#1 слайд
Шығыс Қазақстан облысы, Өскемен қаласы әкімдігінің “№42 орта мектебі” КММ Көпмүше. Көпмүшенің стандарт түрі. Алгебра 7 сынып Пән мұғалімі: Асылханова Нургуль Бекмуханбетовна

1 слайд

#2 слайд
БОС ОРЫНҒА ҚАЖЕТТІ СӨЗДЕРДІ ЖАЗЫҢЫЗДАР: 1. Сандардан, айнымалылардан және олардың дәрежелерінен көбейту амалы арқылы құрастырылған өрнекті бірмүше деп атайды. 2. Бірмүшенің сан көбейткіші оның коэффициенті деп аталады. 3. Бірмүше құрамындағы айнымалылардың дәреже көрсеткіштерінің қосындысы бірмүшенің дәрежесі деп аталады. 4. Бірмүшелердің қосындысы көпмүше деп аталады. 5. Бірдей немесе коэффициенттері ғана өзгеше бірмүшелерді ұқсас мүшелер деп атайды. 6. Ұқсас мүшелердің алгебралық қосындысын оған теңбе-тең бірмүшемен алмастыруды ұқсас мүшелерді біріктіру деп атайды. 7. Көпмүшенің дәрежесі деп оның құрамындағы бірмүше дәрежелерінің ең үлкенін айтады.

2 слайд

#3 слайд
1. Көпмүшені құрайтын бірмүшелердің әрқайсысын көпмүшенің мүшелері деп атайды. 2. Ұқсас мүшелердің алгебралық қосындысын оған теңбе-тең бірмүшемен алмастыруды ұқсас мүшелерді біріктіру деп атайды. Сонымен, ұқсас мүшелерді біріктіру теңбе – тең түрлендіру болады. 3. Көпмүшені стандарт түрінде жазу үшін: Көпмүше құрамындағы ұқсас мүшелерді біріктіру керек; Көпмүшені дәрежесінің кему ретімен жазу керек. 4. Екімүшелер – бином деп те аталады. 1. БОС ОРЫНҒА ҚАЖЕТТІ СӨЗДІ ЖАЗ

3 слайд

#4 слайд
Көпмүшенің дәрежесі деп оның құрамындағы бірмүше дәрежелерінің ең үлкенін айтады. 2 а 2 х+5 ах 2 -5 көпмүшесін – үшінші дәрежелі көпмүше, ал 5х 4 – 3 у 4 +2х 2 у 3 - 3х 3 -4ух 2 +5ху+7у-9 көпмүшесінің дәрежесі 5 –ке тең, себебі оның құрамындағы 2х 2 у 3 бірмүшесінің дәрежесі ең үлкені 2+3 =5 осы көпмүшені дәрежесінің кему ретімен жазайық:   2х 2 у 3 + 5х 4 – 3 у 4 - 3х 3 -4ух 2 +5ху+7у-9 Мұндай көпмүшені стандарт түрдегі көпмүше дейді. Бұл көпмүшенің ұқсас мүшелері жоқ. СЕБЕБІН ТҮСІНДІРІП ЖАЗ::

4 слайд

#5 слайд
ВЕНН ДИАГРАММАСЫН ТОЛТЫР : Бірмүше Екімүше - БИНОМ Үшмүше Тақырыптың басты идеясын жаз:

5 слайд

#6 слайд
СХЕМА БОЙЫНША ЖҰМЫС : ҰҒЫМДАРДЫ ЖИНАҚТА: КӨПМҮШЕ: Сандардан, айнымалылардан және олардың дәрежелерінен көбейту амалы арқылы құрастырылған өрнекті бірмүше деп атайды аталады. Екі бірмүшеден тұратын көпмүшені екімүше – бином деп атаймыз. Үш бірмүшеден тұратын көпмүше үшмүше деп аталады

6 слайд

#7 слайд
ЖАЗЫЛҒАН ӨРНЕКТЕРДІ ПАЙДАЛАНЫП КЕСТЕНІ ТОЛТЫР: Көпмүше Көпмүшенің стандарт түрі Көпмүшенің коэффициенті Көпмүшенің дәрежесі       ;281167 2222 mnnmnmnm    ;314673 2222 xyxyxyxy    .19684225 abcaacab 

7 слайд

#8 слайд
КӨПМҮШЕНІҢ ҰҚСАС МҮШЕЛЕРІН БІРІКТІРУ ҮШІН НЕ ІСТЕУІМІЗ КЕРЕК? ҰҚСАС МҮШЕЛЕРДІ БІРІКТІРГЕН СОҢ КӨПМҮШЕ ҚАНДАЙ ТҮРГЕ КЕЛЕДІ? ЖАУАБЫ: Бірдей немесе коэффициенттері ғана өзгеше бірмүшелерді ұқсас мүшелер деп атайды. Ұқсас мүшеледің алгебралық қосындысын оған теңбе-тең бірмүшемен алмастыруды ұқсас мүшелерді біріктіру деп атайды. Сен қалай ойлайсың? Менің ойымша ...

