Материалдар / коучинг«Оқу мен тәрбие үрдісінде оқушы бойына ұлттық құндылықтар жүйесін қалыптастыру»
МИНИСТРЛІКПЕН КЕЛІСІЛГЕН КУРСҚА ҚАТЫСЫП, АТТЕСТАЦИЯҒА ЖАРАМДЫ СЕРТИФИКАТ АЛЫҢЫЗ!
Сертификат Аттестацияға 100% жарамды
ТОЛЫҚ АҚПАРАТ АЛУ

коучинг«Оқу мен тәрбие үрдісінде оқушы бойына ұлттық құндылықтар жүйесін қалыптастыру»

Материал туралы қысқаша түсінік
ұлттық құндылықтардың маңызы туралы түсінік қалыптасады; *оқу мен тәрбие үрдісінде оқушы бойында болуы қажетті ұлттық құндылықтар туралы түсінік алады; *оқушыларға рухани-адамгершілік тәрбие беру бойынша қолданылатын инновациялық технологиялар туралы түсінік алады, қолданады.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
28 Ақпан 2024
900
5 рет жүктелген
900 ₸
Бүгін алсаңыз
+45 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +45 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
img_page_1
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Материалдың қысқаша түсінігі
Тақырыбы: Оқу сауаттылығын қалыптастыру әдістері мен тәсілдері . Мақсаты Оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын ар

1 слайд
Тақырыбы: Оқу сауаттылығын қалыптастыру әдістері мен тәсілдері .   Мақсаты Оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын арттыру жолдарын таныту және «PISA»  бағдарламасы бойынша мұғалімдерге  оқушының оқу сауаттылығын арттыруда коллаборативті орта, дағды қалыптастыруына бағыт беру. Күтілетін нәтиже 1.Қатысушылар белсенді оқыту стратегиясын қолдану жолдарымен танысады 2.  Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында мектеп оқушыларының оқу сауаттылығын дамыту үшін, белсенді оқыту стратегиясын қолдануды меңгереді. 3«PISA»  тапсырмаларының  ешімін анықтауға  үйренеді,бағдарлама негізінде мәтінді жаңа форматта талдауға үйренеді,тәжірибесінде пайдалануға қадам жасайды Түйінді идея Мұғалімдердің нәтижелі іс-әрекеттері негізінде оқушылардың оқуға қызығушылығын арттыру және алған білімдерін өмірде қолдана алуына бағыттау.    Ресурстар А- 4 парақтары,стикер, интерактивті тақта, , маркер, қалам, бағалау парақтары,маркер, түрлі-түсті стикерлер, суреттер, бояу құралдары.      

1 слайд

Тақырыбы: Оқу сауаттылығын қалыптастыру әдістері мен тәсілдері .   Мақсаты Оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын арттыру жолдарын таныту және «PISA»  бағдарламасы бойынша мұғалімдерге  оқушының оқу сауаттылығын арттыруда коллаборативті орта, дағды қалыптастыруына бағыт беру. Күтілетін нәтиже 1.Қатысушылар белсенді оқыту стратегиясын қолдану жолдарымен танысады 2.  Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында мектеп оқушыларының оқу сауаттылығын дамыту үшін, белсенді оқыту стратегиясын қолдануды меңгереді. 3«PISA»  тапсырмаларының  ешімін анықтауға  үйренеді,бағдарлама негізінде мәтінді жаңа форматта талдауға үйренеді,тәжірибесінде пайдалануға қадам жасайды Түйінді идея Мұғалімдердің нәтижелі іс-әрекеттері негізінде оқушылардың оқуға қызығушылығын арттыру және алған білімдерін өмірде қолдана алуына бағыттау.    Ресурстар А- 4 парақтары,стикер, интерактивті тақта, , маркер, қалам, бағалау парақтары,маркер, түрлі-түсті стикерлер, суреттер, бояу құралдары.      

 Армысыздар, құрметті әріптестер!. Бүгінгі коучинг сабағыма қатысқандарыңыз мен үшін үлкен құрмет!Қош келдіңіздер!.Мен осы

2 слайд
 Армысыздар, құрметті әріптестер!. Бүгінгі коучинг сабағыма қатысқандарыңыз мен үшін үлкен құрмет!Қош келдіңіздер!.Мен осы коучинг сабағымды:  «Сабақ беру-үйреншікті жай шеберлік емес, ол үнемі жетілдіруді қажет ететін,үнемі жаңалық табатын өнер»,- деп баға берген Жүсіпбек Аймауытовтың сөзімен бастағым келді .  Менің ойымша,бүгінгі коучингтен өздеріңізге керекті әдіс-тәсілдермен таныса отырып, алдағы уақытта тәжірибеде қолдана аласыздар деген үміттемін.

