Дүние жүзі тарихынан интеллектуалдық танымдық сайыс

1 слайд
«Кім білгір?» атты интеллектуалдық танымдық сайыс Бекетай Н.С. Тарих пәні мұғалімі

2 слайд
 Мақсаты:  Оқушылардың сабақтан алған білімдерін пысықтау.  Оқушылардың өз білімдерін жеткізе білу, ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.  Ортада өзін ұстауға, сабырлылыққа, ұстамдылыққа және жылдамдыққа тәрбиелеу.    Қатысушылар: 6 «А», «Ә», «Б» сыныптар (әр кластан 4 оқушыдан 12 оқушы)

3 слайд
Сайыс 5 кезеңнен тұрады V тур – «Капитандар сайысы» IV тур – « Тарихи терминдер»ІІІ тур – «Суреттер сөйлейді»ІІ тур - «Самғау»І тур - « Тарихқа саяхат»

4 слайд
Бағалау жүйесі1 • 1 ту р бо йы н ша әр дұ ры с жа уа п қ а 5 ұп ай қо йы ла ды . 2 • 2 ту р бо йы н ша та ңд ал ға н ұя ш ық қа сә йк ес 10 ,2 0 , 30 ұп ай бе рі ле ді . 3 • 3 ту р бо йы н ша әр дұ ры с та бы лғ ан су ре т бо йы н ша 15 ұп ай д а н бе рі ле ді. 4 • 4 ту р бо йы н ша әр дұ ры с жа уа пқ а 10 ұп ай да н 5 • 5 турды ң 1 кезеңі бойын ша әр дұрыс жауап қа 2 ұпайд ан беріле ді, 2 кезеңі бойын ша таңдағ ан ұяшы ққа сәйкес 10, 20, 30 ұпай қойыл ады .

5 слайд
І тур « Тарихқа саяхат» (тарихи хронологиямен жұмыс, әр топқа 3 сұрақтан қойылады)

6 слайд
1 2 3

7 слайд
1. Ең алғашқы крест жорығы қашан басталды? (1096 жыл) 2. Ислам діні қай жылы пайда болды? (610 жыл) 3. Онон өзені бойында өткен Құрылтайда моңғол және түркі тайпалары Темужінді «Шыңғысхан» деген атпен ұлы хан етіп сайлаған жыл? (1206 жыл)

8 слайд
1. Ең соңғы, яғни сегізінші крест жорығы қашан болды? (1270 жыл) 2. Араб тайпаларының көп бөлігі ислам дінін қабылдап, Мұхаммед пайғамбар (с.ғ.с.) билігін мойындаған жыл? (630 жыл) 3. Шыңғысхан дүниеге келген жыл? (1155 жыл)

9 слайд
1 . Мұхаммед пайғамбар (с.ғ.с.) дүниеге келген жыл? (570 жыл) 2. ІІІ Иннокентий папа ұйымдастырған төртінші крест жорықтары ұйымдастырыған жыл? (1202 жыл) 3. Шыңғысхан бастаған моңғолдар Қазақстан жаулай бастаған уақыт? (1219 жыл)

10 слайд
ІІ тур - «Самғау» (берілген ұяшықтардан деңгейіне байланысты тапсырмалар таңдайды)

11 слайд
10 10 10 20 20 20 30 30 30

12 слайд
Шыңғысханның заңдар жинағы қалай аталды? Яса немесе жаса қ

13 слайд
Шыңғысхан құрған мемлекет қалай аталады?  Моңғол империясы

14 слайд
Шыңғысханның азан шақырып қойған есімі кім?  Темужін

15 слайд
Шығысқа жорықты ұйымдастырушы католик шіркеуінің мақсаты?  Еуропадағы саяси билікті өз қолына алу. Басқа да нақты жауаптар қабылданады

16 слайд
Крест жорықтары дегенді қалай түсінесіздер?  Христиан діні мен ислам діні арасындағы соғыс. Шіркеудің билікті өз қолына алуға тырысу әрекеті т.б.

17 слайд
Мысырдағы мәмлүктер сұлтаны Бейбарыс туралы не білесіздер?  Мысырдың 4-ші сұлтаны, қазақ даласынан құл болып сатылып барған, крест және моңғол шапқыншылығын тоқтатқан тарихи тұлға

18 слайд
Әбу Райхан әл-Бируни туралы не білеміз?  жердің күнді айналатындығы туралы болжам айтқан. Бұл болжамды ол Коперниктен 500 жыл бұрын, денелердің Жерге қарай тартылуын Галилей мен Ньютоннан 600 жыл бұрын болжаған.

19 слайд
Ибн Сина туралы не білеміз?  (Еуропада оны «Авиценна» деп атаған. Басты жетістігі медицина саласында атқарған қызметі болып, оның кітабы 17 ғасырға дейін дәрігерлер қолынан тасмамайын кітабы болған

20 слайд
Әл-Масуди туралы не білеміз?  Араб тарихшысы, географ. «Замана тарихы» деп аталатын 30 томдық кітап жазған.

