Механикалық қозғалыс
Механикалық қозғалыс

#1 слайд
МЕХАНИКАЛЫҚ
ҚОЗҒАЛЫС
Боранбаева З.А.
1 слайд
МЕХАНИКАЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫС Боранбаева З.А.
#2 слайд
Механикалық қозғалыс
-дене орнының
және оның
бөліктерінің
уақыт
аралығында
бір-біріне
қатысты
өзгерісі
2 слайд
Механикалық қозғалыс -дене орнының және оның бөліктерінің уақыт аралығында бір-біріне қатысты өзгерісі
#3 слайд
Дененің қозғалатындығы немесе қозғалмайтындығы
туралы төрелік айту үшін алдымен санақ денесін
таңдау керек, ал содан кейін қарастырылатын дененің
таңдалынған денемен салыстырмалы түрде орны өзгере
ме, осыны анықтау керек:
Санақ денесі – қозғалмайды деп есептелетін басқа дененің қозғалысы
соған қарап салыстырып қарастырылатын дене.
3 слайд
Дененің қозғалатындығы немесе қозғалмайтындығы туралы төрелік айту үшін алдымен санақ денесін таңдау керек, ал содан кейін қарастырылатын дененің таңдалынған денемен салыстырмалы түрде орны өзгере ме, осыны анықтау керек: Санақ денесі – қозғалмайды деп есептелетін басқа дененің қозғалысы соған қарап салыстырып қарастырылатын дене.
#4 слайд
Қозғалыстың
салыстырмалылығы
•Қозғалыстың салыстырмалылығы
қозғалыстың жылдамдығы, траекториясы,
жолы және басқа да кейбір
сипаттамаларының салыстырмалы
болатындығынан көрінеді, яғни әртүрлі санақ
жүйелерінде әртүрлі болуы мүмкін.
4 слайд
Қозғалыстың салыстырмалылығы •Қозғалыстың салыстырмалылығы қозғалыстың жылдамдығы, траекториясы, жолы және басқа да кейбір сипаттамаларының салыстырмалы болатындығынан көрінеді, яғни әртүрлі санақ жүйелерінде әртүрлі болуы мүмкін.
#5 слайд
Траектория – материялық нүктенің өз қозғалысы
кезінде сызатын біртұтас сызығы.
5 слайд
Траектория – материялық нүктенің өз қозғалысы кезінде сызатын біртұтас сызығы.
#6 слайд
6 слайд
#7 слайд
7
7 слайд
7
#8 слайд
8
Траектория
көрінетін
көрінбейтін
Траектория
қисықсызықты
тұзусызықты
8 слайд
8 Траектория көрінетін көрінбейтін Траектория қисықсызықты тұзусызықты
#9 слайд
Жол — қандай да бір уақыт аралығында
дене жүріп өткен траекторияның
ұзындығы осы уақыт ішінде жүрілген.
[s]=м (метр)
1 км = 1000 м
1 дм = 0,1 м
1 см = 0,01 м
1 мм = 0,001 м
9 слайд
Жол — қандай да бір уақыт аралығында дене жүріп өткен траекторияның ұзындығы осы уақыт ішінде жүрілген. [s]=м (метр) 1 км = 1000 м 1 дм = 0,1 м 1 см = 0,01 м 1 мм = 0,001 м
#10 слайд
•Материалдық нүкте-
өлшемдері ескерілмей, бірақ
нақтылы массасы бар денелер
туралы механикалық ұғым.
10 слайд
•Материалдық нүкте- өлшемдері ескерілмей, бірақ нақтылы массасы бар денелер туралы механикалық ұғым.
#11 слайд
11 слайд
#12 слайд
Мысалы: Бала – мектептен үйге дейін 1км
немесе одан да көп қашықтықты жүріп өтсе,
материялық нүкте болып есептеледі. Бала –
ертеңгілік денешынықтыру жаттығуларын жасап
жатқанда, материялық нүкте деуге болмайды.
12 слайд
Мысалы: Бала – мектептен үйге дейін 1км немесе одан да көп қашықтықты жүріп өтсе, материялық нүкте болып есептеледі. Бала – ертеңгілік денешынықтыру жаттығуларын жасап жатқанда, материялық нүкте деуге болмайды.
