#1 слайд
«№19 Шұғыла жалпы білім беретін мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі       Тақырыбы: «ГЕОМЕТРИЯ ЖӘНЕ АРХИТЕКТУРА: ӘСЕМДІКТІҢ ҚҰПИЯСЫ»       Секциясы: Математика Мектеп: «№19 Шұғыла ЖББМ» Сыныбы: 7-сынып Оқушы: Асилханов Бексұлтан Жетекшісі: Математика пәні мұғалімі Б.Әбсенова   2025 жыл

1 слайд

#2 слайд
Мақсатым: Геометрияның архитектурадағы рөлін түсіндіру және нақты мысалдар арқылы көрсету 1. Кіріспе

2 слайд

#3 слайд
Міндеттерім: 1. Геометрия мен архитектура арасындағы байланысты анықтау; 2. Әлем және Қазақстан сәулет өнерінен мысалдар келтіру, талдау; 3. Геометриялық пішіндердің ғимараттар құрылысындағы маңызын түсіндіру; 4. Өз мектебімнің ғимаратынан геометриялық элементтерді анықтау;

3 слайд

#4 слайд

4 слайд

#5 слайд
1. Бақылау әдісі 2.Салыстыру әдісі 3.Талдау әдісі 4. Жинақтау әдісі Зерттеу әдістері:

5 слайд

#6 слайд
Астана қаласына саяхатым… 2. Зерттеу бөлімі

6 слайд

#7 слайд
Ежелгі архитектурадағы геометрия

7 слайд

#8 слайд
Мысыр пирамидалары — Мысыр жерінде орналасқан ежелгі пирамидалар кешені. Осынау зор тас құрылыстар Ежелгі Египет перғауындарының сағанасы болып саналады. Сағаналар осыдан 5-мың жыл бұрын салынған. Ең үлкен пирамида Хеопс перғауынның әмірімен тұрғызылған. Оның биіктігі – 147 м. Ежелгі грек тарихшысы Геродоттың жазбасында пирамиданы 100 мың адам 20 жыл бойы салғандығы айтылады. Пирамида — жазық көпбұрышпен (табанымен) және табанының жазықтығында жатпайтын ортақ төбесі бар үшбұрыштармен шектелген көп қырлы көлемді фигура.

8 слайд

#9 слайд
Қағба — мұсылмандардың құлшылық ететін аса қасиетті орындағы тұңғыш ғимарат. Қасиетті мешітте орналасқандықтан қасиетті үй деп те аталады. «Кағба» сөзі араб тілінен тура аударғанда «қадір мен құрмет қоршаған қасиетті жер» дегенді білдіреді Текше — бұл сегіз төбесі және ұзындығы бірдей он екі жиегі бар, беттері ретінде алты шаршыны құрайтын көпбұрыш.

9 слайд

#10 слайд
Мешіттер мен медреселердің күмбездері, өрнектері, қабырғаларындағы мозаикалық суреттер – барлығы да шеңбер, көпбұрыш, жұлдыз сияқты геометриялық фигураларға негізделген.

10 слайд

#11 слайд
Қазақтың киіз үйі — киіз үйдің шеңбер пішінді керегесі мен күмбезді шаңырағы – кеңістіктегі геометриялық үйлесімнің жарқын мысалы болып табылады

11 слайд

#12 слайд
Қазіргі заманғы архитектурадағы геометрия

12 слайд

#13 слайд
Сфера — бұл үш өлшемді кеңістікте барлық нүктелердің жиырылуы, олар бір нүктесінен (сфера орталығы) бірдей қашықтықта орналасқан. Экспо 2017 — Қазақстанның елордасы Астана қаласында Халықаралық көрмелер бюросы ұйымдастырған Халықаралық көрме. Шар пішінді ғимарат, геометриялық симметрия мен дәлдік жоғары деңгейде.

13 слайд

#14 слайд
Пирамида — жазық көпбұрышпен (табанымен) және табанының жазықтығында жатпайтын ортақ төбесі бар үшбұрыштармен шектелген көп қырлы көлемді фигура.  Бейбітшілік және келісім сарайы— Қазақстанның Астана қаласындағы 62 метр биіктіктегі пирамида тәрізді ғимарат, ол халықтардың бейбіт қатар өмір сүруі мен ынтымақтастығының басты символы, Қазақстандың гармония мен түсіністікке ұмтылысын көрсетеді.

14 слайд

#15 слайд
Конус — бұл евклидтік кеңістіктің барлық нүктелерін (басқарушы) және белгілі бір нүктеді (басқарылатын нүктен) өтетін бәрін қосқан сызықтардың жиынтығы. «Хан Шатыр» — Астанадағы сауда-өткізу орталығы, әлемдегі ең үлкен шатыр. 2010 жылы ашылған. Конус тәрізді формада, бұл пішін жел жүктемесін азайтып, ғимаратқа ерекше эстетикалық көрініс береді.

15 слайд

#16 слайд
«Бәйтерек» монументі — сфера пішініндегі шар мен тік цилиндр тәрізді тіреулерден тұрады. Бұл пішіндер тепе-теңдік пен тұрақтылықты қамтамасыз етеді.

16 слайд

#17 слайд
3. Практикалық бөлім Мен оқитын «№19 Шұғыла жалпы білім беретін мектептің» ғимараты

17 слайд

#18 слайд

18 слайд

#19 слайд
Мектеп ғимараты төртбұрышты пішінде салынған, симметрия принципіне негізделген. Байқалған геометриялық элементтер: Негізгі формасы: тік төртбұрыш Терезелер мен есіктер және стендтер: тік төртбұрыш түрінде орналасқан, олардың өлшемдері мен арақашықтықтары біркелкі (симметрия сақталған); Мектеп фойесі: дәліздер тік сызықты, кабинеттер тең интервалмен бөлінген, параллель орналасқан.

19 слайд

#20 слайд
Мырзакенттегі — «Абдул Әкім» мешіті

20 слайд

#21 слайд
Күмбез пішіні: жарты шар (сфераның бөлігі). Бұл пішін үйлесім мен тұтастықтың символы; Минера: цилиндр мен конустың комбинациясы; Терезелер: доғал арка түрінде, эллипс пен шеңбер элементтері бар; Пропорциялар «алтын қима» заңына жуық келтірілген, бұл үйлесімділік пен эстетикалық тепе-теңдік тудырады.

21 слайд

#22 слайд
Геометрия — кеңістіктегі пішіндер мен өлшемдерді зерттейді Архитектура — ғимараттар мен құрылыстарды жобалау және тұрғызу өнері Әлем математика тілімен бейнеленеді 4. Қорытынды

22 слайд

#23 слайд
Жобаны зерттеу барысында мен геометрияның архитектурада ерекше маңызды рөл атқаратынын анықтадым. Ежелгі пирамидалардан бастап қазіргі замандағы зәулім ғимараттарға дейін барлығы да геометриялық заңдылықтарға сүйеніп салынған. Демек, геометрия – тек мектеп пәні ғана емес, өмірде кеңінен қолданылатын ғылым. Әсемдік пен үйлесімнің құпиясы көбіне математикалық заңдылықтарда жатыр. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

23 слайд