Медициналық сұхбат
Медициналық сұхбат

#1 слайд
Медициналық сұхбат
1 слайд
Медициналық сұхбат
#2 слайд
Жоспары:
1.Медициналық сұхбат, ұғымы және құрылысы
2.Медициналық сұхбаттың мақсаты
3Медициналық сұхбаттың принциптері,кезеңдері
4. «Пациентке бағытталған» үлгінің 6 компоненті
2 слайд
Жоспары: 1.Медициналық сұхбат, ұғымы және құрылысы 2.Медициналық сұхбаттың мақсаты 3Медициналық сұхбаттың принциптері,кезеңдері 4. «Пациентке бағытталған» үлгінің 6 компоненті
#3 слайд
Медициналық сұхбат – тұлғаның
психологиялық қасиеті және
белгілері,дерттің ішкі бейнесі мен
науқастың мәселелері туралы
ақпарат жинау және науқаспен
жанасу негізінде оған
психологиялық әрекет жасау әдісі
3 слайд
Медициналық сұхбат – тұлғаның психологиялық қасиеті және белгілері,дерттің ішкі бейнесі мен науқастың мәселелері туралы ақпарат жинау және науқаспен жанасу негізінде оған психологиялық әрекет жасау әдісі
#4 слайд
Мақсаты:Мақсаты:
Науқастың жекеше психологиялық қасиеттерін біліп,бағалау;
Алынған мәліметті психологиялық феномендерге немесе
психопатологиялық белгілерге жатқызу;
Сонымен қатар ,сұхбаттың мақсатына адамның шағымдарын
анықтау және оның тәртібінің,жүріс-тұрысының ішкі
себептерін ,ықпалдарын айқындау жатады.Медициналық
қызметкердің науқасқа психологиялық жәрдем беруіне де негізделеді.
Медициналық интервьюдің мағынасы,қарапайым сұрастырудан
өзгеше болады,себебі ол науқастың шағымдарын белсенді түрде
анықтаумен қатар ,адам қылықтарының ,өзін-өзі ұстауының
жасырын мотивтерін іздестіруге және науқасқа жәрдем беруге
бағытталады.
4 слайд
Мақсаты:Мақсаты: Науқастың жекеше психологиялық қасиеттерін біліп,бағалау; Алынған мәліметті психологиялық феномендерге немесе психопатологиялық белгілерге жатқызу; Сонымен қатар ,сұхбаттың мақсатына адамның шағымдарын анықтау және оның тәртібінің,жүріс-тұрысының ішкі себептерін ,ықпалдарын айқындау жатады.Медициналық қызметкердің науқасқа психологиялық жәрдем беруіне де негізделеді. Медициналық интервьюдің мағынасы,қарапайым сұрастырудан өзгеше болады,себебі ол науқастың шағымдарын белсенді түрде анықтаумен қатар ,адам қылықтарының ,өзін-өзі ұстауының жасырын мотивтерін іздестіруге және науқасқа жәрдем беруге бағытталады.
#5 слайд
5 слайд
#6 слайд
Сұхбаттың принциптеріне келесілер жатады:Сұхбаттың принциптеріне келесілер жатады:
Қойылған сауалдарға медициналық қызметкердің жасаған
тұжырымы дәл,ашық,сәйкес және түсінікті болуы;
Бірізділік және адекватты, біркелкі болуы;
алынған мәліметті тексеру мүмкіншілігі болуы.
6 слайд
Сұхбаттың принциптеріне келесілер жатады:Сұхбаттың принциптеріне келесілер жатады: Қойылған сауалдарға медициналық қызметкердің жасаған тұжырымы дәл,ашық,сәйкес және түсінікті болуы; Бірізділік және адекватты, біркелкі болуы; алынған мәліметті тексеру мүмкіншілігі болуы.
