Материалдар / Электрік жарақаттар
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Электрік жарақаттар

Материал туралы қысқаша түсінік
Электр тоғының немесе найзағайдың атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Электр тоғының немесе найзағайдың электр ұшқынының организм арқылы өтуі жергілікті және ортақ бұзушылықты туғызады.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
30 Сәуір 2021
424
1 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
img_page_1
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Ашық сабақ Сабақ тақырыбы:Электрлік жарақаттар Оқытушы:Балғабай А.С

1 слайд
Ашық сабақ Сабақ тақырыбы:Электрлік жарақаттар Оқытушы:Балғабай А.С

ЖОСПАР: • 1.Электр жарақаты қашан пайда болды ? • 2.Қандай зат жылу және электролитикалық әффектін тудырады? • 3. Электр тоғымен

2 слайд
ЖОСПАР: • 1.Электр жарақаты қашан пайда болды ? • 2.Қандай зат жылу және электролитикалық әффектін тудырады? • 3. Электр тоғымен зақымданғанда бір жерде және жалпы өзгерістер қалай білінеді? • 4. Айнымалы тоқ әсер еткенде не болады? • 5. Электр жарақаттарының белгілері • 6. Электр жарақаты кезінде медициналық көмек

• Электр тоғының немесе найзағайдың- атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Эле

3 слайд
• Электр тоғының немесе найзағайдың- атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Электр тоғының немесе найзағайдың электр ұшқынының организм арқылы өтуі жергілікті және ортақ бұзушылықты туғызады.

• Электр тоғының немесе найзағайдың- атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Эле

4 слайд
• Электр тоғының немесе найзағайдың- атмосфералық электр түйісінің әсерінен болатын зақым электр жарақаты деп аталады. Электр тоғының немесе найзағайдың электр ұшқынының организм арқылы өтуі жергілікті және ортақ бұзушылықты туғызады .

• Жергілікті зақымдау электр тоғы кіріп шыққан жерлердегі ұлпалардың күйуінен көрінеді. • Тоқтың соғуы- организмге термиал

5 слайд
• Жергілікті зақымдау электр тоғы кіріп шыққан жерлердегі ұлпалардың күйуінен көрінеді. • Тоқтың соғуы- организмге термиалық, электрлік және механикалық әсерден туындайтын күрделі химиялық- физикалық құбылыс.

ЭЖ СЕБЕПТЕРІ • Ашық электр сымдарына дененің тікелей жанасуы. • Оқшаулағыш қаптамасы зақымдалған электр желілерімен жұмыс жасау

6 слайд
ЭЖ СЕБЕПТЕРІ • Ашық электр сымдарына дененің тікелей жанасуы. • Оқшаулағыш қаптамасы зақымдалған электр желілерімен жұмыс жасау. • Электр кернеуі бар металл құрылғыларға кездейсоқ дененің жанасуы. • Электрлік қондырғыларды пайдалану кезінде күтімсіздік салдарынан кейбір жерлерінде иллюзия кедергісі төмендеп, ток жүрмеуге тиісті жерлерде кернеу пайда болуы. • Жұмыс орнын нашар даярлау салдары. • Қондырғы конструкциясындағы, оны монтаждаудағы жіберілген қателіктер.

Электр тоғы өткен кезде зардап шегушінің жеке түйсінулері әртүрлі: жеңіл соққы, дененің күйіп ашуы, бұлшық еттің құрысуы, ді

7 слайд
Электр тоғы өткен кезде зардап шегушінің жеке түйсінулері әртүрлі: жеңіл соққы, дененің күйіп ашуы, бұлшық еттің құрысуы, дірілдеу.

Белгілері: Тері жамылғыларының ағаруы, сілекейдің көп бөлінуі, құсықтың келуі, жүрек төңірігінің сырқырауы. Тоқтың әсерінін жо

8 слайд
Белгілері: Тері жамылғыларының ағаруы, сілекейдің көп бөлінуі, құсықтың келуі, жүрек төңірігінің сырқырауы. Тоқтың әсерінін  жойғаннан кейін зардап шегуші шаршауды, бүкіл денесіндегі ауырлықты, еңсесін басуды немесе қозуды сезінеді. • Электр жарақаты кезіндегі жүйкі  жүйесіне электр тоғының әсері нәтижесінде пайда болған ортақ құбылыстар аса қауіпті. Тоқ соққан адам бірден есінен айырылады, бұлшық еттің қысқаруынан кейде зардап шегушіні электр тоғы бар өткізгіштен ажырату өте қиынға түседі. • Жүйке клеткаларының   зақымдалуының нәтижесінде сырқаттар ауыр күйде бастан өткереді. Естен айырылу, дене температурасын төмендеуі, тыныс алуының тоқтауы,  жүрек қызметінің әлсіреуі, дененнің құрысуы.

ЭЖ ның ауырлығы мынаған байланысты: • Организмнің токқа қарсылығына, • Токтың күшіне, жиілігіне, әсер ету ұзақтығына, • Органи

9 слайд
ЭЖ ның ауырлығы мынаған байланысты: • Организмнің токқа қарсылығына, • Токтың күшіне, жиілігіне, әсер ету ұзақтығына, • Организмдегі өту жолына, • Ішкі орта жағдайына, • Адамның жалпы физикалық жағдайына.

• Тоқтың денеге кіретін нүктесінен шығатын жеріне дейінгі жолы ” тоқ ілгегі” деп аталады.Ол төменгі, жоғары толық ілгек б

10 слайд
• Тоқтың денеге кіретін нүктесінен шығатын жеріне дейінгі жолы ” тоқ ілгегі” деп аталады.Ол төменгі, жоғары толық ілгек болып бөлінеді: • Төменгі ілгек-аяқтан-аяққа (онша қауіпті емес). • Жоғарғы ілгек – қолдан-қолға (қауіптірек). • Толық ілгек- өте қауіпті.Бұл жағдайда тоқ міндетті түрде аяқ-қол мен жүрек арқылы өтеді, нәтижесінде жүрек қызметі бұзылуы мүмкін.

ЭЖ НЫҢ ЖІКТЕЛУІ:  Жалпы:  Электрлік соққы  Тыныстың тоқтауы  Жүрек соғысының тоқтауы  Жергілікті:  Күйік  Терінің қ

11 слайд
ЭЖ НЫҢ ЖІКТЕЛУІ:  Жалпы:  Электрлік соққы  Тыныстың тоқтауы  Жүрек соғысының тоқтауы  Жергілікті:  Күйік  Терінің қабыршақтануы  Механикалық зақымдану  электроофтальмия

• Электр жарақаты төрт дәрежеге бөлінеді: • I-дәрежеде зардап шегуші есінен айырылмай бұлшық етінің дірілін сезінеді; • II-

12 слайд
• Электр жарақаты  төрт дәрежеге бөлінеді: • I-дәрежеде зардап шегуші есінен айырылмай бұлшық етінің дірілін сезінеді; • II-дәрежеде зардап шегушінің бұлшық еті дірілдеп, артынша есінен айырылады; • III-дәрежеде зардап шегушіде есінен айырылумен қатар   жүрек қызметі мен тыныс алуы бұзылады; • IV-дәрежеде зардап шегуші клиникалық өлім жағдайында болады.

Алғашқы көмек

13 слайд
Алғашқы көмек

• Изоляциялауш ы тақтай • Диэлектрикалы қ бәтеңке • Диэлектрикалы қ галош • Диэлектрикалы қ кілемше • Жеке қорғаныс құралдары •

14 слайд
• Изоляциялауш ы тақтай • Диэлектрикалы қ бәтеңке • Диэлектрикалы қ галош • Диэлектрикалы қ кілемше • Жеке қорғаныс құралдары • Электроизолияциялаушы дулыға • Изолияциялаушы сабы бар қысқыш құралдар • Латекстелген диэлектрикалық қолғап • Ұзын жеңді диэлектрикалық қолғап

• Алғашқы көмек көрсеткен кездегі басты сәттердің бірі- зардап шегушіні электр тоғынан тез босату. Бұны қауіпсіздік тәртіп

15 слайд
• Алғашқы  көмек көрсеткен кездегі басты сәттердің бірі- зардап шегушіні электр тоғынан тез босату. Бұны қауіпсіздік тәртіптерін сақтай отырып, өте мұқият жасаған жөн. Бұған бүкіл тізбектен тоқты ажырату, рубильникті,  қосқышты, тығынды ажырату, өткізгіштерді кесу, зардап шегушінің денесінен электр өткізгіштерді құрғақ таяқпен алып тастау арқылы қол жеткізіледі . • Ажыратылмаған  өткізгіштері жатқан кезде зардап шегушіні жалаң қолмен ұстау қауіпті. Зардап шегушіні өткізгіштен босатып, қауіпсіз жерге апарғаннан кейін  оны мұқият тексеру қажет. Жергілікті зақымдануды термиалық күйік кезіндегі сияқты емдеп, таңғышпен жабады.

• Жеңіл ортақ құбылыстар қоса болатын (талықсу, естен уақытша айырылу, бастың айналуы мен ауыруы және жүректің шаншуы), зақ

16 слайд
• Жеңіл ортақ құбылыстар қоса болатын (талықсу, естен уақытша айырылу, бастың айналуы мен ауыруы және жүректің шаншуы), зақымдалу кезінде алғашқы медициналық көмек оқуға болған жерде жедел және үздіксі көрсетілуге тиіс, ал клиникалық өлім жағдайында адамға “ауызға-ауыз” және “мұрынға-ауыз” әдісімен жасанды демалдыру мен  жүректің жанама сылауын жүргізу қажет.

• Электр жарқатын алған барлық адам ауруханада жатуы тиіс. Осындай сырқаттарды стационарға тасымалдаған кезде жасанды тыныс а

17 слайд
• Электр жарқатын алған барлық адам ауруханада жатуы тиіс. Осындай  сырқаттарды стационарға тасымалдаған кезде жасанды тыныс алдыруды  тоқтатпау керек, ол жүйелі, табанды және үздіксіз жүргізілуге тиіс. • Жүрек тоқтаған кездегі алғашқы көмек  жасанды тыныс алдыруы мен жүректің сыртқы сылауын біруақытта  жүргізу арқылы ертерек басталуға тиіс. • Егер жасанды тыныс алдыру мен жүректі сылау мүмкіндігі болса оны жүрек дәрі-дәрмектер (ішкі бұлшық ет кордиаминның 2-4 мл 25пайыз ерітіндісі, кофеиннің 1 мл 5 пайыз ерітіндісі ) және тыныс алуды қоздыратын дәрмектерді (1 мл цититон, терінің астына лобелиннің 1 мл 1 пайыз ерітіндісі ) берумен орайластыру қажет.

Қорытынды • Электрден жарақаттану – ағзаға электр тоғынан зақым келуі. Электрлік жарақаттану бір жерде және жалпы (күйіктер) б

18 слайд
Қорытынды • Электрден жарақаттану – ағзаға электр тоғынан зақым келуі. Электрлік жарақаттану бір жерде және жалпы (күйіктер) болады. Қысқа тұйықталу нәтижесінде дененің бір бөлігіне тоқтың әсерінен бір жерде электрден жарақаттану болады. Жалпы электрлік жарақаттану электр тоғының ағза арқылы өтіп, тікелей әсер етуінен пайда болады. Жалпы зақымға ұшырауда бұлшық еттер тамырларының тартылуы, жүрек қызметінің нашарлауы, тыныс алу жолдарының бұзылуы байқалады. • Найзағай жарақаты, жалпы аталған электр жарақаты белгілеріне  ұқсас, есту қабілеті нашарлайды, сөйлеу қабілеті төмендеп, теріде қара-көк  түсті дақтар пайда болады.

Назарларыңызға рахмет!!!

19 слайд
Назарларыңызға рахмет!!!