Ғылыми жоба

1 слайд
Алматы қаласы Жетісу ауданы №112 жалпы білім беретін мектеп Пластикалық бөтелкенің пайдасы Орындаған: Алшымбай ЖандосТемірбекова Алтын 3«А» сынып оқушылары Ғылыми жетекші:Симбаева М.К Алматы 2018

1 слайд

2 слайд
ЖОСПАРЫ 1. Тақырыбын ашу. 2. Мақсатын анықтап айту 3. Неге таңдады 4. Гипотеза (болжау) 5. Өзімнің жасаған тәжірибем 6. Эксперимент 7. Экспериментті қалай қолданды? Ойлағандай шықты ма? Результат қалай 8. Қорытынды

2 слайд

3 слайд
Пластикалық бөтелкенің пайдасы ПЭТ бөтелкелер үшін полиэтилентерефталат (ПЭТ) қолданылады. Алғашқы рет полиэтилентерефталат 1941 жылы “Britich Calico Printers” (Англия) специалисттерімен синтетикалық волокна ретінде алынды. Жаңа материалды қолдануға құқықты “DuPont” және “ICI” компаниялары алды, өз кезегінде осы материалдарды лицензиямен басқа да компанияларға сатқан. 60-шы жылдардың ортасына дейін ПЭТ-ті текстилді волокондарды жасау үшін қолданған, содан кейін қаптауға арналған қаптағыш ретінде қолданысқа шықты, 70-ші жылдардың басында “DuPont” компаниясында алғашқы ПЭТ-бөтелкесі шығарылды. “DuPont” газдалған және газсыз сусындарды қоюға арналған шыны бөтелкелерге бәсекелестік ретінде пластикалық тараны алғысы келді

3 слайд

4 слайд
Пластикалық бөтелке Пластикалық бөтелкенің дәуірі алғашқы рет 1986 жылы американдық А.Хэйет өңделген химиялық реактивті мақта талшығы мен комфораны қосқанда белгісіз пластикалық массаның үлгісін алғанда дамыған. ПЭТ бөтелкелері үшін полиэтилентереыталат (ПЭТ) қолданылады. Пластикалық бөтелкелердің салмағы шыны бөтелкелерден 10-15 есе төмен болады, мысалға алатын болсақ 0,5 литрлік пластикалық бөтелкенің салмағы 28 граммды құраса, шыны бөтелкенің мөлшері 350 граммды құрайды. Пластикалық бөтелке өте шыдамды және ұзақ сақталып тұратын дүние. Ғылыми зерттеу бойынша 10-12 жылдан кейін полиэтиленнің шыдамдылық сапасы 25% ғана төмен – дейтіні дәлелденген.

4 слайд

5 слайд
Қазір 0,2 ден 5-6 литрге дейінгі пластикалық бөтелкелер бүкіл дүние жүзінде шиті май, минералді және газдалмаған ауыз суы, сыра, сүтті өнімдерді қолданылады. Пластикалық бөтелкелердегі лимонад өндіретін алғашқы завод СССР-де «ПепсиКо» компаниясы 1974 жылы Новороссийскте ашты. Қазіргі таңда пластикалық бөтелкелерді сусындар мен сыраларға ғана емес, сонымен қоса косметика мен парфюмдер өндіретін заводтарда кең қолданылады. Пластикалық бөтелкелердің пайдалы ерекшеліктері: 1) Пластикалық бөтелкелер тасымалдауға өте ыңғайлы. 2) Өзінің пластикалық және созылмалы сапасынан, шыны бөтелкеге қарағанда соққыларға төзімді болады. 3) Пластикалық бөтелкелер сыртқы дизайнымен, пішінімен, түрлі-түстігі боялатындығымен ерекшеленеді. 4) Пластикалық бөтелкелерді қайтадан жаңартып өндіріп шығарса болады. 5) Пластикалық бөтелкелер шыны және алюмини бөтелкелерден арзан, қол жетімді бағада шығарылады.

