Ашық сабақ, тақырыбы: Құдіретті Жер-ана, 7 сынып

1 слайд
Б.Бегалиев атындағы жалпы орта мектеп     Ашық сабақ    Тақырыбы:“Құдіретті жер-ана” 7-сынып         Өткізген: А.Ануарқызы  

2 слайд
Мақсаты: оқушылардың жер құндылығы туралы білімдерін кеңейту. Міндеттері: -жердің адам өміріндегі мәні, оның адамға тигізетін әсері туралы білім беру; -жердің құндылық ретіндегі мәнін түсініп,сезіне білулерін дамыту; -жерді шынайы сүюге, қадірлеп – қастерлеуге, риясыз қызмет етуге тәрбиелеу .

3 слайд
Сабақ барысы I.Ұйымдастыру кезеңі. Тыныштық сәті (музыкамен)

4 слайд
Жағымды жағдай туғызу Арқаңызды тік ұстап отырыңыз. Көзіңізді жұмып, терең тыныс алыңыз. Әрбір тыныс алған сайыннеғұрлым көбірек босаңсып, сабырлы болуға тырысыңыз. Қазір біз орманға серуенге шығамыз. Өзіңіздің сынып есігіне қарай беттеп, есікті ашқаныңызды, дәлізбен өтіп, далаға шыққаныңызды елестетіңіз. Таза ауаны жұтып, шашыңызды желбіреткен желдің лебін және бетіңізді сәл-пәл қыздырған күн сәулесін сезініңіз. Орманға қарай жүре бастаңыз. Келе жатқанда абай болыңыз, жәндіктерді басып кетпеңіз. Бір минут тоқтап айналаға көз салыңыз. Табиғаттың әсемдігі мен балғындығын сезініңіз. Гүлдердің біріне жақындап, еңкейіп, оның нәзіктігі мен жұқалығына зейін салыңыз. Оны иіскеңіз және хош иісін жұтыңыз. Айналадағы бар нәрсені бақылап, ары қарай жүре беріңіз. Гүлдер, гүлдер мен ағаштардың иісі, құстардың дауысы және жәндіктердің ызыңы. Орманға ендей түсіңіз,  қараңызшы, ағаштар биіктей әрі қалыңдай түсті. Жарық пен көлеңкенің ойынын қызықтаңыз, жапырақтардың сыбдырын тыңдаңыз. Біз өзіміздіорманда бақытты әрі қауіпсіз сезінеміз. Алаңқайға шығып, осында бірнеше минут демалыңыз. Түбіне барып отырғыңыз келетін ағашты таңдаңыз. Ағашқа жақындаңыз да оны діңінен құшақтаңыз. Оның қуаттылығын сезініңіз, ондағы өмір қуатын сезінуге және ұғынуға тырысыңыз. Енді оның діңіне арқаңызды сүйеп отырыңыз. Көзіңізді жұмыңыз, терең тыныс алыңыз және қоршаған айналаның жым-жырт тыныштығына  көңіл бөліңіз. (Осы жерде мұғалім 1-2 минут үзіліс жасауына болады). Бізге қалайша жеңіл әрі тыныш және бақытты сезіну қандай. Табиғат неткен ғажап, оны қалайша сүйетінімізді бен қадірлейтінімізді, бірде бір тірі жәндікке зиян тигізбес үшін қамқорлық жасауды түсінеміз. Сіздің өз ағашыңыз бар екенін және кез келген уақытта  оған келе алатыныңызды есте ұстаңыз. Ал қазір мектепке қайтуға дайындалыңыз. Орныңыздан тұрып, айналаға тағы бір көз қырын салыңыз. Келген жолыңызбен кері қайтыңыз, жолыңыздағы жәндіктерді басып кетпеңіз. Міне, мектептіңына да келдік. Айналаңызға тағы бір қараңыз, таза ауаны терең жұтыңыз, есікті ашып, өз орныңызға қайтып келіңіз. Осы жым-жырттық, тыныштық, қанағат сезімін өзіңізде сақтаңыз. Көзіңізді ашып, күлімсіреңіз !

5 слайд
II. Әңгімелесу  Жермен сырласа білесің бе?  Егер сөйлескен болсаң,не айтар едің ?  Жерді Ана деп сезінген кездерің болды ма?

6 слайд
III. Жаңа ақпарат  Қасиетті Жер – Ана  - алып күнді айналып жүретін жеті ғаламшардың ең құдыреттісі. Ата – бабамыз осы жер үшін сан ғасырлар бойы қан төгіп, басын қатерге тіккен.Адамның өмірі жермен тығыз байланысты.Жерден қасиетті, жерден киелі дүние жоқ. Жер бар жерде ел бар. Яғни жер өмір сүрер ортамыз. Жер – адамның жарық дүниеге көзін ашқаннан тербеткен бесігі. Адам өзінің туын - өскен жеріне деген шынайы сүйіспеншілігін, алаулаған сағынышын, қадір – құрметін жүректен шыққан құдыретті сөзбен, ойлы өлеңмен, сазды әуенмен, сырлы суретпен жеткізеді. Табиғаттың  басты байлығы – жер. Жер біздің қазынамыз, байлығымыз. Адамдар, жан – жануарлар, өсімдіктер өз қорегін осы жерден алады. 

