#1 слайд
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ С.Мұқанов атындағы жалпы білім беретін мектеп Ғылыми жұмыстың тақырыбы: «Дәстүрлі емес тыңайтқыштардың қызанақтың өсуіне әсер етуін зерттеу». Орындаған: Бектұрғанова Мөлдір Ғылыми жетекшісі:Омар Айжамал

1 слайд

#2 слайд
Жұмыстың мақсаты: тұрмыстық қалдықтарынан биокомпост жасап, қызанақтың өсуіне әсер етуін зерттеу. Қазіргі таңда биотехнология ғылымының әдістерін қолдана отырып, өсімдік шаруашылығының дамуына әсер етуі орасан зор. Сондай-ақ қалдықсыз технология бағытын ұстана отырып, тұрмыстық органикалық қалдықтарды (олар, көкөніс, жеміс қабықтары, шай қалдықтары) және ірімшік сарысуын қолдана отырып биокомпост жасау. Компостау – биологиялық тотығудың экзотермиялық процесі, мұнда органикалық субстрат аралас микроорганизмдердің популяциясымен биодеградацияға ұшырайды. Мұнда компосталып жатқан материалдың температурасы, салыстырмалы төмен ылғалдылықта 50-60 0 С –ге және одан жоғары болады. Процесс басында ылғалдылық шамамен 60% және компост дайын болған кезде 40-50% болады. Қазіргі уақытта компостау органикалық қалдықтарды, әсіресе ауылшаруашылық қалдықтарын қайта өңдеу экологиялық және экономикалық тиімді. Компостау адам денсаулығына және қоршаған ортаға кері әсері жоқ.

2 слайд

#3 слайд
Мұндағы жеміс және көкөніс қалдықтары, шай қалдықтары макро-, микроэлементтерге өте бай. Сонымен қатар шай қалдықтарының құрамындағы иілгіш заттар шіру процесін жылдаматады. Сондай-ақ сарысу құрамындағы сүтқышқылды бактериялар органикалық қалдықтарды ыдыратуға үлкен әсер етеді. Жұмыстың міндеті: •Тұрмыстық және ірімшік сарысуынан биокомпост алу; •Қызанақ дәндерін бөліп алу; •Қызанақ дәндерін зарарсыздандыру; •Биокомпост қолдана отырып қызанақ дәндерінің өсіп дамуын зерттеу.

3 слайд

#4 слайд
Тұрмыстық қалдықтардан биокомпост алу технологиясы

4 слайд

#5 слайд
Қызанақ дәндерін бөліп алу және зарарсыздандыру

5 слайд

#6 слайд
Қызанақ дәндерін кептіру және жарамдысын бөліп алу •Бөлініп алынған дәндерді кептіреміз Енді кептірілген дәндердің қайсысы бос емес екенін, ары қарай олардың өндіруге қайсысы жарамды екенін анықтау үшін тұзды су ерітіндісін қолдандық. Бөлініп алынған 30 дәнді салдық, сонын 10 тұзды су ерітіндісінің бетіне қалқып шықты. Яғни, бұлар жарамсыз болып табылады. Демек тұз ерітіндісімен біз жарамды дәндерді сұрыптап аламыз.

6 слайд

#7 слайд
Қызанақ дәндерін заласыздандыру Марганцовка ерітіндісін қолдана отырып, қызанақ дәндерін ерітіндіге 20 минутқа салып қою арқылы залалсыздандырдық.

7 слайд

#8 слайд
Дәндердің өніп шығуы №1 зерттеліп жатқан үлгі тұзды су ерітіндісімен және марганцовка ерітіндісіне салынған үлгідегі 30 дәннің 29 өніп шықты. №2 бақылау үлгісі тек зарарсыздандырылмай тек сулы ортада өнген дәндер. 30 дәннен 15 ғана өніп шықты

8 слайд

#9 слайд
Өніп шыққан дәндерді топыраққа отырғызу Келесі зерттеу бөлімде зерттеу үлігісін №1 тұрмыстық қалдықтардан жасалған биокомпосты қолдана отырып өнген дәндерді топыраққа отырғыздық. Мұнда өнген 10 дәннің 9 бой көтеріп жапырақтары байқалды. Сонымен бірге бақылау үлгісін №2 жай топыраққа отырғыздық. Мұнда өнген 10 дәннің 7 өсіп шықты. Бұл бөлімдегі мақсатымыз қай дәндердің бірінші бой көтеріп жапырақтарының байқалуын қадағалау болды.

9 слайд

#10 слайд
Нәтижелерді қорытындылау №1 зертттеу үлгісі; Series1; 29 №2 бақылау үлгісі; Series1; 15 Ө н і п ш ы қ қ а н д ә н д е р д і ң с а н ы №1 зерттеу үлгісі; Se- ries1; 9 № 2 бақылау үлгісі; Se- ries1; 7 Т о п ы р а қ т а ө н і п ө с і п ш ы қ қ а н д ә н с а н ы

10 слайд

#11 слайд
Жоғарыда көрсетілген зерттеу нәтижелерін қорытындылай келе, биотехнология ғылымының әдістерін күнделікті өмірде қолдануға болады. Үйдің маңынан жылыжай жасайтын болсақ, қымбат тұратын тыңайтқыштарды сатып алмай –ақ, жаз бойы тұрмыстық қалдықтардан дайындалған биокомпостты тыңайтқыш ретінде қолдануымызға болады. Ал ірімшік сарысу құрамында сүтқышқылды бактериялар мен шай қалдықтарының құрамындағы иілгіш заттардың ыдыратушы қасиеттері бұл процесті жылдамдатады. Бұл тыңайтқыш көзі экологиялық таза және экономика жағынан тиімді болып келеді. Сондай-ақ қызанақ дәндерінен көшет алу алдын оларды тұз ерітіндісін қолдана отырып жарамдысын сұраптап алуға мүмкіндік береді. Ал марганцовка ерітіндісін қолдана отырып қызанақ дәндерін сауықтыруға мүмкіндік береді. Қорыта келген биотехнология әдістері біздің күнделікті тіршілігімзде болып жатқан барлық құбылыстардан байқауға болады.

11 слайд

#12 слайд
Н А З А Р Л А Р Ы Ң Ы З Ғ А Р А Х М Е Т

12 слайд