#7 слайд
Интервьюдің бірізділігі дегеніміз-Интервьюдің бірізділігі дегеніміз-алдымен науқастың шағымдарына негізделіп,дерттің
белгілерін құрастырып,онан соң бұзылыстарды және олардың себептерін анықтау.Ол үшін
медициналық дерттің белгілерін,психологиялық әрекеттесу түрлерін және бұзылыстарын
білу керек.Әр ауруда көптеген клиникалық белгілер болуына байланысты,олардың
барлығының бар жоғын сұрастыру медициналық қызметкердің білгірлігінің төмен
дәрежеде екенін көрсетеді,науқасты жалықтырып,шаршатады.
Бірізділік принципі бойынша науқасты ұқыпты түрде сұрастырып,аурудың белгілерінің
даму ретін,оларға байланысты себептерін анықтау керек. Мұнда,аурудың баяндауын
тәптіштеп,егжей-тегжейіне дейін толыө тыңдап қадағалау.
Құштарлықсыз принципі дегеніміз- Құштарлықсыз принципі дегеніміз- медициналық қызметкер науқасты өз пікіріне
итермелеуі.Бұл ұстаным медициналық қызметкердің науқасқа ауруы туралы өз пікірін
айтып, иландыруы ,сендіруі,яғни сұхбаттасуы бір жақты жүргізілгенін білдіреді
Мәліметтің тексеру мүмкіншілігі және адекватты болуы дегеніміз- Мәліметтің тексеру мүмкіншілігі және адекватты болуы дегеніміз- интервью
барысында жинастырылған науқастың берілген жауаптарының дұрыстығын
тексеріп,тиісті талқылау жүргізу.
7 слайд
Интервьюдің бірізділігі дегеніміз-Интервьюдің бірізділігі дегеніміз-алдымен науқастың шағымдарына негізделіп,дерттің белгілерін құрастырып,онан соң бұзылыстарды және олардың себептерін анықтау.Ол үшін медициналық дерттің белгілерін,психологиялық әрекеттесу түрлерін және бұзылыстарын білу керек.Әр ауруда көптеген клиникалық белгілер болуына байланысты,олардың барлығының бар жоғын сұрастыру медициналық қызметкердің білгірлігінің төмен дәрежеде екенін көрсетеді,науқасты жалықтырып,шаршатады. Бірізділік принципі бойынша науқасты ұқыпты түрде сұрастырып,аурудың белгілерінің даму ретін,оларға байланысты себептерін анықтау керек. Мұнда,аурудың баяндауын тәптіштеп,егжей-тегжейіне дейін толыө тыңдап қадағалау. Құштарлықсыз принципі дегеніміз- Құштарлықсыз принципі дегеніміз- медициналық қызметкер науқасты өз пікіріне итермелеуі.Бұл ұстаным медициналық қызметкердің науқасқа ауруы туралы өз пікірін айтып, иландыруы ,сендіруі,яғни сұхбаттасуы бір жақты жүргізілгенін білдіреді Мәліметтің тексеру мүмкіншілігі және адекватты болуы дегеніміз- Мәліметтің тексеру мүмкіншілігі және адекватты болуы дегеніміз- интервью барысында жинастырылған науқастың берілген жауаптарының дұрыстығын тексеріп,тиісті талқылау жүргізу.
