Кока -коланың адам ағзасына тигізетін әсері,Зерде
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Бағыты: Медицина, психология, экология
Мағзам Айлин
4 «А» сыныбы
Жетекшісі: Елтаева Д.Е.
1 слайд
Бағыты: Медицина, психология, экология Мағзам Айлин 4 «А» сыныбы Жетекшісі: Елтаева Д.Е.
2 слайд
Зерттеу жобасының мақсаты мен міндеті
Мақсаты:
Кока-Коланың адам ағзасына тигізетін әсерін анықтау.
Кока-Кола туралы аңыздардың растығын анықтау.
Міндеті:
Кока-Кола туралы көбірек ақпарат жинау, оның құрамын анықтау.
Мектеп оқушылары арасында сусынның қаншалықты әйгілі екенін анықтау үшін сауалнама
жүргізу.
Сусынның әр түрлі заттармен әрекеттесу процесін анықтау үшін ғылыми тәжірибелер жүргізу.
Кока-Кола баланың дамып келе жатқан ағзасына зиян келтіретінін немесе келтірмейтінін анықтау.
Егер Кока-Коланың біздің ағзамызға тигізетін әсері туралы көбірек білсек, онда өзіміз дұрыс
таңдау жасай аламыз, яғни «Кока-Коланы ішеміз бе, болмаса ішпейміз бе! Кока-Кола: пайдалы ма
әлде зиян ба?»
2 слайд
Зерттеу жобасының мақсаты мен міндеті Мақсаты: Кока-Коланың адам ағзасына тигізетін әсерін анықтау. Кока-Кола туралы аңыздардың растығын анықтау. Міндеті: Кока-Кола туралы көбірек ақпарат жинау, оның құрамын анықтау. Мектеп оқушылары арасында сусынның қаншалықты әйгілі екенін анықтау үшін сауалнама жүргізу. Сусынның әр түрлі заттармен әрекеттесу процесін анықтау үшін ғылыми тәжірибелер жүргізу. Кока-Кола баланың дамып келе жатқан ағзасына зиян келтіретінін немесе келтірмейтінін анықтау. Егер Кока-Коланың біздің ағзамызға тигізетін әсері туралы көбірек білсек, онда өзіміз дұрыс таңдау жасай аламыз, яғни «Кока-Коланы ішеміз бе, болмаса ішпейміз бе! Кока-Кола: пайдалы ма әлде зиян ба?»
3 слайд
Қадам басқан сайын оның жарнамасын көруге болады.
Түрлі той-жиындар мен отырыстарда дастарқанның көркін келтіретін Кока-кола сусыны
жайлы не білеміз? Кішкентай балалардан бастап, ересек адамдарға дейінгілердің сүйіп
ішетін сусынына айналған тәтті сумен дүниежүзінде миллиондаған адам шөлін басады.
Ата-аналарымыз "Кока-коланы" ішпе деп ұрысқанның өзінде де, бұл тіс пен асқазанға
зиянды сусыннан бас тарта алмаймыз. Сонымен, дүниежүзін жаулап алған сусын жайлы
білгіңіз келсе, менің ғылыми жұмысыма назар аударыңыз.
Кока-Кола өте әйгілі, сондықтан да кез-келген жұлдыз секілді оның айналасында алуан
түрлі аңыздар айтылып келеді.
Әр түрлі деректерден біз Кока-Коланың келесі әсерін естиміз:
темір заттардан тотты кетіреді;
үйде тұрмыстық химия ретінде қолдануға болады, яғни ыдыстағы қақты кетіреді;
үйдің ауласындағы жәндіктерді үркітеді;
етті және капрон өнімдерін ерітеді;
тісті құртады;
адам ағзасына зиян келтіреді.
Енді осы ғылыми жұмысты бастай отырып, біз осы сусынның баланың дамып келе
жатқан ағзасына қандай әсер тигізетінін қарастырып, бірнеше зерттеу жұмысарын
жүргіземіз.
Кока-Кола сусынының әлемдік атағы бар.
3 слайд
Қадам басқан сайын оның жарнамасын көруге болады. Түрлі той-жиындар мен отырыстарда дастарқанның көркін келтіретін Кока-кола сусыны жайлы не білеміз? Кішкентай балалардан бастап, ересек адамдарға дейінгілердің сүйіп ішетін сусынына айналған тәтті сумен дүниежүзінде миллиондаған адам шөлін басады. Ата-аналарымыз "Кока-коланы" ішпе деп ұрысқанның өзінде де, бұл тіс пен асқазанға зиянды сусыннан бас тарта алмаймыз. Сонымен, дүниежүзін жаулап алған сусын жайлы білгіңіз келсе, менің ғылыми жұмысыма назар аударыңыз. Кока-Кола өте әйгілі, сондықтан да кез-келген жұлдыз секілді оның айналасында алуан түрлі аңыздар айтылып келеді. Әр түрлі деректерден біз Кока-Коланың келесі әсерін естиміз: темір заттардан тотты кетіреді; үйде тұрмыстық химия ретінде қолдануға болады, яғни ыдыстағы қақты кетіреді; үйдің ауласындағы жәндіктерді үркітеді; етті және капрон өнімдерін ерітеді; тісті құртады; адам ағзасына зиян келтіреді. Енді осы ғылыми жұмысты бастай отырып, біз осы сусынның баланың дамып келе жатқан ағзасына қандай әсер тигізетінін қарастырып, бірнеше зерттеу жұмысарын жүргіземіз. Кока-Кола сусынының әлемдік атағы бар.
4 слайд
Ауылдың дүкендеріне барып қызыл этикеткасы бар сусынды
іздедік. Барлық сөрелерде Кока-Кола бар екенін анықтадық.
Сонымен бірге дүкендерде оның жарнамалары өте көп.
Демек бұл сусын өте әйгілі!
Енді сусынды қолымызға алып, этикеткасындағы құрамын қарап
көрдік. Оның құрамында қант, кока ағашының жаңғағы, фосфор
қышқылы, кофеин, карамель, көмiрқышқылы, «кошинель» деген
қоспа бар деп көрсетiлген.
4 слайд
Ауылдың дүкендеріне барып қызыл этикеткасы бар сусынды іздедік. Барлық сөрелерде Кока-Кола бар екенін анықтадық. Сонымен бірге дүкендерде оның жарнамалары өте көп. Демек бұл сусын өте әйгілі! Енді сусынды қолымызға алып, этикеткасындағы құрамын қарап көрдік. Оның құрамында қант, кока ағашының жаңғағы, фосфор қышқылы, кофеин, карамель, көмiрқышқылы, «кошинель» деген қоспа бар деп көрсетiлген.
5 слайд
5 слайд
6 слайд
6 слайд
7 слайд
Енді балалар емханасына барып, балалар
дәрігерлерімен сұхбаттасып көрейік.
Олардың бір ауыздан айтатыны: Кока-Кола
бауыр жасушаларын жояды, көп мөлшерде
қолданса семіздікке әкеледі, тістің эмаліне
зиян келтіреді. Сонымен бірге оның
құрамында қант мөлшері өте көп, ал бұл қант
диабеті ауруына шалдықтыру мүмкін.
Кока-Кола құрамында кофеин бар, ол адамды
қоздырады және одан сусынды күнделікті
қолдану әдеті пайда болады.
7 слайд
Енді балалар емханасына барып, балалар дәрігерлерімен сұхбаттасып көрейік. Олардың бір ауыздан айтатыны: Кока-Кола бауыр жасушаларын жояды, көп мөлшерде қолданса семіздікке әкеледі, тістің эмаліне зиян келтіреді. Сонымен бірге оның құрамында қант мөлшері өте көп, ал бұл қант диабеті ауруына шалдықтыру мүмкін. Кока-Кола құрамында кофеин бар, ол адамды қоздырады және одан сусынды күнделікті қолдану әдеті пайда болады.
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Осындай ақпараттан кейін біз өз мектебімізге оралдық. Ал
біздің оқушылар бұл сусын туралы не біледі екен? Егер
сусынның әр түрлі үш түрін оларға ұсынсақ, олар қайсысын
таңдайды екен?
Сусын ретінде таңдағанымыз: Кока-Кола, минералды су және
«Fuse tea» чайы. Жалпы сауалнамаға бастауыш сынып
қатысты.
9 слайд
Осындай ақпараттан кейін біз өз мектебімізге оралдық. Ал біздің оқушылар бұл сусын туралы не біледі екен? Егер сусынның әр түрлі үш түрін оларға ұсынсақ, олар қайсысын таңдайды екен? Сусын ретінде таңдағанымыз: Кока-Кола, минералды су және «Fuse tea» чайы. Жалпы сауалнамаға бастауыш сынып қатысты.
10 слайд
Кока-коланы тандады Су тандады
Оқушылардың 70 пайызы кока-
коланын зиян екенін білсе де,
жақсы көретінін айтты.
10 слайд
Кока-коланы тандады Су тандады Оқушылардың 70 пайызы кока- коланын зиян екенін білсе де, жақсы көретінін айтты.
11 слайд
Бірінші тәжірибе
«Кока-Коланың тіске тигізетін әсері»
Мақсаты: Кока-Коланың адам тісіне әсерін анықтау.
Құралдар: «Кока-Кола» сусыны, тауық жұмыртқасы, әйнек ыдыс.
Зерттеу объектісі: тауық жұмыртқасының қабығы.
Мен бір тауық жұмыртқасын алдым. Оның құрамы адамның тісі мен сүйегінің
құрылысындағы затқа – кальцийге бай.
Жұмыртқаны тесіп, ішіндегі сарысы мен ақ уызын алып тастадым.
Енді осы жұмыртқаның қабығын Кока-Кола сусынына салдым. Ең негізгісі, мен
жұмыртқаны толығымен емес, жартылай сусынның ішіне салдым. Сонда бір жартысы
сусынның ішінде, екіншісі сыртында орналасты.
Енді бақылап көрейік:
Кока-Коланың ішінде жатқан жұмыртқаның жартысы біраз уақыт өткеннен соң
қоңырлана бастады, сонымен бірге құрылысы да бұзыла бастады. Кейбір жерлері
майысты және бұдырлана бастады.
Нәтиже:
Осы ғылыми тәжірибем Кока-Коланың кальцийді ерітетін қасиетінің бар екенін
дәлелдейді, яғни ол біздің тісімізге өте зиян. Осы сусынды көп мөлшерде қолдансақ,
онда тісімізді құртатыны анық болды.
11 слайд
Бірінші тәжірибе «Кока-Коланың тіске тигізетін әсері» Мақсаты: Кока-Коланың адам тісіне әсерін анықтау. Құралдар: «Кока-Кола» сусыны, тауық жұмыртқасы, әйнек ыдыс. Зерттеу объектісі: тауық жұмыртқасының қабығы. Мен бір тауық жұмыртқасын алдым. Оның құрамы адамның тісі мен сүйегінің құрылысындағы затқа – кальцийге бай. Жұмыртқаны тесіп, ішіндегі сарысы мен ақ уызын алып тастадым. Енді осы жұмыртқаның қабығын Кока-Кола сусынына салдым. Ең негізгісі, мен жұмыртқаны толығымен емес, жартылай сусынның ішіне салдым. Сонда бір жартысы сусынның ішінде, екіншісі сыртында орналасты. Енді бақылап көрейік: Кока-Коланың ішінде жатқан жұмыртқаның жартысы біраз уақыт өткеннен соң қоңырлана бастады, сонымен бірге құрылысы да бұзыла бастады. Кейбір жерлері майысты және бұдырлана бастады. Нәтиже: Осы ғылыми тәжірибем Кока-Коланың кальцийді ерітетін қасиетінің бар екенін дәлелдейді, яғни ол біздің тісімізге өте зиян. Осы сусынды көп мөлшерде қолдансақ, онда тісімізді құртатыны анық болды.
12 слайд
12 слайд
13 слайд
13 слайд
14 слайд
«Қатты газдалған сусын асқазандағы қышқылды көбейтеді»
Мақсаты: «Кока-Кола» қатты газдалған сусын екенін анықтау.
Құралдар: «Кока-Кола» сусыны, тәтті кәмпит, кесе.
Зерттеу объектісі: кәмпит салынған сусынның жағдайы.
Ең алдымен Кока-Кола сусыны бар кесеге тәтті кәмпитті салдым. Кәмпитті салған
сәттен бастап, сусын быжылдай бастады және көбіршіктер пайда болды.
Яғни бұл сусын қатты газдалған және оның әсерінен асқазандағы қышқыл көбейеді
екен.
Нәтиже:
Кәмпит пен сусынды бірге қолданған жағдайда, асқазанда быжылдау басталып,
асқазандағы сусын көбіршіктеніп кетеді. Осының салдарынан асқазандағы қышқыл
да көбейіп, адам лоқсып, құсуы мүмкін. Яғни Кока-Кола қатты газдалған сусын
14 слайд
«Қатты газдалған сусын асқазандағы қышқылды көбейтеді» Мақсаты: «Кока-Кола» қатты газдалған сусын екенін анықтау. Құралдар: «Кока-Кола» сусыны, тәтті кәмпит, кесе. Зерттеу объектісі: кәмпит салынған сусынның жағдайы. Ең алдымен Кока-Кола сусыны бар кесеге тәтті кәмпитті салдым. Кәмпитті салған сәттен бастап, сусын быжылдай бастады және көбіршіктер пайда болды. Яғни бұл сусын қатты газдалған және оның әсерінен асқазандағы қышқыл көбейеді екен. Нәтиже: Кәмпит пен сусынды бірге қолданған жағдайда, асқазанда быжылдау басталып, асқазандағы сусын көбіршіктеніп кетеді. Осының салдарынан асқазандағы қышқыл да көбейіп, адам лоқсып, құсуы мүмкін. Яғни Кока-Кола қатты газдалған сусын
15 слайд
15 слайд
16 слайд
«Кока-Кола тамақ өнімдерін «сіңіреді» ме?»
