#1 слайд
Тақырыбы:РНҚ және ДНҚ молекулалары құрылысының ұқсастықтары мен айырмашылықтары 10 - сынып (Қоғамдық – гуманитарлық бағыты) Биология пәніАсжанова М ПРОФЕССОР РУЗУДДИНОВТЫҢ ЖОҒАРҒЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ-СТОМАТОЛОГИЯЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ ВЫСШИЙ МЕДИКО-СТОМАТОЛОГИЧЕСКИЙ КОЛЛЕДЖ ПРОФЕССОРА РУЗУДДИНОВА

1 слайд

#2 слайд
2 Оқу мақсаты 10.4.1.4 РНҚ және ДНҚ молекулаларының құрылысын салыстыру  РНҚ және ДНҚ молекулаларының құрылысын салыстыра алады Бағалау критерийлері Оқу мақсаты

2 слайд

#3 слайд
3 Осы сілтемені көріп, сабақты бастаймыз Нуклеин қышқылдарының ерекшеліктері https://youtu.be/Wdt39RLmE_s

3 слайд

#4 слайд
4 Нуклеин қышқылдары құрылысының ұқсастықтары Барлық нуклеин қышқылдары нуклеотидтерден тұрады. Дезоксирибонуклеин (ДНҚ) және рибонуклеин (РНҚ) қышқылдарын ажыратады. Жасушада бір нуклеотидтен тұратын энергетикалық заттар (АТФ) қызмет атқарады.

4 слайд

#5 слайд
5 ДНҚ мен РНҚ-ның ұқсастықтары Кез-келген нуклеотидтің құрамбөліктері: азоттық негіздер,бескөміртекті қант және фосфор қышқылы Егер тек азотты негіз бен моносахарид өзара қосылатын болса, онда мұндай қосылыс нуклеозид деп аталады Нуклеотидтер арасындағы химиялық байланыс – ковалентті полярлы немесе фосфодиэфирлі байланыс

5 слайд

#6 слайд
6 ДНҚ Белгісі РНҚ Дезоксирибоза Көмірсу типі Рибоза А, Т, Г, Ц (У болмайды) Азотты негіздер А,У,Г,Ц (Т болмайды) Екі тізбекті Молекула құрылымыНегізінен біртізбекті Тұрақты Сутектік байланысЖоқ (тРНҚ-дан басқа) Сақталады Комплементарлық принцип Сақталмайды Ядродан басқа митохондрия және хлоропластың құрамына кіреді Орналасу орны- жасуша Цитоплазмада, рибосомаларда, ішінара ядрода (ядрошықтарда және ядро шырынында) 1 тип Тіршілік ететін типтер саны 3 тип аРНҚ,рРНҚ, тРНҚ ДНҚ мен РНҚ – ның құрылысындағы айырмашылықтар

6 слайд

#7 слайд
7 ДНҚ Белгісі РНҚ Сантиметрге дейін, миллиондаған жұбы бар Ұзындығы – молекуладағы нуклеотидтер саны Едеуір қысқа, бірнеше мыңдаған негіздері Тұқым қуалау ақпаратын сақтау және оны еншілес жасушаларға көбейген кезде тасымалдау Атқаратын қызметі Нәруыз биосинтезін жүзеге асыру. Нәруыздар түріндегі тұқымқуалау ақпаратын жүзеге асыру Тұрақты Молекула тұрақтылығының дәрежесі Жаңа сутектік байланыстар есебінен сырт пішінін өзгерте алады Бар. ДНҚ молекулаларын екі еселеу Өздігінен көшірмелей алу қасиеті Жоқ. ДНҚ көшірмесі ретінде түзіледі

