1 слайд
Дыбыс. Дыбыс сипаттамалары
9 сынып
2 слайд
C абақ мақсаты:
•
-Дыбыстың табиғатын түсіну;
•
-дыбыс көздерін білу
•
- дыбыс түрлерін ажырата алу;
•
- дыбыстың әр түрлі ортада
таралуын зерттей алу;
•
Дыбыстың әртүрлі ортада таралу
жылдамдығын салыстыра алу
3 слайд
Арнайы пәндік лексика және
терминология:
Дыбыс толқындары – звуковые волны –
sound waves
Дыбыс қаттылығы – громкость звука –
volume of sound
Акустика – Акустика – acoustics
Дауыс тембрі – тембр голоса - quality of a
voice
4 слайд
Қазақ тілінде Орыс тілінде Ағылшын тілінде
Дыбыс
толқындары звуковые волны sound waves
Акустика Акустика acoustics
Камертон камертон tuning-fork
Дауыс тембрі тембр голоса quality of a voice
инфрадыбыс инфразвук infrasound
ультрадыбыс ультразвук ultrasound
Дыбыс
қаттылығы громкость звука volume of sound
Дыбыс жылдамдығы Скорость звука speed of soundТілдік мақсаттары:
5 слайд
Дыбыс таралуы үшін
қандай шарт керек ?
6 слайд
Акустика (грекше akust і kos —
естілетін, тыңдалатын) —
физиканың ең төменгі жиіліктен
(шартты түрде 0 Гц ) ең жоғарғы
жиілікке (1011—1013 Гц) дейінгі
аралығын қамтитын серпімді
тербелістердің қолданылуын
зерттейтін саласы . Ауада, суда, не
басқа тұтасқан серпімді орталықта
пайда болатын толқындарды
акустикалық деп атайды
16 Гц - 20 кГц
7 слайд
8 слайд
9 слайд
10 слайд
Естілетін дыбыс
Музыкалық
дыбыс Шу
11 слайд
Естілмейтін
дыбыс
Инфрадыбыс
Ультрадыбыс
12 слайд
Дыбыс тарайтын орталар
Қатты
дене
Темір Ауа
Газ күйі
Сұйық
зат
Су
13 слайд
Әр түрлі ортадағы дыбыс
жылдамдығы
ОртаОрта
Дыбыс жылдамдығыДыбыс жылдамдығы
АуаАуа
330 м/с330 м/с
СуСу
1480 м/с1480 м/с
МысМыс
3800 м/с3800 м/с
БолатБолат
4380 м/с4380 м/с
ШыныШыны
5600 м/с5600 м/с
ТемірТемір
5850 м/с5850 м/с
14 слайд
Сұйықтардағы дыбыс.
Судағы дыбыс жылдамдығын 1826ж Швейцарияда Судағы дыбыс жылдамдығын 1826ж Швейцарияда
Женева көлінде Ж.Колладон мен Штурм өлшеді. Женева көлінде Ж.Колладон мен Штурм өлшеді.
Олардың өлшеген жылдамдығы 1440м/с болған.Олардың өлшеген жылдамдығы 1440м/с болған.
15 слайд
Газдардағы дыбыс-Найзағай
Аудағы дыбыс жылдамдығын 1636ж француз ғалымы Аудағы дыбыс жылдамдығын 1636ж француз ғалымы
М.Мерсен өлшеген.Ол жылдамдық 345м/с болды.М.Мерсен өлшеген.Ол жылдамдық 345м/с болды.
16 слайд
Дыбыс көздері
Табиғи
Оқтың ұшуы Камертон
Жарылыс
Жасанды
Ішек Гитара Сирена
17 слайд
КамертонКамертон
Камертонды 1711ж ағылшын музыкантыКамертонды 1711ж ағылшын музыканты
Дж. Шором ойлап тапқанДж. Шором ойлап тапқан
18 слайд
Адам және жануарлардың қабылдайтын
дыбыс жиіліктері.
19 слайд
Үйге тапсырма
•
Зерттеу сұрағы:
Суда дыбыс ауаға қарағанда
жылдамырақ таралатындығын
анықтадық. Олай болса, неліктен
суда жүзіп жүрген кезде жағада
тұрған адамдардың дауысы
естілмейді?
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз