#1 слайд
“ Бас қаңқасы, бас қаңқасының жұп және тақ сүйектері”“ Семей” Медициналық колледжі мекемесі Учреждение «Семей» Медицинский Колледж Дәріс оқытушысы: Бекмұрат Н.Е. Семей 2021 ж

1 слайд

#2 слайд
• Мақсаты: Білімділік: Тірек – қимыл жүйесінің құрылысы мен қызметтері туралы жаңа анатомиялық-физиологиялық түсініктерді қалыптастыру, қаңқаның құрылысы мен қызметтері туралы білімдерін арттыру. • Дамытушылық: оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіре отырып, коммуникативтік құзіреттілігін дамыту, қызығушылығын арттыруға, әрбір жеке тұлғаның ақыл-ойының дамуына, өздігінен жұмыс жасай білу қабілетін арттыру. • Тәрбиелік: оқушыларды алғырлыққа, жүйелі білім алуға, ұжымшылдыққа, рухани адамгершілікке, бірін-бірі сыйлай білуге тәрбиелеу.

2 слайд

#3 слайд
ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН ТЕКСЕРУ Тұлға қаңқасына не жатады?

3 слайд

#4 слайд
4-5 12 5 7 5 33-34Сәйкестікті табыңыз:

4 слайд

#5 слайд
4-5 12 5 7 5 33-34Жауабы

5 слайд

#6 слайд
Қабырға түрлері: 1. Нағыз қабырға - ....................................................... 2. Жалған қабырға - ..................................................... 3. Қозғалмалы қабырға - ............................................

6 слайд

#7 слайд
Қабырға түрлері: 1. Нағыз қабырға -   төс  сүйектің  шеміршегімен тікелей жалғасады  жалғасады. (1-6 қ.) 2. Жалған қабырға - алдыңда  орналасқан  қабырға  шеміршектерімен  қосылып барып төске бекиді (7-10 қ.) 3. Қозғалмалы қабырға – құрсақ қуысында төске бекімей орналасады (11-12 қ.)

7 слайд

#8 слайд
Төс ( sternum) 1. Төс неше бөліктен тұрады? 2. Атауларын жазыңыз 1. 2. 3. 4. 5. 6.

8 слайд

#9 слайд
Төс ( sternum) 1. Төс 3 бөліктен тұрады: • Төс сабы (тұтқасы) • Төс денесі • Семсер тәрізді өсіндісі 2. Атауларын жазыңыз 1. Мойындырық тілік 2. Бұғаналық тілік 3. Төс тұтқасы 4. Қабырғалық тілік 5. Төс денесі 6. Семсер тәрізді өсінді

9 слайд

#10 слайд

10 слайд

#11 слайд
Жоспар: 1. Бас сүйек қаңқасы. Ми сауыты сүйектері. 2. Бас сүйегінің жұп сүйектері. 3. Бас сүйегінің тақ сүйектері.

11 слайд

#12 слайд
Бас сүйек 23 сүйектен құралған, оның 8-і жұп,7-еуі тақ. Бас сүйек ең алдымен бас миы және онымен байланысты сезім мүшелері жайғасатын орын болып табылады. 1. Бас сүйек қаңқасы. Ми сауыты сүйектері.

12 слайд

#13 слайд
Бас сүйек Ми сауыты сүйектері Бет бөлімінің сүйектері.

13 слайд

#14 слайд
Ми сауытының сүйектеріне 8 сүйек жатады: Оның 2 жұп: • Самай сүйек • Төбе сүйек 4 тақ: • Маңдай сүйек • Сына сүйек • Тор сүйек • Шүйде сүйек

14 слайд

#15 слайд
Төбе сүйегі (os parietale) - төрт бұрышты жұп сүйек . Оның төмпегі , маңдай , қабыршақты , шүйде , сагиттальды шеттері , шүйде бұрыштары , сигма тәрізді қойнаудың сайы болады .2. Бас сүйегінің жұп сүйектері.