5 слайд

6 слайд
ПЭТ бөтелкелерді Қазақстанда соңғы жылдары ғана қолданысқа кең ауқымда енуде. Негізгі пластикалық бөтелкелердің тұтынушылары ол шикі зат май өндірушілер, 100% өз өнімдерін пластикалық бөтелкелерге құяды. Ал сырты қоңыр пластикалық 2- 2,5 литрге дейінгі көлемдегі бөтелкелерді сыра заводының өндірушілері қолданады. Пластикалық бөтелкелер тұрмыстық шаруашылықта кең ауқымда қолданысқа ие. Әлемнің үшінші елдерінде, европалық ыдыстар және көлемді ыдыстарға сұраныс көп, тіпті Эфиопияда қолданылған бөтелкелер жәрмеңкеде сатылады. Ал, Африка елдерінде жарты литрлік бөтелкелерден сүйретпелер жасап киеді. Индонезияда балық аулауға арналған қайықтарда тұрақтылықты сақтап тұру үшін стабилизатор ретінде де пластикалық бөтелкелерді қолданады.

6 слайд

7 слайд
Менің Пластикалық бөтелкелерді таңдау себебім, олардың пайдасын және ерекшеліктерін сіздерге таныстыра келіп әрі дәлелдеуге тырысып көрмекпін. Біз пластик бөтелкелкердерді өзіміз ерітіп, әр түрлі заттар жасап көрелік. Пластик заттардың ыстық темперетурада еритінін бәріміз де білеміз. М ына суретте көріп отырғандарыңыздай, алдымен пластикті кесіп, сонан соң ыстық үтікке, немесе ыстық суға ерітіп аламыз. Сонан соң қалаған фигураларды жасауға болады.

7 слайд

8 слайд

8 слайд

9 слайд
Мысалы: ерітіліп, боялған пластиктен түрлі әшекей бұйым жасап көрдік. Келесі суретте түрлі формаға салып фигуралар жасап көрдік. Тек бұл ғана емес, әшекей бұйым да жасауға болады. Осы сияқты тұрмыстағы түрлі керек жарақтарға жаратуға пластик бөтелкенің иілгіштігі мен ерігіштігі бізге көп көмек береді. Кәдімгі бөтелкеден құстарға жем шашатын ыдыс та жасауға болады.

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд

11 слайд

12 слайд

12 слайд

13 слайд

13 слайд

14 слайд

14 слайд

15 слайд
Мен пластик бөтелкеден өзім жасаған пингвинді алып келдім. Оны жасау үшін бізге пластик бөтелке, желім, қайшы, лак керек. Алдымен бірдей бөтелкелерді аламыз. Бөтелкелердің түбін кесіп пингвиннің бас киімін, ал екінші бөтелкеден денесін жасаймыз. Маркермен бет пішінін саламыз. Түрлі бояумен киімін, бас киімін бояймыз. Әркімнің қиялымен түрлі етіп бояуымызға болады. Ең соңында пингвинімізді сәнді етіп көрсету үшін мойын орағыш тағайық. Міне, жай ғана пластиктен әп әдемі етіп фигура шығардық. Мұны балалар бөлмесіне сән үшін қоюға да болады.

15 слайд

16 слайд

16 слайд

17 слайд
Қорытынды Қорыта келгенде менің айтқым келгені қазіргі таңда пластикалық бөтелкелер дүние жүзі бойынша тұтынушылар арасында кең қолданысқа ие. Олардың пайдалы жақтарымен қоса, зиянды жақтары да жоқ емес. Зиянды жақтарын әр түрлі жолдармен пайдалы жаққа шешуге болады. Ол үшін пайдаланылған пластикалық бөтелкелерді өртеп, қоқыстарға тастамай, олардың қайта өңделуге жарамдылығын ескере отырып, пластикалық бөтелкелерді бастапқы күйіне келтіретін заводтарға жөнелткен жөн. Нәтижесінде экологиялық таза тауарға қол жеткізіледі, әрі экономикалық жағынан тиімді жұмыс. Әр заттан пайдалы жағын табуға тырысайық.

17 слайд

18 слайд
Көңіл қойып тыңдағандарыңызға рахмет!

18 слайд