2 слайд

 Армысыздар, құрметті әріптестер!. Бүгінгі коучинг сабағыма қатысқандарыңыз мен үшін үлкен құрмет!Қош келдіңіздер!.Мен осы коучинг сабағымды:  «Сабақ беру-үйреншікті жай шеберлік емес, ол үнемі жетілдіруді қажет ететін,үнемі жаңалық табатын өнер»,- деп баға берген Жүсіпбек Аймауытовтың сөзімен бастағым келді .  Менің ойымша,бүгінгі коучингтен өздеріңізге керекті әдіс-тәсілдермен таныса отырып, алдағы уақытта тәжірибеде қолдана аласыздар деген үміттемін.

Таңғалдыра танысу тренингі " Жүздің түсін білгенше ,бірдің атын біл "дейді дана халқымыз,сондықтан қазір біз «Таңғалд

3 слайд
Таңғалдыра танысу тренингі " Жүздің түсін білгенше ,бірдің атын біл "дейді дана халқымыз,сондықтан қазір біз «Таңғалдыра таныстыру» тренингін өткіземіз. -Құрметті әріптестер, барлығыңызды шеңберге,яғни «Шаттық шеңберіне» тізбектеліп тұруларыңызды сұрай-мын. Шеңбер жасап орналасып болсақ,мен қолымдағы гүлімді оң жағымда тұрған адамға беремін. Бұл адам гүлді алып, өз есімін айтады да,өз есімінің бас әріпінен бастала-тын сын есім қосып,өзін таныстырады да, гүлді келесі адамға береді.Өзімнен бастайын.Менің атым – Салтанат. сымбатты» . Осылайша, екінші адам гүлді алып, алдыңғы адамның есімін айта отырып, өз есімін жариялайды..

3 слайд

Таңғалдыра танысу тренингі " Жүздің түсін білгенше ,бірдің атын біл "дейді дана халқымыз,сондықтан қазір біз «Таңғалдыра таныстыру» тренингін өткіземіз. -Құрметті әріптестер, барлығыңызды шеңберге,яғни «Шаттық шеңберіне» тізбектеліп тұруларыңызды сұрай-мын. Шеңбер жасап орналасып болсақ,мен қолымдағы гүлімді оң жағымда тұрған адамға беремін. Бұл адам гүлді алып, өз есімін айтады да,өз есімінің бас әріпінен бастала-тын сын есім қосып,өзін таныстырады да, гүлді келесі адамға береді.Өзімнен бастайын.Менің атым – Салтанат. сымбатты» . Осылайша, екінші адам гүлді алып, алдыңғы адамның есімін айта отырып, өз есімін жариялайды..

Топтастыру әдісі QR -код Барлықтарыңыз QR-код дегенді білесіздер.Coogle кіріп, QR- код басасыздар.Кімде қандай сан шы

4 слайд
Топтастыру әдісі QR -код Барлықтарыңыз QR-код дегенді білесіздер.Coogle кіріп, QR- код басасыздар.Кімде қандай сан шықты ,сол топқа жиналасыздар.

4 слайд

Топтастыру әдісі QR -код Барлықтарыңыз QR-код дегенді білесіздер.Coogle кіріп, QR- код басасыздар.Кімде қандай сан шықты ,сол топқа жиналасыздар.

Болжау стратегиясы Осы тірек сөздерді анықтай отырып,бүгінгі коучингтің тақырыбы не деп ойласыздар 1-топ Адамның өзіне жүктел

5 слайд
Болжау стратегиясы Осы тірек сөздерді анықтай отырып,бүгінгі коучингтің тақырыбы не деп ойласыздар 1-топ Адамның өзіне жүктелген немесе өз еркімен қабылданған функцияларды орындауға дайындық дәрежесі ( функционалдық сауаттылық) 2-топ Адамның жазбаша мәтіндерді түсіну және пайдалану, олар туралы ойлау және мақсаттарына жету, білімі мен мүмкіндіктерін кеңейту, әлеуметтік өмірге қатысу үшін оқумен айналысу қабілеті (оқу сауаттылығы ) 3-топ Жазылған кез-келген сөйлеу (әдеби шығарма, эссе, құжат сондай – ақ олардың бір бөлігі, үзіндісі) - (мәтін) 4-топ Адамның сыртқы ортамен қарым-қатынас жасау және оған мүмкіндігінше тез бейімделу және жұмыс істеу қабілеті (функционалдық сауаттылық)