7 слайд
IV. Сахналау Ш.Айтматов «Ана-Жер-ана»  Толғанай ана неліктен Жер-анамен сырласады?  Жер Толғанайды қалай жұбатты?  Жер-ана неліктен адамды бәрінен де үстем санайды?  Жермен сырласқың келе ме? Онда не айтар едің?

8 слайд
V. Дәйексөз «Жер-ана жомарт ана тер төккенге»

9 слайд
Т үйін:    Жерді күтіп, баптап, таза ұстау керек. Өйткені Жер – ана жомарт дархан көңілімен адамға барын бергісі келеді. Тіпті қазба байлықтары да жерден алынады. Түрлі жеміс – жидектерде, әсем гүлдерде, тіпті дәнді  дақылдар да ұдайы суарып күтіп баптағаннан көбейе түседі.

10 слайд
VI. Мұғалім сыйы «Табиға т адамзат қа аманат» бейнебаян тамашалау

11 слайд
VII. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс «Табиғат»  дегеніміз жер, су, ауа, өсімдік, жан- жануар, аң-құс, тау-тас, өзен, көл. Осылардың барлығы Табиғаттың бізге берген сыйы. Ал осы табиғат сыйын  сақтап, қорғау, дамыту, байыту – біздің қолымызда. Міне, балалар, халқымыз «Жақсы болсаң жердей бол, бәрін шыдап көтерген» деген. Жер –анамыздың мейірбандығы сонда, барлық тіршілік иелерін қойнына алып, баршасына өмір сыйлайды, қорек береді, өсіреді, көркейтеді.

12 слайд
1 – топқа:     «Жердің қасиеті» өлең шығару 2 – топқа: «Жерге қамқорлық» шығарма жазу.

13 слайд
Түйін:  Ия, балалар. Жер – біздің асыраушымыз. Біздің тағамымыз да, киетін киіміміз де, тіпті, оқу оқып, білім алып отырған кітаптарымыздың жасалуына да осы Жер – ананың көмегі зор. Ал осы жердегі тіршілік етуші құстарға да, жан- жануарларға да, өсімдіктерге де қамқоршы тек қана адамдар екенін ұмытпаңдар балалар. Олай болса, Жер- анамызды күтіп, баптай білейік.

14 слайд
Кідірмей табайық! Бір құрмалас сөйлемнен құралған мақал шығу үшін берілген шеңбердің 4 нүктесін тізбектей қосып, сөздерді тізбек бойынша оқып шығу керек. Сонда қай сөзден бастап оқуға болады. Не деген мақал шығады? Жерде Тар Кең отырасың, отырсаң

15 слайд
Кідірмей табайық! Жауабы:  Кең жерде тар отырсаң, тар жерде кең отырасың

16 слайд
Кім тауып оқи алады? Мына дөңгелекке бір мақал жазылған. Оны сағат тілінің бағыты бойынша 2 әріптен қалдыра отырып оқысаң, табасың. Сонда қай әріптен бастап оқу керек? Ол не деген мақал?

17 слайд
Кім тауып оқи алады? Жауабы: Қарманған қарап қалмас

18 слайд
IX. Оқу ақпараты  Қазіргі кездегі адам Жер-ананың қамқорлығына зәру болып отыр.Адам үшін тыныс алуға таза ауа,ішуге мөлдір су,тіпті өмір сүру үшін бүкіл Табиғат қажет. Табиғат-әрқашан да адамнан күшті және солай бола бермек те, өйикені адам табиғат жаратылысының бірі. Адам-оның бір ғана сәті, шынашақтай бөлшегі. Табиғат-мәңгілік және шексіз.

19 слайд
XI. «Біз не үйрендік»  Бүгінгі сабақтан не үйренгенімізді кагазга жазып, корзинаға жапсыру.

20 слайд
XII. Соңғы тыныштық сәті (Музыкамен)  Барлықтарыңыз көздеріңізді жұмыңыз. Сіз табиғаттың ең көркем жерінде екеніңізді елестеңіз. Сіз жұмсақ, жасыл шалшықта жалаң аяқ жүрсіз. Жасыл шөп сіздің аяғынызды сипап жатқан сезімде боласыз (тыныштық). Күннің көзі жер бетін қыздыруда (тыныштық). Сіз гүлдің, шөптің және балдың иісін сезесіз (тыныштық). Сіз әлі өзеннің сыңғырлағанын, көңілді құстар ән салып жатқанын естисіз ….. (тыныштық). Тыныштықта тұрып, өзімізді тындайық, табиғат- анамызды тындайық. Алақандарыңызды күннің көзіне жайыңыз. Көк аспаннан және күзгі жердің суығы ағатын жылы күннің сәулелерін сезіңіз (тыныштық). Қазір біз көзімді ақырын ашып, басқа жаққа қарай колымызды жайып, бізге өмір, денсаулық, қуаныш және жақсы көңіл күй сыйлаған Ана-Табиғатқа «Рахмет» деп айтамыз.