Балалардың есте сақтау қабілетін анықтау және дамытуға арналған жаттығулар

1 слайд
Балалардың есте сақтау қабілетін анықтау және оны дамытуға арналған жаттығулар

2 слайд
Ең алдымен балаға тест тапсырмаларын беру арқылы оның есте сақтау деңгейін анықтау • Мына сұрақтарға жауап беріп, әр «а» жауабына 2, ал «ә» жауабына 0 ұпайдан есептеңіз.  • 1. Көшенің атын ұмытып қалатын кездеріңіз бола ма? •   а) Жоқ.  ә) Иә. •   2. Үйден шығар кезде керек нәрсені ұмытып кетесіз бе?  • а) Жоқ.  ә) Иә. •   3. Адамның келбетін есте сақтап қалу сізге қиын ба? •   а) Жоқ.  ә) Иә.  • 4. Түнгі ұйқы алдында күні бойы болған оқиғаларды еске түсіре аласыз ба?  • а) Иә.  ә) Жоқ.  • 5. Сүйікті телебағдарламаңыз болатын уақытын ұмытып, жіберіп алатын кездеріңіз бола ма?  • а) Жоқ.  ә) Иә. 

3 слайд
  6. Бір дыбысты құлағыңыз шалып, оның немен байланысты екенін ұзақ еске түсіресіз бе?  а) Жоқ.  ә) Иә.  7. Қоғамдық не жеке көлігіңізде заттарыңызды қалдырып кетесіз бе?  а) Жоқ.  ә) Иә.   8. Түрлі кодтарды оңай есте сақтай аласыз ба?  а) Иә.  ә) Жоқ.  9. Үйде не жұмыс орныңызда заттарыңызды ұзақ іздейсіз бе?   а) Жоқ.  ә) Иә.  10. Дүкенге келіп, тізімдегі бір затты алуды ұмытып кетесіз бе?  а) Жоқ.  ә) Иә.  11. Кейде маңызды дата есіңізден шығып кете ме?  а) Жоқ.  ә) Иә.  12. Кеше түскі асқа не жегеніңізді тізбектеп айтып бере аласыз ба?  а) Иә.  ә) Жоқ.  13. Оқыған мәтініңізді бұлжытпай айтып бере аласыз ба? (басты оқиғаларды ұмытпай)  а) Жоқ. ә) Иә.  14. Келісілген кездесу есіңізден шығып кететін кездер бола ма?  а) Жоқ.  ә) Иә.  15. Таяуда естіген әзіл әңгімені оңай айтып бере аласыз ба?  а) Иә.  ә) Жоқ.  Ұпайларды қосып, нәтижесімен таныс болыңыз. 

4 слайд
 0–12 ұпай. Есте сақтау қабілетіңіз төмендеу. Сізге түрлі өлең шумақтарын жаттау көмектеседі. Бір нәрсені есте сақтап қалу үшін ақпаратты бейнеге айналдыруға дағдыланыңыз. Одан бөлек дәрумендерді де ұмытпаңыз. Ал зиянды әдеттерден алшақ болыңыз.   14–22 ұпай. Қанағаттанарлық дәреже. Алайда есте сақтау қабілетіңізді арттыру үшін, көп жаттығу жасау керек. Телефон нөмірлерін дәптерге жазбай-ақ, еске сақтап алыңыз. Бұл сіздің есте сақтау қабілетіңізді жаттықтырады. Егер ұзақ әрі қиын мәтінді есте сақтау керек болса, оны бөлшектеңіз. Оған қоса дауыстап оқу да көмектеседі.   24–30 ұпай. Есте сақтау қабілетіңіз жақсы. Алайда бәрін ойда сақтап жүруге тырыспаңыз. Әйтпесе жүйке жүйеңіз жұқаруы мүмкін.

5 слайд
 Адамның есте сақтау қабілеті тылсым дүние, ол үрдістің қалай іске асатыны толық белгілі емес. Бірақ ми кейде бізге керекті ақпараттарды ұмытып қалып жатады. Немесе адамда есімдерді, жерлерді жаттау қабілеті жақсы дамыған болуы мүмкін. Есесіне сандарды есте сақтауда қиналады. Бірақ бұл қабілеттерді дамытуға болады. Ми да адамның бұлшықеттері секілді, оны жаттықтырмаса, әлсіз болады. Күнделікті жаттығу арқасында мидың жаттау қабілетін дамытуға болады. 