Мақсаты: сусындағы ет өнімдерінің еритінін анықтау.
Құралдар: Кока-Кола сусыны, шұжық кеспесі, ет бөлігі, әйнекті 2 ыдыс
Зерттеу объектісі: шұжық пен ет кеспелері
Мен шикі еттің кішкене бөлігін және шұжықтың бір кеспесін алдым. Екеуін де
бөлек-бөлек Кока-Кола сусыны бар ыдысқа салдым. Бірінші күні шұжық сусын
бетінде қалқып жүрді, ал ет ешқандай өзгеріссіз қала берді. Бірақ екі ыдыста да
сусынның түсі өзгере бастады. Үшінші күні екі ыдыстағы сусын ашық түске
бөленіп, ішінде қоңыр үлпектер пайда болды. Ет пен шұжықтың бетінде осы
ұлпақтар бүркеп алған. Бес күннен кейін шұжық ыдыстың түбіне жатты, ет пен
шұжықтың сырты қоңыр ұлпақтардан көрінбейді, ал сусн мүлдем бұлдырланып
кетті.
Сонда аспен бірге Кока-Кола сусыны асқазанға түскенде осындай әсер болатынына
көзім жетті.
Нәтижесі:
Сусын ет өнімдерін ерітпейді, бірақ олармен өзара әрекеттескенде қоңыр ұлпалар
пайда болып, асқазанға зақым келтіреді.
16 слайд
«Кока-Кола тамақ өнімдерін «сіңіреді» ме?» Мақсаты: сусындағы ет өнімдерінің еритінін анықтау. Құралдар: Кока-Кола сусыны, шұжық кеспесі, ет бөлігі, әйнекті 2 ыдыс Зерттеу объектісі: шұжық пен ет кеспелері Мен шикі еттің кішкене бөлігін және шұжықтың бір кеспесін алдым. Екеуін де бөлек-бөлек Кока-Кола сусыны бар ыдысқа салдым. Бірінші күні шұжық сусын бетінде қалқып жүрді, ал ет ешқандай өзгеріссіз қала берді. Бірақ екі ыдыста да сусынның түсі өзгере бастады. Үшінші күні екі ыдыстағы сусын ашық түске бөленіп, ішінде қоңыр үлпектер пайда болды. Ет пен шұжықтың бетінде осы ұлпақтар бүркеп алған. Бес күннен кейін шұжық ыдыстың түбіне жатты, ет пен шұжықтың сырты қоңыр ұлпақтардан көрінбейді, ал сусн мүлдем бұлдырланып кетті. Сонда аспен бірге Кока-Кола сусыны асқазанға түскенде осындай әсер болатынына көзім жетті. Нәтижесі: Сусын ет өнімдерін ерітпейді, бірақ олармен өзара әрекеттескенде қоңыр ұлпалар пайда болып, асқазанға зақым келтіреді.
17 слайд
Шұжық, 5 күн
Шұжық, 1күн
Сиыр еті,
5 күн
17 слайд
Шұжық, 5 күн Шұжық, 1күн Сиыр еті, 5 күн
18 слайд
«Ортофосфорлы қышқылдың қандай күші бар екен?»
Мақсаты: «Кока-Кола» сусынында ортофосфорлы қышқылдың бар екенін анықтау.
Құралдар: «Кока-Кола» сусыны, тотталған тиын, темір шәйнек
Зерттеу объектілері: тотталған тиын, шәйнектегі қақ
Мен бұл тәжірибені екі тәсілмен қарастырып көрейін дедім.
Біріншіден, ішіне қақ тұрып қалған шәйнекті алып, оның ішіне Кока-Кола сусынын құйып, отқа
қойдым. Қайнағаннан кейін, сусынды төгіп шәйнектің ішін қарадым, өзгерістер бар, бірақ
айтарлықтай емес. Сондықтан екінші қайтара тағы сусынды ішіне құйып, тағы отқа қойдым.
Қайнағаннан кейін, сусынды төгіп едім, шәйнектің ішіндегі қақ та сусынмен бірге төгілді.