15 слайд

#16 слайд
Самай сүйегі (os temporale)- жұп ми сауытының негізін және бүйір иіндерін құрайды . Қызметінің әртүрлі болуына қарай самай сүйегі ми сауытының сүйектерінің ішіндегі ең күрделісі . Самай сүйегінде есту және тепе теңдікті сақтау мүшелері орналасқан . Самай сүйегі төменгі жақпен байланысып , шайнау аппаратының тірегі болады . Оның латераль бетінде есту мүшесінің дыбыс тесігі болады . Самай сүйек

16 слайд

#17 слайд
Маңдай сүйегі (os frontale)- қабыршақты бөлім , екі көз бөлімі , мұрын бөлімі , жалпы төрт бөлімнен тұрады . Маңдай жалпақ төбеге қараған дөңес бөлімнен , төменге қарай маңдай қабыршағын көз шарасының ойығының жиегін түзейді . Осы екі көз аралығында мұрын бөлігі бар . 3. Бас сүйегінің тақ сүйектері.

17 слайд

#18 слайд

18 слайд

#19 слайд

19 слайд

#20 слайд
Тор сүйегі (os ethmoidale) ми сауытына да , бет бөліміне де жататын тақ сүйек . Оның көлденең тақташасы , әтеш айдары , торлы тақташасы , иіс жүйкесінің тесігі , торлы шытырман , көз тақташалары , жоғарғы және ортаңғы мұрын кеуілжірлері , торлы ауа қойнауы болады .

20 слайд

#21 слайд
Сына сүйегі немесе негізгі сүйек (os sphenoidale)– тақ , ол ми сауытын құраушы барлық сүйектермен байланысып ми сауытының түбін құрайды . Сына тәрізді сүйектің денесі қуысты боладыда сол қуысы арқылы мұрын қуысымен жалғасып жатады . Сына тәрізді сүйектің толық орта жерін денесі дейді , оданекі үлкен қанат , екі кіші қанат және қанат тәрізді өсінділер – медиалды ілмек және латералды өсінділер бар .

21 слайд

#22 слайд

22 слайд

#23 слайд
Жаңа тақырыпты бекіту Семантикалық карта        Сүйектер   Орналасуына   қарай   Құрылысына  қарай   Байланысуы   Бас   Тұлға   Қол   Аяқ   Ұзын   Қысқа   Жалпақ   Қозғалма йтын   Қозғалм алы   Жартыл ай   қозғала тын   Маңдай                      Омыртқа                             Ж амбас                           Тоқпан   жілік                     Қабырға                             Ортан   жілік                          

23 слайд

#24 слайд
Жауабы        Сүйектер   Орналасуына   қарай   Құрылысына  қарай   Байланысуы   Бас   Тұлға   Қол   Аяқ   Ұзын   Қысқа   Жалпақ   Қозғалма йтын   Қозғалм алы   Жартыл ай   қозғала тын   Маңдай    +               +     +         Омыртқа       +             +             + Ж амбас           +           + +         Тоқпан   жілік         +       +     +         Қабырға         +             +         + Ортан   жілік           + +             +    

24 слайд

#25 слайд
Атауларын атаңыз

25 слайд

#26 слайд
Сұрақтарға жауап беріңіз 1. Ми сауытының жұп сүйектеріне не жатады? 2. Ми сауытының тақ сүйектеріне не жатады? 3. Ең күрделі бас ми сүйегіне не жатады? 4. Маңдай сүйек латынша қалай аталады? 5. Ми сауытынада бес сүйегіне де жататын сүйекті атаңыз.

26 слайд

#27 слайд
Үйге тапсырма 1. А. Рақышев « Адам анатомиясы» 1 том 40 бет оқу 2. Бас ми сүйектері бойынша сөзжұмбасқ құрастырып келу

27 слайд