#8 слайд
8 слайд
#9 слайд
МЕДИЦИНАЛЫҚ СҰХБАТТАСУДЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ:МЕДИЦИНАЛЫҚ СҰХБАТТАСУДЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ:
Науқас адамның сезімділігін тудыратын жағдай
жасау,құпиясын сақтауға кепілдік білдіру және
сұхбаттың бастауыш мотивтерін анықтау;
Науқастың шағымдарын анықтап, талқылау,
аурудың ішкі бейнесін бағалау;
Сұхбаттан жане емдеуден тосатын нәтижелеріне баға
беру,адамның психологиялық бейнесін анықтау;
Дерттің аяқталу түрлерін және болжамды емдеу
нәтижелерін айтып,түсіндіру;
9 слайд
МЕДИЦИНАЛЫҚ СҰХБАТТАСУДЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ:МЕДИЦИНАЛЫҚ СҰХБАТТАСУДЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ: Науқас адамның сезімділігін тудыратын жағдай жасау,құпиясын сақтауға кепілдік білдіру және сұхбаттың бастауыш мотивтерін анықтау; Науқастың шағымдарын анықтап, талқылау, аурудың ішкі бейнесін бағалау; Сұхбаттан жане емдеуден тосатын нәтижелеріне баға беру,адамның психологиялық бейнесін анықтау; Дерттің аяқталу түрлерін және болжамды емдеу нәтижелерін айтып,түсіндіру;
#10 слайд
Сұхбаттасу кезеңдері:Сұхбаттасу кезеңдері:
Біріншілік кезең-Біріншілік кезең-сұхбаттасуға сенімділік тудыратын жағдай жасау. Бұл сұхбаттасуға сенімділік тудыратын жағдай жасау. Бұл
белсенді интервью,ол өте маңызды және қиынға түсетін кезең.Интервьюдің белсенді интервью,ол өте маңызды және қиынға түсетін кезең.Интервьюдің
әрі қарай ағымы, жалғастыру мүмкіншілігі,сұхбаттық егжей-тегжейдің толық әрі қарай ағымы, жалғастыру мүмкіншілігі,сұхбаттық егжей-тегжейдің толық
ашылуы,науқастың алғашқы пікірі мен көзқарасына байланысты болатыны ашылуы,науқастың алғашқы пікірі мен көзқарасына байланысты болатыны
анық.Мұнда медициналық қызметкер науқастың көзіне тік қарап ,оған анық.Мұнда медициналық қызметкер науқастың көзіне тік қарап ,оған
назарын аударғанын көрсетеді.Сіз айтар жайттар уайымдар тек осы назарын аударғанын көрсетеді.Сіз айтар жайттар уайымдар тек осы
жерде ,екеуміздің арамызда қалатыны туралы,мен сізге конфенденциалдықты жерде ,екеуміздің арамызда қалатыны туралы,мен сізге конфенденциалдықты
сақтайтыным туралы кепілдік беремін-деп қайталап,ескертіп отырады.сақтайтыным туралы кепілдік беремін-деп қайталап,ескертіп отырады.
Екіншілік кезең- Екіншілік кезең- медициналық қызметкердің белсенділік рөлі доғарылып,ол медициналық қызметкердің белсенділік рөлі доғарылып,ол
пассивті сұхбаттасушыға айналады.Науқас адамға тиісті уақыт беріліп,оның пассивті сұхбаттасушыға айналады.Науқас адамға тиісті уақыт беріліп,оның
шағымдарын асықпай ,ұқыпты ,өзі таңдаған бірізділікті ,қажеттілігімен шағымдарын асықпай ,ұқыпты ,өзі таңдаған бірізділікті ,қажеттілігімен
маңыздылығы бойынша айтуға мүмкіншілік беріледі.Медициналық анамнезді маңыздылығы бойынша айтуға мүмкіншілік беріледі.Медициналық анамнезді
жинау сұхбаттасудың бұл кезеңінің ең маңыздысы боладыжинау сұхбаттасудың бұл кезеңінің ең маңыздысы болады..
.