5 слайд

Болжау стратегиясы Осы тірек сөздерді анықтай отырып,бүгінгі коучингтің тақырыбы не деп ойласыздар 1-топ Адамның өзіне жүктелген немесе өз еркімен қабылданған функцияларды орындауға дайындық дәрежесі ( функционалдық сауаттылық) 2-топ Адамның жазбаша мәтіндерді түсіну және пайдалану, олар туралы ойлау және мақсаттарына жету, білімі мен мүмкіндіктерін кеңейту, әлеуметтік өмірге қатысу үшін оқумен айналысу қабілеті (оқу сауаттылығы ) 3-топ Жазылған кез-келген сөйлеу (әдеби шығарма, эссе, құжат сондай – ақ олардың бір бөлігі, үзіндісі) - (мәтін) 4-топ Адамның сыртқы ортамен қарым-қатынас жасау және оған мүмкіндігінше тез бейімделу және жұмыс істеу қабілеті (функционалдық сауаттылық)

Ой шақыру 1-топ " Мектептегі білім беруде функционалдық тәсіл не береді? 2-топ " Неліктен функционалдық оқу дағдыларын д

6 слайд
Ой шақыру 1-топ " Мектептегі білім беруде функционалдық тәсіл не береді? 2-топ " Неліктен функционалдық оқу дағдыларын дамыту керек? 3-топ Функционалдық оқу дегеніміз не? 4-топ Оқу сауаттылығы дегеніміз не?  

6 слайд

Ой шақыру 1-топ " Мектептегі білім беруде функционалдық тәсіл не береді? 2-топ " Неліктен функционалдық оқу дағдыларын дамыту керек? 3-топ Функционалдық оқу дегеніміз не? 4-топ Оқу сауаттылығы дегеніміз не?  

Адам ақпарат әлемінде стратегиясы Қатысушылар мәтінді өз бетінше оқиды. Оқып болған соң мәтін бойынша сұрақтар құр

7 слайд
Адам ақпарат әлемінде стратегиясы Қатысушылар мәтінді өз бетінше оқиды. Оқып болған соң мәтін бойынша сұрақтар құрастырады. “ Жіңішке” сұраққа қарапайым сұрақтар жатады: Кім? Не? Қашан? Дұрыс па? Қайда?, т.с.с. “ Жуан” сұрақтарға салыстыруды, талдауды, жинақтауды, бағалауды қажет ететін сұрақтар жатады: Түсіндір, неге олай деп ойлайсың? Айырмашылығы неде? Неге ұқсас келеді?, т.с.с. Сұрақтарды кестеге рәсімдеуге болады. Бұл әдіс оқушыларға сұрақтарды сауатты қоюға және сұрақтардың күрделілік деңгейін түсінуге үйретеді.  

7 слайд

Адам ақпарат әлемінде стратегиясы Қатысушылар мәтінді өз бетінше оқиды. Оқып болған соң мәтін бойынша сұрақтар құрастырады. “ Жіңішке” сұраққа қарапайым сұрақтар жатады: Кім? Не? Қашан? Дұрыс па? Қайда?, т.с.с. “ Жуан” сұрақтарға салыстыруды, талдауды, жинақтауды, бағалауды қажет ететін сұрақтар жатады: Түсіндір, неге олай деп ойлайсың? Айырмашылығы неде? Неге ұқсас келеді?, т.с.с. Сұрақтарды кестеге рәсімдеуге болады. Бұл әдіс оқушыларға сұрақтарды сауатты қоюға және сұрақтардың күрделілік деңгейін түсінуге үйретеді.  

2-топ Адам ақпарат әлемінде» схемасын қарастырайық .  Достарыңызбен өмірде қай жерде және қандай ақпаратты кездестіреті

8 слайд
2-топ Адам ақпарат әлемінде» схемасын қарастырайық .  Достарыңызбен өмірде қай жерде және қандай ақпаратты кездестіретініңізді талқылаңыз. Олардың әрқайсы біздің өмірімізде қандай рөл атқарады? Сызбаны өз мысалдарыңызбен толықтырыңыз. Мына сұраққа жауап беріңіз: «Неліктен әртүрлі ақпарат түрлерімен жұмыс істей білу соншалықты маңызды?»

8 слайд

2-топ Адам ақпарат әлемінде» схемасын қарастырайық .  Достарыңызбен өмірде қай жерде және қандай ақпаратты кездестіретініңізді талқылаңыз. Олардың әрқайсы біздің өмірімізде қандай рөл атқарады? Сызбаны өз мысалдарыңызбен толықтырыңыз. Мына сұраққа жауап беріңіз: «Неліктен әртүрлі ақпарат түрлерімен жұмыс істей білу соншалықты маңызды?»

