ҒЫЛЫМИ ЖОБА "Сабын жасау"

1 слайд
Бағыты: Ғылыми-жаратылыстану   Секциясы: Адам денсаулығы және қоршаған ортаны қорғау   Тақырыбы: Қара сабын және хош иісті иіс сабын жасау  Авторы: Уразбай Айдана Авторы: Уразбай АйданаЖетекшісі: Нуралина К.М. Жетекшісі: Нуралина К.М. 2021 - 2022 жыл

1 слайд

2 слайд
Алған тақырыбымның маңызы: Отбасында қолданылатын кір сабынның немесе иісті сабынның да өзге қолдану әдісі мен пайдасы мол. 1. Дәрі-дәрмектен, улы заттардан абайсызда уланғанда немесе сәбилер метал заттарды жұтып қойғанда, аздап сабын суын ішкізіп, емханаға жеткізуден бұрын шұғыл құтқару жүргізуге болады. Қолдануда көңіл бөлетін тұстар: әсте көп мөлшерде ішкізіп жіберуге болмайды. Таза сабынды жұқа жапырақтап турап, қайнаған жылы суға ерітеді. Сосын, ересек адамға 300-500ml, ал балаларға 100-200ml ішкізсеңіз улы зат құсықпен бірге түседі. Және метал заттардың асқазанды зақымдауынан сақтана тұруға болады. 2. Күйікке (суға немесе отқа күйгенде) сабынды езіп жақсаңыз ісікті қайтарып, ауырғанын басады. 3. Газ шелегінен газ қашу жағдайы туылған сәтте сабынды жылытып саңлауына жақсаңыз тоқтата тұруға болады. 4. Қымбат метал сағаттың білекке тиіп тұратын бөліктеріне сабын жағып, құрғақ шүберекпен сүртіп тастасаңыз тердің металды бүлдіруінен сақтануға болады. 5. Қабырғаға немесе ақ бұлға қыл қаламмен жазу жазарда түрлі-түсті сияға аздап сабын ерітіндісін қоссаңыз жазу тіпті де айқын түседі әрі ұзақ мерзімге жазудың өңі ағарып кетпейді. 6. Қабырғаға қағаз жапсырғанда, аздап сабын ертіндісін қоссаңыз қағаз оңай жапсырылады және желімнің қабыршықтанып түсуінен сақтана аласыз.

2 слайд

3 слайд

3 слайд

4 слайд
Сауалнама жүргізу Тәжірибе жасау  Әңгіме жүргізу Байқау,бақылау

4 слайд

5 слайд
Зерттеу нысаны:  сабын жасау үрдісі (шикізат, шикізат сапасы, өнім, өнім сапасы)  Ғылыми болжамы:  Күнделікті тұрмыста әр отбасы сабынды дайындау дәстүрін ұмытпай,  келер ұрпаққа  мұра етіп қалдырады.  Өзектілігі:  Күнделікті тұрмыста сабынды жасап, оның емдік қасиеттерін  ескере отырып, экологиялық таза өнімді  пайдалану

5 слайд

6 слайд
Зеріттеу жұмыстарының жоспары: Мектеп оқушыларының арасында сауалнамалар алу. Оқушыларға ұнайтын сабындар туралы мәліметтер жинақтау. Пайдасы мен зиянын анықтау. Бір тоқтамға келу.

6 слайд

7 слайд
Кіріспе Алабота (лат. Atriplex) — біржылдық шөп текті өсімдік. Биіктігі 20—80 см, кезек жапырақты,шөлге шыдамды өсімдік. Денесінде ұсақ тозаңы болады. Орталық Азияға, Қытайдың батыс бөлегінде (лат. Atriplex centralasiatica) және өзге бір түрі Сібірге көп тараған. Жемісін күзде жиып алып дәріге пайдаланады.

7 слайд

8 слайд
Қара сабынды жасардағы ырымдар: 1. Үйдің айналасы оңаша тыныш болған 2. Қайнап жатқан сабынды ешкімге көрсетпеген 3. Дайын сабынды қатқанша ешкімге бермеген 4. “Бұзаушық” сабын жасап, жас аналарға берген 5. “Сопақша” сабынды қызмет көрсеткен қыз - келіншектерге берген.