8 слайд

#9 слайд
Сұрақтарға жауап бер: 9а 4 + 2а 3 - а 18 - көпмүше неге?   Себебі: бірнеше бірмүшелер қосындысынан тұрады. Өрнектер тең, неге? (а 2 * а 3 ) 3 =а 15 Себебі: өрнекті ықшамдау арқылы теңдікті тексереміз. І кезең: “Тас қақпа” (5 балл) СЕБЕБІ: СЕБЕБІ:

9 слайд

#10 слайд
Оқулық :№ 105. Ұқсас мүшелерді біріктіріңдер:  3 х 2 -4х + 1 – х 2 +3х – 7  5+ 10 х – 6х 2 – 3х 2 + 10х - 4

10 слайд

#11 слайд
ІІ деңгей “Күміс қақпа” (5 балл + 4 балл = 9 балл) СҰРАҚҚА ЖАУАП БЕРЕ ОТЫРЫП, ТҮСІНДІР: Бірмүше мен көпмүше ұғымдарының арасында қандай байланыс бар? Көпмүшенің дәреже көрсеткіші қалай анықталады? Жақша ашу ережелерін еске түсірейік. Ол не үшін қажет? Бірнеше бірмүше қосындысы- ол көпмүше. Бірмүше құрамындағы айнымалылардың дәреже көрсеткіштерінің қосындысы бірмүшенің дәрежесі деп аталады. Жақша ашу ережелері: жақша алдынды “+” таңбасы тұрса жақшаны ашқанда таңба өзгермейді, “-” таңбасы тұрса жақшаны ашқанда таңба қарама қарсы таңбаға өзгереді. Жауабы:

11 слайд

#12 слайд
Табаққа тәтті тоқаштарды орналастырайық. Бірінші қабатқа 9 тоқаш, екінші қабатқа 4 тоқаш, үшінші қабатқа 1 тоқаш орналасса, тоқаштардың орналасу заңдылығын көпмүше түріндегі формуласы қалай жазылады? Тақырыптың басты идеясын жаз:

12 слайд

#13 слайд
9+4+1= 14 тоқашЖауабы:

13 слайд

#14 слайд
Өзіндік жұмыстар. (Жұптық тексеру) Карточка 1. Ықшамда: Карточка 2. Ықшамда: Карточка 3. Ықшамда: Карточка 4. Ықшамда: ;7542 2222 yxyxxyyx    ;4865 babbab    .6837 22 ababbaab  ;9876 2 yxxxxy    ;9653 yxyx    .3182715 xyxyxy  ;17749 cabcabac    ;6441481 acababac    .5010473 abba  ;281167 2222 mnnmnmnm    ;314673 2222 xyxyxyxy    .19684225 abcaacab 

14 слайд

#15 слайд
ІІІ деңгей “Алтын қақпа” (5 балл + 4 балл + 3 балл = 12 балл) 1. Қай өрнек көпмүшеге жатады? 1) х(5х + у 3 ); 2) 5ху 3 ; 3) 5 + х + у 3 А. 3. Б. 2. В. 1ж/е З.   2. Қай өрнек көпмүшеге жатады? 1) 4 + Зу - у 2 ; 2) (х + у):(х - у); 3) 7 - х. А. 2 мен 3. Б. 1 мен 3. В. 1, 3 және 4.   3. Өрнекті стандартты көпмүше түріне келтір 6* а* а* а* а * 1,5 + 0,4 * а 3 *5 - а 6* а 3 6а 4 +5а 3 . Б. - а 9 + 9а 4 + 20а 3 . B.- а 9 + 9а 4 + 2а 3 .

15 слайд

#16 слайд
Сен қалай ойлайсың? Сұраққа жауап бере отырып түсіндір: Алгебра пәні бізге керек бе?

16 слайд

#17 слайд
Үйге тапсырма  №102, 103 ТАПСЫРМАЛАРЫН ОРЫНДАП КЕЛУ;  6 – тақырып. АНЫҚТАМАЛАРМЕН ЖҰМЫС

17 слайд