Білім беру ұйымдарындағы әлеуметтік қызметті ұйымдастыру жүйесі Әлеуметтік педагог өз қызметін үш бағытта жүргізеді: Балалар мен отбасының мүшелеріне жүргізілетін психодиагностикалық, психокоррекциялық қызмет әдістерін негіздеп, сараптайды және өңдейді;Социумдағы әлеуметтік жағдайды зерттеп және оған болжау жасау арқылы отбасы мен балаларға әлеуметтік – педагогикалық нақты көмек формаларын және түрлерін ұсынады; баланың жан – жақты психологиялық дамуына жағдай жасау, оқу мен тәрбиеге теріс көзқарасты жою, салауатты өмір салтына оңды көзқарас қалыптастыру, бала тұлғасы дамуының бұзылу себептерін анықтап, алдын -ала сақтандыру шараларын жүргізу, үгіт -насихат жұмыстары арқылы педагогтар мен балалардың психологиялық, құқықтық біліктілігінің жоғары болуын қамтамасыз ету. Міндеттері: Жас ерекшелігінің әрбір кезеңіне байланысты жеке дамуына кешенді ықпал ету;Өзара қарым – қатынаста, оқу барысында қиындыққа ұшыраған оқушыларға әлеуметтік – педагогикалық көмек беруді қамтамасыз ету;Оқушы отбасының тәрбие жағдайын зерттеу;Баланың жеке дамуындағы ауытқушылықтардың алдын – алу және болдырмау. Әлеуметтік педагогтың жеке қызмет міндеттері: Мектеп пен тұрғылықты мекен – жайда тұлғаны әлеуметтік қорғау, тәрбиелеу және оқу – ағартудың кешенді шараларын жүргізеді;Тәрбиеленушілердің өмір сүру жағдайын, шағын ортаның психологиялық, медициналық, педагогикалық ерекшеліктерін зерттейді;Оқушының қызығушылығын, сұранысын, мінез ауытқушылығын, шиеленісті жағдайларын анықтап, мезгілінде әлеуметтік – педагогикалық көмек көрсетеді; Оқушы мен мекеменің, отбасының, әлеуметтік ортаның арасындағы келістіруші міндетін атқарады;-әлеуметтік ортадағы гуманистік, рухани – адамгершілік қатынастардың қалыптасуына ықпал етеді;- тәрбиеленушілердің өмірін қорғауды, қауіпсіздендіруді қамтамасыз етеді;- тәрбиеленушілерді қамқорлыққа алу, оларға көмек көрсету мәселесінде мұғалімдермен, ата – аналармен (оларды алмастырушылармен) әлеуметтік қызмет мекемесі мамандармен тығыз байланыс орнатады; оқушылардың демалысы мен оқу – тәрбие процесінің режиміне бақылау жасайды; - «медициналық - әлеуметтік тәуекелшілдер» тобына жататын балаларды анықтайды; - санитарлық – ағартушылық қызмет жүргізеді;- тұлғаның қоғам өміріне тиімді кірігуіне, Отанды сүю, қоршаған табиғи ортаны аялауына және азаматтық тәрбие беру шараларына ықпал етеді;- тұлғаның дамуы мен тәрбие беру шараларына ықпал етеді; - тұлғаның дамуы мен тәрбие проблемаларын шешуде отбасылармен серіктестік, әріптестік қарым қатынастар орнатып, ынтымақтастықпен жұмыс жүргізеді; - социумдағы ресми емес қосымша білімнің дамуына әсер етеді. Әлеуметтік педагогтың мәртебесі: Әлеуметтік педагог – арнайы білімі бар маман, оның еңбек ақысы мен разряд деңгейі, еңбек демалысы мектеп қызметкерлерімен теңгерілген;Әлеуметтік педагогтың қызметін арнайы мамандық дайындық курстарынан өткен педагогтар атқара алады;Әлеуметтік педагог 300 адамға қызмет көрсете алады (есебіне балалар да, ересектерде кіреді);Мектептің әлеуметтік педагогтың күнделікті қызметін ұйымдастыруда әртүрлі жастағы балалармен, ересек адамдармен істелген практикалық жұмыстарда есепке алынады; Әлеуметтік педагог қызметінің нәтижесі: Әлеуметтік педагог төмендегі құқықтарғы ие:Баланың педагогикалық және медициналық құжаттарын пайдалануға;Сабақтарға қатысып отыруға;Мектеп әкімшілігінің, медициналық, педагогикалық қызметкерлерінің, балалар құқығы мен денсаулығын қорғау қоғамдық ұйымдарының алдына көкейтесті мәселелерді қоюға;Медициналық - әлеуметтік мәселелер бойынша білім мекемелерінің эксперттік шешімдеріне араласуына; Отбасы мүшелерінің мектеп пен отбасындағы кепілдігін анықтау мәселесін (даулы жағдайда) қоюға;- қажетті кезде тиісті органдарға ата – ана құқығынан айыру мәселесін ұсынуға, балалар мүддесін сотта қорғауға. Әлеуметтік педагог қызметінің нәтижесі: Әлеуметтік педагогтың қызметі білім мекемесі әкімшілігінің ағымдағы және қорытынды тексеру нәтижелерімен маманның өзін - өзі бақылау – зерттеулері барысында бағаланады. Онда қажетті құжаттарының болуы басты рөл атқарады. Әлеуметтік педагогтың қызметін бес жылда бір рет өткізілетін аттестация нәтижелері ынталандырып отырады. Әлеуметтік педагогтың әлеуметтік педагогикалық қызметінің нәтижесі негізінен қажетті мамандығының және кәсіби дайындық деңгейінің жоғары болуымен анықталады. Әлеуметтік педагогтың әрекет ету кезеңдері: Бірінші кезең – оқушылардың әлеуметтік өмірінің шынайы болмысын зерттеу.