10 слайд
Сұхбаттасу кезеңдері:Сұхбаттасу кезеңдері: Біріншілік кезең-Біріншілік кезең-сұхбаттасуға сенімділік тудыратын жағдай жасау. Бұл сұхбаттасуға сенімділік тудыратын жағдай жасау. Бұл белсенді интервью,ол өте маңызды және қиынға түсетін кезең.Интервьюдің белсенді интервью,ол өте маңызды және қиынға түсетін кезең.Интервьюдің әрі қарай ағымы, жалғастыру мүмкіншілігі,сұхбаттық егжей-тегжейдің толық әрі қарай ағымы, жалғастыру мүмкіншілігі,сұхбаттық егжей-тегжейдің толық ашылуы,науқастың алғашқы пікірі мен көзқарасына байланысты болатыны ашылуы,науқастың алғашқы пікірі мен көзқарасына байланысты болатыны анық.Мұнда медициналық қызметкер науқастың көзіне тік қарап ,оған анық.Мұнда медициналық қызметкер науқастың көзіне тік қарап ,оған назарын аударғанын көрсетеді.Сіз айтар жайттар уайымдар тек осы назарын аударғанын көрсетеді.Сіз айтар жайттар уайымдар тек осы жерде ,екеуміздің арамызда қалатыны туралы,мен сізге конфенденциалдықты жерде ,екеуміздің арамызда қалатыны туралы,мен сізге конфенденциалдықты сақтайтыным туралы кепілдік беремін-деп қайталап,ескертіп отырады.сақтайтыным туралы кепілдік беремін-деп қайталап,ескертіп отырады. Екіншілік кезең- Екіншілік кезең- медициналық қызметкердің белсенділік рөлі доғарылып,ол медициналық қызметкердің белсенділік рөлі доғарылып,ол пассивті сұхбаттасушыға айналады.Науқас адамға тиісті уақыт беріліп,оның пассивті сұхбаттасушыға айналады.Науқас адамға тиісті уақыт беріліп,оның шағымдарын асықпай ,ұқыпты ,өзі таңдаған бірізділікті ,қажеттілігімен шағымдарын асықпай ,ұқыпты ,өзі таңдаған бірізділікті ,қажеттілігімен маңыздылығы бойынша айтуға мүмкіншілік беріледі.Медициналық анамнезді маңыздылығы бойынша айтуға мүмкіншілік беріледі.Медициналық анамнезді жинау сұхбаттасудың бұл кезеңінің ең маңыздысы боладыжинау сұхбаттасудың бұл кезеңінің ең маңыздысы болады.. .
#11 слайд
Үшіншілік кезең- Үшіншілік кезең- сұхбаттасушы аурудың осы пікірлесуден сұхбаттасушы аурудың осы пікірлесуден
және емдеуден тосатын нәтижелерін анықтауға бағытталады; «Сіз және емдеуден тосатын нәтижелерін анықтауға бағытталады; «Сіз
айтқан шағымдардың қайсысынан тез арылғыңыз келеді».Соңғы айтқан шағымдардың қайсысынан тез арылғыңыз келеді».Соңғы
сұрақ науқастың өзі қолдайтын ем тәсілін анықтауға мүмкіншілік сұрақ науқастың өзі қолдайтын ем тәсілін анықтауға мүмкіншілік
береді, себебі кейбір адамдар медициналық қызметкер ұсынған береді, себебі кейбір адамдар медициналық қызметкер ұсынған
емдеуден бас тартады,сенімін білдірмейді.емдеуден бас тартады,сенімін білдірмейді.
Төртіншілік кезең- Төртіншілік кезең- медициналық қызметкер тағы белсенділікті медициналық қызметкер тағы белсенділікті
өз қолына алады.Бұл тәсіл тірек-сызба арқылы аурудың жағдайын өз қолына алады.Бұл тәсіл тірек-сызба арқылы аурудың жағдайын
дәл анықтап,оның тұлғалық және ауруына байланысты дәл анықтап,оның тұлғалық және ауруына байланысты
құпияларын ашып,ем нәтижесін өсіруге болады.Клиникалық құпияларын ашып,ем нәтижесін өсіруге болады.Клиникалық
сұхбаттасу үстінде вербальді және вербальді емес тәсілдерді сұхбаттасу үстінде вербальді және вербальді емес тәсілдерді
қолдана білу өте маңызды және мағыналы болады.Алайда,кейбір қолдана білу өте маңызды және мағыналы болады.Алайда,кейбір
жағдайларда ,әсіресе депрессивті адамдарға және шектеулі жағдайларда ,әсіресе депрессивті адамдарға және шектеулі