8 слайд

9 слайд
Қара сабынның керемет қасиеті: 1. Кір қолды кетіру деңгейі жоғары (бұрын қазақ майлы тағамдарды, етті көп жегендіктен, киімдері соған сай майласып кететін, оны тап - таза етіп қара сабынмен жуған. Қазіргі кір кетіргіш тазартқыштар сияқты қолды бөріттіріп, қышытпаған. 2. Жұқпалы тері ауруының емі. (Қышыма, қотыр, бөрітпе, безеу сияқты жұқпалы ауруларға кір сабынды жағып күніне төрт - бес рет жуған) 3. Шаш тазартқыш (Қазақ қыздары төгілген қара қолан шаштарын осы қара сабынмен жуған. Шаштары майланбаған түспеген). 4. Тұмау емі (тұмауратқан адамға жұқа матаға қара сабынды сулап жағып, иіскеткен. Әр иіскегенде он минут жұмсаса мұрны ашылып аурудан тез айыққан. 5. Ыдыс тазартқыш (ыдыс - аяқтарын қара сабынды суға езіп сумен жуғанда ыдыс тап - таза болған)

9 слайд

10 слайд
Қолдан жасалған сабын несімен тартады? • Бұл экологиялық таза өнім. Оның негізі – табиғи балаларға арналған сабын, глицерин, эфир майы, шөптер. • Тазартудан бөлек (негізінен сол үшін қолданылады) ол косметикалық тұрғыдан да әсер етеді. Ал бұл үшін өте маңызды. • Қолдан жасалған сабынның сыртқы пішіні де тартымды. Бұл дүкендегі ұсқынсыз, химиялық хош иісті сабын кесегі емес, оның әр шығарылымы өздігінен қызықты әрі ерекше. • Сабынды қолдан жасау барысында клиенттің қалауы мен қажеттіліктері ескертіледі. Құрамы: түс, көлемі, пішіні – барлығы да арнайы тапсырыс бойынша жасалына алады. • Қолдан жасалған сабын жас балаларға да, жасы үлкендерге де ерекше сыйлық бола алады. • Қолдан сабын жасау бизнесін ұйымдастыру үшін көп қаражат қажет емес. Ғимаратты жалға алудың және арнайы құрал - жабдықтарды сатып алудың қажеті жоқ. Енді мен сіздерге сабын дайындауды көрсетейін.

10 слайд

11 слайд
Қырық түрлі дертке шипа қара сабынды дайындаудың түк те қиындығы жоқ. Дайындалу технологиясы барынша қарапайым. Ал, кез келген ұлылық қарапайымдылықтан бастау алады. Сонымен, қара сабын қазақ халқының тұрмысымен біте қайнасқан тұтыну бұйымдарының бірі. Оның негізгі құрамы - алабота, түйеқарын, ермен, сексеуіл қатарлы өсімдіктердің күлі мен кәдімгі малдың майы. Жоғарыда аталған өсімдіктерді күзде жапырағы сарғайған кезде қиып, не орып әкеліп, кептіріп, өртеп, күлге айналдырады. Күлді қазан толы суға қайнатып, күлдің құрамындағы сақарды тұндырып алады. Сосын оны қашан қойылғанша тоқтамай араластырып отырады. Өсімдік күлі ақырында ақ ұнтаққа, яғни ақ талқанға айналады. Міне, сақар дегеніңіз осы. Бұл қазақтың өсімдік күлін мәнерлеп сақар жасау өнері саналады

11 слайд

12 слайд

12 слайд

13 слайд
Қолдан жасалған хош иісті иіс сабын өндірісі   Сонғы кездері танымал болып келе жатқан сабынды қолдан жасау – көп ғасырлардан бері белгілі кәсіп. Бұрынғы кезде сабынды қолдан қажеттілік үшін ғана жасаған болса, қазір  бұл адамдарға қуаныш әкелетін өнерге айналған. Қолдан сабын дайындау бизнесінің идеясы өте қарапайым және де бастаушы кәсіпкерге сай. Қолдан жасалған сабын несімен тартады?   – бұл экологиялық таза өнім. Оның негізі – табиғи балаларға арналған сабын, глицерин, эфир майы, шөптер. – тазартудан бөлек (негізінен сол үшін қолданылады) ол косметикалық тұрғыдан да әсер етеді. Ал бұл әр адам үшін өте маңызды. – қолдан жасалған сабынның сыртқы пішіні де тартымды. Бұл дүкендегі ұсқынсыз, химиялық хош иісті сабын кесегі емес, оның әр шығарылымы өздігінен қызықты әрі ерекше. – сабынды қолдан жасау барысында клиенттің қалауы мен қажеттіліктері ескеріледі. Құрамы, түсі, көлемі, пішіні- барлығы да арнайы тапсырыс бойынша  жасалына алады. – қолдан жасалған сабын жас балаларға да, жасы үлкендерге де ерекше сыйлық бола алады.