Екінші кезең – зерттеу материалдарының қорытынды құжаттарына сәйкес мақсат – міндеттерді анықтау (проблемалық шешілуге тиіс жағдайда); Үшінші кезең - әрбір іс пен әлеуметтік-педагогикалық қызмет кезеңдеріндегі зерттеу нәтижелері мен жоспардың іске асырылу барысында жеткен жетістіктер-ді конструкциялау. Әлеуметтік педагогтың,психологтың, педагогтың, дәрігерлердің бірлескен қызметі төмендегідей: -отбасына әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету;- отбасы мен балаларға дәрігерлік, пси-хологиялық, педагогикалық кеңес беру;-балаларды күйзелтетін даулы мәселе-лерді шешуге көмектесу;-мінезінде ауытқушылығы бар адамдар-ға психологиялық және диагностикалық коррекция жасау;-профилактикалық шаралар ұйымдасты-ру. Әлеуметтік педагогтың “Тәуекел тобы” оқушыларымен жұмысының негізгі бағыттары: - ата-ана қамқорлығынан тыс қалған балалар;- Мүгедек балалар;Физиологиялық немесе психологиялық ауытқушылығы бар балалар;Экологиялық, техногендік апаттардың, стихиялық нәубеттердің құрбаны болғандар;Босқындар мен жер ауғандар отбасының балалары;ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙҒА ҰШЫРАҒАНДАР; Бостандығынан айырылып, жазасын өтеуге тәрбие колонияларына жіберілген балалар;- арнайы оқу – тәрбие мекемелеріндегі балалар;- әлеуметтік жағдайы төмен отбасылары - ның балалары;-мінез – құлқының ақауы бар балалар;- айрықша жағдайға байланысты өмір сүру мүмкіндігі объективті түрде бұзылған, оны өз бетімен немесе отбасы көмегімен жөндей алмайтын балалар. Әлеуметтік педагогтың ата - аналармен жұмысы Жанұяны жан - жақты зерттеу;Ата - аналардың тәрбиеге көзқарасын жандандыру мақсатында ағарту шараларын өткізу;Ата - аналардың тәрбиені ұйымдастыру шеберлігін жетілдіру;Әлеуметтік педагог пен ата - ана бір - бірін әріптес ретінде толықтырады және т.б Әлеуметтік педагог төмендегі ережелерді сақтауы тиіс: Ата - аналар мен балалар өзін зерттеу объектісі ретінде сезінбеуі тиіс;Зерттеу мақсатты, жоспарлы, үздіксіз және жүйелі жүргізілуі тиіс;Зерттеу әдістері халықтық дәстүрлі тәрбие әдістерімен байланыста болуы тиіс;Психологиялық - педагогикалық әдістер әртүрлі, санқилы және кешенді пайдаланылуы тиіс. Әлеуметтік педагогтың атқаратын қызметтері: Аналитикалық - диагностикалық;Жорамалдық;Ұйымдастырушылық - коммуникативтік;Түзету (коррекциялық);Үйлестірушілік;Тәрбиеленушілерге әлеуметтік -педагогикалық қамқорлық және көмек көрсету қызметтері;Қорғау;Психотерапевтік;Әлеуметтік - профилактикалық;Реабилитациялық. Білім беру мекемелеріндегі әлеуметтік қызметті ұйымдастыруға қажетті құжаттар: Бала құқығын жүзеге асыру туралы ҚР заңдарының, бала құқығы туралы конвенцияның мәтіндері және осы мәселелер туралы заң актілері;Әлеуметтік қызметті ұйымдастыру бойынша әдістемелік құрал;Әлеуметтік педагогтың перспективалық жылдық және айлық жұмыс жоспарлары;Мекеме басшысының бекітуімен циклограмма және жұмыс кестесі;Жұмыс уақытының есеп беру журналы; Баланы қамқорлыққа алу, мекен -жайын тіркеуге алу сұрақтары бойынша, ІІМ және сот органдарындағы бала құқығын қорғау туралы сұрақтар бойынша құжаттар жинағы;Оқушылар тізімі: а) КТІБ де есепте тұрғандар; б) мектепішілік есепте тұрғандар; в) қамқорлыққа алынғандар; г) көпбалалы және аз қамтылған жанұядан шыққан оқушылар; ғ) босқындар жанұясынан шыққан оқушылар;Жәйсіз жанұя тізімі;Мүмкіндігі шектеулі балалар тізімі; Қамқорлыққа алынған оқушылардың жеке әлеуметтік - педагогикалық патронажының карточкалары (немесе педагогикалық бақылау күнделіктері);ББ мекемелері мен КТІБ - нің біріккен жұмыс жоспары;Ата - аналарға арналған жаднамалар, әдістемелік пікірлер;Бала өміріндегі әлеуметтік мәселелерді шешуде және өзара қарым - қатынаста дау - жанжалды шешуде сынып жетекшілерге арналған әдістемелік кеңестер; ата - аналар мен балаларға арналған мәселерді шешу жолдары туралы қалалық және аудандық қызметі бойынша анықтамалық ақпарат;Кіріс және шығыс құжаттарының журналдары;Ағымдағы оқу жылы бойынша әлеуметтік қызмет есебі.