3-топ Сұрақтар  – Алматыдан пойыздар жиі жүре ме?  – Алматыдан қай қалаға пойыз аз жүреді? – Алматыдан күн сайын шығаты

9 слайд
3-топ Сұрақтар  – Алматыдан пойыздар жиі жүре ме?   – Алматыдан қай қалаға пойыз аз жүреді? – Алматыдан күн сайын шығатын пойыздардың нөмірін жазыңыз

9 слайд

3-топ Сұрақтар  – Алматыдан пойыздар жиі жүре ме?   – Алматыдан қай қалаға пойыз аз жүреді? – Алматыдан күн сайын шығатын пойыздардың нөмірін жазыңыз

4-топ Парақшаға қарап, сұрақтарға жауап беріңіз: Кинотеатр қай қалада орналасқан?  Осы кинотеатрдың өкілдерімен қалай байлан

10 слайд
4-топ Парақшаға қарап, сұрақтарға жауап беріңіз: Кинотеатр қай қалада орналасқан?  Осы кинотеатрдың өкілдерімен қалай байланысуға болады?  Қандай екі фильмді кезекпен көруге болады?  Кинотеатр көрермендерді қалай тартады? Фильмдердің біріне жарнамалық слоган құрастырыңыз.

10 слайд

4-топ Парақшаға қарап, сұрақтарға жауап беріңіз: Кинотеатр қай қалада орналасқан?  Осы кинотеатрдың өкілдерімен қалай байланысуға болады?  Қандай екі фильмді кезекпен көруге болады?  Кинотеатр көрермендерді қалай тартады? Фильмдердің біріне жарнамалық слоган құрастырыңыз.

Ақылды үкілер стратегиясы Қатысушыларға материалмен өз бетінше танысу ұсынылады. Мәтін бойынша жұмыс жеке, жұптық н

11 слайд
Ақылды үкілер стратегиясы Қатысушыларға материалмен өз бетінше танысу ұсынылады. Мәтін бойынша жұмыс жеке, жұптық немесе топтық түрде ұйымдастырылуы мүмкін. Әрбір топқа мәтіндегі ақпаратты өңдеу мақсатындағы нақты сұрақтары мен тапсырмалары бар жұмыс парағы ұсынылады. Мәтінді өңдеудің түрлі амалдары «Ақылды үкілер» педагогикалық техникасы деп аталады. Мәтінмен жұмыстың бастапқы қадамдары. Мәтіндегі негізгі (жаңа) ұғымдарды тауып, оларды алфавиттік ретпен жазыңыз. Күтілмеген ақпарат. Мәтіннен сіз күтпеген, сіздің алғашқы пікірлеріңізге қарама-қайшы келетін ақпаратты табыңыз. Соңғы жаңалық. Сіз үшін жаңа болып табылатын ақпаратты жазыңыз. Ең негізгі өмірлік даналық. Бір сөйлеммен мәтіннің (мәтін тарауларының) негізгі ойын келтіріңіз. Екінші нұсқасы: әрбір тараудың қай сөйлемі негізгі болып табылады, қай сөйлемдер түйінді болып табылады? Белгілі және белгісіз. Мәтіннен сізге бұрыннан белгілі және бұрын белгілі болмаған ақпаратты табыңыз. Иллюстративті бейнелеу. Мәтіннің негізгі ойын сурет, схема, карикатура және т.б. арқылы бейнелеңіз. Мағыналы қорытынды. Оқығаннан алдағы өмірде және қызметте пайдалы болатын қорытынды жасауға болады ма? Талқылау үшін маңызды тақырыптар. Мәтіннен ерекше көңіл бөлуге және сыныпта талқылауға тұрарлық тұжырымдарды табыңыз. Әрі қарай жұмыс нәтижелерін талқылау ұйымдастырылады. Мұнда келесі қадамдарды белгілеуге болады: қосымша ақпарат іздеу, жеке оқушылар немесе топтар үшін үй тапсырмалары, шешілмеген проблемаларды анықтау, жұмыстың кейінгі кезеңдерін белгілеу. Мәтін тақырыптары. 1- топ Ғаламтор. 2- топ Достық. 3- топ Сөзден тосылу 4- топ Тесік шелек.

