Ғылыми жоба : "Ұлттық фольклорлық музыка өнерінің қазіргі таңдағы маңызы"

1 слайд
Жетекшісі:Калкешева Маншук Серикбаевна, музыка пәнінің мұғаліміАлға ауданы Жерұйық негізгі мектебі КММ 7 сынып оқушысы Бекмурзина Жания

2 слайд
Тақырыбы: “ Ұлттық фольклорлық музыка өнерінің қазіргі таңдағы маңызы”

3 слайд
Зерттеу мақсаты: Кіші буынға ұлттық фольклорлық музыканы дәріптеу, адам баласының барлық әрекетіндегі өнер арқылы патриоттық сезімталдыққа жастарды тәрбиелеу

4 слайд
Зерттеу жұмысының өзектілігі: Ұлттық фольклорлық музыка өнері арқылы адам өзінің шын мәніндегі өз ішкі көңіл-күйін білдіреді. Жоғарғы дәрежеде дамыған қазақ музыкасы терең мазмұндылығымен, ритмикалық байлығымен және үнемі дамып, өрлеп тұратындығымен де құнды. Жастар музыка тыңдап, аспап тартып үйрену арқылы ұлтымыздың болмысы мен қасиетін түсінеді, бойларында тарихқа қызығушылық пен тілге деген құштарлық пайда болады. 

5 слайд
Міндеттері: 1. Ұлттық фольклорлық музыканы зерттеу 2. Ұлттық фольклорлық музыка туралы түсінік қалыптастыру 3. Ұлттық фольклорлық музыканың маңызын айқындау

6 слайд
Елбасы Н.Ә.Назарбаев: «Көп ұлтты жастардың өздерін Қазақстан тарихына, өткен буынның маңызды өмірлік құндылықтарымен сәйкестендіруіне үйрету керек, жастарға нақты өмірлік бағыт беру керек» деген. Бұл сөз бізге тікелей қатысты деп білеміз. Иә, халқымыздың барлық топтарының әлеуметтік жағдайлары және қажеттіліктері өзгеріп жатқан шақтарда жастарды музыка өнеріне тәрбиелеуге ден қойып, болашақ еліміздің өнер майталмандары етіп тәрбиелеу, ойлаған асыл армандарына жеткізу – ол біздің тікелей міндетіміз. Осы арада жастар өз ұлтының патриоты болуы, халқының мәдениеті мен тарихына жанашыр бола отырып, үздік оқу басты арманға айналуы керектігін ұмытпауы қажет. Сондықтанда мектеп қабырғасында бүгінгі таңда өнерге деген тәрбиені қай бағытта жүзеге асыру керектігі бұрынғыдан да маңызды мәселе болуы тиіс. Өнер арқылы адам өзінің шын мәніндегі өз ішкі көңіл-күйін білдіреді. Олай болса, қазіргі таңда оқу орындарында өнердің басты бір мақсаты – ол адам баласының барлық әрекетіндегі өнер арқылы патриоттық сезімталдыққа жастарды тәрбиелеу.

7 слайд
• Кез келген ұлт үшін ең өзекті мәселе – рухани құндылығы екенін біз естен шығарып алмауымыз керек. Себебі, ұлттық руханияты әлсіреген қауымның ана тілі де, құлақтан кіріп бойды алар музыкасы да өз қасиетін жоғалтады. Өз тілінде сөйлеп, өз ұлтының сазында сүйіне алмаған ұрпақтан қандай ұлтжандылық күтуге болады. Қазақ атамыз «кімнің асын ішсең, соның сойылын соғасың» дегенді жайдан-жай айта салған жоқ. Оның астарында үлкен философиялық қорытынды жатыр. Біздің бүгінгі ұрпағымыз онсыз да өзге елдің музыкасына ауызданып алды. Ертең сүтпен біткен сарын сүйегіне сіңері де сөзсіз. Олардың ұлттық музыкамызға мұрынын шүйіре қарауы былай тұрсын, бүгінгі жастарымыздың арасынан да дәстүрлі ән, ұлттық күй десе құлағын баса қашатын жаһанданушыларды табу аса қиынға соқпайды. Бұл – індеттің тек қана бастамасы. Бұның алдын алу шарасы уақыт күттірмейтін тақырыпқа айналуы керек. Ұлттық музыкамен ұлттық мүдде, ұлттық таным біте қайнасқан. Ұлттық музыка өміршеңдігін жоғалтса, ұлт та әлсірейді. Ұлттық руханият – ұлттың тірегі. Бүгінгі таңда ұлттық музыкаға деген танымның тереңдігі біз үшін ауадай қажет. Оған әсте немқұрайды қарауға болмайды. Біз басқалардың музыка бағытына орынсыз бой ұра берсек, жаһандануға барынша жақындай түсеміз. Керісінше, қанымызға сіңген қазақы сарынымызды көзіміздің қарашығындай қорғай алсақ, түрі де, тілі де, мінезі де қазақы өміршең ұлт ретінде сақталып қала аламыз.

8 слайд
• Күнге қарап уақыт білген, жұлдызға қарап жол тапқан, табиғатпен етене араласқан, әрбір өсімдіктің қасиетіне үңілген, аң-құстардың киесін, төрт түлік малдың сырын білген көшпелі ата- бабаларымыз «оқуға сенген-ұмытшақ, жазуға сенген-жаңылшақ» деп, кеудесі хат, көргені жад қарияларымыз, құлағының тесігі бар, кеудесінің есігі бар ұқпа құлақ ұрпақ тәрбиелеуді тәуір көргенге ұқсайды [6]. Сондықтан болар заманымыздың IX ғасырынан жеткен Қорқыт, XII, XIII ғғ. Кетбұға т.с.с. Көптеген күйлеріміз күні бүгінге дейін Қазақстанның барлық өңірлерінде еш өзгеріссіз орындалып жүр. . Бұл қазақ халқының жадын дамыту мен есте ұстау қабілеттілігінің, ұлттың ерекшелігі емес пе? Бұған мысал ретінде өз жерлесіміз Құдайберген Димаштың орындауындағы шоқтығы биік халық әні «Дайдидауды» мысалға келтіруге болады. Халықаралық деңгейде өтіп жатқан үлкен додаларда, тыңдаған жанды шымырлаған нәзік иірімімен бірден баурап әкететін,кең диапазонды Димаш шырқау шыңына жеткізген «Дайдидау» әні арқылы, қалың қытай, барша әлем жұртшылығы қазақ халқын танып білуге құлшынып, тарихымыз бен мәдениетімізге деген қызығушылығының артқанын сезініп отырмыз. Қазақтың ұлттық мәдениетінің ажырамас бір бөлігі халық музыкасы екені белгілі. Біздің болашағымыз жастарға имандылық, ізгілік, парасаттылық, білімділік силап ұлттық рухта тәрбиелей алатын ерекше қасиеттердің бірі өнерде, яғни музыкада. Демек ұлтжанды, елі мен жерін сүйетін патриот жастарды тәрбиелеуде ұлттық музыканың берері көп екенін есте ұстаған артық болмас.

9 слайд
Ізденіс жолдары

10 слайд