мәлімет айтылған кезде аурудың көзіне тік қарамаған дұрыс мәлімет айтылған кезде аурудың көзіне тік қарамаған дұрыс
болады.Сонымен қатар,вербальді және вербальді емес тәсілдерді болады.Сонымен қатар,вербальді және вербальді емес тәсілдерді
қолдану, пациент проблемаларын дәл түсініп, сұхбаттасуға қолдану, пациент проблемаларын дәл түсініп, сұхбаттасуға
қолайлы жағдай тудырадықолайлы жағдай тудырады
11 слайд
Үшіншілік кезең- Үшіншілік кезең- сұхбаттасушы аурудың осы пікірлесуден сұхбаттасушы аурудың осы пікірлесуден және емдеуден тосатын нәтижелерін анықтауға бағытталады; «Сіз және емдеуден тосатын нәтижелерін анықтауға бағытталады; «Сіз айтқан шағымдардың қайсысынан тез арылғыңыз келеді».Соңғы айтқан шағымдардың қайсысынан тез арылғыңыз келеді».Соңғы сұрақ науқастың өзі қолдайтын ем тәсілін анықтауға мүмкіншілік сұрақ науқастың өзі қолдайтын ем тәсілін анықтауға мүмкіншілік береді, себебі кейбір адамдар медициналық қызметкер ұсынған береді, себебі кейбір адамдар медициналық қызметкер ұсынған емдеуден бас тартады,сенімін білдірмейді.емдеуден бас тартады,сенімін білдірмейді. Төртіншілік кезең- Төртіншілік кезең- медициналық қызметкер тағы белсенділікті медициналық қызметкер тағы белсенділікті өз қолына алады.Бұл тәсіл тірек-сызба арқылы аурудың жағдайын өз қолына алады.Бұл тәсіл тірек-сызба арқылы аурудың жағдайын дәл анықтап,оның тұлғалық және ауруына байланысты дәл анықтап,оның тұлғалық және ауруына байланысты құпияларын ашып,ем нәтижесін өсіруге болады.Клиникалық құпияларын ашып,ем нәтижесін өсіруге болады.Клиникалық сұхбаттасу үстінде вербальді және вербальді емес тәсілдерді сұхбаттасу үстінде вербальді және вербальді емес тәсілдерді қолдана білу өте маңызды және мағыналы болады.Алайда,кейбір қолдана білу өте маңызды және мағыналы болады.Алайда,кейбір жағдайларда ,әсіресе депрессивті адамдарға және шектеулі жағдайларда ,әсіресе депрессивті адамдарға және шектеулі мәлімет айтылған кезде аурудың көзіне тік қарамаған дұрыс мәлімет айтылған кезде аурудың көзіне тік қарамаған дұрыс болады.Сонымен қатар,вербальді және вербальді емес тәсілдерді болады.Сонымен қатар,вербальді және вербальді емес тәсілдерді қолдану, пациент проблемаларын дәл түсініп, сұхбаттасуға қолдану, пациент проблемаларын дәл түсініп, сұхбаттасуға қолайлы жағдай тудырадықолайлы жағдай тудырады
#12 слайд
12 слайд
#13 слайд
«Пациентке бағытталған» үлгінің «Пациентке бағытталған» үлгінің
6 компоненті:6 компоненті:
Ауруды да, ауру тәжірибесін де зерттеу.Ауруды да, ауру тәжірибесін де зерттеу.
Науқасты тиімді түрде емдеу, науқастың ауруына қаншалықты көңіл бөлсеңіз, оның күйзелістеріне де
соншалықты мән беруді талап етеді. Науқасқа бағытталған әдіс ауруға және науқастың өз ауруына
деген күйзелістерін өлшеуге негізделген:
Өздерімен не болғаны жқніндегі ойлары;
Ауруға қатысты қорқыныштары;
Қиындықтарының науқасқа деген әсері
Жасалатын әрекетке байланысты, олардың үміттері.
Науқасты тұтас тұлға ретінде түсіну.Науқасты тұтас тұлға ретінде түсіну.
Уақыт өте келе дәрігерлер өздерінің науқатары жөнінде, оның отбасы, жұмысы, сенімдері мен
көзқарастары, қиындықтары жөнінде жақынырақ іле бастайды. Науқас тұлғасын түсіну, әсіресе
айтылған симптомдардың нақты бір ауруды білдірмейтін, сипаттамайтын жағдайда, дәрігердің
науқаспен қарым-қатынасын жеңілдетеді.
шарасы бойынша жалпы бағытты іздеу.шарасы бойынша жалпы бағытты іздеу.