6 слайд
Мнемониканы пайдалану Компьютер жады екілік сақтау жүйесін пайдаланады. Кейін ақпаратты адамға ыңғайлы түрде ұсынады. Компьютер секілді адамның миы да ақпараттарды сақтаудың өзіндік тәсілі бар. Мнемоника есте сақтау технологиясы. Керекті ақпаратты арнайы код ретінде сақтауға мүмкіншілік береді. Қиын естіледі, иә? Бірақ негізіде бәрі оңай. Ақпаратты сақтау үшін қарапайым ұйқастар мен аббревиатураларды пайдаланады.

7 слайд
• Аутотренинг: «Мен бәрін орындай аламын»  Мен барлығын жақсы кӛремін, сол үшін кӛздеріме рахмет. Мен барлығын жақсы естимін, сол үшін құлақтарыма рахмет. Мен барлық жерге барамын, сол үшін аяқтарыма рахмет. Мен барлық жұмысты атқарамын, сол үшін қолдарыма рахмет. Мен барлығын білемін, сол үшін басыма рахмет.

8 слайд
Мен қапқа салдым" ойыны  " Мақсаты: Есте сақтау қабілетін дамыту. Нұсқау: Жүргізуші ойынды бастап "мен қапқа салдым" дейді. Келесі ойыншы оны қайталап, тағы бір жемістің түрін қосады. "Мен қапқа банан мен алма салдым." Келесі ойыншылар осы айтылғандарды қайталап, әрқайсысы жемістің түрін қосып отырады. Ойын осылай жалғаса береді. Бұл ойында кімнің жеңгені немесе кімнің жеңілгені маңызды емес, ең бастысы бала бұл ойында есте сақтау қабілетін еркін дамытса болғаны.

9 слайд
«Құрама сөз»  Қысқа мерзімдік естіп, есте сақтаудың сӛздегі кӛлемдігін дамыту Балалар сіздер менің айтқанымды қайталап отырыңыздар. Бір сӛз оқылады содан соң екеу,үшеу солай жалғаса береді.Сӛздерді есте сақтаңыздар  1.От  2.От, үй  3. От,үй,ат  4.От,үй, ат, балық  5. От,үй, ат, балық ,бор  6. От, үй, ат, балық,бор, тау  7. От, үй, ат, балық,бор, тау,бал  8. От,үй, ат, балық ,бор, тау,бал,қайың (топпен)

10 слайд
«Фотоаппарат»  Қысқа мерзімдік кӛру арқылы есте сақтауды дамыту Алдымен балаға ӛзін фотоаппарат ретінде сезінуін ескерту, содан соң балаға үстел үстіндегі заттарды есте сақтап қалуын ескертеді. Бір-екі минуттан кейін баланың кӛзін жұмып, ойында қалған заттарды айтқызу. (топпен)

11 слайд
«Барлаушы»  Өзгерісті тез аңғаруға үйрету. Ойыншылардың ішінен бір барлаушы шығады. Жүргізуші «Қозғалмаңдар» деген бұйрық берген кезде барлаушыдан басқа ойыншылар әр түрлі қалыпқа еніп тұрып қалады. Ал барлаушы болса, осы тұрған қалыптарын, реттерін мұқият есіне сақтап қалуы керек. Ойыншылар да ӛздерінің тұрған қалыптьарын естеріне сақтаулары керек. Сосын барлаушыны бӛлмеден шығарып жібереді де, оқушылар киімдерін, орындарын, қалыптарын т.б. ауыстырады. Қайтып келген барлаушы сол ӛзгерістерді табуы керек. (топпен )

12 слайд
Қорытынды  Ең алдымен балалармен тест өту арқылы біз олардың есте сақтау дәрежесін анықтаймыз. Екінші қадам ретінде біз олармен есте сақтау қабілетін арттыруға арналған ойындар мен жаттығуларды орындап, соңында бастапқы тестті қайтадан алаиыз және біз осы іс-әрекеттер тізбегі арқылы жаттығулардың қаншалықты әсер бергенін біле аламыз.