11 слайд

Ақылды үкілер стратегиясы Қатысушыларға материалмен өз бетінше танысу ұсынылады. Мәтін бойынша жұмыс жеке, жұптық немесе топтық түрде ұйымдастырылуы мүмкін. Әрбір топқа мәтіндегі ақпаратты өңдеу мақсатындағы нақты сұрақтары мен тапсырмалары бар жұмыс парағы ұсынылады. Мәтінді өңдеудің түрлі амалдары «Ақылды үкілер» педагогикалық техникасы деп аталады. Мәтінмен жұмыстың бастапқы қадамдары. Мәтіндегі негізгі (жаңа) ұғымдарды тауып, оларды алфавиттік ретпен жазыңыз. Күтілмеген ақпарат. Мәтіннен сіз күтпеген, сіздің алғашқы пікірлеріңізге қарама-қайшы келетін ақпаратты табыңыз. Соңғы жаңалық. Сіз үшін жаңа болып табылатын ақпаратты жазыңыз. Ең негізгі өмірлік даналық. Бір сөйлеммен мәтіннің (мәтін тарауларының) негізгі ойын келтіріңіз. Екінші нұсқасы: әрбір тараудың қай сөйлемі негізгі болып табылады, қай сөйлемдер түйінді болып табылады? Белгілі және белгісіз. Мәтіннен сізге бұрыннан белгілі және бұрын белгілі болмаған ақпаратты табыңыз. Иллюстративті бейнелеу. Мәтіннің негізгі ойын сурет, схема, карикатура және т.б. арқылы бейнелеңіз. Мағыналы қорытынды. Оқығаннан алдағы өмірде және қызметте пайдалы болатын қорытынды жасауға болады ма? Талқылау үшін маңызды тақырыптар. Мәтіннен ерекше көңіл бөлуге және сыныпта талқылауға тұрарлық тұжырымдарды табыңыз. Әрі қарай жұмыс нәтижелерін талқылау ұйымдастырылады. Мұнда келесі қадамдарды белгілеуге болады: қосымша ақпарат іздеу, жеке оқушылар немесе топтар үшін үй тапсырмалары, шешілмеген проблемаларды анықтау, жұмыстың кейінгі кезеңдерін белгілеу. Мәтін тақырыптары. 1- топ Ғаламтор. 2- топ Достық. 3- топ Сөзден тосылу 4- топ Тесік шелек.

Ғаламтор  Ғаламтор көптеген адамдар, әсіресе, ғаламтор қолданушылары, ғаламторды адамзаттың ең үлкен жетістігі е

12 слайд
Ғаламтор  Ғаламтор көптеген адамдар, әсіресе, ғаламтор қолданушылары, ғаламторды адамзаттың ең үлкен жетістігі екендігімен келісері анық. Ол ақпарат көзі болуымен қатар, адамдарға қажет біліммен сусындауға, қиюы келмес мәселелердің шешімін табуға кӛмектеседі. Жан-жақты білімді болуымызға, көптеген қызықты дүниелерді үйренуімізге ғаламтордың себебі мол. Оған қоса, ғаламтордың тағы бір артықшылығы – мемлекеттер мен құрлықтар арасындағы шекараны жойып, адамдарға араларындағы қашықтыққа қарамастан, бір- бірімен араласуға, сөйлесуге мүмкіндік беруінде. Тіпті ғаламтор арқылы әлемнің екі бұрышындағы адамдар достасып, махаббаттарын да тауып жатады. Танымдық бағдарламаларды көру, жаңа ақпарат алу, білімімізді толықтыру, шет тілдерін үйрену арқылы ғаламторда уақытымызды тиімді әрі пайдалы өткізе аламыз. Кей адамдар ғаламтор арқылы мамандық алып, жұмысқа орналасып жатады. Бұлардан бөлек ғаламтормен байланысты түрлі мамандықтар да пайда болған. Әрине, ғаламтордың пайдасы мол екендігі даусыз. Алайда оның зияны да аз емес. Ғаламтордың зияны жайлы сөз болғанда, ең бірінші, қозғалатын тақырып – ғаламторға тәуелділік. Ғаламтор қолданушыларының он пайызының оған тәуелді екендігі ғылыммен дәлелденген. Тіпті олардың бірқатары ғаламторды үй, тағам, су іспетті ӛмірлік маңызды дүние деп есептейді. Оңтүстік Корея, Қытай және Тайваньда ғаламторға тәуелділікті ұлттық деңгейдегі мәселе ретінде қарастырады. Ғаламтордың зияны тек мұнымен шектелмейді. Компьютер мониторының алдында ұзақ уақыт отыру көздің көруіне теріс әсер етсе, компьютер алдында дұрыс қалыпта отырмағанның салдарынан қимыл-тірек аппаратына зиян келеді. Адам психикасына кері әсер ететін ақпараттарды да ғаламтордың зиянды жағына қоса аламыз. Ғаламтор арқылы алаяқтар жеке тұлға жайлы мәлімет алып, оны өз мақсатына қолдануы мүмкін. Сонымен қатар, әлемдік тор арқылы компьютер жүйесіне зақым келтіріп, зиянын тигізетін вирустар тарайды. Әрқашан әр нәрсенің жақсысын үйреніп, жаманынан жиреніп, пайдасын көріп біліп, ал зиянынан сақтанайық .         

