Басқару және қорғау аппараттары




1 слайд
1 слайд

2 слайд
Сабақ жоспары
2 слайд
Сабақ жоспары

3 слайд
Сабақта пайдаланылған технологиялық карта
3 слайд
Сабақта пайдаланылған технологиялық карта

4 слайд
Студенттерді 3 топқа бөліп
сабақты жарыс түрінде өткіземін
Автоматты
ажыратқыш
Жылу релесі
Магнитті
жүргізгіш
4 слайд
Студенттерді 3 топқа бөліп сабақты жарыс түрінде өткіземін Автоматты ажыратқыш Жылу релесі Магнитті жүргізгіш

5 слайд
Сабақтың тақырыбы: Басқару және қорғау аппараттарына
жүргізілетін техникалық күтім .
Сабақтың білімділік мақсаты : Студентерге басқару және қорғау
аппараттарының құрлысы мен жұмыс істеу принцепттері туралы
мәліметтерін кеңейту. Студентердің басқару және қорғау
аппараттарына жүргізілетін техникалық күтім жасау туралы
білімдерін қалыптастыру.
Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Студентерге ұжыммен бірлесіп
жұмыс істеуге, жауапкершілікпен ұқыптылыққа таңдаған
мамандығына деген қызығушылығын арттырып, қазіргі заман
талабына сай маман атануға ұмтылдыру.
Сабақтың дамытушылық мақсаты: Студентердің теориялық
білімдерін пркатика жүзінде ұштастыруын ұйымдастыру , жұмыс
орында техника қауіпсіздік ережелерін сақтауға дағдыландыру,
мамандықтары бойынша іскерлік қабілеттерін қалыптастыру.
5 слайд
Сабақтың тақырыбы: Басқару және қорғау аппараттарына жүргізілетін техникалық күтім . Сабақтың білімділік мақсаты : Студентерге басқару және қорғау аппараттарының құрлысы мен жұмыс істеу принцепттері туралы мәліметтерін кеңейту. Студентердің басқару және қорғау аппараттарына жүргізілетін техникалық күтім жасау туралы білімдерін қалыптастыру. Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Студентерге ұжыммен бірлесіп жұмыс істеуге, жауапкершілікпен ұқыптылыққа таңдаған мамандығына деген қызығушылығын арттырып, қазіргі заман талабына сай маман атануға ұмтылдыру. Сабақтың дамытушылық мақсаты: Студентердің теориялық білімдерін пркатика жүзінде ұштастыруын ұйымдастыру , жұмыс орында техника қауіпсіздік ережелерін сақтауға дағдыландыру, мамандықтары бойынша іскерлік қабілеттерін қалыптастыру.

6 слайд
Сабақты сайыс түрінде болады.
50
% 5
40%
4
330%
6 слайд
Сабақты сайыс түрінде болады. 50 % 5 40% 4 330%

7 слайд
7 слайд

8 слайд
1. Технологиялық карта
2. Автоматты
ажыратқыш
3. Макгнитті жүргізгіш
4. Тест – тапсырмалары
5. Үлестірмелі
тапсырмалар
6. Слайд
7. Басқару
аппараттарының сызбасы.
8 слайд
1. Технологиялық карта 2. Автоматты ажыратқыш 3. Макгнитті жүргізгіш 4. Тест – тапсырмалары 5. Үлестірмелі тапсырмалар 6. Слайд 7. Басқару аппараттарының сызбасы.