7 слайд

#8 слайд
8 ДНҚ молекуласы ДНҚ молекулаларының көп бөлігінде тұқымқуалаушылық ақпараты, яғни осы ағзаның барлық нәруыздарындағы аминқышқылдарының ретін көрсетеді Эукариоттарда ДНҚ хромосома құрамындағы ядрода болады. Прокариоттарда ДНҚ цитоплазмада бір сақинатәрізді молекула түрінде қалқып жүреді РНҚ-ның барлық типтері әртүрлі құрылымдарда болады және түрлі қызмет атқарады

8 слайд

#9 слайд
9 ДНҚ мен РНҚ –ның құрылысы

9 слайд

#10 слайд
10 № 1 Тапсырма. ДНҚ мен РНҚ –ның айырмашылығы мен ұқсастықтарын салыстырыңдар Тапсырма •РНҚ және ДНҚ молекулаларының құрылысын салыстырады ДНҚ РНҚ Дескриптор:

10 слайд

#11 слайд
11 № 1 Тапсырма. ДНҚ мен РНҚ –ның айырмашылығы мен ұқсастықтарын салыстырыңдар Дұрыс жауабы Дескриптор: •РНҚ және ДНҚ молекулаларының құрылысын салыстырады Дезоксирибоза А, Т, Г, Ц, екі тізбекті, ядродан басқа митохондрия және хлоропластың құрамына кіреді Рибоза, цитоплазмада, рибосомаларда, ішінара ядрода кездеседі. Біртізбекті, 3 тип аРНҚ,рРНҚ, тРНҚ Көмірсу типі, азотты негіздер, сутектік байланыс, орналасу орны- жасуша ДНҚ РНҚ

11 слайд

#12 слайд
12 Тапсырма № 2 Тапсырма. ДНҚ мен РНҚ молекулаларының ерекшеліктерін салыстырып, қажетті сөздерді толықтырыңыздар Дескриптор: • ДНҚ мен РНҚ молекулаларының ерекшеліктерін салыстырып, қажетті сөздерді толықтырады; Барлық нуклеин қышқылдары ............................. тұрады. .................нуклеин (ДНҚ) және .......нуклеин (РНҚ) қышқылдарын ажыратады. Жасушада бір нуклеотидтен тұратын энергетикалық заттар , ........ қызмет атқарады. Нуклеотидтер арасындағы химиялық байланыс – ковалентті полярлы немесе ...................... байланыс

12 слайд

#13 слайд
13 Дұрыс жауабы № 2 Тапсырма. ДНҚ мен РНҚ молекулаларының ерекшеліктерін салыстырып, қажетті сөздерді толықтырыңыздар Дескриптор: • ДНҚ мен РНҚ молекулаларының ерекшеліктерін салыстырып, қажетті сөздерді толықтырады; Барлық нуклеин қышқылдары нуклеотидтерден тұрады. Дезоксирибонуклеин (ДНҚ) және рибонуклеин (РНҚ) қышқылдарын ажыратады. Жасушада бір нуклеотидтен тұратын энергетикалық заттар , АТФ қызмет атқарады. Нуклеотидтер арасындағы химиялық байланыс – ковалентті полярлы немесе фосфодиэфирлі байланыс

13 слайд

#14 слайд
14 14 Сабақты бекіту Суреттерде не бейнеленген, оның құрылысын,арасын қандай байланыс жалғастырып тұр, айтыңыз? Дескриптор: • Суретте бейнеленген қышқылдардың айырмашылығын айтады; • Негіздермен фосфаттардың арасындағы химиялық байланысты біледі;

14 слайд

#15 слайд
15 15 Дұрыс жауап Суреттерде не бейнеленген, оның құрылысын , арасын қандай байланыс жалғастырып тұр, айтыңыз? Дескриптор: • Суретте бейнеленген қышқылдардың айырмашылығын айтады; • Негіздермен фосфаттардың арасындағы химиялық байланысты біледі;

15 слайд

#16 слайд
16 Қорытынды 16 Бүгін сабақта сіздер: РНҚ және ДНҚ молекулаларының құрылысын салыстырдыңыздар

16 слайд