12 слайд

Ғаламтор  Ғаламтор көптеген адамдар, әсіресе, ғаламтор қолданушылары, ғаламторды адамзаттың ең үлкен жетістігі екендігімен келісері анық. Ол ақпарат көзі болуымен қатар, адамдарға қажет біліммен сусындауға, қиюы келмес мәселелердің шешімін табуға кӛмектеседі. Жан-жақты білімді болуымызға, көптеген қызықты дүниелерді үйренуімізге ғаламтордың себебі мол. Оған қоса, ғаламтордың тағы бір артықшылығы – мемлекеттер мен құрлықтар арасындағы шекараны жойып, адамдарға араларындағы қашықтыққа қарамастан, бір- бірімен араласуға, сөйлесуге мүмкіндік беруінде. Тіпті ғаламтор арқылы әлемнің екі бұрышындағы адамдар достасып, махаббаттарын да тауып жатады. Танымдық бағдарламаларды көру, жаңа ақпарат алу, білімімізді толықтыру, шет тілдерін үйрену арқылы ғаламторда уақытымызды тиімді әрі пайдалы өткізе аламыз. Кей адамдар ғаламтор арқылы мамандық алып, жұмысқа орналасып жатады. Бұлардан бөлек ғаламтормен байланысты түрлі мамандықтар да пайда болған. Әрине, ғаламтордың пайдасы мол екендігі даусыз. Алайда оның зияны да аз емес. Ғаламтордың зияны жайлы сөз болғанда, ең бірінші, қозғалатын тақырып – ғаламторға тәуелділік. Ғаламтор қолданушыларының он пайызының оған тәуелді екендігі ғылыммен дәлелденген. Тіпті олардың бірқатары ғаламторды үй, тағам, су іспетті ӛмірлік маңызды дүние деп есептейді. Оңтүстік Корея, Қытай және Тайваньда ғаламторға тәуелділікті ұлттық деңгейдегі мәселе ретінде қарастырады. Ғаламтордың зияны тек мұнымен шектелмейді. Компьютер мониторының алдында ұзақ уақыт отыру көздің көруіне теріс әсер етсе, компьютер алдында дұрыс қалыпта отырмағанның салдарынан қимыл-тірек аппаратына зиян келеді. Адам психикасына кері әсер ететін ақпараттарды да ғаламтордың зиянды жағына қоса аламыз. Ғаламтор арқылы алаяқтар жеке тұлға жайлы мәлімет алып, оны өз мақсатына қолдануы мүмкін. Сонымен қатар, әлемдік тор арқылы компьютер жүйесіне зақым келтіріп, зиянын тигізетін вирустар тарайды. Әрқашан әр нәрсенің жақсысын үйреніп, жаманынан жиреніп, пайдасын көріп біліп, ал зиянынан сақтанайық .         

2 -топ Достық  Достық – адамдардың бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. Достық

13 слайд
2 -топ Достық  Достық – адамдардың бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. Достық өзара жауапкершілік пен қамқорлықтың, рухани жақындықтың белгісі. Нағыз достық кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойымауға, басқа түскен қайғы мен қиыншылықты бірге көтеруге жәрдемдеседі. Дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде қызбалық не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса да, бұлар достыққа кедергі бола алмайды, қайта нағыз достық осындай кемшіліктерден арылуға көмектеседі. Сатқындық, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достықпен сыйыспайды. Қазақтың дәстүрлі әдеп жүйесінде достыққа үлкен көңіл бөлінеді. Халық арасында достық туралы мақал-мәтелдер жеткілікті: “Дос жылатып, дұшпан күлдіріп айтады”, “Досы жақсының, өзі де жақсы”, “Дүниеде адамның жалғыз қалғаны — өлгені, қайғының бәрі соның басында”. Достыққа қарама-қарсы ұғым — қастық пен күншілдік. Мұндай сезімге ерік алдырғандар басқаның қуаныш-қызығын, ырыс-бағын көтере алмайды, дос дегеннің не екендігін білмейді. Дұрыс дос таңдай білу — өмірлік мақсаттардың бірі; Саясаттанудағы Достық ұғымы мемлекеттер арасындағы саяси, экономикалық, мәдени мүдде тұрғысынан ынтымақтастық орнату шараларын бейнелеу үшін қолданылып жүр. Қазір бізге достық бұрынғыдан бетер қажет. Достық – бұл өмірдегі ешнәрсемен бағаланбайтын құндылық. Дос табу оңай, ал оны сақтау одан да қиын. Достық қатынасқа нәзіктікпен қарап, берік сақтау керек. Өйткені ол да баптауды қажет ететін нәзік өсімдік сияқты. Біздер достықты сақтау үшін жан- тәнімізбен еңбектенбеуіміз керек. Қайтарымын қажет етпей, берудің жолдарын үйрену керек. Сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек саналады. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді.      

