Ғылыми жоба тақырыбы: бидегі геометрия

1 слайд
“ Сағыз орта мектебі”КММ 9 сынып оқушысы Тотаев Жанарыс

2 слайд

3 слайд
Биге геометрия керек пе ?

4 слайд
Менің жұмысымның өзектілігі:

5 слайд
Би қозғалысындағы геометрияның қолданылуын анықтау. Жұмысымның мақсаты:

6 слайд
Жұмысымның міндеттері

7 слайд
Зерттеу әдістерім:

8 слайд
Би - адам денесінің әуенге негізделген түрлі қимылдарының жүйелі түрде ауысып келуі арқылы көркем образдармен айшықтала бейнеленетін өнердің бір түрі.

9 слайд
« ... Керемет болу – симметриялы және тең өлшемді болу» . ПлатонБи симметриясы «симметрия» «гармония» «әдемілік» “ бөліктердің бір өлшемділігі, пропорционалдылығы, бірдейлігі»

10 слайд
Қозғалыс түрлері а О аОсьтік симметрия Центрлік симметрия Параллель көшіру

11 слайд

12 слайд
Қорытынды: Симметрия би суретін әсем және үйлесімді, гармониялық дизайн құрумен қатар барлық би қозғалыстарында кездеседі . Бидегі симметрияны көзімізбен көреміз және оны геометриялық симметрия деп атайды. Симметрия – геометрияның негізін салушы болса, би өнерінде де негізін салушы екеніне көзіміз жетті..

13 слайд
  1. Сахна кеңістігінде биші денесің орналасуы – бишінің денесіне қатысты екі қолы өзара симметриялы. Бұл жер симметрия - осьтік симметрия . Ал, биші шынтақтар тура жазылып, толық бұрышты сипаттаса, мойынымен қол жазындысы тікбұрыш жасап, өзара перпендикуляр және қолының бас, білезіккпен перпендикуляр болып, жоғары бағытталған . Би қозғалысындағы геометрия

14 слайд
Бишінің қолдары денесіне қатысты симметриялы . Қолдары басына қатысты центрлік симметрияны сипаттаса, басын айналдыра ұстаған қолдары шеңбер тәрізді. Сонымен қатар, қолдарының бастарына назар аударсақ, қолдарының бастары білезіктерімен доғал , тік және сүйір бұрыш жасап, алақандары жоғары, төмен және сырт жақтарға ұсталған.

15 слайд
7– сурет. «Білезікті құбылта айналдыру» 8– сурет. «Қолды сілкіп тастау» қозғалысы

16 слайд
14-сурет. «Бота мойын» қозғалысы 15-сурет. «Саусақ сүйкеу» қозғалысы

17 слайд
Қазақ билерінің қойылымының негізгі қозғалыстары, байқалып, зерттеліп, сол қозғалыстар арқылы байнеленетін геометриялық фигуралар анықталды. Барлық қозғалыстарда осьтік және центрлік симметрия орындалып, жарты шеңбер, үшбұрыш, толық шеңбер және сүйір, доғал, жазыңқы және тік бұрыштар сипатталады . Қорытынды:

18 слайд
Би сызбасы және композициясы Бидің суреті – бишілердің сахнадағы орны мен қозғалысы. Бидің суреті мен композициясы бізде баяғыдан бері келе жатыр. Солардың ішіндегі ең танымалысы – айналып билеу. Мазмұны, мінездемесі және формасы бойынша айналып билеу төрт топқа бөлінеді: көктемдік, жаздық, күздік және қыстық деп. Айналып билеу тұйық ( дөңгелек) тұйық емес ( жарты шеңбер).

19 слайд

20 слайд

21 слайд

22 слайд

23 слайд
Орыстың халық биі «Перепляс» биінің сахнада орындалу сызбасы. Барлық биде, сахна центрі - симметрия центрі болып табылады. Бишілердің де өзара орналасуы симметриялы болып келеді. Сызбадан би барысында сипатталған геометриялық фигуралар анық көрініп тұр. Жарты шеңбер, сегіздік, үлкен және кіші шеңберлер, параллель түзулер . 9 – сызбадан ортадағы үлкен шеңбердің екі жағында орналасқан кішкентай шеңберлерден параллель көшіру көрінеді.

24 слайд
Қорытынды: 1. Барлық биде бишілер сахна центріне қатысты симметриялы орналасады. Симметрияның үш түріде өте жиі қолданылады. 2. Бидің сахнада қойылу сызбасында, геометриялық фигуралардың сызбада көрсетілгендей шеңбер, жарты шеңбер, сақина, сегізше, түзу сызық, шаршы, параллель түзулер сүйір, тік бұрыштар сияқты түрлері – би қоюдың негізі сызбасына айналған.

25 слайд
Бишілерге бидің қозғалысын, сызбасын өзгешелеуге және жаңа пішіндерді табуға геометрия мүмкіндік беретінін дәлелдей алдым. Егер бишілердің геометриялық білімдері таяз болса, би қозғалысын жасау, би сызбасында салу өте қиынға түсер еді. Өз жұмысымда, би қозғалысы мен би сызбасына геометриялық тұрғыдан сипаттама бере отырып, дәлелдеме негізінде көптеген би қозғалыстары мен би сызбаларының суреттерін ұсындым.

26 слайд
Гарвард университетінің (АҚШ), физиологының анықтауы бойынша, бимен үнемі шұғылданатын оқушылар, ешқашанда биге бармаған немесе барып жүріп бармай қалған оқушыларға қарағанда, геометриядан бақылау жұмысын жақсы жазады екен.

27 слайд
Себебі, би – әдемілік, шығармашылық мүсін ғана емес, ол адамды жігерлендіреді. Хореография сабағы – би ғана үйретіп қоймай, денсаулықты нығайтып, ой-өрісті дамытып, бұлшық ет күштерін жақсартып, икемділік, төзімділік қабілетін дамытып, дене бітімін түзеп, сымбаттылық тәрбиелеп, әдемілікке деген құштарлықты артырады. Ал, енді осы әдемілікті геометриялық түрде өлшеп, елестете алсаңыз – онда сіз нағыз шығармашыл, дүниетанымыңыз зор тұлға болғаныңыз.

28 слайд