#1 слайд
Ежелгі Рим

1 слайд

#2 слайд
Патшалық (б.з.б. 753- 509жж) Республикалық (б.з.б.509-27жж) Императорлық (б.з.б.27- б.з.476жж) Ежелгі Рим тарихы

2 слайд

#3 слайд
Патрицийлер (лат. patricii, pater — әке деген сөзден) — Ежелгі Римдегі рулық ақсүйектер қауымы. Ежелгі дәстүр бойынша алғашқыда 100, кейін 300 аталық рулардан бірігіп, Рим халқын құраған. Рулардан атақты патриархалдық семьялар бөлініп шыққаннан кейін, Патрицийлер рулық ақсүйектер қауымы болып ұйымдасты.

3 слайд

#4 слайд
Триба (3) (10 курия) Курия (10 қауым) Патрицейлік отбасы -қауым

4 слайд

#5 слайд
Плебейлер - 1. ежелгі Римдегі бос халықтың бір табы, бастапқыда не азаматтық, не саяси құқықтары жоқ қарапайым халық; 2. халықтан шыққан, тегі жоқ адамдар.

5 слайд

#6 слайд
Азаматтық құқықтары болмады Қауымның жерін пайдалануға құқығы болмады Патрицийлермен құрған некесі заңсыз болды Патрицийлердің діни жоралғыларына жіберілмеді Әскери қызметке алынбады Халық жиналыстарына қатыспады Сенат (ақсақалдар кеңесі) құрамы-300 адам Көсемді сайлау, соғыс жариялау, Бейбіт келісімге келу п а т р и ц и й л е р Плебейлер

6 слайд

#7 слайд
Рим патшалық кезеңі (7) Ромул Плебейлердің қарыздық құлдыққа қарсы, азаматтық құқық пен жер үшін күресі басталды. Сервий Тулий Плебейлер үшін маңызды реформа: әскери қызметке алынды, бірқатар саяси құқықтар иеленді. Римнің барлық тұрғындарын 5 мүліктік бөлініске бөлді.Бұл бөлініс кластар деп аталды. 5 кластың ешқайсына енбегендер пролетарийлер (мүлкі жоқтар) деп аталды. Тарквиний Горд Зорлық –зомбылық пен жазалау арқылы патрицийлердің қарсылығын туғызды, б.з.б.509ж халық көтеріліске шығып патшаны тақтан тайдырды.

7 слайд

#8 слайд
Жоғары билік –халық кеңесі Патрицийлер жыл сайын халық кеңесіне 2 консул тағайындап отырды. Олар жоғары азаматтық және әскери билікке ие болды. Әскер қатарына қабылдау жүргізді, жаңа заңдар шығарды.

8 слайд

#9 слайд
Патрицийлер мен плебейлер арасындағы күрес нәтижесі •Халық трибунын сайлау құқығына қол жеткізді •Трибунда Вето (тыйым саламын) құқығы болды. •Трибун мәртебесі ерекше жоғары, оны өлтіру аса ауыр қылмыс саналды. •Сенат тәртібіне толықтырулар енгізілді. (бұрынғы консулдар, халық трибундары, өзге де лауазымды тұлғалар өмірінің соңына дейін сайлаусыз мүше болды) 300 адам •Сенат қазына істерін жүргізді, әскер енгізу жоспарын дайындады. •Басқарудың мұндай түрі: Республика (қоғамдық іс)

9 слайд

#10 слайд
Ағайынды Гракхтар реформасы •Жер реформасы үшін күрес (ағайынды Тиберий мен Гай Гракх) •Б.з.б. 133 ж Тиберий халық трибуны болып сайланды. •Тиберийдің заң жобасы: қоғамдық жер иелерінің 1000югерден (250га) артық жер иеленуге құқығы болмады. • •Жерді шағын 30 югерден бөліп, оны кедей азаматтарға сату құқығынсыз, мұрагерлікпен жалға беру ұсынылды. •Кедейлерге жер беру туралы заң шықты.

10 слайд

#11 слайд
•Б.з.б. 132ж сойылмен қаруланған нобилдер Грах =400 адам қаза тапты, Тиберий •Б.з.б. 123-122жж Халық трибуны Гай Грах аграрлық заңды қайта қалпына келтірді. •Сенат Гай =3000 адам жазаланды •Реформаның маңызы: 80мың адам жер теліміне ие болды.

11 слайд

#12 слайд
Гай Юлий Цезарь (б.з.б.100- 44жж) Б.з.б. 73 ж. әскери трибун болып сайланды. Б.з.б. 59 ж. консул болып сайланған ол бірқа-тар әлеум. мәселелерді шешу және мемл. құрылысты нығайту үшін кейбір заңдар қабылдады (соғыс ардагерлері мен үштен көп балалары бар отбасыларға — барлығы 20 мыңдай азаматқа Кампаниядан жер телімдері берілді; мемл. меншікті иеленушілердің мүддесі үшін салықтардың мөлшері үштен бірге азайтылды, т.б.). Консулдық қызметтің мерзімі біткеннен кейін легион жинап, Цизальпин, соңынан Нарбонн Галлиясы провинциясын басқарды. Б.з.б. 44 ж. ол өмір бойғы цензура алды және оның бүкіл жарлықтарын сенат пен халық жиналысы алдын ала мақұлдап отырды. Өз қолына бүкіл билікті жинақтаған Цезарь іс жүзінде басқарудың римдік респ. формаларын сақтаған монархқа айналды. Цезарьдың құрметіне қойылған ескерткішке “Жартылай құдай” деп жазылды, ол әскери жеңістерге жеткен күндері қоғамдық мереке күндер болып жарияланды. Цезарьдың жеке дара билікті күшейтуге ұмтылуы респ. пиғылдағы ақсүйектер өкілдерінің ғана емес, оның бұрынғы жақтастарының да күшті наразылығына ұшырады. Нәтижесінде Г.Кассий мен М.Ю.  Брутт бастаған 80-нен аса адам қатысқан қастандық ұйымдастырылып, сенат мәжілісі кезінде өлтірілді.

12 слайд

#13 слайд
Б.з.б.30-б.з.б.27жж Октавиан Август Рим-империя деп аталды. •Б.з.І-ІІғғ Рим империясы құдыретті болды (Тиберий, Калигулла, Клавдий, Нерон) •98-117жж император Траян кезінде жалған жазамен жазалау тоқтатылды, империя аумағы кеңейді.

13 слайд

#14 слайд
•330ж Рим астанасы Константинополь (император Константин кезінде) батыс •395ж Рим империясы • шығыс •ІІІғ варварлар шабуылына ұшырады •410ж готтар басып алды 455ж герман тайпалары вандалдар басып алды. 476ж Рим қолбасшысы Одакр Римнің соңғы императоры Ромул Августы тақтан тайдырды. Батыс Рим империясы

14 слайд