13 слайд

2 -топ Достық  Достық – адамдардың бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. Достық өзара жауапкершілік пен қамқорлықтың, рухани жақындықтың белгісі. Нағыз достық кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойымауға, басқа түскен қайғы мен қиыншылықты бірге көтеруге жәрдемдеседі. Дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде қызбалық не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса да, бұлар достыққа кедергі бола алмайды, қайта нағыз достық осындай кемшіліктерден арылуға көмектеседі. Сатқындық, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достықпен сыйыспайды. Қазақтың дәстүрлі әдеп жүйесінде достыққа үлкен көңіл бөлінеді. Халық арасында достық туралы мақал-мәтелдер жеткілікті: “Дос жылатып, дұшпан күлдіріп айтады”, “Досы жақсының, өзі де жақсы”, “Дүниеде адамның жалғыз қалғаны — өлгені, қайғының бәрі соның басында”. Достыққа қарама-қарсы ұғым — қастық пен күншілдік. Мұндай сезімге ерік алдырғандар басқаның қуаныш-қызығын, ырыс-бағын көтере алмайды, дос дегеннің не екендігін білмейді. Дұрыс дос таңдай білу — өмірлік мақсаттардың бірі; Саясаттанудағы Достық ұғымы мемлекеттер арасындағы саяси, экономикалық, мәдени мүдде тұрғысынан ынтымақтастық орнату шараларын бейнелеу үшін қолданылып жүр. Қазір бізге достық бұрынғыдан бетер қажет. Достық – бұл өмірдегі ешнәрсемен бағаланбайтын құндылық. Дос табу оңай, ал оны сақтау одан да қиын. Достық қатынасқа нәзіктікпен қарап, берік сақтау керек. Өйткені ол да баптауды қажет ететін нәзік өсімдік сияқты. Біздер достықты сақтау үшін жан- тәнімізбен еңбектенбеуіміз керек. Қайтарымын қажет етпей, берудің жолдарын үйрену керек. Сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек саналады. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді.      

3-топ Сөзден тосылу  Наушабай дейтін кісі жол жүріп келе жатып, Абайдың үйіне түсіпті. Жайғасып отырған соң ол:  - Абайжан,

14 слайд
3-топ Сөзден тосылу  Наушабай дейтін кісі жол жүріп келе жатып, Абайдың үйіне түсіпті. Жайғасып отырған соң ол:  - Абайжан, өзіңе асыл сөз, алғыр ой тауып айтқан кісі болды ма? - деп сұрапты. Абай сәл ойланып отырыпты да:  - Менің Әбдірахман деген балам бар еді.Оны тоғыз жасында Семейдегі орыс мектебіне оқуға бердім. Оны бітірген соң, Петербурға жібердім. Қыс оқып, жаз демалысқа үйге келді. Сұрастырып байқасам, оқуы жақсы көрінеді.Баламның алымдылығын сынап білейін деп ойладым да, бір күні жай әңгімелесіп отырып:  - Қалқам Әбіш, осы әлемдегі жаратылыста ақ зат асыл ма, қара зат асыл ма? - деп сұраған едім. Ол іркілместен:  -   Ақ зат асыл ғой, - деді.  -  Неге, қара зат асыл емес пе? – дедім мен. Әбіш бетіме қарап күлді де:  -  Қараны қалай асыл дейсіз? - деді. Мен:  -  Біріншіден, адам баласы барлық дүниедегі жаратылысты көзбен кереді емес пе, - дедім,- Бірақ көздің ағы көрмейді, ортасындағы кішкене қарашығы ғана көреді. Қараның асылдығына осы дәлел. Екіншіден, қағаз ақ, одан адам оқып білім ала алмайды, үстіне жазған қара сиядан өнер-білім алады. Үшіншіден, жас шақта адамның сақал-шашы қара болады. Осыған байланысты жас күнде адамда ақыл, білім, қайрат көп болады. Қартайғанда шаш-сақал ағарады. Ал, адамда ақыл, білім, қайрат та азаяды. Сондықтан ақтан қараны асыл ма деп ойлаймын, - дедім.  Сонда Әбіш:  - Оның бәрін қалай білдіңіз? - деді. - Ақылмен білдім, - дедім мен.  - Олай болса, ақыл мида болмай ма, ал ми ақ зат емес пе! Екіншіден, ақыл - нұр, жарық зат. О да аққа ұқсамай ма?- деді.  Мен баламның тауып айтқан сөзіне риза болып, маңдайынан иіскедім.   