Алдын-алу және денсаулықты нығайту шараларын жоспарлау.Алдын-алу және денсаулықты нығайту шараларын жоспарлау.
Бұл дәрігерлік тәжірибе философиясына жан-жақты және үнемі көмек талап ететін жағдай.
Эмоционалды тұрақты түрде денені және жалпы ағзаны нығайту мақсатында дәрігерлер мен науқастар
денсаулықты мұқият қадағалап отырады.
«Дәрігер-науқас» қарым-қатынасын жақсарту.«Дәрігер-науқас» қарым-қатынасын жақсарту.
Дәрігерлер әрбір науқаспен жағымды, әрі тұрақты қарым-қатынас орнатуға тырысады.
Шынайы болу.Шынайы болу.
Дәрігерлер өз уақытын дұрыс жоспарлап, пайдалана алуы тиіс. Сонымен қатар, өз мүмкіндігінің шегін
дұрыс бағалай ала білуі қажет.
13 слайд
«Пациентке бағытталған» үлгінің «Пациентке бағытталған» үлгінің 6 компоненті:6 компоненті: Ауруды да, ауру тәжірибесін де зерттеу.Ауруды да, ауру тәжірибесін де зерттеу. Науқасты тиімді түрде емдеу, науқастың ауруына қаншалықты көңіл бөлсеңіз, оның күйзелістеріне де соншалықты мән беруді талап етеді. Науқасқа бағытталған әдіс ауруға және науқастың өз ауруына деген күйзелістерін өлшеуге негізделген: Өздерімен не болғаны жқніндегі ойлары; Ауруға қатысты қорқыныштары; Қиындықтарының науқасқа деген әсері Жасалатын әрекетке байланысты, олардың үміттері. Науқасты тұтас тұлға ретінде түсіну.Науқасты тұтас тұлға ретінде түсіну. Уақыт өте келе дәрігерлер өздерінің науқатары жөнінде, оның отбасы, жұмысы, сенімдері мен көзқарастары, қиындықтары жөнінде жақынырақ іле бастайды. Науқас тұлғасын түсіну, әсіресе айтылған симптомдардың нақты бір ауруды білдірмейтін, сипаттамайтын жағдайда, дәрігердің науқаспен қарым-қатынасын жеңілдетеді. шарасы бойынша жалпы бағытты іздеу.шарасы бойынша жалпы бағытты іздеу. Алдын-алу және денсаулықты нығайту шараларын жоспарлау.Алдын-алу және денсаулықты нығайту шараларын жоспарлау. Бұл дәрігерлік тәжірибе философиясына жан-жақты және үнемі көмек талап ететін жағдай. Эмоционалды тұрақты түрде денені және жалпы ағзаны нығайту мақсатында дәрігерлер мен науқастар денсаулықты мұқият қадағалап отырады. «Дәрігер-науқас» қарым-қатынасын жақсарту.«Дәрігер-науқас» қарым-қатынасын жақсарту. Дәрігерлер әрбір науқаспен жағымды, әрі тұрақты қарым-қатынас орнатуға тырысады. Шынайы болу.Шынайы болу. Дәрігерлер өз уақытын дұрыс жоспарлап, пайдалана алуы тиіс. Сонымен қатар, өз мүмкіндігінің шегін дұрыс бағалай ала білуі қажет.
#14 слайд
Қолданылған әдебиеттер:Қолданылған әдебиеттер:
1.Кулимова Л.Т. Коммуникация негіздері.
2.Көбекова Ж.С. Психология негіздері.
3. Илешова Р. Медициналық психология.
14 слайд
Қолданылған әдебиеттер:Қолданылған әдебиеттер: 1.Кулимова Л.Т. Коммуникация негіздері. 2.Көбекова Ж.С. Психология негіздері. 3. Илешова Р. Медициналық психология.
#15 слайд
Назарларыңызға рахмет!Назарларыңызға рахмет!
15 слайд
Назарларыңызға рахмет!Назарларыңызға рахмет!
шағым қалдыра аласыз