#13 слайд
13 слайд
#14 слайд
14 слайд
#15 слайд
15 слайд
#16 слайд
16 слайд
#17 слайд
17 слайд
#18 слайд
Түзу сызықты бірқалыпты
және
бірқалыпты айнымалы
қозғалыстар
18 слайд
Түзу сызықты бірқалыпты және бірқалыпты айнымалы қозғалыстар
#19 слайд
19
0 15 35 60
км
15 мин 30 мин 45 мин
км
0 20 40 60
15 мин 30 мин 45 мин
Бірқалыпты және и бірқалыпсыз қозғалыс
19 слайд
19 0 15 35 60 км 15 мин 30 мин 45 мин км 0 20 40 60 15 мин 30 мин 45 мин Бірқалыпты және и бірқалыпсыз қозғалыс
#20 слайд
Материялық нүктенің бірқалыпты түзу
сызықты қозғалысы деп бірлік уақыт
өткен сайын оның жылдамдығы
өзгермейтін қозғалысты айтамыз.
,
s
const s t
t
txsxx
00
20 слайд
Материялық нүктенің бірқалыпты түзу сызықты қозғалысы деп бірлік уақыт өткен сайын оның жылдамдығы өзгермейтін қозғалысты айтамыз. , s const s t t txsxx 00
#21 слайд
a
Бірқалыпты айнымалы қозғалыс
0
Материялық нүктенің бірқалыпты
айнымалы қозғалысы деп бірлік уақыт
өткен сайын оның жылдамдығы бірдей
шамаға өсетін немесе кемитін
қозғалысты айтады.
consta
21 слайд
a Бірқалыпты айнымалы қозғалыс 0 Материялық нүктенің бірқалыпты айнымалы қозғалысы деп бірлік уақыт өткен сайын оның жылдамдығы бірдей шамаға өсетін немесе кемитін қозғалысты айтады. consta
#22 слайд
Түзу сызықты үдемелі қозғалыс
0
0
at
2
0
2
at
S t
S a
a const
0a
a
S
2
2
0
2
22 слайд
Түзу сызықты үдемелі қозғалыс 0 0 at 2 0 2 at S t S a a const 0a a S 2 2 0 2
#23 слайд
Жылдамдық
•
23 слайд
Жылдамдық •
#24 слайд
Жылдамдық
t
S
...t
...s
21
21
.
t
s
ср
о
24 слайд
Жылдамдық t S ...t ...s 21 21 . t s ср о
#25 слайд
ХБЖ жылдамдық өлшем бірлігі
[v ] =
м/с
с
м
с
м
с
м
ч
км
10
3600
36000
3600
1000
*3636
с
м
с
м
с
км
30000
1
1000
*3030
с
м
с
м
с
см
35,0
1
01,0
*3535
25 слайд
ХБЖ жылдамдық өлшем бірлігі [v ] = м/с с м с м с м ч км 10 3600 36000 3600 1000 *3636 с м с м с км 30000 1 1000 *3030 с м с м с см 35,0 1 01,0 *3535
#26 слайд
Үдеу.
•
26 слайд
Үдеу. •
#27 слайд
27 слайд
#28 слайд
Негізгі теңдеулер.
қозғалыс жылдамдық үдеу Жүрілген жолкоординаттар
бірқалыпты
Т
Е
Ң
Ү
Д
Е
М
Е
Л
І
К
Е
М
І
М
Е
Л
І
const
t
s
at
0
at
0
0a
t
a
0
t
a
0
tS
2
2
0
at
tS
2
2
0
at
tS
tхх
0
2
2
00
at
tхх
aS2
2
0
2
2
2
00
at
tхх
aS2
2
0
2
28 слайд
Негізгі теңдеулер. қозғалыс жылдамдық үдеу Жүрілген жолкоординаттар бірқалыпты Т Е Ң Ү Д Е М Е Л І К Е М І М Е Л І const t s at 0 at 0 0a t a 0 t a 0 tS 2 2 0 at tS 2 2 0 at tS tхх 0 2 2 00 at tхх aS2 2 0 2 2 2 00 at tхх aS2 2 0 2
шағым қалдыра аласыз