13 слайд

14 слайд
Қара және хош иісті сабындарды жиі пайдаланасың ба? Сауалнаманың нәтижесі: 1,2-сынып оқушыларынан алынған сауалнаманың нәтижесі иәжоқкейде 3,4-сынып оқушыларынан алынғансауалнаманәтижелері көп білеміназдап білемінбілмеймін

14 слайд

15 слайд
№1 тәжірибе Дайындау технологиясы    Қолдан сабын жасау бизнесін ұйымдастыру үшін  көп қаражат қажет емес. Ғимаратты жалға алудың және арнайы құрал- жабдықтар сатып алудың қажеті жоқ. Сабынды үй жағдайында  жасаймыз. Сабынды қолдан жасаудың жеңіл тәсілдеріні бірі манадай: Дайындау үшін не қажет? – сабын (мүмкіндігінше балаларға арналған сабын болғаны дұрыс, оның қатты иісі жоқ әрі қымбат емес); – майлар: миндаль, кедр, бүрген. Бастысы – иісі қатты шықпау керек; – эфир майлары (лимон, лаванда, шай ағашы және т.б.); – толықтырушылар (кептірілген гүлдердің жапырақтары); – сабын массасын араластыру үшін су; – булау үшін ыдыс; – формалар (мүмкіндігінше шыныдан болмауы керек).

15 слайд

16 слайд
№2 тәжірибе Дайындау барысы.   1)Сабынды майда үккіштен өткізіңіз. Көптеген сабын жасаушылар   сабынды алдын ала күннің астына немесе ыстық батарея үстіне қойып алуды жөн көреді. Өйткені үккіштен өткізу кезінде сабын шаңы көп шығады 2) Майлардан 1 қасықтан (егер май біреу болса, 2-3 қасық) және глицериннен 1 қасық алыңыз. Барлығын араластырыңыз. Ыдысты буға қойыңыз. 3) Майды қыздырыңыз. Сабынды салыңыз. Мүмкіндігінше барлығын бірге емес, кішкентайдан. Май тезірек еруі үшін ыстық су құйып отырыңыз. 4) Сабын сұйық қамырға ұқсай бастағанда, бірнеше тамшы эфир майларын құйыңыз. Эфир майының әр тамшысынан кейін жақсылап араластырыңыз. 5) Толықтырғыш қосып, араластырыңыз. Кейбіреулер толықтырғыш ретінде ұнтақталған кофені қолдануды дұрыс деп есептейді, бұдан  сезімтал тері үшін ерекше жұмсақ әрі табиғи скраб шығады. Көбісі үккіштен  өткізілген тропик жемістерін қолданады, мысалы: банан. 6) Сабынды формаларға құйып шығыңыз. Суыған кезде мұздатқышқа қойыңыз. Дайын сабынды бүтіндей алу үшін форманы ыстық су құйылған ыдысқа қойыңыз, бірақ көп уақытқа емес, әйтпесе сабын ери бастайды. 7) Кептіріңіз (1-2 күн).

16 слайд

17 слайд

17 слайд

18 слайд

18 слайд

19 слайд

19 слайд

20 слайд
Өткізу нарығы   Бизнестің қарқынды даму үшін жолға қойылған маркетинг пен жақсы жарнама қажет. Сәтті үлгілердің барлығын суретке түсіріңіз, портфолио жасап қойыңыз, әрбір суреттің қасына өнімнің  құрамын жазыңыз, әйтпесе сіздің қызық әрі ерекше өнім ұсынып отырғаныңызды түсіндіру қиын болады. Алғашқы клиенттеріңіз ретінде таныстарыңыз, аулада қыдырып жүретін балалары бар аналар мен бірге жұмыс істейтіндер болады. Сіздің өнімдеріңізді косметика және парфюмерия дүкендері, сұлулық салондары және т.б. сатып алуға әрқашан дайын. Өнімді мерекелер алдында жарнамалаған дұрыс болады. Табиғи қайың иісі бар шырша түріндегі сабын немесе гүл түріндегі соған лайықты иісі бар сабын – бұл қайталанбас әрі арзан сыйлық. Сіз алдын ала бірнеше сабын жасап, кеңселік мекемелерге барып өнімді ұсынып, тапсырыс алуыңызға болады. Сыртқы қорапшасын ойластыруды ұмытпаңыз.

20 слайд

21 слайд
Болжамды есептеулер   Шығыстар. Шығындарға сабынды дайындау үшін қажетті қоспаларды сатып алу кіреді. 8-10 бөлік сабын жасауға орташа есеппен, 2000-3000 тенге кетеді. Барлық қажетті қоспаларды кез-келген дәріханадан сатып алуға болады. Табыс. Бірінші кезекте өнімге кеткен шығынды есептеп, өз өніміңіздің құнын анықтаңыз. Мысалы,  өнім құрамында табиғи заттардың болуын, қолдан жасалғанын ескере отырып, бір сабынның құны 600 теңге немесе оданда жоғары болуы мүмкін. Өзіндік құны бірнеше есе арзан болғандықтан қолдан жасалған сабынды дайындау бизнесінің кірісі мол болатыны айқын.

21 слайд

22 слайд
1. Мектепте қолдан сабын жасау үйірмесі ашылса 2. Еңбекке баулу пәніне қолдан сабын жасау әдісі енгізілсе 3. Ауыл шаруашылығында жұқпалы мал ауруы аусылды қара сабынның сақарымен емдесе.

22 слайд

23 слайд

23 слайд