Болжалдық және бөлшектік сан есім

1 слайд
Үй тапсырмасын сұрау 1-тапсырма. «Ұлы мұралар» тақырыбында мәтін құраңдар. 118-жаттығу.Сөйлемді оқып, сан есімнің мағыналық түрін ажыратыңдар.

1 слайд

2 слайд
Үй тапсырмасын бекіту «Жуан жіңішке » сұрақтар 1.Сан есім дегеніміз не? 2.Сан есім құрамына қарай қалай бөлінеді? 3.Жинақтық сан есім дегеніміз не? 4.Қандай жұрнақтар арқылы жасалады? 5.Топтау сан есім дегеніміз не? 6.Мысал келтіріңдер?

2 слайд

3 слайд
ЖАҢА САБАҚ Болжалдық және бөлшектік сан есімдер

3 слайд

4 слайд

4 слайд

5 слайд

5 слайд

6 слайд

6 слайд

7 слайд

7 слайд

8 слайд
Дара сан есім Мысалы:он, үш,жеті, миллион, жүз, ондаған, мыңдаған, алтыншы, екеу, т.б. Күрделі сан есім Мысалы: екі мың,екіден бір, мың тоғыз жүз сексен алты, бес ондық, бір-бірден, бес-алты, т.б

8 слайд

9 слайд

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд

11 слайд

12 слайд

12 слайд

13 слайд
Болжалдық сан есім Болжалдық сан есім заттың санын дәл білдірмей, шамамен болжалдап көрсетеді де, қанша? неше? қай шамалы? қаншадан? сияқты сұрақтарға жауап береді.

13 слайд

14 слайд
Болжалдық сан есім бірнеше жолмен жасалды: 1) Есептік сан есімдерге -лаған, (-леген), -даған, (-деген), -таған, (-теген), -лап, (-леп), -дап, (-деп), -тап, (-теп), -дай, (-дей), -тай, (- тей) жұрнақтары жалғану арқылы жасалады. Мысалы: жүздеген, отыздаған, қырықтаған мыңдап, елулеп, жетпістей, тоқсандай т. б. 2) Есептік сан есімдерге әуелі көптік жалғауы, оның үстіне жатыс септік жалғау жалғану арқылы жасалады. Мысалы: (жасы) елулерде, (сағат) ондарда, бестерде т. б. 3) Есептік сан есімдердің қосарлануы арқылы жасалады. Мысалы: он-он бес, қырық-елу, жетпіс-сексен, қырық-елудей, елу-елу бестерде, жүз-жүздеген т. б. 4) Есептік сан есімдерге шамалы, шақты, қаралы, таман, тарта, жуық, жақын сияқты сөздердің тіркесуі арқылы жасалады. Мысалы: жүз шамалы, мыңга тарта, отызға жақын т. б.

14 слайд

15 слайд
Бөлшектік сан есімдер Бөлшектік сан есімдер - негізінде таза математикалық ұғымға байланысты туған сөздер. Олар белгілі бір заттар мен құбылыстардың сандық бөлшегін білдіреді. Мысалы:   Халық арасында жүргізілген сауалнама нәтижесі бойынша жаңа заңға халықтың   үштен екісі  қарсы.

15 слайд

16 слайд
Оқулықпен жұмыс 119-жаттығу.Берілген есептік сан есімдерден болжалдық сан есімдер жасап, оларды сөзбен жазыңдар. 121-жаттығу. Мәтінді оқыңдар Мәтіндегі сан есім түрін ажыратыңдар. Есептік сан есімдерге болжалды сан есім тудыратын жұрнақтар жалғап жазыңдар. 123-жаттығу. Цифрмен берілген бөлшектік сан есімдерді сөзбен жазыңдар. 124-жаттығу.Сөйлемді оқып, құрамындағы сан есімдерді мағыналық түріне қарай ажыратыңдар.

16 слайд

17 слайд
Топпен жұмыс 1-топ. Диалог құрау (Досың екеуің бірге жұмыс істеп, қомақты ақша таптыңдар.Көлемі –елу мың теңге. 2-топ.Сөзжұмбақ құрастыру 3-топ.Сан есімі бар мақал-мәтел жазу.

17 слайд

18 слайд

18 слайд

19 слайд
Жаңа сабақты бекіту. Мысалдар ЕсептікРеттік Жинақтық Топтау Болжалдық Бөлшектік Екінші             Жетеу             Тоқсандай             Бес-бестен            Мыңға тарта             Екіден бір            Жетпіс- жетпістен             Үштің бірі            Біреу,екеу            оныншы            

19 слайд

20 слайд
Жаңа сабақты бекіту Сұрақ-жауап 1.Сан есім дегеніміз не? 2.Қандай сұрақтарға жауап береді? 3.Дара сан есім д/з не? 4. Күрделі сан д/з не ?

20 слайд

21 слайд
Үйге тапсырма 1.Ереже жаттау. 2. «Ұлы Отан соғысының зардаптары» тақырбында шығын мәтін жазу.Ішінде дара және күрделі сан есімді қатыстырып.

21 слайд

22 слайд
Бағалау.

22 слайд