14 слайд

3-топ Сөзден тосылу  Наушабай дейтін кісі жол жүріп келе жатып, Абайдың үйіне түсіпті. Жайғасып отырған соң ол:  - Абайжан, өзіңе асыл сөз, алғыр ой тауып айтқан кісі болды ма? - деп сұрапты. Абай сәл ойланып отырыпты да:  - Менің Әбдірахман деген балам бар еді.Оны тоғыз жасында Семейдегі орыс мектебіне оқуға бердім. Оны бітірген соң, Петербурға жібердім. Қыс оқып, жаз демалысқа үйге келді. Сұрастырып байқасам, оқуы жақсы көрінеді.Баламның алымдылығын сынап білейін деп ойладым да, бір күні жай әңгімелесіп отырып:  - Қалқам Әбіш, осы әлемдегі жаратылыста ақ зат асыл ма, қара зат асыл ма? - деп сұраған едім. Ол іркілместен:  -   Ақ зат асыл ғой, - деді.  -  Неге, қара зат асыл емес пе? – дедім мен. Әбіш бетіме қарап күлді де:  -  Қараны қалай асыл дейсіз? - деді. Мен:  -  Біріншіден, адам баласы барлық дүниедегі жаратылысты көзбен кереді емес пе, - дедім,- Бірақ көздің ағы көрмейді, ортасындағы кішкене қарашығы ғана көреді. Қараның асылдығына осы дәлел. Екіншіден, қағаз ақ, одан адам оқып білім ала алмайды, үстіне жазған қара сиядан өнер-білім алады. Үшіншіден, жас шақта адамның сақал-шашы қара болады. Осыған байланысты жас күнде адамда ақыл, білім, қайрат көп болады. Қартайғанда шаш-сақал ағарады. Ал, адамда ақыл, білім, қайрат та азаяды. Сондықтан ақтан қараны асыл ма деп ойлаймын, - дедім.  Сонда Әбіш:  - Оның бәрін қалай білдіңіз? - деді. - Ақылмен білдім, - дедім мен.  - Олай болса, ақыл мида болмай ма, ал ми ақ зат емес пе! Екіншіден, ақыл - нұр, жарық зат. О да аққа ұқсамай ма?- деді.  Мен баламның тауып айтқан сөзіне риза болып, маңдайынан иіскедім.   

4-топ Тесік шелек  Үндістаңда су тасығыш бір кісі екі шелек алып, иін ағашпен су таситын болса керек. Алайда екі шелек

15 слайд
4-топ Тесік шелек  Үндістаңда су тасығыш бір кісі екі шелек алып, иін ағашпен су таситын болса керек. Алайда екі шелекттің біреуі тесік екен. Бүтін шелек өзіне күйылған суды қожайынның үйіне сол күйі шашау шығармай жеткізеді екен де, ал тесік шелек болса, толтырып құйылған судың үйге жеткенше жол бойы сыздықтатып отырып, әрең дегенде жартысын ғана апаратын көрінеді. Бұл жағдай дәл осылай тұп-тура екі жыл бойы жалғасыпты. Су тасушы күн сайын қожайынның үйіне толықтай екі шелек емес, бір жарым шелек қана су жеткізіп жүріпті. Сау шелек өзінің қалтқысыз қызметін мақтаныш көрген сайын, тесік шелек байғұстың іштей мұңайғаны сонша - жерге кіріп кете жаздап ұялып, өзін қатты ыңғайсыз сезінеді екен. Екі жыл өтіп, бір күні әдеттегідей өзен жағасына тағы барғанда, шыдамаған тесік шелек су тасушыға қысыла-қымтырыла: «Сізден кешірім сұрасам де...

15 слайд

4-топ Тесік шелек  Үндістаңда су тасығыш бір кісі екі шелек алып, иін ағашпен су таситын болса керек. Алайда екі шелекттің біреуі тесік екен. Бүтін шелек өзіне күйылған суды қожайынның үйіне сол күйі шашау шығармай жеткізеді екен де, ал тесік шелек болса, толтырып құйылған судың үйге жеткенше жол бойы сыздықтатып отырып, әрең дегенде жартысын ғана апаратын көрінеді. Бұл жағдай дәл осылай тұп-тура екі жыл бойы жалғасыпты. Су тасушы күн сайын қожайынның үйіне толықтай екі шелек емес, бір жарым шелек қана су жеткізіп жүріпті. Сау шелек өзінің қалтқысыз қызметін мақтаныш көрген сайын, тесік шелек байғұстың іштей мұңайғаны сонша - жерге кіріп кете жаздап ұялып, өзін қатты ыңғайсыз сезінеді екен. Екі жыл өтіп, бір күні әдеттегідей өзен жағасына тағы барғанда, шыдамаған тесік шелек су тасушыға қысыла-қымтырыла: «Сізден кешірім сұрасам де...