21 слайд
ІІІ кезең – «Суреттер сөйлейді» (оқушыларға әр түрлі суреттер көрсетіледі, сол бойынша оқиғаны табады)

22 слайд
Крест жорықтары

23 слайд
Феодалдық дәуір

24 слайд
Ислам діні

25 слайд
Моңғол империясы

26 слайд
Федолдық саты

27 слайд
Мәдениет

28 слайд
IV кезең – «Тарихи терминдер» (әр топқа 3 термин беріледі, соның анықтамасын береді).

29 слайд
1 2 3

30 слайд
1. Феодал – орта ғасырдағы жердің иесі. 2. Шеих – орта ғасырлардағы арабтардың тайпа көсемдерінің атауы. 3. Құрылтай – Шыңғысхан ұрпақтарының жалпы империялық жиналасы.

31 слайд
1. Оброк – шаруалардың міндеткерлігін заттай алым-салықпен өтеуі. 2. Халиф – пайғамбардың ізбасарлары, Араб халифатындағы жоғарғы мемлекет басшысы 3. Жасақ «Яса» - Моңғол мемлекетінің басты заңдар жинағы.

32 слайд
1. Барщина – шаруалардың міндеткерлігін еңбекпен өтеуі. 2. Иқта – араб халифатында мемлекетке адал қызмет еткендерге берілген жер үлесі 3. Хижра - мұсылмандық жыл санау

33 слайд
V тур – «Капитандар сайысы» а) әр топ басшысына 5 сұрақ қойылады, соған ия немесе жоқ деп тез жауап береді. б) әр топ басшысы 10,20,30 ұпайлық тапсырма таңдап, соған жауап береді. Жауап берсе ұпай қосылады, ал жауап бермесе ұпай шегеріледі.

34 слайд
1. Моңғол мемлекетінің негізін салушы Шыңғысхан. 2. Рим империясы ресми түрде 325 жылы екіге бөлініп кетті. 3. Киев Русі мемлекеті ХІІІ ғасырда құрылды. 4. Крест жорығы мұсылман мен христиан діні арасындағы соғыс. 5. Мұсылмандардың қасиетті кітабы- Құран Кәрім І

35 слайд
ІІ 1. Шыңғысхан 1115 жылы дүниеге келген. 2. Шығыс Рим империясы тарихта Византия империясы деп аталды. 3. Киев Русі мемлекетінің астанасы Мәскеу қаласы болды. 4. Жалпы крест жорығы 8 рет болған. 5. Ислам діні Византия жерінде пайда болды.

36 слайд
1. Моңғол империясы 1357 жылы құрылады. 2. Феодалдық саты бойынша ең басты феодал король болды. 3. Византия империясында император атағы епископ деп аталды. 4. Крест жорықтары ХІ ғасыр аяғынан ХІІІ ғасыр соңына дейін созылды. 5. Ислам дінінің негізін салушы Иса пайғамбар. ІІІ

37 слайд
10 10 30 3010 3020 20 20

38 слайд
Феодалдық сатыға кімдер кірді? король, герцог пен граф, барон мен виконт, рыцарь

39 слайд
Яса (Жасақ) заңдары туралы не білесіз?  заң 2 бөлімнен тұрды. 1-ші Шыңғыс хан өсиеттері, 2-шісі мемлекетті басқарудағы заң ережелері

40 слайд
Ортағасырлық мұсылман ғалымдары мен ғұламаларын атаңыз  Ибн Сина, әл-Масуди, әл-Фараби, Ж.Баласағұн, А.Яссауи, әл-Бируни т.б

41 слайд
І, С, А, Д, И, Н, Л, І, М Ислам діні

42 слайд
А, Ы, Ж, З, А, С, Ң, Қ, А  Жасақ заңы

43 слайд
Ы, Е, Т, Ы, К, С, О, Ғ, Р, Р, Ж  Крест жорығы

44 слайд
Мәтінде қандай оқиға баяндалған. 1237 жылдың қысында ол көп әскермен Еділ өзенінен өтіп, Рязань қаласына келіп жетеді. Рязань және Мәскеу қалаларын алады. 1238 жылы ақпанда Владимир қаласын қоршап, үш күннен кейін қаланы басып алды. Батый ханның Батысқа жорығы

45 слайд
Мәтінде қандай оқиға баяндалған. Бұл Батыс Еуропа елдері тарапынан жүргізілген әділетсіз, басқыншылық соғыстар болды. Бұл соғыстар дүниежүзілік өркениеттің дамуына едеуір кедергі келтірді. Крест жорықтары

46 слайд
Мәтінде қандай оқиға баяндалған. Мемлекеттік құрылымы жағынан бұл империяның билігі бір адамның шексіз билігіне бағындырылған монархия болды. Барлық өкімет билігі император қолына шоғырландырылды. Жұрт Құдайдан кейін императорға табынатын.  Византия империясы билігі

47 слайд
Жарыс аяқталды Баршаңызға рахмет!!!

48 слайд
І, С, А, Д,И, Н, Л, І, М  Ислам діні

49 слайд
А, Ы, Ж, З, А, С, Ң, Қ, А  Жасақ заңы

50 слайд
Ы, Е, Т, Ы, К, С, О, Ғ, Р, Р, Ж  Крест жорығы