МӘДЕНИ ӨСІМДІКТЕР МЕН ҮЙ ЖАНУАРЛАРЫНЫҢ ШЫҒУ ОРТАЛЫҚТАРЫ

1 слайд
Сізге қандай жеміс немесе көкөніс көбірек ұнайды? Сіз оның қайдан шыққанын ойлап көрдіңіз бе?

1 слайд

2 слайд
ҚАЗАҚСТАН – АЛМА МЕН ҚЫЗҒАЛДАҚТЫҢ ОТАНЫ

2 слайд

3 слайд
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ : ОҚУ МАҚСАТЫ: САБАҚ МАҚСАТЫ: МӘДЕНИ ӨСІМДІКТЕР МЕН ҮЙ ЖАНУАРЛАРЫНЫҢ ШЫҒУ ОРТАЛЫҚТАРЫ 8.2.4.3 мәдени өсімдіктер мен үй жануарлары-ның шығу тегінің орталықтарын оқып білу ТУРМАГАМБЕТОВА МЕЙРАМГУЛ ИЗТАЕВНА Әл-Фараби атындағы №21 мамандандырылған гимназия •мәдени өсімдіктердің шығу тегінің орталықтарын сипаттау; •үй жануарларының шығу тегінің орталықтарын сипаттау.

3 слайд

4 слайд
ТІРЕК СӨЗДЕР СЕЛЕКЦИЯ - өсімдіктердің жаңа іріктемелерін, жануарлардың жаңа қолтұқымдарын шығарумен шұғылданатын ғылым (латынша «селекция» - іріктеу, сұрыптау) СҰРЫПТАУ – адамның дараларда өзінің қалаған белгілерін сақтап қалу немесе қаламаған белгілерді жою мақсатымен жасаған будандастыру. МӘДЕНИ ӨСІМДІКТЕР – адамның қажетін өтеу үшін қолда өсірілетіін өсімдіктер ҚОЛҒА ҮЙРЕТУ – жабайы жануарларды адам бақылауымен өсіру үдерісі.

4 слайд

5 слайд
Селекция ғылымының маңызды бөлігі түрлердің арғытектері туралы ілім. Оның негізін салуға орыстың ғалымы, генетик Николай Иванович Вавиловтың қосқан үлесі зор. Н.И.Вавиловтың еңбегінің құндылығы - мәдени өсімдіктердің барлық географиялық аймақтарға бірдей таралмайтынын және әр дақылдың өзінің шығу орталығы болатынын анықтауы. Н.И.Вавилов зерттеу нәтижесінде қандай да болмасын өсімдік түрінің генетикалық жақын формалары көбірек таралған аймақ – сол түрдің шығу орталығы болады деп тұжырымдады. (1887 – 1943 жж.)

5 слайд

6 слайд
МӘДЕНИ ӨСІМДІКТЕРДІҢ ШЫҒУ ОРТАЛЫҚТАРЫ

6 слайд

7 слайд
Тропикалы (Оңтүстіказиялық)

7 слайд

8 слайд
 Үндістан  Қытай  Оңтүстік Қытай  Тропикалық •Азия

8 слайд

9 слайд
, , Күріш қантқамысы , , цитрус баклажан , , қарабұрыш манго , . . қияр тб , , Күріш қантқамысы , , цитрус баклажан , , қарабұрыш манго , . . қияр тб Күріш Қияр Цитрусты

9 слайд

10 слайд
Шығыс Азиялық

10 слайд

11 слайд
 Орталық және Шығыс Қытай,  Жапония,  Тайвань аралдары,  Корея

11 слайд

12 слайд
Қара өрік Шалғам Соя , , , , Тары қарақұмық шай шие , , , , соя қараөрік алма алмұрт , шалғам қытайбұршақ . жәнебасқалар

12 слайд

13 слайд
Оңтүстік – Батыс Азия

13 слайд

14 слайд
Кіші Азия, Орта Азия, Иран, Кавказ, Ауғанстан, Солтүстік-Батыс Үндістан

14 слайд

15 слайд
Қарабидай Зығыр Сәбіз Бидай, қара бидай, бұршақ дақылдары, өрік, алмұрт, зығыр, шалпақ, сәбіз, шалқан, сарымсақ, жүзім және т.б.

15 слайд

16 слайд
Жерорта теңізі

16 слайд

17 слайд
Жерортатеңізінің жағалауында орналасқан елдер.

17 слайд

18 слайд
Қырыққабат Маслиналар Қант қызылшасы Қырыққабат, қант қызылшасы, зәйтүн, бұршақ, беде, жоңышқа, біргүлді жасымық, жемдік шө птер

18 слайд

19 слайд
Абиссиния

19 слайд

20 слайд
Африка материгінің шағын ауданы

20 слайд

21 слайд
Бидай Арпа Кофе ағашы Кофе, қатты бидай, қыша, зығыр, арпа, банан және т.б.

21 слайд

22 слайд
Орталық Америка

22 слайд

23 слайд
Оңтүстік Мексика Орталық Америка Вест-Үнді аралдары

23 слайд

24 слайд
Какао Күнбағыс Жүгері Жүгері, мақта, какао, асқабақ, үрмебұршақ, темекі, бұрыш, қызанақ, күнбағыс.

24 слайд

25 слайд
Анды (Оңтүстік Америка)

25 слайд

26 слайд
Оңтүстік Американың батыс жағалауы бойымен жатқан Анд үстірті аймағының бір бөлігі

26 слайд

27 слайд
Х , иннаағашы , картоп , темекі , ананас жержаңғақ Х , иннаағашы , картоп , темекі , ананас жержаңғақ Картоп Ананас Хинна ағашы

27 слайд

28 слайд
ҚОЛҒА ҮЙРЕТІЛГЕН ЖАНУАРЛАРДЫҢ ШЫҒУ ОРТАЛЫҒЫ I – Қытай-Малай орталығы IV – Африка орталығы II – Үнді орталығы V – Оңтүстік Америка орталығы III – Оңтүстік және Батыс Азия VI – Жерорта теңізі орталығы

28 слайд

29 слайд
ҚОЛҒА ҮЙРЕТІЛГЕН ЖАНУАРЛАРДЫҢ ШЫҒУ ОРТАЛЫҒЫ Үй жануарларының ата-тектері – жануарлардың жабайы түрлері

29 слайд

30 слайд
Кестеден «Әріп - сан» жұбын сәйкестендіріңіз

30 слайд

31 слайд
Өсімдіктердің шығу орталықтарын анықтаңыз 1 2 3 4 5 6 7

31 слайд

32 слайд
ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ 1.Қолдан сұрыптау кезінде қалыптасатын белгілер ... пайдалы А) адамға; Ә) түрге; Б) қолтұқымға. 2. Табиғи сұрыпталу нәтижесінде қалатын және көбейетін ағзалар: А) жақсы жеміс беретіндері; Ә) құрылымы күрделілері; Б) қоршаған орта жағдайларына бейімделген. 3. Ит қолтұқымдарының алуантүрлілігі – бұл .... нәтижесі А) табиғи сұрыпталудың; Ә) қолдан сұрыптаудың; Б) асырау ерекшеліктерінің 4. Дүниежүзіндегі мәдени өсімдіктердің шығу тегін зерттеп, мәдени орталықтарын ашқан ғалым А) Н.И. Вавилов Ә) И.В. Мичурин Б) В.О. Ковалевский

32 слайд

33 слайд

33 слайд

34 слайд

34 слайд