9 слайд
ІІІ Ағымдағы нұсқау: 9.20 – 13.00
•
Студенттерді жұмыс орындарына бөлу.
•
Тексеру мақсатында білім алушылардың жұмыс орындарын аралау
•
Студенттердің жаттығу жұмыстарын орындау үшін технологиялық
нұсқау картамен жұмыс жасауларын ұйымдастыру.
1.Аралау білім алушылардың жұмыс орындарын ережеге сай
ұйымдастыруын тексеру.
2.Аралау Жұмыста қолданылатын жұмыс құралдарын, жұмысқа
жарамдығын тексеру.
3.Аралау жұмыстың уақытылы басталуын қадағалау.іс –
қимылдарының дұрыстығын құралдары қолдану әдіс тәсілінің
дұрыстығын тексеру.
4.Аралау жаттығу жұмыстарын орындау барысында қауіпсіздік
ережелерін сақталуын қадағалау.
5.Аралау Жұмысты орындау кезінде білім алушылардың жіберген
қатілікетрін ескертіп түзету және қосымша нұсқау беру.
6.Аралау Білім алушылардың орындаған жұмыстарын қабылдап
алу, тексеру.
7.Аралау Жұмыс орындарының тазалығын, құрал аспаптардың
дұрыс жиналуын тексеру.
9 слайд
ІІІ Ағымдағы нұсқау: 9.20 – 13.00 • Студенттерді жұмыс орындарына бөлу. • Тексеру мақсатында білім алушылардың жұмыс орындарын аралау • Студенттердің жаттығу жұмыстарын орындау үшін технологиялық нұсқау картамен жұмыс жасауларын ұйымдастыру. 1.Аралау білім алушылардың жұмыс орындарын ережеге сай ұйымдастыруын тексеру. 2.Аралау Жұмыста қолданылатын жұмыс құралдарын, жұмысқа жарамдығын тексеру. 3.Аралау жұмыстың уақытылы басталуын қадағалау.іс – қимылдарының дұрыстығын құралдары қолдану әдіс тәсілінің дұрыстығын тексеру. 4.Аралау жаттығу жұмыстарын орындау барысында қауіпсіздік ережелерін сақталуын қадағалау. 5.Аралау Жұмысты орындау кезінде білім алушылардың жіберген қатілікетрін ескертіп түзету және қосымша нұсқау беру. 6.Аралау Білім алушылардың орындаған жұмыстарын қабылдап алу, тексеру. 7.Аралау Жұмыс орындарының тазалығын, құрал аспаптардың дұрыс жиналуын тексеру.

10 слайд
Бақару, реттеу және қорғауыш аппратары басұару тәсіліне
қарай қолмен және қашықтықтан басқарылатын болып,
сондай – ақ өздері қосылған желідегі кернеуге қарай бөлінеді.
Электрлік аппараттар қазіргі өндірістің ең маңызды бөлігі
болып табылады. Оның жәрдемімен электр жабдықтарын
басқарудың барлық процестері орындалады.
Коммутациялық аппараттар – электр тізбегін қосып,
ажыратуға арналған аппараттарды айтамыз.
Түйіспелі аппараттар әсер ету прнцепі бойынша екі топқа
бөлінеді.
Автоматты емес басқару аппараттары: қосқыш
рубильниктер, ауыстырып қосқыштар, пакетті
ажыратқыштар болып.
Автоматты ажыратқыштар: электр релесі, магнитті
жүргізгіш, автоматты ажыратқыш,
10 слайд
Бақару, реттеу және қорғауыш аппратары басұару тәсіліне қарай қолмен және қашықтықтан басқарылатын болып, сондай – ақ өздері қосылған желідегі кернеуге қарай бөлінеді. Электрлік аппараттар қазіргі өндірістің ең маңызды бөлігі болып табылады. Оның жәрдемімен электр жабдықтарын басқарудың барлық процестері орындалады. Коммутациялық аппараттар – электр тізбегін қосып, ажыратуға арналған аппараттарды айтамыз. Түйіспелі аппараттар әсер ету прнцепі бойынша екі топқа бөлінеді. Автоматты емес басқару аппараттары: қосқыш рубильниктер, ауыстырып қосқыштар, пакетті ажыратқыштар болып. Автоматты ажыратқыштар: электр релесі, магнитті жүргізгіш, автоматты ажыратқыш,

11 слайд
11 слайд

12 слайд
•
Автоматты ажыратқыштар -(автоматтар)
бұл асқын жүктеме кезінде электр
тізбегін автоматты түрде ажырату, КТ,
кернеудің төмендеуі, қуат бағытының
өзгеруі және т.б.,сонымен қатар бұл
сирек қолдан қосылатын және
ажыратылатын номинальды токтағы
жүктемелерде қолданылады.
12 слайд
• Автоматты ажыратқыштар -(автоматтар) бұл асқын жүктеме кезінде электр тізбегін автоматты түрде ажырату, КТ, кернеудің төмендеуі, қуат бағытының өзгеруі және т.б.,сонымен қатар бұл сирек қолдан қосылатын және ажыратылатын номинальды токтағы жүктемелерде қолданылады.