Шәйнектің іші тазарып қалды.
Екінші тәжірибемде тотталған тиынды алып, Кока-Кола сусыны бар кесеге салдым. Сол кесені
бірнеше күнге алып қойдым. Бес күннен кейін кесенің ішіндегі тиынды алып, таза суға жуып
алдым. Қолымда судай жаңа жылтыраған тиын болды.
Нәтижесі:
Осы тәжірибе нәтижесінде ортофосфорлы қышқылдың тот пен қаққа қандай әсер ететініне көзім
жетті. Оларды жуып, шайыпп, жоқ қылады екен. Сонымен бірге металл заттарын жақсы тазалайды
екен.
18 слайд
«Ортофосфорлы қышқылдың қандай күші бар екен?» Мақсаты: «Кока-Кола» сусынында ортофосфорлы қышқылдың бар екенін анықтау. Құралдар: «Кока-Кола» сусыны, тотталған тиын, темір шәйнек Зерттеу объектілері: тотталған тиын, шәйнектегі қақ Мен бұл тәжірибені екі тәсілмен қарастырып көрейін дедім. Біріншіден, ішіне қақ тұрып қалған шәйнекті алып, оның ішіне Кока-Кола сусынын құйып, отқа қойдым. Қайнағаннан кейін, сусынды төгіп шәйнектің ішін қарадым, өзгерістер бар, бірақ айтарлықтай емес. Сондықтан екінші қайтара тағы сусынды ішіне құйып, тағы отқа қойдым. Қайнағаннан кейін, сусынды төгіп едім, шәйнектің ішіндегі қақ та сусынмен бірге төгілді. Шәйнектің іші тазарып қалды. Екінші тәжірибемде тотталған тиынды алып, Кока-Кола сусыны бар кесеге салдым. Сол кесені бірнеше күнге алып қойдым. Бес күннен кейін кесенің ішіндегі тиынды алып, таза суға жуып алдым. Қолымда судай жаңа жылтыраған тиын болды. Нәтижесі: Осы тәжірибе нәтижесінде ортофосфорлы қышқылдың тот пен қаққа қандай әсер ететініне көзім жетті. Оларды жуып, шайыпп, жоқ қылады екен. Сонымен бірге металл заттарын жақсы тазалайды екен.
19 слайд
19 слайд
20 слайд
20 слайд
21 слайд
Қорытынды.
Ғылыми тәжірибелердің нәтижесін жалпылау
Ғылыми тәжірибелер нәтижелерін алып, Кока-Кола сусыны адамның, нақты айтқанда
балалардың дамып келе жатқан жас ағзасына зиян екенін анықтадық.
Сонымен бірге нақты қорытынды жасауға болады, Кока-Кола сусынынң зияндылығы:
тіс эмалін құртады;
құрамындағы кофеин баланы қоздырады;
құрамындағы ортофосфорлы қышқыл тот пен қақты ерітеді және металл өнімдерін
жақсы тазалайды;
тәтті кәмпит пен сусын асқазандағы қышқылды көбейтеді, көбіршіктену пайда
болып, адам лоқсып, құсады;
тамақ өнімдерін ерітпейді, оларды ірітіп жібереді;
Осы тәжірибелерімнің нәтижесінде мен достарым мен сыныптастарыма Кока-
Кола сусынының зияндылығын дәлелдеп бердім. Дұрыс тамақтанудың адам
денсаулығына қаншалықты пайдалы екенін түсіндірдім.
21 слайд
Қорытынды. Ғылыми тәжірибелердің нәтижесін жалпылау Ғылыми тәжірибелер нәтижелерін алып, Кока-Кола сусыны адамның, нақты айтқанда балалардың дамып келе жатқан жас ағзасына зиян екенін анықтадық. Сонымен бірге нақты қорытынды жасауға болады, Кока-Кола сусынынң зияндылығы: тіс эмалін құртады; құрамындағы кофеин баланы қоздырады; құрамындағы ортофосфорлы қышқыл тот пен қақты ерітеді және металл өнімдерін жақсы тазалайды; тәтті кәмпит пен сусын асқазандағы қышқылды көбейтеді, көбіршіктену пайда болып, адам лоқсып, құсады; тамақ өнімдерін ерітпейді, оларды ірітіп жібереді; Осы тәжірибелерімнің нәтижесінде мен достарым мен сыныптастарыма Кока- Кола сусынының зияндылығын дәлелдеп бердім. Дұрыс тамақтанудың адам денсаулығына қаншалықты пайдалы екенін түсіндірдім.