#1 слайд
ЭЛЕКТР ӨРІСІ. ОКТАМОВА ХАДИЧА

1 слайд

#2 слайд
ЖIПКЕ ЗАРЯДТАЛҒАН ШАРДЫ IЛIП, ОҒАН ЭЛЕКТРЛЕНГЕН ШЫНЫ ТАЯҚШАНЫ ЖАҚЫНДАТАЙЫҚ.

2 слайд

#3 слайд
Электрлiк әсердiң берiлу процесiне ауа қатыспайды. Ондай болса, зарядталған денелердiң өзара әсерлесуi не арқылы жүзеге асады?

3 слайд

#4 слайд
Бұл сұрақтың жауабын ағылшын ғалымдары М.Фарадей (1791–1867) және Дж. Максвелл (1831–1879) өз еңбектерiнде бердi.

4 слайд

#5 слайд
Фарадей мен Максвеллдiң еңбектерiне сүйенсек, зарядталған денелердi қоршап тұрған кеңiстiк, басқа денелердiң айналасындағы кеңiстiктен өзгеше.

5 слайд

#6 слайд
Зарядталған денелердiң айналасында электр өрiсi болады. Электрлiк әсерлесу осы өрiс арқылы жүзеге асады.

6 слайд

#7 слайд
Сонымен, электр өрiсi – кез- келген зарядталған денелердiң айналасында болады және заттардан ерекше, материяның айрықша бiр түрi болып табылады

7 слайд

#8 слайд
ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ ЗАРЯДТАРДЫҢ МАҢАЙЫНДА ПАЙДА БОЛУЫ

8 слайд

#9 слайд
Электр өрісін көру немесе ұстау мүмкiн емес. Электр өрiсiнiң бар немесе жоқ екендiгiн, тек оның әсерi арқылы бiлуге болады.

9 слайд

#10 слайд
ЭЛЕКТР ӨРIСIНIҢ НЕГIЗГI ҚАСИЕТТЕР I ҚАРАПАЙЫМ ТӘЖIРИБЕЛЕР АРҚЫЛЫ АНЫҚТАЛАДЫ. • Зарядталған дененiң электр өрiсi, осы өрiстегі кез-келген зарядталған денеге қандай да бiр күшпен әсер етедi. • Зарядталған денеге жақын аралықта өрiс күштiрек , ал алыста әлсiздеу . Мұны тексеру үшiн тағы да зарядталған гильзамен жасалған тәжiрибенi қарастырайық.

10 слайд

#11 слайд
Электр өрiсiнiң зарядталған денеге (бөлшекке) әсер ету күшiн электрлiк күш деп атаймыз: Fэл — электр күшi.

11 слайд

#12 слайд
⚬ Электр өрiсiн графиктік кескiндеу үшiн Фарадей заманынан бастап күш сызықтары қолданылады.

12 слайд

#13 слайд
Электр өрісінің күш сызықтары қалай көрсетілген? Төмендегі суреттен нені байқап тұрсыңдар?

13 слайд

#14 слайд
Электр өрісінің кернеулігі – электр өрісінің күштік сипаттамасы болатын векторлық шама.

14 слайд

#15 слайд
ЭЛЕКТР ӨРІСІ КЕРНЕУЛІГІНІҢ БАҒЫТЫ Электр өрісінің кернеулігінің бағыты күш сызықтарының бағытымен сәйкес келеді.

15 слайд

#16 слайд

16 слайд

#17 слайд
1) Күш сызықтары оң зарядтан (+) басталып, теріс зарядта (-) аяқталады немесе шексіздікке кетеді. 2) Күш сызықтары ешқашан қиылыспайды.

17 слайд

#18 слайд
ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫҢ ГРАФИКТІК БЕЙНЕЛЕНУІ: • Жеке оң зарядтың айналасында пайда болатын өрістің күш сызықтары

18 слайд

#19 слайд
• Жеке теріс зарядтың айналасында пайда болатын өрістің күш сызықтары

19 слайд

#20 слайд
• Екі әр аттас зарядтардың айналасында пайда болған өрістің күш сызықтары

20 слайд

#21 слайд
• Екі аттас зарядтардың айналасында пайда болған өрістің күш сызықтары

21 слайд

#22 слайд
ЭЛЕКТР ӨРІСІ МЕН КЕРНЕУЛІГІН ҚОРЫТЫНДЫЛАУ - Жоғарыда көрсетілген күш сызықтарының бағыттарын түсіндіріңдер (ол нені көрсетеді). - Электр өрісі кернеулігінің бағыты сәйкес келеді... • Электр өрісі кернеулігінің анықтайтын формуласы... • Электр өрісі кернеулігінің Кулон заңынан өзгешелігі қандай?

22 слайд

#23 слайд
Электростатикалық өрістіӊ күш сызықтарыныӊ қасиеттері: • Күш сызықтары үздіксіз . • Күш сызықтары қиылыспайды . • Күш сызықтары әрқашанда өткізгіш беттеріне перпендикуляр бағытталған болады.

23 слайд