13 слайд
Сақтандырғыш — электр тізбектерін ток күшінің рұқсат етілген мөлшерден асып
кетуінен қорғауға арналған тетік. Сақтандырғыш тізбекті ток көзінен арнайы
жасалынған токөткерме бөліктерінің шамадан артық токтың жылулық әрекеті
әсерінен балқып үзілуі арқылы ажыратады. Сақтандырғыш
электр тізбектерін
асқын жүктелуден және қысқа тұйықталулардан қорғайды. Кең тараған түрі —
балқыма c ақтандырғыш. Ол электр тогын өткізбейтін материалдан жасалған
корпустан, металдан (көбінесе
мыстан , мырыштан , қорғасыннан және олардың
қорытпаларынан,
күмістен ) жасалған балқыма қыстырғыдан, түйіспелік және
доғасөндіргіш құрылғыдан тұрады. Құрылысы бойынша айырғыш пен ажыратқыш
аппараттар қызметтерін атқаратын сақтандырғыш-ажыратқыш аталатын
коммутациялық аппараттар да қолданылады. Сақтандырғыштың құрылысы
қарапайым, құны арзан, тізбекті қысқа тұйықталу кезінде жылдам ажыратады, ал
кейбір түрлерінің қысқа тұйықталу тогын шектеу қабілеті болады. Сондықтан олар
тұрмыстық,
өнеркәсіптік электр қондырғыларында, электр тораптарында, электр
станциялары мен қосалқы станцияларда кеңінен қолданылады.
13 слайд
Сақтандырғыш — электр тізбектерін ток күшінің рұқсат етілген мөлшерден асып кетуінен қорғауға арналған тетік. Сақтандырғыш тізбекті ток көзінен арнайы жасалынған токөткерме бөліктерінің шамадан артық токтың жылулық әрекеті әсерінен балқып үзілуі арқылы ажыратады. Сақтандырғыш электр тізбектерін асқын жүктелуден және қысқа тұйықталулардан қорғайды. Кең тараған түрі — балқыма c ақтандырғыш. Ол электр тогын өткізбейтін материалдан жасалған корпустан, металдан (көбінесе мыстан , мырыштан , қорғасыннан және олардың қорытпаларынан, күмістен ) жасалған балқыма қыстырғыдан, түйіспелік және доғасөндіргіш құрылғыдан тұрады. Құрылысы бойынша айырғыш пен ажыратқыш аппараттар қызметтерін атқаратын сақтандырғыш-ажыратқыш аталатын коммутациялық аппараттар да қолданылады. Сақтандырғыштың құрылысы қарапайым, құны арзан, тізбекті қысқа тұйықталу кезінде жылдам ажыратады, ал кейбір түрлерінің қысқа тұйықталу тогын шектеу қабілеті болады. Сондықтан олар тұрмыстық, өнеркәсіптік электр қондырғыларында, электр тораптарында, электр станциялары мен қосалқы станцияларда кеңінен қолданылады.

14 слайд
Магниттік жүргізгіштер – электроқозғлтқыштарды және
басқа электр қондырғыларын арақашықтықтан бақаруға
арналған аппараттар. Магниттік жүргізгіштің негізгі бөлігі
айнымалы тоқтың үш полюсті кнтакторы болады .
14 слайд
Магниттік жүргізгіштер – электроқозғлтқыштарды және басқа электр қондырғыларын арақашықтықтан бақаруға арналған аппараттар. Магниттік жүргізгіштің негізгі бөлігі айнымалы тоқтың үш полюсті кнтакторы болады .

15 слайд
Контакторлар,дистанциондық басқару аппараттары қалыпты жұмыс
режимі кезіндегі күштік тізбектерді өшіріп,қосу үшін қолданылады.Олар
сағатына 1200 қосып,өшіруді қамтамасыз ете алады және тұрақты токтағы
750В кернеуге дейінгі тұрақты және айнымалы ток қондырғыларында
қолданылады,және де 660В дейінгі айнымалы токтағы, 1000А дейінгі токты
өшіріп, қосады.
КПВ-600 сериясындағы контакторлар негізінен 220В дейінгі кернеуде
тұрақты ток күштік тізбегі жұмысы үшін арналған және бір тұйықтаушы
контактісі бар, 100, 150, 300 және 600А токтарына магниттік өшіруімен
және өшіруінсіз шығарылады.
Механикалық тозу беріктігі контактордың,оның түйінімен детальдарын
жөндеп,ауыстыруынсыз кезіндегі өшіріп-қосу санымен анықталады.
Тізбектегі ток нольге тең.
Электр тозу беріктігі тізбектің токпен,оның тозған контактісін ауыстыруды
қажет ететін тізбектегі өшіріп-қосу санымен анықталады.
15 слайд
Контакторлар,дистанциондық басқару аппараттары қалыпты жұмыс режимі кезіндегі күштік тізбектерді өшіріп,қосу үшін қолданылады.Олар сағатына 1200 қосып,өшіруді қамтамасыз ете алады және тұрақты токтағы 750В кернеуге дейінгі тұрақты және айнымалы ток қондырғыларында қолданылады,және де 660В дейінгі айнымалы токтағы, 1000А дейінгі токты өшіріп, қосады. КПВ-600 сериясындағы контакторлар негізінен 220В дейінгі кернеуде тұрақты ток күштік тізбегі жұмысы үшін арналған және бір тұйықтаушы контактісі бар, 100, 150, 300 және 600А токтарына магниттік өшіруімен және өшіруінсіз шығарылады. Механикалық тозу беріктігі контактордың,оның түйінімен детальдарын жөндеп,ауыстыруынсыз кезіндегі өшіріп-қосу санымен анықталады. Тізбектегі ток нольге тең. Электр тозу беріктігі тізбектің токпен,оның тозған контактісін ауыстыруды қажет ететін тізбектегі өшіріп-қосу санымен анықталады.

