета. Түйін сөздермен жұмыс. Негізгі түсініктерге анықтама беру арқылы Морган заңдарын тұжырымдау. Дальтонизм ауруының жыныспен тіркесіп тұқым қуалау көрінісі. Екіқадам аралығына түсінік беру 3 және 4 Заңдылықты қорытындылау Морган заңының негізгіқорытындысы Альбинизм ауруының жыныспен тіркесіп тұқым қуалау көрінісі. Морган заңдылығына байланыстыесеп құрастыру арқылы метасызбамен тақырыпты талдау. X H X h X h Y ?? ? Х 2қадам 1 қадам қадам3 4қадам X D X d X d Y ? ? ? ? Х қадам6 қадам 7 қадам5 X AX a X aY ? ? ? Биология Негізгі түсініктермен танысу

3 слайд

#4 слайд
Түсіндірмелі сөздік Parent form – Ата - аналар Gametes – Гамета Genotype – Генотип Phenotype – Фенотип Dominant – Доминантты Recessive – Рессесивті Gene – Ген Homozygous – Гомозигота Heterozygote – Гетерозигота Monohybrid – Моногибрид Dihybrid - Дигибрид

4 слайд

#5 слайд
II.Тектіден тектіден туар сараланып... Генетика тарауына шолу

5 слайд

#6 слайд
Көпір сұрақтар. Активоид құрылғысы арқылы генетика тарауын қайталау. KEY: Let R = gene for red flower W = gene for white flower Red (RR) White (WW) P = Parent Generation A.1:2:1 В. 2:2 С. 1:1:2 Д. 3:1

6 слайд

#7 слайд
1.Тұқымқуалаушылықтың заңдылықтарын зерттеген кезде Г.Мендель қандай тәсіл қолданды? А.Гибридологиялық В.Цитологиялық Б.Биохимиялық Г.Химиялық 2.Фенотип бойынша дигибридті будандастырудың формуласы қандай? А.3:3:3:1 В.9:3:3:1 Б.1:2:1 Г.9:1 3.Генетикалық символмен доминантты гомозигота белгісі қалай белгіленеді? А.вв В.вВ Б.аа Г. АА

7 слайд

#8 слайд
Томас Гент Морган (1866-1945) Америкалық генетик. Алғаш рет өз зерттеулерінде жеміс шыбыны дрозофиланы пайдаланды. Морган өз қызметкерлерімен бірігіп, тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясын ашып, гендердің хромосомаларда орналасатындығын дәлелдеді. Нобель сыйлығының лауреаты. (1933)

8 слайд

#9 слайд
Оқушылармен сабақ барысы

9 слайд

#10 слайд

10 слайд

#11 слайд
1.Жыныспен тіркес тұқым қуалайтын белгілер Тіркесу топтарының генотиптегі саны хромосомалардың гаплоидты жиынтығына сәйкес келуі 2.Аутосомалар Бір хромосомада орналасқан гендер 3.Жыныстық хромосомалар Дрозофила шыбынының дене жасушаларында 4 жұп хромосомалардың үш жұбы аталық және аналықтарында ұқсас келуі 4.Гетерохромосомалар Аналық особьтың көзі әкесіне, аналық особьтың көзі шешесіне тартуы 5.Жыныспен тіркесу Әр түрлі жыныс өкілдерінде ерекшеленетін жыныстық хромосомалар 6.Крис-крос тұқым қуалау Бір хромосомада орналасқан гендер 7.Кроссоверлік гаметалар Екі жыныста екі түрлі болатын соңғы жұпты хромосомалар 1.Сәйкестендіріңдер:

11 слайд

#12 слайд
Томаттың жемісінің пішіні домалақ және алмұрт тәрізді болады. Домалақ форма доминантты белгісі, бұдан тұқымнан өсірілген парниктегі көшетті егістікке отырғызған кезде 31750 түбі алмұрт пішінді жеміс берген. Бұлардың ішінде қанша түбі гетерозиготалы екенін анықта.

12 слайд

#13 слайд
Альбенизм адамдарда рецессивті тұқымқуалайтын белгі. Ерлі-зайыптылардың біреуі – альбинос, екіншісі қалыпты. Олардың жанұясында әртүрлі жұмыртқадан дамыған егіздер дүниеге келген. Оның біреуі – қалыпты, екіншісі – альбинос болған. Бұл жанұядағы альбиностардың туу мүмкіндігі қандай

13 слайд

#14 слайд
Ангор жүнді қоянды қысқа жүнді аналықпен шағылыстырған. Бұдан 35 қысқа жүнді ұрпақ алынған. Алынған Ғ1-ді өзара шағылыстырған кезде оларда пайда болатын ұрпақтың 25-і қысқа жүнді, 9-ы ұзын жүнді болған. Ангор типті жүн қояндарда қалай тұқым қуалайды. Әрбір шағылыстыруда алынған ата-аналары мен олардың ұрпақтарының генотипін анықта?

14 слайд

#15 слайд
Гемофилия ауруынан сау ер адам ( X H Y) гемофилия ауруымен ауыратын әйел адамға үйенді. Алынған ұрпақтың фенотипін анықтаңыз

15 слайд

#16 слайд
Орта Генетика Әрекеттесу Бұдандастыру Құбылыс Аталық+аналық Көрініс: Зигота Ер адам 44+ХУ Әйел адам 44+хх Нәтиже Р ХХ ХХХХХХ Үдеріс •P X H X h * X H Y

16 слайд

#17 слайд
Сергіту сәті Екі жұлдыз Бір тілек

17 слайд

#18 слайд
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА: §.39. ОҚУ

18 слайд