16 слайд
Қосқыш рубильниктер – электр тізбектерін қосуға және айыруға
арналған қарапайым аппараттар.
Қосқыш рубильникпен электр тізбегін айырған кезде оның
түйіспелері аралығында электр доғасы пайда болады.
Қосқыш рубильниктер құрлымы бойынша оқшаулағыш
патрондардан құратырылған блок болп табылады.
Қосқыш рубильниктер жөндегенде оның түйіспелері топсаларының
және басқа бөлшектерінің түзулігін тексереді.
16 слайд
Қосқыш рубильниктер – электр тізбектерін қосуға және айыруға арналған қарапайым аппараттар. Қосқыш рубильникпен электр тізбегін айырған кезде оның түйіспелері аралығында электр доғасы пайда болады. Қосқыш рубильниктер құрлымы бойынша оқшаулағыш патрондардан құратырылған блок болп табылады. Қосқыш рубильниктер жөндегенде оның түйіспелері топсаларының және басқа бөлшектерінің түзулігін тексереді.

17 слайд
Пакетті ажыратқыштар мен аустырып
қосқыштар құрғақ шаңсыз және жарылуға қауіпсіз
үйлерде пайдалануға болады. Кернеуі 380В болғанда
тоқтың жүкті ажыратуға қабілеті 6 А –ден 60А ге
дейін болады.
17 слайд
Пакетті ажыратқыштар мен аустырып қосқыштар құрғақ шаңсыз және жарылуға қауіпсіз үйлерде пайдалануға болады. Кернеуі 380В болғанда тоқтың жүкті ажыратуға қабілеті 6 А –ден 60А ге дейін болады.

18 слайд
Жылу реле – электр қондырғыларды автоматты
басқаруға және тізбектерін қысқа тұйықталу мен
жүктемеден қорғауға, сонымен қатар, жұмы режимдері
жайлы автоматты белгі беруге арналған электр аппарат.
18 слайд
Жылу реле – электр қондырғыларды автоматты басқаруға және тізбектерін қысқа тұйықталу мен жүктемеден қорғауға, сонымен қатар, жұмы режимдері жайлы автоматты белгі беруге арналған электр аппарат.

19 слайд
Жаңа сабақты қортындылау.
Сұрақтар әлемі
19 слайд
Жаңа сабақты қортындылау. Сұрақтар әлемі

20 слайд
Сұрақтар әлемі
4
5
4 5
4
5
4
5 4
5
4 5
4 45
20 слайд
Сұрақтар әлемі 4 5 4 5 4 5 4 5 4 5 4 5 4 45

21 слайд
21 слайд

22 слайд
22 слайд

23 слайд
•
Сабақты қортындылау.
•
Тапсырманң орындау және сабаққа қатысу
белсенділігін сараптай отырып білім
алушылардың жақсы жұмыстарын атап өту.
•
Үйге тапсырма беру: Негізгі терминдердің
ағылшын аудармасн сета сақтау:
•
Жаңа тақырып «Басқару және қорғау
аппараттарына жүргізілетін техникалық
күтім» тақырыбын: Электроника пәнінен
теориялық білімін жетілдіру.
23 слайд
• Сабақты қортындылау. • Тапсырманң орындау және сабаққа қатысу белсенділігін сараптай отырып білім алушылардың жақсы жұмыстарын атап өту. • Үйге тапсырма беру: Негізгі терминдердің ағылшын аудармасн сета сақтау: • Жаңа тақырып «Басқару және қорғау аппараттарына жүргізілетін техникалық күтім» тақырыбын: Электроника пәнінен теориялық білімін жетілдіру.

24 слайд
24 слайд